Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/16 Esas
KARAR NO : 2023/607
DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 09/01/2023
KARAR TARİHİ : 13/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; 20/07/2016 tarihli ve 29783 sayılı Resmi Gazetede Bakanlar Kurutu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan Olağanüstü Kanun Hükmünde Kararname üe … İşletmeleri Paz. San. Tic. A Ş. kapatılarak ticaret sicil kaydı resen terkin edilmiş ve tüm mal varlığı Hazineye devredildiği, 2016/1 sayılı Genelge ve 371 sayılı Tebliğ hükümleri uyarınca …San. Tic. A.Ş. için oluşturulan İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu tarafından 15.05.2017 tarih ve … sayılı ve … sayılı İnceleme ve Değerlendirme Raporlar tanzim edilerek, kapatılan … San. Tic. A.Ş.’nin mal varlığı, haklan, alacakları ile borç ve yükümlükleri tespit edildiği, …Tic. A.Ş için tanzim olunan İnceleme ve Değerlendirme Raporunda; “… . Tic, A.S’nin … nden 178.000.00-TL tutarında alacatiı olduğu tespit edildiği, OHAL kapsamında kapatılan …Tic A.Ş için oluşturulan İnceleme ve Değerlendirme Komisyonunca kapatılan kurumun hak, alacak ve mal varlığının tespitine ilişkin işlemler yapılmış olup; kapatılan kurum için tanzim olunan 15.05.2017 tarih ve … sayılı ile 19/03/2020 ve … sayılı İnceleme ve Değerlendirme Raporlarında … Tic. A.Ş ‘nin 178.000,00 TL(Faiz ve masraflar hariç) alacağı olduğu tespit edildiği, Borçlu tarafın … İcra Dairesinin 2022/… Esas sayılı dosyasına yaptığı borca, faize ve tüm ferilere yönelik itirazının iptali ile takibin devamına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, müvekkilin Lozan Sözleşmesi kapsamında kurulmuş bir azınlık okulu olup gelir sağlamayı hedeflemediğini, Azınlık okullarının Osmanlı İmparatorluğu çatısı altında yaşayan azınlıkların ana dilinde ve kendi dinine uygun eğitim görebilmesi amacıyla azınlıklar tarafından açıldığını, Ana dilde ve kendi dinine uygun öğrenim görebilmenin azınlığa mensup çocuklar açısından önemi nedeniyle Lozan Antlaşması ile azınlık okullarının statüsü Türk okulların kanun ve yönetmeliklerine tâbi olmak şartıyla korunduğunu, Bu husus, Lozan Antlaşması’nın 40. maddesinde “Gayrimüslim azınlıklara mensup Türk uyrukları, hem hukuk bakımından hem de uygulamada, öteki Türk uyruklarıyla ayni işlemlerden ve ayni güvencelerden [garantilerden] yararlanacaklardır. Özellikle, giderlerini kendileri ödemek üzere her türlü hayır kurumlarıyla, dinsel ve sosyal kurumlar, her türlü okullar ve buna benzer öğretim ve eğitim kurumları kurmak, yönetmek ve denetlemek ve buralarda kendi dillerini serbestçe kullanmak ve dinsel ayinlerini serbestçe yapmak konularında eşit hakka sahip olacaklardır.” denmekle kendine yer bulduğunu, Azınlık okulları; azınlığa mensup çocukların İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi ve T.C. Anayasası ile korunan eğitim ve öğrenim hakkına ulaşmasını ve ana dilinde kendi dinine uygun bir eğitim almasını sağlamayı hedeflemekte; esnaf işletmesi için öngörülen sınırı aşan düzeyde gelir sağlamayı hedeflemediğini, Azınlık okulları sayılı olup azınlık okullarının şube açarak kurumsallaşma/şirketleşme imkanı da bulunmadığını, Hedef gelir sağlamak olmamasına rağmen, yapılan faaliyet sonucunda gelir elde edilmiş olması faaliyete iktisadi nitelik kazandırmayacağını, Açıklanan nedenlerle müvekkil, tacir ve ticari işletme sıfatını haiz olmayıp mahkemenin işbu uyuşmazlığın çözümünde görevli olmadığını belirtmiştir.
GEREKÇE
Dava, KHK kapsamında kapatılan ve malvarlığı Hazineye devredilen şirket hakkında düzenlenen inceleme ve değerlendirme komisyonu raporuna dayalı alacağın tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali, takibin devamı ve icra inkar tazminatı taleplerine ilişkindir.
HMK’nun 114/1-c ve 115 maddeleri gereğince görev; kamu düzenine ilişkin dava şartlarından olmakla; mahkememizce davanın her aşamasında reesen nazara alınması gerektiğinden dava dosyası öncelikle görev noktasında incelenmiştir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 5/3 fıkrası uyarınca dava tarihi itibariyle Asliye Hukuk Mahkemesi ile Asliye Ticaret Mahkemesi arasındaki ilişki görev ilişkisidir.
Görevsizlik kararı kamu düzenine ilişkin olmakla yargılamanın her aşamasında re’sen nazara alınması gerekir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 4/1. maddesinde her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işlerinin ticari dava ve ticari nitelikte çekişmesiz yargı işi sayılacağı hüküm altına alınmıştır. Buna göre, bir uyuşmazlığın ticari nitelikte olabilmesi için, her iki tarafın da ticari işletmesini ilgilendirmesi yahut aynı maddenin alt bentlerinde düzenlenen istisnalardan birine dahil olması gerekmektedir.
Nispi ticari davalar, her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili olması halinde ticari nitelikte sayılan davalardır. TTK’nun 4/1. maddesine göre, her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan ve iki tarafı da tacir olan hukuk davaları ticari dava sayılır. Bu hükme göre bir davanın ticari dava sayılabilmesi için, hem iki tarafın ticari işletmesini ilgilendirmesi hem de iki tarafın tacir olması gereklidir. Bu şartlar birlikte bulunmadıkça, uyuşmazlık konusunun ticari iş niteliğinde olması veya ticari iş karinesi sebebiyle diğer taraf için de ticari iş sayılması davanın ticari dava olması için yeterli değildir. Ticari iş karinesinin düzenlendiği TTK’nun 19/2. maddesi uyarınca, taraflardan biri için ticari iş sayılan bir işin diğeri için de ticari iş sayılması, davanın niteliğini ticari hale getirmez. TTK, kanun gereği ticari dava sayılan davalar haricinde, ticari davayı ticari iş esasına göre değil, ticari işletme esasına göre belirlemiştir. Hal böyle olunca, işin ticari nitelikte olması davayı ticari dava haline getirmez.
Somut olayda, buna göre davacı tacir ise de davalının tacir sıfatı bulunmadığındanmutlak ticari davadan söz edilemeyeceğinden uyuşmazlığın Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. (benzer mahiyette davaya asliye hukuk mahkemesi sıfatıyla bakıldığına dair İstanbul BAM 13. H.D. 2021/298E., 2023/245K. Sayılı ilamı)
Eldeki davaya bakma görevi 6100 sayılı Hukuk Muhakemesi Kanunu’nun 2. maddesi uyarınca Asliye Hukuk Mahkemesidir. Yukarıda açıklanan gerekçelerle Mahkememizin görevsizliğine karar verilerek aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının açtığı davada, mahkememizin görevli olmadığı anlaşılmakla; açılan davanın HMK’nun 115/2. maddesi uyarınca aynı kanunun 114/l-(c) maddesinde belirtilen dava şartı noksanlığı nedeniyle usulden REDDİNE, mahkememizin GÖREVSİZLİĞİNE,
2-6100 Sayılı HMK’nun 20. maddesi gereğince, taraflardan birince süresi içinde kanun yoluna başvurulmayarak kesinleşmesi halinde kararın kesinleştiği tarihten; kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine dilekçe verilmek suretiyle dava dosyasının görevli ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ’ne gönderilmesini talep etmelerinin gerektiğinin, aksi taktirde mahkememizce davanın açılmamış sayılmasına karar verileceğinin İHTARATINA,
3-HMK’nun 20 maddesi uyarınca tebliği müteakip yasal iki haftalık sürede talepte bulunulduğunda dosyanın görevli mahkemesi’ne tevzi edilmek üzere İstanbul Hukuk Mahkemeleri Tevzi Bürosu’na GÖNDERİLMESİNE,
4-Davaya yetkili görevli mahkemede devam edilmemesi ve talep halinde yargılama giderlerinin değerlendirilerek HMK’nun 331/2. maddesi gereğince bir karar verileceğinin İHTARATINA,
5-Harç ve masrafların görevli mahkemede nazara ALINMASINA,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde gerekçeli kararın taraflara tebliği tarihinden itibaren iki haftalık süre içerisinde … Mahkemesi’ne hitaben yazılacak dilekçeyle istinaf yolu açık olmak üzere tensiben karar verildi. 13/06/2023

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza

*Bu evrak 5070 Sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.*