Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/63 Esas
KARAR NO : 2023/877
DAVA : İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 01/02/2021
KARAR TARİHİ : 16/11/2023

Mahkememizde görülen İstirdat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA / Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle;
Müvekkili … A.Ş. ile davalı … Ltd. Şti. firmasına 6361 Sayılı Finansal Kiralama ve Finansman Şirketler Kanunu çerçevesinde yapılan T.C. … Noterliği’nin 21/12/2010 tarih ve … yevmiye numaralı … nolu, T.C. … Noterliği’nin 20/01/2011 tarih ve … yevmiye numaralı … ve … nolu, T.C. … Noterliği’nin 25/05/2011 tarih ve … yevmiye numaralı … nolu, T.C. … Noterliği’nin 20/10/2011 tarih ve … yevmiye numaralı … nolu Düzenleme Şeklinde Finansal Kiralama Sözleşmesi ve T.C. … Noterliği’nin 05/04/2012 tarih ve … yevmiye numaralı … nolu Düzenleme Şeklinde Finansal Kiralama Sözleşmesi ve
… Noterliği’nin 27/05/2013 tarih ve … yevmiye numaralı … nolu Düzenleme Şeklinde Finansal Kiralama Sözleşmesi T.C. … Noterliği’nin 04/07/2013 tarih ve … yevmiye numaralı … nolu Düzenleme Şeklinde Finansal Kiralama Sözleşmesi ve T.C. … Noterliği’nin 27/08/2013 tarih ve … yevmiye numaralı … nolu Düzenleme Şeklinde Finansal Kiralama Sözleşmesi (… tarafından 11/08/2016tarih … Tescil no.lu) ve T.C. … Noterliği’nin 05/08/2016 tarih ve … yevmiye numaralı (… tarafından 11/08/2016 tarih … tescil no. ile onaylı) finansal kiralama tadil sözleşmesi ve … tarafından 28/11/2018 tarih … tescil no. İle onaylı finansal kiralama tadil sözleşmesi ve … nce 11.09.2019 tarih ve … Tescil no.lu Finansal Kiralama Tadil Sözleşmesi akdedildiğini,
Sözleşme gereğince kiralamaya konu malların şirkete teslim edildiğini, şirket tarafından kullanılmaya başlandığını , ancak borçlu sözleşmeden ötürü ödemesi gereken 27.08.2020 tarihi itibarı ile aylık 188.267,03 TL kira bedeli ve 05.08.2019 tarihinden 193.774,38 TL sigorta bedeli olmak üzere ve devam eden tüm taksitleri ödemediğini, müvekkili şirket tarafından … Noterliği’nden, 31.08.2020 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi gönderildiğini, İhtar ile kira bedellerinin ödenmesi, aksi halde akdin feshi gerçekleşeceğinden, 60 günlük yasal sürenin bitiminden sonra 3 gün içerisinde, mülkiyeti müvekkil şirkete ait olan, finansal kiralamaya konu malların müvekkil şirkete iadesinin talep ve ihtar edildiğini,
Söz konusu … Noterliği’nden, 31.08.2020 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesinden sonra yasanın belirlediği ve sözleşmede belirtilen süreler içinde kiralama borcu ödenmediği gibi kiralama konusu mallar müvekkile iade edilmediğini
Davalı firmanın konkordato sürecinde olduğunu, bu nedenlerle 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu 31 ve devamı maddesi akdedilen sözleşmenin 29-36-42 v.d. maddeleri gereğince müvekkilinin sözleşmeyi feshederek fesih hakkını kullandığını, belirterek ;
Davalının kötüniyetli davranışları sebebiyle, malları kaçırmak ve yasaya aykırı şekilde tasarrufta bulunmasına engel olacak şekilde, finansal kiralama konusu, sözleşme ekinde bulunan dilekçesinin 2. maddesinde belirtilen, mülkiyeti müvekkili şirkete ait malların bulunması gereken adreste veya gösterilecek diğer adreslerden alınarak kiralayan müvekkiline teslim edilmesi hakkında tensip ile birlikte, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 42/b maddesi gereğince teminatsız olarak, ihtiyati tedbir kararı verilmesini , davalı tarafından iade edilmesi gereken sözleşmeye konu malların aynen iadesine karar verilmesini, yargılama gideri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir .
CEVAP /Davalı vekili … Ltd. Şti. Vekili 24.03.2021 tarihli cevap dilekçesinde ve özetle;
6098 sayılı TBK.147. maddesinde “Aşağıdaki alacaklar için beş yıllık zamanaşımı uygulanır: 1. Kira bedelleri, anapara faizleri ve ücret gibi diğer dönemsel edimler.” maddesine göre Davaya konu talebin zamanaşımına uğradığından, zamanaşımı nedeniyle davanın reddi gerektiğini,
TMK 684/2 “Bir şeye malik olan kimse, o şeyin bütünleyici parçalarına da malik olur. Bütünleyici parça, yerel âdetlere göre asıl şeyin temel unsuru olan ve o şey yok edilmedikçe, zarara uğratılmadıkça veya yapısı değiştirilmedikçe ondan ayrılmasına olanak bulunmayan parçadır.” İşbu durumda kurgusal olarak hazırlanan davanın makul süre ve hukuki yarar ilkeleri gözetilerek reddi gerektiğini,
Davacı tarafın iddialarının somut bir delile dayanmayıp soyut iddialardan ibaret olduğunu, müvekkiline 31.08.2020 tarihinde gönderilen ihtarname bilgileri ile dava konusu finansal kiralama sözleşmeleri, yapılandırmaya konu olan sözleşme bilgilerinin birbirini doğrulamadığını,
Müvekkili şirketin, işlerinin bozulması sebebi ile iflas sürecine girdiğini, davanın derdest olduğunu, müvekkili aleyhinde,6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun’a dayanılarak açılan takipler de dâhil olmak üzere herhangi bir takip başlatılamayacağını, daha önce başlatılan takiplerin düşeceğini, dolayısıyla zamanaşımı ve hak düşürücü sürelerin iflas erteleme süresi boyunca işlemeyeceğini ,müvekkili aleyhine başlatılan dava dosyalarının da işleme alınmayacağını, davacı tarafından açılan davanın hukuki olarak yararı bulunmadığını,
ihtiyati tedbir kararına konu malların “asli niteliğe” haiz olmayan bütünleyici parçalar olmaları sebebiyle, el konulmaları mümkün olmadığını, dava konusu malların asli niteliklerini korumamaları sebebiyle finansal kiralama sözleşmesinin konusunu oluşturamayacaklarını, bu durumun davacının malumunda olduğunu, davacının dürüstlük kuralına aykırı şekilde ileri sürdüğü iddialar sonucu gerçekleşen ihtiyati tedbir kararının kaldırılması gerektiğini,
İhtilaf konusu asansörler ve diğer ekipmanların imalatının iş bu davanın ikame edilmesinin çok öncesinde tamamlandığını, bahse konu malların binaların bütünleyici parçası haline geldiğini, bahse konu projede kat irtifakı ve kat mülkiyeti kurulduğunu, belirterek ;
Davacı finansal kiralama şirketinin davacı kiralayanın 6361 sayılı Kanunun m.31/f.3 hükmünden yararlanamayacağı ve HMK m. 389 uyarınca ihtiyati tedbirin şartlarının mevcut olmadığı nazara alınarak, itirazlarımızın kabulü ile Mahkemeniz ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına, …. Şirketi tarafından haksız ve mesnetsiz açılan davanın usulden ve esastan reddine,yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı yanında Asli Müdahale talep eden … AŞ vekili 08/03/2021 tarihli dilekçesinde ve özetle ;
Dava konusu malların finansal kiralamaya konu edilemeyeceğini, davacının 6361 sayılı kanuna dayalı geri alım davasının hukuka aykırı olduğunu, buna dayalı verilen ihtiyati tebdir kararının kaldırılması gerektiğini,
Somut olayda, finansal kiralama sözleşmesindeki kiracının aynı zamanda müvekkil şirketi ile akdettiği gelir paylaşımı sözleşmesine göre yüklenici sıfatının bulunduğunu, bu kapsamda sözleşmede tanımlanan yerde ve sözleşmede belirtilen şekilde imalat yapmayı taahhüt ettiğini, finansal kiralama konusu malların yolcu asansörü olup, bu durum gözönüne alındığında hayatın olağan akışı içinde bir binaya monte edilerek kullanılacağının herkes tarafından bilinebileceğini, basiretli bir tacir olarak hareket etmesi gereken finansal kiralama şirketinin asansörlerin kiracı şirketin zilyetliğinde bulunmadığını veya bulunmasının mümkün olmadığını da bildiğini
Mahkemece verilen tedbir kararının Finansal kiracı şirketin sözleşmedeki adresinde uygulanamadığını, finansal kiralama sözleşmesine göre üçüncü kişi konumunda olan müvekkili … A.Ş. tarafından imal ettirilen ve bedeli ödenmiş, geçici ve kesin kabulleri yapılmış … Projesinde infaza konulduğunu,
Finansal kiralama sözleşmesine ve ihtiyati tedbire konu asansörlerin 11/06/2016 tarihli İnşaat İlerleme Durum Tespit Tutanağından anlaşılacağı üzere; tüm bloklarda montajının tamamlandığını, binadaki bağımsız bölüm malikleri veya kiracıları tarafından kullanıldığını, Bir eşya üzerindeki ayni haklar, o eşyanın başka bir eşyanın bütünleyici parçası haline gelmesi ile sona ereceğini, Başka bir ifadeyle asıl eşyanın maliki bütünleyici parçanın da maliki olacağını,
Somut olayda, finansal kiralama konusu asansörlerin bina ile maddesel olarak sıkı bağlantısının bulunduğunu, binanın temel unsuru haline geldiğini
Asansörlerin, bloklardaki bağımsız bölüm maliklerinin 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamında kullandığı ve birlikte malik oldukları ortak alan olarak değerlendirilmesi gerektiğini , finansal kiralama sözleşmeleri bütünleyici parça kapsamında ancak tapu siciline şerh verilmesi halinde iyi niyetli üçüncü kişilere karşı ileri sürülebileceğini, finansal kiralama sözleşmesinin konusu asansörler taşınmazın bütünleyici parçası olduğundan taşınmaz mallara ilişkin sözleşmeler gibi taşınmazın bulunduğu tapu kütüğünün şerhler hanesine kaydedilmesi gerektiğini,
Somut olayda iyi niyetli üçüncü kişi konumunda olan … A.Ş.’nin, tapu kaydının şerhler hanesine belirtme verilmeyen, kiralayan/ finansal kiralama şirketi veya kiracı/ yüklenici tarafından bildirim yapılmaması nedeniyle finansal kiralama sözleşmesinden haberdar olmasının beklenemeyeceğini, özellikle bağımsız bölüm maliklerinin, o konut veya iş yerini satın almadan önce tapu sicilinden satın aldığı bağımsız bölümün bulunduğu binadaki veya bloktaki asansörlerin finansal kiralama konusu olduğunu bilmesi gerektiği ancak tapu sicilinde bu yönde bir şerh olmaması nedeniyle bildiğinin veya bilmesi gerektiğinin ileri sürülemeyeceğini, bu nedenle artık iyiniyetinin korunacağını
2010 -2013 tarihleri arasında yapılan 8 adet finansal kiralama sözleşmelerinin 05/08/2016 tarihli fesih taahhüdünün kabulü ile iki şirket arasında sonlandırılmış ancak 05/08/2016 tarihli Tadil Sözleşmesi ile yeni bir sözleşme imzalanmış ve söz konusu sözleşme en erken 11/08/2016 tarihinde … tarafından tescil edilmiş olduğu görülmekte olup, 6361 sayılı Kanunun 22/5 maddesi kapsamında 11/08/2016 tarihinden önce müvekkili şirket tarafından hakediş kapsamına alınan dava konusu mallara ilişkin müvekkili şirketin iyi niyetli üçüncü kişi olarak ayni hak iktisabının korunması gerektiğini belirterek ;
İhtiyati tedbir kararının kaldırılmasına, asli müdahale talebimizin kabulüne, belirsiz alacak olarak açtığımız dava konusu malların müvekkil Şirkete aidiyetinin tespitine, …. Şirketi tarafından ikame edilen Mahkemenizin 2021/… E. Kayıtlı geri alım davasının reddine ,Yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı yanında Feri müdahale talep eden … ve … vekili 09/03/2021 tarihli dilekçesinde ve özetle ;
Müvekkillerinin, … A.Ş. mülkiyetindeki arsa üzerinde … A.Ş.-… San. Ltd. Şti. Ortak Girişimi tarafından 11.08.2010 tarihli, … Noterliği’nin … yevmiye no.su ile tasdikli, “… Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı İşi’ne ait sözleşme kapsamında geliştirilen … Projesi B blok 31 numaralı bağımsız bölümü diğer iki hissedarla birlikte … Noterliği’nin 06.12.2011 tarih ve … yevmiye sayılı işlemi ile akdedilen “Düzenleme Şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesi” ile satın alındığını, mezkur sözleşmeyi satıcı sıfatıyla … vekili olarak davalı-yüklenici temsilcisi vekaleten imzalandığını
Müvekkili … 22.12.2016 tarihinde huzurdaki davalı-yüklenici yetkilisi ile birlikte satın aldığı bağımsız bölümün teslim alındığını,
Davalı-yüklenici yetkilisi asansörlerin finansal kiralama yöntemiyle alındığına dair müvekkiline herhangi bir bilgi vermediğini, anılan sözleşmede veya satış bilgi formunda böyle bir bilgi yer almadığını, Hiç bir aşamada asansörlerin içinde veya üzerinde de finansal kiralamaya ilişkin herhangi bir bilgiye yer verilmediğini, 25.12.2017 tarihinde müvekkilleri adına tapu devri gerçekleştirildiğini, Finansal kiralamaya ilişkin tapu kütüğünde de herhangi bir şerh veya kayda rastlanmadığını, Müvekkillerinin iyiniyetli 3. kişi olarak daireyi ve ortak alanları satın alındığını, asansör bakım ve sigorta ödemelerinden hisselerine tekabül eden miktarları da günü gününe site yönetiminin hesabına yatırıldığını,
Bir eşya üzerindeki ayni haklar, o eşyanın başka bir eşyanın bütünleyici parçası haline gelmesi ile sona erer.Somut olayda, finansal kiralama konusu asansörlerin bina ile maddesel olarak sıkı bağlantısının bulunduğunu
…. Şirketi tarafından … Şirketi aleyhine ikame edilen 6361 sayılı Kanun kapsamında geri alım davasına karşı müvekkillerinin mülkiyet hakkının ihlal edilmesi sebebiyle asli müdahil yanında fer’i müdahale talebinde bulunduklarını
Dava konusu malların finansal kiralamaya konu edilemeyecek mallar olup, davacının 6361 sayılı kanuna dayalı geri alım davası hukuka aykırıdır. buna dayalı verilen ihtiyati tebdir kararının kaldırılması , davanın reddine, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı yanında Feri müdahale talep eden … vekili 09/03/2021 tarihli talep dilekçesinde ve özetle ;
Müvekkili asli müdahale talebinde bulunan … A.Ş. ile …A.Ş.-… San. Ltd. Şti. Ortak Girişimi arasında akdedilen … Noterliği’nin 11.08.2010 tarihli, … yevmiye numaralı “… Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı İşi” Sözleşmesi kapsamında (Sonrasında … Şirketinin muvafakati ile … Şirketi bahsi geçen bu ortak girişimden çıkmış ve yerine … Ltd. Şti. dahil olmuştur.) inşa edilen … … Projesinde kain … Blok, … Numaralı bağımsız bölüm maliki olduğunu,
Müvekkili bahse konu sözleşmede yüklenici sıfatıyla yer alan … … Ltd. Şti. hakkında iflas kararı verilmesi ve işin … Komisyonu marifetiyle bitirilmesi vb. Sebeplerle yeterince mağduriyet yaşadığı düşünmekte iken bugün itibariyle, hali hazırda oturumun ve yaşamın başladığı projeye hacze gelindiğini ve … İcra Müdürlüğü 2021/… Tal. dosyası kapsamında … Ltd. Şti. İle davacı arasında akdedilen Finansal Kiralama Sözleşmesi uyarınca asansör ve sair bir kısım ekipmanların sökülerek alınacağının bildirildiğini öğrendiğini,
Davalının müvekkilin maliki bulunduğu bağımsız bölümünün yer aldığı projede kullanılan ihtiyati tedbir kararına konu malların işletme finansmanının bir unsuru olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığı ve davalıya hali hazırda hakedişlerle bedeli ödenen ve projenin ayrılmaz bir parçası haline gelen bu malların finansal kiralama sözleşmesinin konusunu teşkil edemeyeceğini , bahse konu mallar işletme yahut yatırım finansmanına hizmet eden makine ve ekipmanlar olmayıp, sözleşme konusu imalatlara dahil eden malzemeler olduğunu,
Bir binanın inşası sırasında kullanılmak suretiyle o binanın bütünleyici parçası haline gelecek nitelikte malların asli niteliği bozulmadan iadesinin mümkün olmadığı hallerde anılan malların finansal kiralama sözleşmesinin konusunu oluşturamayacağını, bahse konu sözleşmenin finansal kiralama sözleşmesi olarak nitelendirilmesinin ve bu kapsamda davacı kiralayanın 6361 sayılı Kanunun m.31/f.3 hükmünden yararlanması mümkün olmadığını, ihtiyati tedbir kararına konu malların “asli niteliği” haiz olmayan bütünleyici parçalar olmaları sebebiyle, el konulmalarının mümkün olmadığını,
Davacı finansal kiralama şirketinin hangi sözleşmeye dayalı olarak söz konusu malların iadesini talep ettiği sari olmamakla birlikte … ‘ne yapılan tescillerin malların asli müdahale talebinde bulunan … A.Ş. Tarafından iktisap tarihinden çok sonra olduğu sabit olduğunu, Bu nedenle iyi niyetli iktisabın korunması gerektiğini belirterek ;
Müvekkilin sarih menfaatleri nazara alınarak asli müdahale talebinde bulunan … A.Ş. Yanında feri müdahil olarak davanın kabülüne, Davacı finansal kiralama şirketinin davacı kiralayanın 6361 sayılı Kanunun m.31/f.3 hükmünden yararlanamayacağı ve HMK m. 389 uyarınca ihtiyati tedbirin şartlarının mevcut olmadığı nazara alınarak, itirazlarının kabulü ile ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına, …. Şirketi tarafından ikame edilen Mahkemenizin 2021/… E. Kayıtlı geri alım davasının reddine , Yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı yanında Feri müdahil talebinde bulunan … … Yönetim vekili 16/04/2021 tarihli talep dilekçesinde ve özetle ;
… … Projesi; … A.Ş. ile Davalının da dahil olduğu Ortak Girişim tarafından 10.08.2010 tarihli “ … Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı İşi’ne ait sözleşme kapsamında gerçekleştirildiğini,
Gelir Paylaşım Sözleşmesi ile Yüklenici sıfatını haiz Davalı ile … … Ltd. Şti., Sözleşme’nin 3. maddesinde belirtilen iş, işlem ve yükümlülükler ile altyapı ve çevre düzenleme işlerini yapmayı ve üretilen bağımsız bölümlerin satış ve teslimini üstlendiğini, davaya konu asansörler ve diğer ekipmanlar kat mülkiyeti kanunu’nun (“kmk”) 4. maddesinde emredici hükümle “ortak yerler” olarak belirlenmiş olup mülkiyeti kat maliklerine ait olduğunu,
Site yönetimi ile ilgili yasal hükümler ve site ortak alanlarına dair düzenlemeler 634 Sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamında yer aldığını, Kanunun “Tarifler” başlıklı ikinci maddesinde yer alan tanıma göre ortak alan “Ana gayrimenkulün bağımsız bölümleri dışında kalıp, korunma ve ortaklaşa kullanma veya faydalanmaya yarayan yerlerin ortak yer olarak belirlendiğini,
Site yönetiminin 2017 yılında kurulmuş olmakla birlikte finansal kiralamaya konu edilen asansörlerin kesin kabülleri 14.09.2018 tarihinde kesin kabul komisyonu tarafından gerçekleştirilmiş olup müvekkil site yönetimi’nin site yönetim faaliyetini gerçekleştirdiği projeye mütemmim cüz olarak montajı tamamlandığını,
Müvekkili Site Yönetimi olarak, … sitesinde kat maliklerinin mülkiyetinde olan ve ortak alan sıfatını haiz asansörlerin Finansal Kiralama Sözleşmesi çerçevesinde iadesinin talep edildiği huzurdaki davada asli müdahil olarak kabul edilen … A.Ş.’nin yanında, feri müdahil olarak davalara kabulü ile davacının davasının reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, Finansal Kiralama Sözleşmesinden kaynaklanan finansal kiralamaya konu malın aynen iadesi ile akdedilen sözleşmenin 42/b maddesi gereğince teminatsız olarak ihtiyati tedbir verilmesi istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacı …. AŞ ile davalı … San Ltd Şti arasında bağıtlanan finansal kiralama sözleşmesi ve finansal kiralama tadil sözleşmelerine konu malların iadesi istemi olarak tespit edilmiştir.
Mahkememizce 07/10/2021 tarih 2021/… esas 2021/… karar sayılı karar ile davanın reddine karar verilmiş,mahkememiz kararını davacı vekili ve asli müdahil vekili istinaf etmiştir. … Mahkemesi …. Hukuk Dairesi 06/01/2022 tarih 2021/… esas 2022/… karar sayılı ilamında:
“.. Ancak dava konusu yapılan leasing sözleşmesinde konunun sadece asansör olmadığı, Dış Cehpe Temizleme ekipmanları, solar paneller, vrf sistemleri ve üniteler vs. ürünlerin de bulunduğu ve bu konuda raporda bir açıklık bulunmadığı gibi, Mahkemece bu ürünler yönünden de gerekçe bulunmadığı ayrı bir karar oluşturulmadığı anlaşılmıştır. Bu durumda mahkemece yapılacak iş; öncelikle finansal kiralama sözleşmesine konu malların ayrı ayrı tespiti yapıldıktan sonra bu sözleşmeye konu ekipmanların da TMK.nun 684 ve 686.maddelerinde açıklandığı gibi, mütemmim cüz ve teferruat niteliğinde olup olmadıkları bilirkişi incelemesi yapılmak suretiyle tespit edilerek sonucuna göre bir karar verilmesinden ibaretken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olmuştur.
….Davanın her safhasında asli müdahale mümkün olup, mahkemenin ilk dava ile asli müdahale davasını birlikte inceleyip, her iki dava hakkında ayrı ayrı karar vermesi gerekmektedir. Mahkemece … A.Ş nin asli müdahale talebi 6100 Sayılı HMK’nın 65. maddesi gereğince kabul edildiğine göre, Mahkemece asli müdahilin talebi hakkında ayrı bir karar verilmemesi sebebiyle asli müdahilin bu konudaki istinaf isteminin de kabulü gerekmiştir.
Tüm açıklanan gerekçeler gereğince Mahkemenin belirtilen hususlarda eksik inceleme ile karar vermesi yerinde görülmediğinden, davacı vekili ve asli müdahil vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının, 6100 Sayılı HMK’nın 353/1-a/6. maddesi gereğince kaldırılmasına” gerekçesi ile mahkememiz kararını kaldırmıştır.
Mahkememizce kaldırma kararı doğrultusunda yargılamaya devam edilmiş ve bilirkişi …, Prof. Dr. … ve Dr. Öğr. Üyesi … tarafından sunulan 25/08/2022 tarihli bilirkişi raporu alınmıştır. Alınan bilirkişi raporuna karşı taraflar itirazlarını bildirmiş, itirazların karşılanması bakımından 06/08/2023 tarihli ek bilirkişi raporu alınmıştır.
Tüm dosya kapsamına göre;
Davacı …. A.Ş ile davalı … San.Ltd.Şti. arasında imzalanan 21.12.2010 tarih ve … no.lu, 20.01.2011 tarih ve … no.lu, … no.lu, 25.05.2011 tarih ve … no.lu, 20.10.2011 tarih ve … no.lu, 05.04.2012 tarih ve … no.lu, 27.05.2013 tarih ve … no.lu, 04.07.2013 tarih ve … no.lu, 27.08.2013 tarih ve … no.lu Finansal Kiralama Sözleşmelerine istinaden, davalı kiracıya Kule Vinç, Konteyner Ofis-Yemekhane- Yatakhane, Kazıcı Yükleyici, Ekskavatör, Yol Silindiri, … marka Elektronik Ünite ve Sistemler, … marka 26 adet Asansör ve Ekipmanları, Cephe Temizlik Makinaları ve Güneş Paneli Inverterleri alımı için finansman sağlandığı,
Davalı asıl borçlu … Ltd.Şti. tarafından, …Asliye Ticaret Mahkemesi nezdinde, 22.02.2016 tarihinde 2017/… E. sayılı dosyası ile İflasın Ertelemesi talepli dava açıldığı ve şirkete mahkeme tarafından Kayyım Heyeti atandığı,
Taraflar arasında imzalanan ve Kayyım Heyeti tarafından da onaylanan Finansal Kiralama Tadil Sözleşmeleri ile yeni Ödeme Planları oluşturulduğu ve en son imzalanan 25.06.2019 tarih ve … no.lu Tadil Sözleşmesi ile 5.150.000,00 anapara borç tutarının 15 ay ödemesiz, % 1 KDV dahil aylık 188.267,03 TL eşit kira bedelli ve ödemelerin 27.08.2020 tarihinde başlayıp 27.06.2023 tarihinde sona erdiği Ödeme Planı oluşturulduğu, söz konusu ödeme planına ait 27.08.2020 tarihli, faizden oluşan 188.267,03 TL tutarlı ilk taksitin ödenmediği ve kredi hesabının 31.08.2020 tarihinde kat edildiği,
Gecikmede olan kira bedeli ile sigorta priminden kaynaklanan borçların ödenmesi için ihtarnamenin tebliğ tarihinden itibaren yasal olarak verilmesi gereken 60 günlük sürede, davalı tarafından herhangi bir ödeme yapılmadığından, 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 31. maddesi ve taraflar arasında imzalanan Finansal Kiralama Sözleşmesinin 26. maddesi uyarınca, 04.11.2020 tarihi itibariyle finansal kiralama sözleşmesinin fesih şartının oluştuğu,
Fesih koşulunun oluştuğu 04.11.2020 tarihi itibariyle, davacı finansal kiralama şirketinin 6.760.266,77 TL alacak tutarının bulunduğu,
Alacak Türü
Alacak Tutarı (TL)
Kat İtibariyle Gecikmiş Kira Tutarı
188.267,03
Muaccel Hale Gelmiş (İleri Vadeli) 34 Adet Kira Bedeli
6.401.079,02
Muaccel Hale Gelmiş Sigorta Alacak Tutarı
170.920,72
Toplam Alacak Tutarı
6.760.266,77
Fesih tarihi itibariyle davacı tarafından tedbir ve iadesi talep edilen malların, … no.lu Finansal Kiralama Sözleşmelerine konu olan;
– 26 adet Asansör ve Ekipmanları (… no.lu sözleşmeye konu Asansör ve Ekipmanların fatura tutarları toplamının, % 1 KDV hariç 2.302.766,00 USD olduğu)
-Elektronik Ünite ve Sistemleri ( … no.lu sözleşmeye konu Elektronik Ünite ve Sistemlerinin fatura tutarları toplamının, % 18 KDV hariç 230.153,22 USD olduğu)
– Cephe Temizlik Makinaları ve… Enerjisi Sistemleri (… no.lu sözleşmeye konu Cephe Temizlik Makinaları ve Güneş Enerjisi Sistemlerinin fatura tutarları toplamının 2.085.344,46 TL olduğu)
TMK’nun 684. maddesine göre; ”Bir şeye malik olan kimse, o şeyin bütünleyici parçalarına da malik olur. Bütünleyici parça, yerel âdetlere göre asıl şeyin temel unsuru olan ve o şey yok edilmedikçe, zarara uğratılmadıkça veya yapısı değiştirilmedikçe ondan ayrılmasına olanak bulunmayan parçadır.”
Asıl şeyle mütemmim cüzü arasındaki bağlılık yalnız fiziki değil aynı zamanda fonksiyoneldir. Şöyle ki mütemmim cüz sayılan şey , asıl şeyden ayrıldığında , asıl şey fonksiyonunu önemli ölçüde yitirecekse , bunlar fiziki bakımdan hiçbir hasar veya değişikliğe uğramasa bile, mütemmim cüz ilişkisi bulunduğu kabul edilmelidir. Nitekim , bir kısım Yargıtay içtihatlarında kalorifer kazanı, hidrofor, asansör gibi mahcuzların mütemmim cüz olarak kabul edildiği, söz konusu içtihatların bir kısmında kalorifer ve hidroforun haczedilmesi halinde taşınmazın ısınma sisteminin ortadan kalkacağı ve ondan istifadenin mümkün bulunmayacağının açık olduğu hususunun vurgulandığı, yine asansör olmadan katlara ulaşmanın ve binadan istifadenin mümkün bulunmayacağının açık olduğunun belirtildiği görülmüştür. (Söz konusu içtihatların özeti Prof. Dr. Baki Kuru’nun İcra ve İflas Hukuku El Kitabı adlı eserinin 2. baskısının 440. sayfasında mevcuttur.)
Sözleşmeye konu Asansör ve Ekipmanları: bina için değer kazandırdığı, ayrılması halinde fiziki zarar görebileceği dikkate alındığında bütünleyici olarak değerlendirilmesi gerektiği anlaşılmıştır. 02/11/1985 tarih ve 18916 (mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği’nin 45. maddesine göre kat adedi 4 ve daha fazla binalarda asansör yapımı zorunlu tutulmuştur. Bu tip binalarda asansör ve eklentileri binada bulunması zorunlu ve binanın esaslı unsurlarındandır.
O halde dava konusu finansal kiralama sözleşmesine konu asansör ve ekipmanlarının 4721 sayılı Kanunun 684. maddesi gereğince taşınmazın bütünleyici parçası olmuştur.Davacının aynen iade talepleri kabul edilmemiştir.
Sözleşmeye konu Elektronik Ünite ve Sistemleri: klima sistemlerine ait üniteler olan bu sistemlerin binadan sökülmesi halinde 117.372,10 USD bedele tekabül eden klima dış ünitelerinin fiziki zarar oluşturmayacağı,
Klima iç üniteleri ve yardımcı donanımlarının sökülmelerinin binada fiziki zarar oluşturacağı,
Klima dış ünitelerinin teknik olarak demonte edilebileceği,ancak kaldırılması halinde taşınmazın ısınma – soğutma sisteminin ortadan kalkacağı, asıl şeyden ayrıldığında , asıl şeyin fonksiyonunu önemli ölçüde yitireceği, klima dış ünitelerinin fiziki bakımdan hiçbir hasar veya değişikliğe uğramasa bile, bina ile mütemmim cüz ilişkisi içinde bulunduğu kabul edilmiştir. Bu nedenle taşınmazın bütünleyici parçası olan Elektronik Ünite ve Sistemleri hakkındaki davacının aynen iade talepleri reddedilmiştir.
Sözleşmeye konu Güneş Panel Sistemlerinin: binadan sökülmesi halinde fiziki zarar oluşturmayacağı, 209.933,09 TL. +KDV (%18) değerindeki solar sistemin eklenti olarak değerlendirilebileceği; panel ömrünün 20 yıl; inverter ömrünün ortalama 10 yıl olduğu dikkate alındığında sistemin %50 oranında yıpranmış bulunduğu,
… Panel Sistemlerinin kaldırılması halinde taşınmazın ısınma – soğutma, havalandırma sistemi ile ısı yalıtım sisteminin zarar göreceği, sökülen panellerin de ömürlerinin yarısını tamamlamaları nedeniyle bağımsız olarak yeniden kullanılmasının mümkün görünmediği, asıl şeyden ayrıldığında , asıl şeyin fonksiyonunu önemli ölçüde yitireceği, söküldüğünde fiziki bakımdan hiçbir hasar veya değişikliğe uğramasa bile, bina ile mütemmim cüz ilişkisi içinde bulunduğu kabul edilmiştir. Bu haliyle takdiren binanın mütemmim cüz ü (bütünleyici) olarak kabul edilmiştir. Taşınmazın bütünleyici parçası kabul edilen Güneş Panel Sistemleri hakkındaki davacının aynen iade talepleri reddedilmiştir.
Sözleşmeye konu Cephe Temizlik Makinalarının; binadan sökülmesi halinde fiziki zarar oluşturmayacağı,1.875.411,37-TL +KDV (%1) değerindeki Cephe Temizlik Makinalarının eklenti olarak değerlendirilebileceği
Cephe Temizlik Makinalarının kaldırılması halinde makina ömürlerinin yarısını tamamlamaları nedeniyle bağımsız olarak yeniden kullanılmasının mümkün görünmediği, asıl şeyden ayrıldığında , asıl şeyin fonksiyonunu önemli ölçüde yitireceği, söküldüğünde fiziki bakımdan hiçbir hasar veya değişikliğe uğramasa bile, bina ile mütemmim cüz ilişkisi içinde bulunduğu kabul edilmiştir. Bu haliyle takdiren binanın mütemmim cüz ü (bütünleyici) olarak kabul edilmiştir. Bu nedenle taşınmazın bütünleyici parçası kabul edilen Cephe Temizlik Makinaları hakkındaki davacının aynen iade talepleri reddedilmiştir.
Mahkememizce davacının davalı finansal kiracı … Ltd. Şti hakkındaki aynen iade taleplerinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Davalı yanında asli müdahil olan … A.Ş vekili; belirsiz alacak olarak açtığı davada; finansal kiralamaya ve mahkememiz dosyasındaki davaya konu malların müvekkili Şirkete aidiyetinin tespitine, …. Şirketi tarafından ikame edilen geri alım davasının reddine karar verilmesini istemiştir.
6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu 31 ve devamı maddesi akdedilen sözleşme gereğince finansal kiralama sözleşmesine konu malların mülkiyeti sözleşme aktif ve pasifiyle sona erinceye kadar davacı finansal kiralayana aittir. Mallar taşınmazın mütemmim cüz ü haline gelse bile, ayni hak olan mülkiyet hakkını ortadan kaldırmayacaktır.
Bilirkişi raporu ile davacı finansal kiralayan ın sözleşmeden kaynaklanan alacağının ödenmediği, bu nedenle sözleşmenin aktif ve pasifiyle sona ermediği belirlenmiştir. Mahkememizce davaya konu malların asli müdahil … A.Ş ye aidiyetinin tespiti istemi kabul edilmemiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M /.
1-Asıl davada, Finansal kiralama sözleşmelerine konu mallarının aynen iadesi taleplerinin reddine,
Asli Müdahil …un finansal kiralamaya konu mallar hakkında bulunduğu taleplerinin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince davacıdan alınması gereken 269,85-TL karar harcının davacıdan peşin alınan 81.288,90-TL harçtan mahsubu ile 81.019,05-TL fazla harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iade edilmesine,
3-Davalı … Ltd. Şti kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihindeki avukatlık asgari ücret tarifesi üzerinden hesap olunan 341.200-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından ve asli müdahil … A.Ş tarafından(kendi talebi nedeniyle) yapılan yargılama giderlerinin üzerlerinde bırakılmasına,
5-HMK. 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiyesinin kararın kesinleşmesi sonrası davacıya iadesine,
Davacı vekili Av. … , Davalı vekili Av. … , feri müdahil … vekili Av. … , Asli müdahil vekili Av. … , e duruşma ile katılan geri müdahil … finans park toplu yönetim vekili Av. … yüzüne karşı , gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde … BAM da istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.16/11/2023

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır