Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/565 Esas
KARAR NO : 2023/361
DAVA : Ticari Şirket (Pay Defteri Kaydına İlişkin)
DAVA TARİHİ : 12/08/2022
KARAR TARİHİ : 13/04/2023

Mahkememizde görülen davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA /Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle;
Davalılardan … İnşaat Sanayi ve Ticaret AŞ’nin 06.07.2015 tarihinde …’ne tescil edilerek, diğer davalı … tarafından kurulmuş bir anonim şirket olduğunu, şirketin kuruluş sermayesinin 500.000-TL olduğunu, bu sermaye beherinin 1.000,00-TL değerinde 500 paya ayrıldığını, hisselerinin tamamının nama yazılı senede bağlandığını,
14.12.2015 tarihli olağan genel kurul kararı ile davalı … AŞ’nin sermayesinin, beheri 1.000-TL değerinde 2.500 adet paydan oluşan 2.500.000-TL’na çıkarıldığını,
Müvekkili …’nın, davalı … AŞ’nin tamamı nama yazılı pay senetlerine bağlı olan beheri 1.000-TL değerinde 2.500 adet paydan oluşan 2.500.000-TL değerindeki hisselerinin tamamını, …’den 04.10.2017 tarihinde devir ve temlik aldığını, bu devir ve temlik işlemiyle birlikte müvekkili …, davalı şirket … AŞ’nin yüzde 100 oranında pay sahibi yani tek pay sahibi olduğunu, bu devir ve temlik işleminde davalı …, davalı … aşpaylarının tamamına karşılık gelen nama yazılı pay senetlerini müvekkili lehine ciro edip, nama yazılı pay senetlerinin tamamının zilyetliğini müvekkiline devrettiğini,
Müvekkilinin, davalı …’den devraldığı payların, davalı … AŞ’ye ait pay defterinde davalı … adına kayıt ve tescil edildiğini, müvekkiline devredilen payların davalı şirketin pay defterine işlenmediğini, 13.11.2017 tarihli olağan genel kurul toplantısında davalı şirketin yönetim kuruluna üye olarak diğer davalı …’nın atandığını, 25.11.2017 tarihli olağanüstü genel kurulda isediğer davalı …’nin şirketin beheri 1.000-TL değerinde 2.500 adet paydan oluşan 2.500.000-TL değerindeki tüm paylarını diğer davalı …’ya devrettiğinin davalı şirket tarafından Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edildiğini,
Davalı şirketin beheri 1.000-TL itibari değerde 2.500 adet paydan oluşan 2.500.000-TL itibari değerdeki tüm payların nama yazılı pay senetlerini ciro ile devralan ve nama yazılı payların haklı zilyedi olan müvekkili olduğunu,
04.10.2017 tarihinde müvekkili ile davalı … arasında imzalanarak düzenlenen temlik beyannamesi doğrultusunda o devir tarihi itibariyle payların mâliki olan dava dışı … tarafından müvekkili lehine 04.10.2017 tarihinde cirolanan ve zilyetliği de müvekkiline devredilen beheri 1.000-TL değerinde 2.500 adet paydan oluşan 2.500.000-TL değerindeki nama yazılı pay senetlerin mâlikinin müvekkili … olduğunu, bu sebeple, TTK m.499 uyarınca sözü edilen payların müvekkili lehine devredildiğinin pay defterine davalı şirket tarafından işlenmesi gerekirken pay defterine herhangi bir işlemenin yapılmamış olması usul ve yasaya açıkça aykırı olduğu gibi, üstüne üstlük müvekkiline ait payların müvekkile devredildiği tarihten sonra davalı … tarafından diğer davalı …’ya devredildiğine dair genel kurul kararı alınması ve bu kararın … ‘ya bildirilip payların …’ya ait olduğunun Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’nde ilan edilmesinin açıkça hukuka aykırı olduğunu beyanla;
Müvekkilinin %100 oranına karşılık gelen hisselere dair pay senetlerini sunması ve şirketin %100 sahibi olduğunu ispatlaması sebebiyle, davalı …’nın hiçbir dayanağı olmayan ve yolsuz tescil niteliğinde olan %100 ortak sıfatına dayanan temsil ve ilzam yetkilerini dava süresince kötüye kullanmaması için ihtiyati tedbir olarak davalı şirkete kayyım atanmasına,
Davalı … İnşaat San. ve Tic. AŞ’nin tamamı nama yazılı pay senetlerine bağlı olan beheri 1.000-TL değerinde 2.500 adet paydan oluşan 2.500.000-TL değerindeki hisselerinin tamamının müvekkiline aidiyetinin tespitine ve davalı şirketin pay defterine hükmen tescil edilmesine,
Kararın … kayıtlarında tescili için … ’na müzekkere yazılmasına,kararın Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde yayınlanmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP /Davalı vekili cevap dilekçesinde ve özetle;
TTK 493 vd. hükümler gereği, devir onayı için şirkete başvuru ön şartı yerine getirilmediğinden, özel dava şartı ve hukuki yarar dava şartı yokluğundan davanın usulden reddinin gerektiğini,
Müvekkili şirketin pay devrinden, ancak pay defterine kayıt için kendisine başvuru yapılması ile haberdar olacağını, davacının, 2019 yılında müvekkili şirket aleyhine … İcra Müdürlüğünün 2019/… E. ve 2019/… E. Sayılı iki ayrı dosyasından icra takibi başlattığını, 2019/… E. Sayılı dosyadan, müvekkili şirketin tüm menkul, gayrimenkul malları ile 3. Şahıslardaki hak ve alacaklarına haciz uygulattığını, taşınmazlardan birini ihaleden sattırmış bir alacaklı olarak, bugüne kadar, müvekkili şirkette pay sahibi olduğu, payları devir aldığı bilgisini şirkete iletmediği gibi, devre onay ve pay defterine kayıt için ne yazılı, ne sözlü hiçbir şekilde başvuruda bulunmadığını ,davacının sunduğu hisse temlik beyannamesinin altında, devrin müvekkili şirkete ibraz edildiğine dair şirket kaşe ve imzasının da olmadığını,
Davacının da iddia ettiği devir tarihinden sonraki 5 yıllık süreçte, devri şirkete bildirdiği ve paydaş olarak kayıt için devre onay verilmesi istemiyle şirkete başvurduğu iddiasında bulunmadığını ve bu hususu ispatlar herhangi bir delil de sunmadığını, bu itibarla, şirkete başvurulmadan, şirketin devre onay verip vermediğinin belirlenmediği aşamada huzurdaki davanın açılmasında, hukuki yarar olmadığını beyanla; HMK 114/1-h gereğince davacının korunmaya değer bir hukuki yararı bulunmadığından, davanın özel dava şartı ve hukuki yarar dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, hisse devri ve hisselerin aidiyetinin tespiti ve anonim şirket pay defteri ile sicile tescil istemine lişkindir.
Mahkememizce yapılan 26/01/2023 tarihli ön inceleme duruşmasında taraflar arasındeki uyuşmazlık ; ” Davalı … San. ve Tic. AŞ’nin tamamı nama yazılı pay senetlerine bağlı olan beheri 1.000-TL değerinde 2.500 (İkibinbeşyüz) adet paydan oluşan 2.500.000-TL değerindeki hisselerinin tamamının davacı … ya aidiyetinin tespiti, Davalı şirketin pay defterine hükmen tescili, hükmen tescile ilişkin kararın … kayıtlarında tescili ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde yayınlanması istemi” olarak tespit edilmiştir.
Davalı taraf davacının ciro ve teslim ile elinde olduğunu iddia ettiği nama yazılı hisselerin şirket pay defterine kaydı konusunda talep ön koşulunu yerine getirmediğinden bahisle hukuki yarar dava şartı itirazında bulunmuştur.
Mahkememizce davacı tarafa payların şirket pay defterine kaydı için davalı şirkete yapılan başvuruya dair belge ve delillerini ibraz etmesi için 26/01/2023 tarihli ön inceleme duruşmasında kesin süre verilmiştir.
Davacı vekili 08/02/2023 tarihli dilekçesi ile davalı şirkete ve dava dışı … ya sözlü başvuruda bulunduklarını açıklamıştır.
TTK nun md 490 ;(1) Kanunda veya esas sözleşmede aksi öngörülmedikçe, nama yazılı paylar, herhangi bir sınırlandırmaya bağlı olmaksızın devredilebilirler..
(2) Hukuki işlemle devir, ciro edilmiş nama yazılı pay senedinin zilyetliğinin devralana geçirilmesiyle yapılabilir.
Şirket hisselerinin davacı elinde olduğu ibraz edilen hisse senet örneklerinden anlaşılmıştır.
TTK nun md 491 ;- (1) Bedeli tamamen ödenmemiş nama yazılı paylar, ancak şirketin onayı ile devrolunabilir;
TTK nun md 499/4 ; “(4) Şirketle ilişkilerde, sadece pay defterinde kayıtlı bulunan kimse pay sahibi ve intifa hakkı sahibi olarak kabul edilir.”
Bu hükümler gereğince pay sahipliği sıfatının şirkete karşı ileri sürülebilmesi için, pay devrinin şirkete bildirilmesi ve pay defterine kaydın gerçekleştirilmesi şartı aranacaktır. Davacı hisselerin devri için davalı şirkete onay başvurusunu sözlü olarak yaptığını açıklamıştır.
TTK nun md 499 1 ve 2. Fıkralar “… (1) Şirket, senede bağlanmamış pay ve nama yazılı pay senedi sahipleriyle, intifa hakkı sahiplerini, ad, soyad, unvan ve adresleriyle, pay defterine kaydeder.
(2) Payın usulüne uygun olarak devredildiği veya üzerinde intifa hakkı kurulduğu ispat edilmediği sürece, devralan ve intifa hakkı sahibi pay defterine yazılamaz”
TTK nun md.498 gerekçesinde; “…Talep (başvuru) bir şekle bağlanmamıştır. Ancak, talebin yazılı olarak yapılması ispat yönünden 498 inci madde dolayısıyla adeta gerekli hâle gelmektedir. Bu maddenin devralan yönünden önemi dikkate alınınca, uygulamada noter aracılığı ile başvuruda bulunmak yoluna sıkça gidilebileceği düşünülebilir. Çünkü şirketin talebi aldığı tarihin ispatı ancak bu şekilde ihtilafsız duruma gelebilir…”
TTK 498 ve 499 md gereğince pay defterine kayıt yapabilmek için, payı devir alanın adı, soyadı, unvanı ve adresinin şirket tarafından bilinmesi gerekliliği açıklanarak, bu başvurunun yazılı olması gerektiği belirtilmiştir.
TTK m.493 gerekçesinde; “Birinci fıkra: Anonim şirketin onayı, payların (pay senetlerinin) mülkiyeti üzerinde belirleyici ve tanımlayıcı bir hukukî işleve sahiptir…Onay ile birlikte payların/pay senetlerinin mülkiyeti de devralana geçer…”
açıklamasıyla, şirketin pay devrinin onayı talebi üzerine, onay kararı vermesinin, devre konu hisselerin mülkiyeti üzerinde belirleyici etkisi olduğu, şirketin devre onay vermesinin devralan yönünden taşıdığı önem nedeniyle, payların devralınması sonrası kayıt ve tescil için, şirkete devre onay başvurusu yapılmasının yasal zorunluluk olduğu açıktır. Devre onay talebi ile birlikte TTK 499/2 gereğince ciro içeren pay senedinin, pay devrine ilişkin sözleşmenin de şirkete ibrazı zorunludur.
Davacı tarafça yazılı olarak başvuru ve ibraz ön koşulları yerine getirilmediğinden davacının dava açmakta hukuki yararı bulunmadığı anlaşılmış, davanın HMK 114/1-h md gereğince dava şartı yokluğundan usulen reddine karar vermek gerekmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M /.
1-TTK 493/3 md aranan başvuru ön koşulu yerine getirilmediğinden hukuki yarar itirazının kabulü ile davanın HMK 114/1-h md gereğince dava şartı yokluğundan usulen reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince peşin alınan 42.693,75-TL den 179,90-TL nispi karar harcının mahsubu ile kalan 42.513,85-TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı vekili lehine karar tarihindeki avukatlık asgari ücret tarifesi üzerinden hesap olunan 9.200-TLmaktu vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-HMK 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde davacıya iadesine,
Davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde … BAM da istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.13/04/2023

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır