Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/64 E. 2022/892 K. 17.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/64 Esas
KARAR NO : 2022/892
DAVA : Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 21/01/2022
KARAR TARİHİ : 17/11/2022

Mahkememizde görülen Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA / Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;
Müvekkil şirketin … (… Rüzgar Santrali) numaralı üretim lisansına dayanarak elektrik ürettiğini, müvekkili şirket hakkında T.C. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (“EPDK”) tarafından; lisansına kayıtlı kurulu güç ile üretilebilecek azami üretim miktarını aşarak … (Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması) kapsamında haksız gelir elde ettiği iddiasıyla Elektrik Piyasasında yapılacak Denetimler ile Ön Araştırma ve Soruşturmalarda Takip Edilecek Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 1. maddesi uyarınca 17.05.2021 tarihli 77300 sayılı Başkanlık oluru ile soruşturma başlatıldığını, yapılan soruşturma neticesinde EPDK, 07.06.2021 tarihli ve … sayılı Soruşturma Raporu’na göre 2015 ila 2019 yıllarında lisansında kayıtlı ve geçici kabulü yapılmış kurulu müvekkil şirketin … (… Rüzgar Santrali) numaralı üretim lisansına dayanarak elektrik üretmekte olup, müvekkil şirket hakkında T.C. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (“EPDK”) tarafından; lisansına kayıtlı kurulu güç ile üretilebilecek azami üretim miktarını aşarak … (Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması) kapsamında haksız gelir elde ettiği iddiasıyla Elektrik Piyasasında yapılacak Denetimler ile Ön Araştırma ve Soruşturmalarda Takip Edilecek Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 1. maddesi uyarınca … tarihli … sayılı Başkanlık oluru ile soruşturma başlatıldığının anlaşıldığını,
Yapılan soruşturma neticesinde EPDK,… tarihli ve … sayılı Soruşturma Raporu’na göre 2015 ila 2019 yıllarında lisansında kayıtlı ve geçici kabulü yapılmış kurulu güç (elektriksel) ile saatlik olarak gerçekleştirilebilecek azami üretim miktarının aşılarak mevzuata aykırı şekilde fazladan gelir elde etmesi filinden bahisle, 30.12.2021 tarih ve … sayılı kurul kararı ile;
Lisansına derç edilmiş ve geçici kabulü tamamlanarak ticari işletmeye alınmış (elektriksel) kurulu güç ile saatlik olarak gerçekleştirebileceği azami üretim miktarının üzerindeki uzlaştırmaya esas veriş miktarlarına istinaden hesaplanan YEK toplam bedelinin 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun’un 1 inci maddesi uyarınca hesaplanacak faiziyle birlikte … tarafından tahsil edilmesine karar verildiğini,
EPDK tarafından müvekkil şirkete ait … için EPDK tarafından tesis edilen kararın gereğinin yapılmasının yasal olarak zorunlu olduğunu, ödemelerin yapılmaması durumunda müvekkili şirketin … nezdindeki elektrik üretiminden doğacak alacaklarından ve teminatından derhal kesinti yapılacağından ve bu durum da müvekkili şirket bakımından finansal güçlük yaratacağından ödemelerin taksitle yapılabilmesi için davalı … tarafından anlaşma imzalanması gerektiğinin ifade edildiğini, müvekkili şirket tarafından da ihtirazi kayıt yazıları yazılarak, anlaşma ve ekindeki teminat bonoları da ihtirazi kayıt konmak sureti ile anlaşma metni üzerinde müzakere imkanı tanınmaksızın davalı tarafından sunulan metin imzalanmak zorunda kalındığını,
EPDK kararında iadenin dayanağının açıklanmadığını, ödemelerin iadesinin sadece yenilenebilir enerji kaynaklarının belgelendirilmesi ve desteklenmesine ilişkin yönetmelikte yer aldığını, “haksız ve yersiz ödemelerin iadesi” ile ilgili 27. madde hükmü 09.05.2021 tarihinde yürürlüğe girmiş olduğundan 2015-2019 yıllarını kapsar biçimde geçmişe dönük talep etmenin mümkün olmadığını beyanla;
Davanın kabulü ile müvekkili şirketin ihtirazi kayıtla imzaladığı 19/01/2022 tarihli anlaşma gereği davalı şirkete toplam 1.733.712,62 TL tutarında borcu olmadığının tespitine, İhtirazi kayıtla imzalanan 19.01.2022 tarihli anlaşmanın, anlaşma konusu ödemelerin ve ödemelerin teminatı olarak verilen toplam 1.733.712,62 TL tutarında 30 adet teminat senedinin /bonosunun iptaline, Davalı nezdindeki teminatların irat kaydedilmemesi / nakde çevrilmemesine karar verilmesine, İhtirazi kayıtla imzalanan anlaşmaya konu ödemelerin yapılmaması, senetlerin ödenmemesi ve teminatımızın nakde çevrilmemesi/irat kaydedilmemesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP / Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;
Davanın görevsiz mahkemede açıldığını, görevli mahkemenin idare mahkemesi olduğunu, davacının iptal davası ve/veya tam yargı davası açmasının gerektiğini,
Müvekkili şirket her ne kadar anonim şirket olsa da yürüttüğü elektrik piyasası işletmeciliği kapsamındaki işlemleri “kamusal faaliyet” niteliğinde olduğunu, Dava konusu edilen … ‘ın işlemi ile bu işlemin dayanağı EPDK’nın 30.12.2021 tarihli 10696-48 nolu işlemlerinin idari yargı denetimine tabi olduğunu, Dava konusu uyuşmazlığın çözümü için;
Davacının;
-Elektrik Piyasası Kanunu’nun 5 inci maddesinin ikinci fıkrasının (e) bendine,
-Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği’nin 29 uncu maddesinin 3 üncü fıkrasının c,ç,d,ğ,i bentlerine,
– Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem kullanım Yönetmeliği’nin 7 nci maddesinin 1 inci fıkrasına,
– Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği’nin 17 nci maddesinin 3 üncü fıkrasının a ve b bentlerine,
-Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun’un 6/C maddesinin 1 inci fıkrasına,
-Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgeledirilmesi ve Desteklenmesine İlişkin Yönetmeliğin 23 üncü maddesinin 2 nci fıkrasına aykırı davranıp davranmadığı,
– EPİAŞ’ın tahsil işleminin dayanağı olan EPDK’nın 30.12.2021 tarihli 10696-48 nolu kararının hukuka uygun olup olmadığı,
– Davacının lisansının üzerinde yaptığı elektrik üretimi için aldığı ödemelerin Elektrik Piyasası mevzuatı hükümlerine göre kendisinden alınıp alınmayacağı hususları hakkında yargılama yapılmasının gerektiğini,
kamu gücü kullanılarak tesis edilen işlemler bakımından, işlemi tesis eden kuruluşun; özel hukuk hükümlerine göre kurulmuş olması ya da yönetiliyor olması, tesis edilen işlemin “idari” nitelikte olmasını değiştirmediğini, müvekkili şirketin yürüttüğü faaliyet ve tesis ettiği dava konusu işlem adli yargının konusu olmadığını,
EPİAŞ’ın davacıdan yaptığı tahsilat işlemi, Düzenleyici İdari Kurum olan EPDK’nın 30.12.2021 tarihli Kurul kararlarının icra edilmesi ile Elektrik Piyasası mevzuatındaki emredici hükümlerin uygulanması sonucunda tesis edildiğini,
Bu dava ile aynı içerik ve aynı talepli davaların, müvekkili EPİAŞ ile EPDK’ya karşı idare mahkemelerinde açıldığını ve görüldüğünü beyanla; Davanın usulden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili 24/10/2022 tarihli dilekçe ile; 23.06.2022 tarihinde davacı tarafa “gddk” açıklamalı fatura karşılığında tahsil edilen 256.576,90 TL nin kdv’siyle birlikte ödendiğini 21/06/2022 tarihinde de 30 adet senedin iade edildiğini belirterek davanın konusuz kaldığını açıklamıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Mahkememizce 17.11.2022 tarihli ön inceleme duruşmasında taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacı … AŞ nin davalı … Ş’a 1.733.712,62 TL borçlu olmadığının tespiti, ihtirazi kayıtla imzalanan 19/01/2022 tarihli borç ödeme anlaşmasının, anlaşmaya konu ödemelerin ve ödemelerin teminatı olarak verilen 1.733.712,62 TL tutarında 30 adet teminat senedinin/bonosunun iptali, … nezdindeki teminatların nakde çevrilmemesi/irat kaydedilmemesi istemi olarak tespit edilmiştir.
… İdare Mahkemesinin 2022/… esas sayılı dosyası uyap üzerinden getirtilip incelenmiş; dava dosyasında davacı şirketin EPDK ve davalı … a karşı açtığı davada duruşmanın yapıldığı, kararın taraflara tebliğ edilmediği, yürütmeyi durdurma kararı verildiği anlaşılmıştır.
Davacının teminat mektuplarının nakde çevirilmemesi konusundaki taleplerinin bu mektupların davacı ile dava dışı EPDK arasında yapılan sözleşmeler sonucu verildiği, davacının menfi tespit istediği 19/01/2022 tarihli anlaşma gereğince verilmediği anlaşılmakla, bu talepler yönünden davalı tarafın yargı yolu dava şartı itirazı kabul edilmiş ve talebin usulen reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacının EPDK tarafından düzenlenen ceza faturası sonucunda, davalı… ile cezanın ödenmesi konusunda yaptığı 19/01/2022 tarihli anlaşma ve bu anlaşma gereği ihtirazi kayıt koyarak yaptığı ödemenin, verdiği 30 adet teminat senedi /bonosunun iadesi istemleri yönünden; her iki tarafın ticari şirket olması, yapılan anlaşmanın özel hukuk hükümleri gereğince düzenlenmesi nedeniyle İİK 72 md tanımlanan menfi tespit istemli dava olacağı anlaşılmış, davalı tarafın yargı yolu itirazı bu istemler yönünden kabul edilmemiştir.
Davacının bu istemlerinin ; 23/06/2022 tarihinde tahsil edilen 256.576,90 TL nin “gddk” açıklamalı fatura karşılığında kdv’siyle birlikte ödenmesi, 21/06/2022 tarihinde de 30 adet senedin davacıya iade edilmesi ile konusuz kaldığı anlaşılmıştır. Mahkememizce konusuz kalan talepler nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına dair hüküm verilmiştir.
Davacı vekilinin ayrıca 08/11/2022 tarihli dilekçesinde iade edilen bu bonolar ve ödemeler nedeniyle ek taleplerde bulunduğu görülmüş ise de , davacının bu talepleri hakkında usulüne uygun olarak açılmış bir dava bulunmadığından karar verilmesine yer olmadığına dair hüküm kurulmuştur.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M /
1-Davalının yargı yolu itirazının menfi tespit ve 30 adet senedin iadesi talepleri yönünden reddine,
2-Davalının bekletici mesele yapılması talebinin reddine
3-Davacının teminat mektuplarının nakde çevirilmemesi konusundaki taleplerinin yargı yolu dava şartı yokluğu nedeniyle usulen reddine,
4-Davacının menfi tespit ve 30 adet senetlerin iade edilmesi talepleri konusuz kalmakla ve diğer talepleri hakkında usulüne uygun olarak açılmış bir dava bulunmadığından karar verilmesine yer olmadığına,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince peşin alınan 29.607,48-TL den 80,70-TL maktu karar harcının mahsubu ile kalan 29.526,78-TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
Dava açıldıktan sonra konusuz kalan davacı talepleri yönünden; karar tarihindeki avukatlık asgari ücret tarifesi nin 6.md gereğince 92.842,815 TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Dava şartı yokluğu nedeniyle usulen reddedilen talepler yönünden; karar tarihindeki avukatlık asgari ücret tarifesinin 7.md gereğince 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
6- Taraflarca yapılan yargılama giderlerinin takdiren kendi üzerlerinde bırakılmasına,
7-HMK 333. md. uyarınca yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde yatırana iadesine,
Davacı ve davalı vekilin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde … BAM da istinaf yolu açık olmak üzere, verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.17/11/2022

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır