Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/770 Esas
KARAR NO : 2023/413
DAVA : Banka Teminat Mektubunun İadesi Ve Depo Edilmesi (Depo Edilmesi İstemli)
DAVA TARİHİ : 26/12/2017
KARAR TARİHİ : 02/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Banka Teminat Mektubunun İadesi Ve Depo Edilmesi (Depo Edilmesi İstemli) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesi ile; Müvekkili banka ile … San. Tic. A.Ş. arasında Genel Alacaklı Cari Hesap Sözleşmesi imzalandığını ve adı geçen firma talebi sonrası gerekli tetkikler yapılmak suretiyle firmaya çek karnesi teslim edildiğini, davalı taraf adına keşide olunan … Noterliği’nin 29/06/2017 tarih … yevmiye sayılı ihtarnamesi ile tedavülde olan çek yaprakları ile ilgili toplam 6.690,00 TL gayri nakdi kredi borcu olduğu ve söz konusu bedelin yatırılması aksi halde kanuni yollara başvurulacağı, faiz, masraf ve vekalet ücretine muhatap olunacağının ihtar edildiğini, ancak davalı tarafından söz konusu bedelin yatırılmadığını beyanla fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile çek sorumluluk bedeli olan 6.690,00 TL gayri nakdi kredi borcunun müvekkili banka nezdinde faiz getirmeyen bir hesaba depo edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP
Davalılar … San. Tic. A.Ş., … A.Ş. ve … A.Ş. vekili cevap dilekçesi ile; öncelikle … A.Ş. ve … San. ve Tic. A.Ş.’nin Türk Ticaret Kanunu 136. ve devamı maddeleri uyarınca müvekkili … Tic. A.Ş. tarafından devralınmak suretiyle bu şirketle birleştiklerini, müvekkili şirkete …’nun yetkilileri kayyum olarak tayin edildiğini, müvekkili şirketin … gözetiminde, …’nin atadığı yöneticiler tarafından yönetildiğini, ortak ve eski yetkililerine işi terk veya tutukluluk nedeniyle uzun süredir ulaşılamadığından ve şirket uhdesindeki tüm evrak ve kayıtlara adli ve idari makamlarca el koyulduğu ve inceleme yapıldığı için sağlıklı kayıtlara ulaşılmakta zorlanıldığını, davacının dava dilekçesindeki sözleşmenin hangi tarihli hangi içeriğe sahip olduğu ve tedavülde olan çek yapraklarının ne kadar bedelli, kime düzenlenmiş, hangi çek yaprakları olduğunun anlaşılamadığını, davacı yana HMK madde 119 ve 194 uyarınca iddiasını ve iddiasının dayanağı olan bütün vakıaları açıklattırılması ve somutlaştırılması gerektiğini, davacı yana ait müvekkili şirkette tespit edilen tüm boş çeklerin … yetkililerinin kayyum olarak atanması sonrası davalı bankaya iade edildiğini, 678 sayılı KHK’nın 37. maddesi uyarınca müvekkili şirketin kefil olduğu borçlarından ötürü öncelikle asıl borçlulara müracaat edilmesinin zorunlu olduğunu, doğrudan müvekkili şirkete müracaat edilmesinin hukuka aykırı olduğunu beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Fatih … vekili cevap dilekçesi ile; öncelikle davacının diğer davalı şirket ile bir kısım somut olmayan talepler ile ilgili müvekkilinden talepte bulunamayacağından husumet yokluğundan davanın reddini talep ettiklerini, davacının 29/06/2017 tarihli 7317 yevmiye numaralı ihtarnamesinin müvekkiline tebliğ edilmediğini, kabul anlamına gelmemek kaydı ile ortada kat edilmemiş bir hesap bulunmadığını, müvekkili diğer davalı şirketin hissedarı olup, bu bağlamda asıl muhatap ve tarafın davalı şirket olduğunu, müvekkilinin tüm mal varlığına ve şirketlerine Sulh Ceza Hakimliklerince el konulduğunu ve … eliyle de kayyum atandığını, hukuki yönden müvekkilinin sorumluluğu olmadığını, çünkü müvekkilinin iradesinin ve tasarruf ehliyetinin, malvarlığı ile ilgili hiç bir iradesinin olmadığını, tasarruf yetkisinin ise halen … tarafından davalı şirkete atanan ilgili kayyumlarda olduğunu, kabul anlamına gelmemek kaydı ile davacı tarafın alacağı ispata muhtaç olupi neye göre ve nasıl hesaplandığının da belli olmadığını beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER
Taraflarca delil olarak; Genel Alacaklı Cari Hesap Sözleşmesi, ihtarname, bilgi ve belgeler ile bilirkişi incelemesine dayanılmış olup, gösterilen deliller toplanarak dosya arasına konulmuştur.
Mahkememizce davanın reddine karar verilmiş ve istinaf edilen karar sonrası … BAM … H.D. 2020/ … E., 2022/ … K. Sayılı ilamı ile, ” ilk derece mahkemesince, taraflar arasında imzalanan genel kredi sözleşmesinin dosyaya celbi, davacı tarafa ihtarnamelerin tebliğ şerhini sunmak ve bilirkişi raporu ile tespit edildiği üzere kat ve dava tarihi itibariyle beş adet çek için yasal sorumluluk bedeli 7.050,00 TL iken dava dilekçesinde 6.690,00 TL’nin deposunun talep edilmesinin sebebini açıklamak üzere süre verilmesi, asıl borçlu şirkete …’nin kayyım olarak atandığına dair bir karar da bulunmadığı gözetilerek bankacı bilirkişiden, dava tarihi itibariyle davacı bankanın çek yaprakları nedeniyle yasal sorumluluk bedellerini ödeyip ödemediği, talep edilen alacağın nakdi alacağa dönüşüp dönüşmediği, davalı asıl borçlu şirket ve diğer davalılardan sözleşme hükümleri ve keşide edilen ihtarname kapsamında depo talebinde bulunup bulunamayacağı hususunda gerekli olması halinde banka kayıtları da yerinde incelenmek suretiyle ek rapor alınması, sonuca göre asıl borçlu şirket yönünden yapılacak değerlendirme ile, 678 sayılı KHK ve kefalete ilişkin yasal düzenlemeler ile davacı banka ile davalılar arasında imzalanan kefalet sözleşmesi hükümleri nazara alınarak davalı kefiller yönünden de değerlendirme yapılmak suretiyle bir karar verilmesi gerektiğinden … ” şeklinde verilen kararın kaldırılmasına karar verilmiştir.
Dosya kapsamına göre; davacı banka ile davalı … San. Tic. A.Ş. arasında 25.07.2012 tarihli ve 16.000.000 TL bedelli genel kredi ve cari hesap kredi sözleşmesinin imzalandığı, diğer davalıların söz konusu sözleşmeye aynı miktar ile müşterek ve müteselsil kefil oldukları, davalı asıl borçlu şirketin talebi ile tarafına 25 yapraklı çek karnesi verildiği, davalı kefil şirketler … A.Ş. ve … Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin, diğer davalı kefil şirket … A.Ş.’ye devredildikleri, adı geçen devralan şirkete… Sulh Ceza Hakimliği’nin 26.10.2016 tarihli kararı ile …’nin kayyım olarak atandığı, davacı banka tarafından … Noterliği’nden davalılara keşide edilen e 29.06.2017 ihtarname ile “çek yaprakları ile ilgili yasal sorumluluk miktarı için toplam 6.690 TL gayri nakit, protesto ve komisyon masraflarından kaynaklı olarak 2.036,92 TL nakit kredi borcunun bulunduğu, kredi hesaplarının kat edilmiş olması sebebiyle ihtarnamenin tebliğinden itibaren 1 günlük süre içerisinde nakdi kredi borcunun fiili ödeme tarihine kadar hesap edilecek faizi ile birlikte ödenmesi, ayrıca çek yaprakları sebebiyle banka yasal sorumluluk miktarı olan 6.690 TL’nin muhatap hesabına 3 günlük süre içerisinde yatırılması”nın ihtar edildiği anlaşılmakla buna göre istinaf karar ilamı doğrultusunda ihtarnamenin tebliğine dair tebliğ şerhleri ile genel kredi sözleşmesinin dosya içerisine sunulduğu anlaşılmıştır.
Alınan 06/03/2023 tarihli ek raporda özetle, Mevcut delil durumuna göre dosya tekrar yeniden ele alınıp etraflıca irdelenmiş ancak kök rapordaki görüş ve kanaatte bir değişiklik olmadan rapor tanzim tarihi 23.03.2023 itibariyle davacının yasal 5 yıllık yükümlülük süresinin de dolmuş bulunduğu Görüş ve kanaatine varılmıştır.
HUKUKİ NİTELENDİRME ve GEREKÇE
Dava, genel kredi sözleşmesi kapsamında açılan çek hesabına bağlı olarak verilen çek karnesinden iade edilmediği iddia edilen çeklerin, bankaca ödenecek yasal sorumluluk bedelinin depo edilmesi talebine ilişkindir.
Davacı banka 26.01.2023 ve 01.02.2023 tarihli yazıları ekinde iki adet sözleşme göndermiş ve 25/07/2012 tarihli sözleşmede sadece davalı … makine şirketinin imzasının olduğu, kefiller yönünden ise imza içeren bir sözleşmenin bulunmadığı anlaşılmıştır.
İstinaf karar ilamı uyarınca hesap kat ihtarıyla, tebliğlerine dair evraklar dosyaya sunulmuş ancak huzurdaki davada talep edilen meblağlar (7.050,00 TL ile 6.090,00 TL) bakımından verilen süre içerisinde herhangi bir açıklama ya da tevsik edici bir belgenin sunulmadığı anlaşılmıştır.
Dava konusu … seri no.lu olmak üzere 2 adet çek yaprağının davacı bankaya ibraz ya da iade edilmemiş olduğu tespit edilmiş, Diğer 3 adet çek yaprağı ise bankaya ibraz edilip “karşılıksızdır şerhi ” düşülmüş olduğu anlaşılmakla söz konusu işbu 3 adet karşılıksız çek yaprağından dolayı 5941 sayılı Çek K’nun 3 m. kapsamında çek hamillerine herhangi bir tazminat ödenmemiş olup bedelinin depo edilmesi istenilen 5 adet çek yaprağından dolayı dava tarihi itibariyle banka kaynağından ilgili çek hamillerine ödenen herhangi bir nakdi tazminat bulunmadığından davacının talep ettiği alacağın tamamı nakde dönmeyen gayrinakdi alacak olduğu kabul edilmiştir.
Bankanın çek yaprağı başına sorumluluğu 3167 sayılı Çek K’nun 4. ve 10 m. düzenlenmiş olup, bankanın şahsi sorumluluğu niteliğidir. Ödeme yükümlülüğü bankaya yasayla verildiğine göre bu borç bankanın borcu olup, keşideci ile banka arasındaki sözleşmede açık bir düzenleme bulunmaması halinde keşideciye rücu imkanı bulunmamaktadır. (Yargıtay 19 H.D. 2011/2734E., 2011/3373K. Sayılı ilamı)
Yapılan yargılama, toplanan deliller ile dosya kapsamındaki tüm belge bilgiler ve bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğine göre; Dava, çek teminat bedelinin depo edilmesi istemine ilişkindir. Davacı banka ile davalılardan … San. Tic. A.Ş. arasında genel kredi sözleşmesi akdedildiği, diğer davalıların kredi sözleşmesine kefil oldukları, davalı … San. Tic. A.Ş.’nin, (aynı zamanda … ses ve gör sis şirketi ile … aş nin 6758 sayılı yasa kapsamında … yetkililerinin kayyım olarak tayin edilmesi) şirketine … nin kayyım olarak atanması üzerine (… sulh ceza hakimliği 2016/ … E. ) davacı şirket tarafından hesabın kat edilip çek teminat bedelinin istenildiği, hesap kat ihtarının davalılara tebliğ edildiğine dair tebliğ şerhlerinin sunulduğu ancak davacı banka ile davalı asıl borçlu … San. Tic. A.Ş. arasında bağıtlanan 25/07/2012 tarihli sözleşmede ve kefalet sözleşmesinde rücuya, davalıların sorumluluğuna ilişkin olarak açık ve net bir düzenleme bulunmaması ve … yetkililerinin kayyım olarak atanmış olması nedeniyle ve aynı zamanda karar tarihi itibariyle de çek kanunu 3/9 uyarınca Çekin basıldığı tarih hakkındaki bilgi, karşılıksız kalan çekler bakımından Çek K m. 3/3 ile öngörülen muhatap bankanın sorumluluğuna zaman yönünden bir sınırlama getirilmesi amacına hizmet ettiğinden çekin, üzerinde yazılı baskı tarihinden itibaren beş yıl içinde ibraz edilmemesi hâlinde, muhatap bankanın üçüncü fıkraya göre ödemekle yükümlü olduflu tutara ilişkin sorumluluğu sona ereceğinden (Çek K m. 3/9). Çek K m. 3/3’te muhatap bankanın, ibraz eden düzenleyici dışındaki hamile, süresinde ibraz edilen her çek yaprağı için belirli bir miktar ödemekle yükümlü olduğu düzenlenmiş olmakla Muhatap bankanın, beş yılın geçmesi gerekçesi ile ödeme yapmayı reddetme hakkı olduğu için buna göre sorumluluk süresi artık dolduğundan davacı bankanın gayrinakdi çek taahhüt bedeli kaynaklı depo talep etme hakkı ortadan kalkmış olduğu rapor edilmiş olmakla davacı tarafından bedele ilişkin net bir açıklama yapmamış olması karşısında ve açıklanan nedenler dikkate alınarak istemin ve davanın reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu Genel Tebliği gereğince hesap olunan 179.90-TL karar ve ilam harcının davacı tarafından peşin yatırılan 114,25-TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 65,65-TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan (gösterilen dava değeri) 6.690,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak vekille temsil olunan davalılar Fatih …, … A.Ş., … San. ve Tic. A.Ş. ve … San. Tic. A.Ş.’ye verilmesine,
5-HMK. 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiyesinin kararın kesinleşmesinden sonra talep halinde davacıya iadesine,
Dair, hazır olan tarafların yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre içinde istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.02/05/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

*Bu evrak 5070 Sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.*