Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/8 E. 2023/318 K. 05.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/8 Esas
KARAR NO : 2023/318
DAVA : İstirdat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/07/2014
KARAR TARİHİ : 05/04/2023

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; 11/03/2014 günü akşam 19:15 saatlerinde müvekkiline ait işyerinde hırsızlık olduğunu müvekkili şirkete ciro yolu ile gelen çek ve senetlerin kasa ile birlikte çalındığını, … ATM … … ATM 2014/75 ve … ATM 2014/… esas sayılı dosyalarında çek ve senet iptali davası açıldığını ödeme yasağı konulduğunu, davaya konu ; muhatabı … bankası … şubesi … numaralı keşidecisi … … keşide tarihi 15/04/2014 bedeli 6.500,00 TL, muhatabı Türkiye iş bankası … altı … şubesi … numaralı keşidecisi … … keşide tarihi 31/05/2014 bedeli 5.000,00 TL, muhatabı … Bankası … şubesi … numaralı keşidecisi … Tek. San. Ltd . Şti keşide tarihi 06/06/2014 bedeli 3.519,47 TL olan çeklerinde çalındığını ve … ATM … esas sayılı dosyasında ödeme yasağı kararı verildiğini , … AŞ nin şikayeti üzerine Faktoring sözleşmesinin tarafı olan İbrahim … hakkında 13 adet çek nedeni ile dolandırıcılık davası açıldığını ve … ACM 2015/ … -2016/… sayılı dosyasında mahkumiyet kararı verildiğini , belirterek davaya konu çeklerin istirdadına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … A.Ş. vekilinin cevap dilekçesi özetle; … nakliyat -İbrahim … adlı şirket ile yapılan faktoring sözleşmesi gereğince davaya konu çeklerin alındığını ciro silsilesinin bozulmadığını, ancak … …’nın sahte kaşe ve imza ile iğfal kabiliyeti olan çekleri kendilerine verdiğini … CBS nin 2014/… soruşturma dosyasında düzenlenen iddianame ile … ACM dava açıldığını müvekkilinin kötüniyetinin ispatlanması gerektiğini , müvekkili şirketin bu alacağı temlik ettiğini bu nedenle husumet itirazında bulunduklarını davanın esas yönünden de reddini talep etmiştir.
22.07.2022 tarihli bilirkişi … ‘in raporu özetle; Dava dışı temlik veren … A.Ş. ile dava dışı … Ticaret- Mehmet … arasında ve temlik veren faktoring şirketi ile dava dışı … Nakliyat-İbrahim … arasında geçerli faktoring sözleşmeleri imzalandığını, söz konusu sözleşmeler kapsamında dava dışı temlik veren faktoring şirketince; … Ticaret-Mehmet … tarafından, kömür ve odun satışına istinaden düzenlenmiş 3 adette toplam 44.900,00 TL’lık fatura temliki ile dava konusu … seri no.lu 5.000,00 TL tutarlı ve … no.lu 3.519,47 TL tutarlı çeklerin de aralarında olduğu toplam 8 adette 44.786,47 TL’lık çek karşılığında, adı geçen şahıs firmasına 12.03.2014 tarihinde 40.410,80 TL’lık ön ödeme yapıldığını, … Nakliyat- … tarafından, nakliye hizmetine istinaden düzenlenmiş 1 adette 17.000,00 TL’lık fatura temliki ile dava konusu … seri no.lu 6.500,00 TL tutarlı çekin de aralarında olduğu toplam 2 adette 16.912,00 TL’lık çek karşılığında, adı geçen şahıs firmasına 13.03.2014 tarihinde 15.955,87 TL’lık ön ödeme yapıldığını, söz konusu işlemler incelendiğinde; ön ödeme tutarları ile bu işlemlerden kaynaklanan faiz ve komisyon tutarı toplamının, temlik alınan fatura toplamını geçmediğini, işleme alınan faturaların 213 sayılı VUK 230. maddesine göre düzenlendiğini, faturalı alacağa istinaden alınan dava konusu çeklerdeki ciro silsilesinde; … ve … no.lu çekleri dava dışı faktoring şirketine ciro edip veren … … unvanlı şahıs firmasının faturada alacaklı gözüken kişi olduğu, bu kişiden önceki cirantanın ise faturadaki borçlu … San.Tic.Ltd.Şti. ile aynı kişi olduğunu, … no.lu çeki dava dışı faktoring şirketine ciro edip veren … Nakliyat- … unvanlı şahıs firmasının faturada alacaklı gözüken kişi olduğu, bu kişiden önceki cirantanın ise faturadaki borçlu … San.Tic.Ltd.Şti. ile aynı kişi olduğu, fatura tutarlarının temlik edilen kısmı ile çek tutarlarının uyumlu olduğunu, davacı tarafından …. Asliye Ticaret Mahkemesi nezdinde, … E. sayılı dosyası ile dava konusu çeklerin de arasında bulunduğu çekler için, 14.03.2014 tarihinde “Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali)” talepli dava açıldığı tespit edilmiştir. Oysa, dava dışı temlik eden faktoring şirketi tarafından dava dışı … Ticaret-Mehmet … ve … …’ya gerçekleştirilen faktoring işlemlerinin, bahse konu dava tarihinden önce sırasıyla 12.03.2014 ve 13.03.2014 tarihlerinde sonuçlandırıldığını; diğer bir deyişle, dava dışı temlik veren faktoring şirketi tarafından işlemlerin gerçekleştirildiği gün, dava konusu çeklerle ilgili olarak henüz bir tedbir kararı bulunmadığı hususlarının tespit edildiğini, söz konusu tespitlere göre, ilgili faktoring işlemlerinin 6361 sayılı Kanunun 9/2. maddesine ve BDDK tarafından yayımlanan, Faktoring İşlemlerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun olarak gerçekleştirildiğinin anlaşıldığını, ancak BDDK tarafından yayımlanan Faktoring İşlemlerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 5. maddesine göre, faktoring şirketleri tarafından müşteriyi yeteri kadar tanıyacak şekilde istihbarat çalışmalarının yapılması, sadece müşterilerin beyanı veya sözlü teyidi ile işlem yapılmaması gerektiği, fakat somut olayda dava dışı temlik veren … A.Ş. tarafından yapılması zorunlu olan istihbarat çalışmalarının yapılmadığının saptandığı, bu sebeple davacı tarafından dava konusu çeklerin iadesinin talep edilip edilmeyeceğinin mahkememiz takdirinde olduğunu görüş ve beyan etmiştir.
GEREKÇE:
Dava, TTK’nın 792. maddesi uyarınca çek istirdadı istemidir.
Mahkememizce daha önce verilen 18/02/2019 tarih, 2014/… Esas, 2019/… karar sayılı kararın davalı vekilinin talebi üzerine istinaf incelemesi sonucu, … Mahkemesi … Hukuk Dairesi 18/11//2021 tarih 2019/… Esas, 2021/… karar sayılı ilamıyla kaldırıldığı anlaşılmış, İstinaf ilamı doğrultusunda yeniden yapılan yargılamada;
6361 sayılı Yasa’nın 9/2. maddesi hükmü ve yukarıda sözü edilen yönetmeliğin 22. maddesi, faktoring şirketlerine, kambiyo senetlerine dayalı olsa bile temlike konu alacağın bir mal veya hizmet satışından doğduğunu fatura ile tevsik etme ve kambiyo senedi ile faturanın uyumlu olduğunu araştırma yükümlülüğünü yüklemiştir.
Mahkememizce İstinaf ilamından sonra alınan bilirkişi raporunda; ilgili faktoring işlemlerinin 6361 sayılı Kanunun 9/2. maddesine ve BDDK tarafından yayımlanan, Faktoring İşlemlerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun olarak gerçekleştirildiğinin anlaşıldığı, ancak BDDK tarafından yayımlanan Faktoring İşlemlerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 5. maddesine göre, faktoring şirketleri tarafından müşteriyi yeteri kadar tanıyacak şekilde istihbarat çalışmalarının yapılması, sadece müşterilerin beyanı veya sözlü teyidi ile işlem yapılmaması gerektiği, somut olayda temlik veren … A.Ş. tarafından yapılması zorunlu olan istihbarat çalışmalarının yapılmadığı tespit edilmiştir.
İstinaf ilamında belirtilen, temlik veren … A.Ş. çalışanı olduğu iddia edilen ve hakkında soruşturma bulunduğu beyan edilen … hakkında bildirilen tüm dosyalar incelenmiş olup, … hakkında davacının şikayeti bulunmadığı ve yürütülen soruşturma ve ceza dosyası olmadığı tespit edilmiştir.
Sonuç olarak, Muhatabı … Bankası … şubesi … numaralı keşidecisi … … keşide tarihi 15/04/2014 bedeli 6.500,00-TL, muhatabı … bankası … altı … şubesi … numaralı keşidecisi … … keşide tarihi 31/05/2014 bedeli 5.000,00-TL, muhatabı … Bankası … şubesi … numaralı keşidecisi … Tek. San. Ltd. Şti. keşide tarihi 06/06/2014 bedeli 3.519,47-TL olan çeklerin, temlik veren … A.Ş. tarafından yapılması zorunlu olan istihbarat çalışmalarının yapılmadan iktisap edilmiş olduğu anlaşıldığından, davanın kabulüne karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-DAVANIN KABULÜ ile,
Muhatabı … Bankası … şubesi … numaralı keşidecisi … … keşide tarihi 15/04/2014 bedeli 6.500,00-TL
Muhatabı Türkiye iş bankası … altı … şubesi … numaralı keşidecisi … … keşide tarihi 31/05/2014 bedeli 5.000,00-TL
Muhatabı … Bankası … şubesi … numaralı keşidecisi … Tek. San. Ltd. Şti. keşide tarihi 06/06/2014 bedeli 3.519,47-TL olan çeklerin İSTİRDADINA,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu Genel Tebliği gereğince hesap olunan 1.025,98-TL karar ve ilam harcının davacı tarafından peşin yatırılan 256,50-TL harçtan mahsubu ile eksik kalan 769,48-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 9.200,00-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 281,70-TL ilk gider, 2.000,00-TL bilirkişi ücreti ve 392,00-TL posta gideri olmak üzere toplam 2.673,70-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-HMK. 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiyesinin kararın kesinleşmesi sonrası davacıya iadesine,
Mahkememizin bu kararına karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde, Mahkememize ve Mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine dilekçe verilmek suretiyle … BAM ilgili Hukuk Dairesince incelenmek üzere istinaf yoluna başvuru hakkı bulunduğuna dair verilen karar, hazır olan davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı karar verildi. 05/04/2023

Katip …
(e-imza)

Hakim …
(e-imza)