Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/812 E. 2023/511 K. 23.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/812 Esas
KARAR NO : 2023/511
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/11/2022
KARAR TARİHİ : 23/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile özetle; davalı yanın hakkında haksız takip başlattığını, davalı yana borcu olmadığını, davaya konu senedin iradesi dışında davacının elinden çıktığını, ciro zincirinde kopukluk olduğunu, kendisinden sonra gelen ciranta ile hiçbir bağının bulunmadığını beyanla Davanın KABULÜ ile müvekkil şirketin borçlu olmadığının TESPİTİNE, …. İcra Müdürlüğü 2022/… E. Sayılı dosyası ile başlatılan takibin İPTALİNE, Asıl alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile özetle; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlgili yerlere müzekkere yazılmış, cevabi yazılar dosya arasına alınmıştır.
Dosya kapsamı itibari ile senedi düzenleyen ile davacıdan sonra ciranta görünen şirketlerin ticari ilişkilerin saptandığı aynı zamanda davacı ticari defter kayıtlarının incelendiği bilirkişi raporu alındığı, rapora karşı davacı taraf itirazda bulunmamış, davalı vekili ise rapora beyan dilekçesinin 2. Maddesine bilirkişi raporuna karşı bir diyeceklerinin olmadığını beyan etmiş, devamında ise dava konusuna ilişkin hukuki mahiyette itirazlarını beyan etmiş olmakla her iki tarafın da bilirkişi raporundaki tespit ve değerlendirmelere itirazı bulunmamaktadır.
GEREKÇE:
Dava, menfi tespit istemine ilişkindir.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde; Davacı şirketin defter kayıtlarında çek keşide eden ve 01/10/2022 tarihli, … nolu yevmiye maddesinde çek tutarı 250.000,00 TL nın alacak kaydedildiği, … kodlu …Ltd. Şti.(düzenleyen şirket) muavin hesap dokümanı bilirkişi rapor ekinde sunulmuş olup, incelendiğinde, 2022 yılı öncesinden gelmekte olan tarafların ticari alışverişleri bulunduğu, dava konusu 250.000,00 TL tutarındaki çekin hesabına alacak kaydından sonra dahi davacının 1.692.685,84 TL alacaklı kaldığı davacı şirketin ticari defter kayıtlarında çek tevdi edilen ve 10/10/2022 tarihli, 486 nolu yevmiye maddesinde çek tutarı 250.000,00 TL Borç kaydedildiği … hesap kodlu … Tic. Ltd. Şti. ne ait muavin hesap dokümanı rapor ekinde sunulmuş olup, incelendiğinde, 2022 yılı öncesinden gelmekte olan tarafların ticari alışverişleri bulunduğu, dava konusu 250.000,00 TL tutarındaki çekin hesabına borç kaydından sonra davacının 43.535,56 TL alacaklı kaldığı davacı şirket, alacaklarına mahsuben ticari ilişki içerisinde bulunduğu … Ltd Şti’ den dava konusu 1 adet çeki aldığı, Bu çek davacı tarafından teslim alınmış olup iş ilişkisi nedeni ile borçlu olduğu … A.Ş. isimli şirkete gönderilmek üzere davacı şirket tarafından kargoya verildiği dosya kapsamına alınan kargo yazı cevabında da 07/09/2022 tarihinde … takip numaralı … kargo numaralı gönderi … Şubesi kuryesi tarafından teslim alındığının yazılı olduğu, gibi göndericinin davacı alıcının ise çekin gönderilmek istendiği, … şirketi olduğunun yazılı olduğu, yine dava dilekçesi ekinde sunulu … Polis Merkezi Amirliği’nin 08/09/2022 tarihli 2022/… Olay numaralı ifade tutanağından tespit edilebileceği üzere işbu kargo, … isimli kurye uhdesinde iken çalındığı, Bu aşamada ciro silsilesi kopmuş olup, Bilirkişi raporu ile de … Ltd. Şti. Ve … A.Ş. İle davacı şirket arasındaki dava konusu çekten kaynaklı ticari ilişki olduğu tespit edilmiş ve yine davacı şirket ile dava dışı ciranta şirket olan KPS şirketi arasında bir ticari ilişkinin mevcut olmadığı, bilirkişi raporunun sonuç kısmının 4, 5 ve 6. Maddelerinde bu tespitlerin açıkça yapıldığı ve iki tarafın da bu tespitlere itiraz etmediği, Bilirkişi raporundan da tespit edileceği üzere davacı ile ciro silsilesindeki ciranta ile gerek ticari gerekse de hukuki anlamda hiçbir bağlantısı olmadığı, davacı şirketin gelen vergi kaydına göre İzmir İli’nde asansör bakım/tadilat/tamirat işlemleri hakkında faaliyet gerçekleştirildiği, davacıdan sonra gelen ciranta şirketin ise vergi kaydının İstanbul olduğu gibi gelen vergi yazı cevabına göre ise faaliyet alanının unvanın da anlaşılacağı üzere davacının faaliyet alanı ile tamamı ile farklı olduğu gibi farklı yerlerde faaliyet gösterdikleri ve yine bu denle yüksek bir alacağın dava dışı şirket tarafından vergi dairesine bildirilemesinin hayatın olağan akışına uygun olmadığı, hülasa davacının dava konusu senedi bilirkişi raporu ile saptanan ticari ilişki kapsamında dava dışı … şirketinden aldığı, sonrasında yine iki tarafça da itiraz görmeyen bilirkişi raporundan da anlaşılacağı üzere senedin dava dışı … şirketine gönderilmek istendiği ancak davacının elinden iradesi dışında kaybolduğu, kargo şirketinden gelen yazı cevabında her ne kadar içeriği hakkında bilgi verilmemiş ise de kargo gönderim tarihinin ticari ilişkinin olduğu tarihte olması ve alıcı gönderici bilgilerinin de uyumlu olması sebebiyle kargonun ihtiva ettiği ürünün dava konusu senet olduğu yorumlandığı gibi bir an için dava konu çekin söz konusu kargo ile gönderilmediği düşünülse dahi bu defa da davacıdan sonra gelen cirantanın davacı ile hiçbir alakasının bulunmadığı anlaşılmaktadır.
TTK m. 790 hükmü gereğince birbirine bağlı cirolar hak sahipliliğine karine teşkil etmektedir. Ancak bu karinenin aksinin ispatı mümkündür. İspat yükü, şeklen hamil görünen kişiye ait olmayıp, ödeme yapmak durumunda olan borçludadır. Karinenin uygulanabilmesi için, çeki elinde bulunduranın olması ve hakkının birbirine bağlı cirolardan anlaşılıyor olması gerekmektedir. Ciro zincirinde bir kopukluk olması halinde bu noktadan sonra yapılan diğer cirolar geçersiz olur.
Yukarıda analizi yapılan tespit ve değerlendirmeler ile yasal mevzuat nazara alındığında; davacının davasında haklı olduğu, ciro zincirinde kopukluk meydana geldiği, davacının iradesi dışında davacı ile bağı olmayan ve ticari ilişkisi bulunmayan şirkete dava konusu senedin geçtiği, davacının iradesi dışında senedin çıkması sebebiyle, 6102 sayılı yasanın 684. Ve 788. Maddeleri uyarınca geçerli bir ciro bulunmadığından çek üzerinde bulunan hakkın çekte ciranta olarak görünen dava dışı KPS şirketine devrin gerçekleşmediği böylece çek üzerinde hakkı olmayan kişinin yaptığı ciro ile çekteki hakkın çeki elinde bulunduran davalıya da geçmediği hülasa davacının dava konusu senetten kaynaklı olarak davalı şirkete borcunun bulunmadığı anlaşılmakla davanın kabulüne, davacı yanın takipte kötüniyetli olduğunun ispatlanamaması sebebiyle kötü niyet tazminatı talebinin reddine dair aşağıdaki hali ile hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Açılan davanın kabulü ile … İcra Müdürlüğünün 2022/…E sayılı takip dosyasına konu alacak iddiası sebebiyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, davanın davacı- borçlu lehine neticelenmesi sebebiyle İİK 72.maddesi nazara alınarak takibin davacı yönünden durdurulmasına, kararın kesinleşmesi ile birlikte takibin davacı yönünden iptaline,
2-Davacı tarafın kötü niyet tazminatı talebinin reddine,
3-Alınması gereken 18.858,58 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 4.714,65 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye kalan 14.143,93 TL karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafça yapılan başvurma harcı, peşin harç, posta masrafları ve bilirkişi ücretinden oluşan 6.435,85 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihindeki tarife gereğince hesaplanan 41.650,31 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Arta kalan gider ve delil avansının kararın kesinleşmesi ile yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde … Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 23/05/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

*Bu evrak 5070 Sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.*