Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/514 Esas
KARAR NO : 2023/979
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 01/09/2015
KARAR TARİHİ : 21/12/2023
Mahkememizde görülen davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA / Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle;
Müvekkil şirket ile davalı arasında T.C. … Noterliği’nin 31.10.2013 tarih ve … yevmiye numaralı, T.C. … Noterliği’nin 04.12.2013 tarih ve … yevmiye numaralı ve T.C. … Noterliği’nin 26.09.2014 tarih ve … yevmiye numaralı düzenlenme şeklinde Finansal Kiralama Sözleşmelerinin akdedildiğini,
Söz konusu Finansal Kiralama Sözleşmelerine ilişkin ödeme planlarının noter aracılığıyla davalıya bildirildiğini, Bu sözleşmeler ile müvekkil şirket tarafından, aşağıdaki makinaların finansal kiralamaya konu olduğunu,
… Tic.Ltd.Şti. tarafından faturalandırılan,
6 adet … marka, 2013 model Binicili Yer Yıkama Otomatı, Seri No: 1, 2, 3, 4, 5, 6; 10 adet Korher marka, 2013 model, Cila Makinası, Seri No: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10; 9 adet … marka …, 2013 model, Halı Yıkama Makinası, Seri No: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9; 10 adet 2013 model, Elektrikli Yer Yıkama Robotu, Seri No: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10; 8 adet 2013 model, Sanayi Tipi Elektrik Süpürgesi, Seri No: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8; 5 adet 2013 model Elektrik Süpürgesi, Seri No: 1, 2, 3, 4, 5; 1 adet 2013 model, Benzinli Çim Biçme Makinesi.
… Ltd.Şti. tarafından faturalandırılan,
3 adet 2013 model, 100 KG/SF Hijyen Bariyer Çamaşır Yıkama Makinası Seri No: …, …, …; 11 adet … Marka, 2014 model, … Sanayi Tipi Elektrik Süpürgesi, Seri No: …; 16 adet … marka, 2014 model, …Islak Kuru Vakum Makinası, Seri No: … 16 adet … marka, 2014 model, … Tipte, Akülü Yer Yıkama Robotu, Seri No: … adet … marka, 2014 model, … Tipte…a Makinası, Seri No: … ; 10 adet, … marka, 2014 model, … Halı Yıkama Makinası, Seri No: … ; 18 adet … marka, 2014 model, … Tipte Elektrikli Yer Yıkama Makinası Robotu, Seri No: … , makine ve ekipmanların , finansal kiralama yolu ile kiralanarak kiracıya teslim edildiğini,
Kiracı, sözleşme gereğince kira borçlarını vadesinde ödemediğinden, T.C. … Noterliği’nin 31.10.2013 tarih ve … yevmiye numaralı sözleşmesi, T.C. … Noterliği’nin 05.06.2015 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesiyle; T.C. … Noterliği’nin 04.12.2013 tarih ve … yevmiye numaralı sözleşmesi T.C. … Noterliği’nin 05.06.2015 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesiyle; T.C. … Noterliği’nin .09.2014 tarih ve … yevmiye numaralı sözleşmesi T.C. … Noterliği’nin 05.06.2015 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesiyle ödeme yapılması aksi halde, sözleşmenin feshedileceği ihtarının yapıldığını,
Davalı kiracı, ihtarname ile kendisine verilen 60 günlük süre sona ermesine rağmen borçlarını ödemediğini, bu nedenle, 6361 sayılı Finansal Kiralama Kanunu ve taraflar arasında münakit sözleşmeler uyarınca finansal kiralama sözleşmelerinin feshedildiğini, belirterek sonuç olarak; T.C. … Noterliği’nin 31.10.2013 tarih ve … yevmiye numaralı, T.C. … Noterliği’nin 04.12.2013 tarih ve … yevmiye numaralı ve T.C. … Noterliği’nin .09.2014 tarih ve … yevmiye numaralı düzenleme şeklinde Finansal Kiralama Sözleşmelerinin, müvekkil şirketçe haklı nedenle fesih olduğunun tespiti ile, davalı tarafından iade edilmesi gereken makine ve ekipmanların müvekkil şirkete iadesine, …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/… D. İş sayılı dosyasından verilen ihtiyati tedbir kararının, hüküm kesinleşinceye kadar devamına, mahkeme masrafları ile ücreti vekaletin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP / Davalı vekili cevap dilekçesinde ve özetle;
Davaya konu sözleşmelerde bildirilen menkullerin ederlerinin fazla olduğunu, eksik harcın ikmali gerektiğini , davanın sigorta şirketine ihbarının gerektiğini, davacı tarafın hem sözleşmenin feshini hem de sözleşmeden kaynaklanan alacağını tahsile yönelik taleplerin yerinde olamayacağı bu nedenle davacı yanın fesih hakkının geçerli bir şekilde kullanılmadığı bu durumun yasallıktan uzak olduğu mahkemece verilen tedbir kararının kaldırılması gerektiğinden bahisle davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, finansal kiralama sözleşmelerinin feshi nedeni ile sözleşmelere konu malların aynen iadesi istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki sözleşmeler incelendiğinde; 04.12.2013 Tarihli, … yevmiye nolu (… sayılı) sözleşmede kiralanan bedelinin KDV hariç169.500TL,31.10.2013 Tarihli … yevmiye nolu, (… sayılı) sözleşmede kiralanan bedelinin KDV hariç; 384.000TL, 18.500TL, 19.755TL, 68450TL, 16.760TL, 325TL, 685TL; 26.09.2014 Tarihli … yevmiye nolu (… sayılı) sözleşmede kiralanan bedelinin 145.600 TL, 65450TL, 27500TL, 117000,00TL, 24.750,00TL, 120.000,00TL olarak belirtildiği anlaşılmaktadır.
Mahkememizce davanın kabulüne ilişkin 2015/… Esas 2017/ … Karar sayılı 28/03/2017 tarihli karar verilmiştir.
Mahkememiz kararının davalı tarafça İstinaf edilmesi üzerine, … Mahkememiz … HD’si 2020/… Esas 2022/ … Karar sayılı 30/06/2022 tarihli ilamı ile;
“…Sözleşmeye konu malların proforma fatura bedelleri ile dava değeri arasında oldukça fark bulunmaktadır. Harç kamu düzenine ilişkin olmakla bu husus re’sen de dikkate alınmalıdır. Bu durumda Finansal Kiralama konusu malların değerinin tespit ettirilip, eksik harç var ise Harçlar Kanunu 30.md gereğince harç ikmali için davacıya süre verildikten sonra esas hakkında değerlendirme yapılması gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesi yerinde görülmemiştir.
Kabule göre de; davacı vekilinin dava dilekçesinde 3 ayrı finansal kiralama sözleşmesine dayanmış olmasına rağmen, mahkemenin karar gerekçesinde tek bir sözleşme yönünden değerlendirme yaparak üç sözleşmeye konu mallar yönünden karar vermesi hüküm ve gerekçe arasında çelişki oluşturmuştur.
5411 Sayılı Bankacılık Kanunu’nun 143. maddesindeki düzenlemede “muaflıktan” değil “istisna”dan söz edilmekte olup, varlık yönetim şirketlerinin yaptıkları işlemleri ve bununla ilgili olarak düzenlenen kağıtları, kuruldukları takvim yılı ve bunu izleyen beş yıl süresince, 492 Sayılı Harçlar Kanunu’na göre ödenecek harçlardan, maddede sayılan diğer vergilerden ve kesintilerden istisna tutmuştur. Görüldüğü üzere, bu hüküm varlık yönetim şirketlerinin vergiden istisna olacağı halleri istisna kurumunun doğasının da gereği olarak kendilerinin yaptıkları işlemlerden ve bu işlemlerle ilgili olarak düzenlenen kağıtlardan dolayı, hükümde sayılan kanunlar uyarınca vergi, harç veya kesinti borçlusu durumunda bulunacakları hâllerle sınırlamıştır. Somut olayda, davacı-temlik edenin harçtan muafiyeti olmadığı gibi temlik alan yönünden harçtan istisna bir işlemin de bulunmadığının kabulü gerekir. Hukuk Genel Kurulunun 03.12.2008 tarihli ve 2008/12- … E. – 2008/ … K. sayılı kararı da bu yöndedir. Bununla birlikte Temlik alan vekilinin harçtan istisna olduklarına ilişkin beyanları yerinde görülmemiştir .. Kararın kaldırılmasına “karar verildiği görülmüştür.
Dosya mahkememiz 2022/ … Esasına kaydı edilerek , İstinaf kararı doğrultusunda finansal kiralama konusu malların değerinin tespiti için makine mühendisi … ‘ın tespit raporu alınmıştır. Alınan raporda finansal kiralama konusu malların değerinin 1.329.921,00 TL olduğu tespit edilmiştir.
Davacı vekili … … A.Ş nin alacağı … AŞ ye temlik ettiğine ilişkin temlik belgesini sunduğu görülmüştür. Ayrıca belirlenen değer üzerinden eksik nisbi harcın tamamlanması yada davacı temlik alan şirketin harçtan muaf olduğuna dair kanun/belge delillerini ibraz etmesi için 16/12/2022 tarihli ara karar ve muhtıra tebliğ edilmiştir.
Davacı vekili 22/12/2022 tarihli dilekçesinde; 5411 sayılı Bankacılık Kanunu 143/6 maddesinde yapılan aşağıdaki düzenleme sonucu
“Bu Kanun kapsamında kurulan varlık yönetim şirketleri ile 4743 sayılı Malî Sektöre Olan Borçların Yeniden Yapılandırılması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun bu Kanunla yürürlükten kaldırılan 3 üncü maddesinin yedinci fıkrası uyarınca Kurulun çıkarmış olduğu yönetmelik kapsamında kurulan varlık yönetim şirketlerinin yaptıkları işlemler ve bununla ilgili olarak düzenlenen kâğıtlar, (…)(1) 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa göre ödenecek damga vergisinden, 492 sayılı Harçlar Kanununa göre ödenecek harçlardan, (…)(1) kaynak kullanımını destekleme fonuna yapılacak kesintilerden ve 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanunun 39 uncu maddesi hükmünden istisnadır.”
Müvekkili şirketin harçtan muaf olduğunu bildirmiştir.
“Davacı … AŞ 2005 yılında 5411 sayılı Bankacılık Kanununa göre kurulmuş ve faaliyetini sürdüren bir şirkettir. Açıklanan yasal mevzuat karşısında, kuruldukları takvim yılı ve bunu izleyen beş yıl boyunca yaptıkları işlemler, yargı harcı da dahil 492 sayılı Harçlar Kanununda düzenlenen her türlü harçtan istisna olduğundan,” Yargıtay HGK’nun 2008/12-337 E., 2008/343 K. 30.04.2008 tarihli ilamında açıklandığı üzere davacı varlık şirketinin nisbi harcı yatırmaktan muaf olduğu anlaşılmıştır.
Dava dosyasında Finansal Kiralamaya Konu malların iadesi isteminde sözleşmenin feshi koşullarının oluşup oluşmadığı bakımından bankacı bilirkişi Şefik Çelik ‘in 14/08/2023 tarihli bilirkişi raporu alınmış, fesih koşullarının oluştuğu 10/08/2015 tarihi itibari ile toplam 997.890,57 TL alacak tutarı bulunduğu tespit edilmiştir. İhbar olunan … Sigorta dan poliçe örnekleri getirtilmiş, davacıya bu sigorta nedeniyle ödeme yapılmadığı bildirilmiştir.
Somut olayda;
Temlik veren dava dışı … … A.Ş. ile davalı … Tic.A.Ş. arasında imzalanan …, … ve … no.lu Finansal Kiralama Sözleşmelerine istinaden, davalı kiracıya 508.475,00 TL, 169.500,00 TL ve 500.300,00 TL + % 18 KDV bedelli, muhtelif marka makine ve cihazların alımı için finansman sağlandığı,
Taraflarca imza altına alınan ödeme planlarındaki kira tutarlarının 2015 yılı Şubat ayından itibaren ödenmediği ve davacı tarafından, gecikmiş kira bedelleri ve kira temerrütlerinin ödenmesi için noter aracılığıyla davalı kiracıya her sözleşme için ayrı olmak üzere, 05.06.2015 tarihinde 3 adet ihtarname keşide edildiği ve ihtarnamelerde belirtilen tutarların,
yasal olarak verilmesi gereken 60 günlük süre içinde ödenmemesi halinde, verilen sürenin sonunda Finansal Kiralama Sözleşmelerinin feshedilmiş olacağının ihbar ve ihtar edildiği, Davacı tarafından keşide edilen ihtarnamelerin, Finansal Kiralama Sözleşmesinin 34. maddesi uyarınca 09.06.2015 tarihinde tebliğ edildiği ve ihtarname ile yasal olarak verilen 60 günlük süre içerisinde, 04.06.2015 tarihi itibariyle hesaplanan sırasıyla, 127.291,06 TL, 43.486,73 TL ve 55.466,98 TL Gecikmiş Kira tutarının davalı tarafından ödenmediğinin anlaşıldığı, bu durumda, ödemede temerrüde düşen davalıya ihtarname ile tebliğ tarihinden
itibaren verilen 60 günlük süre içerisinde gecikmiş kira bedelleri ile kira temerrütleri ödenmediğinden, verilen sürenin dolması ile 10.08.2015 tarihi itibariyle, 6361 sayılı Kanunun 31/1. maddesi ve Finansal Kiralama Sözleşmesinin 13. maddesi uyarınca, finansal kiralama sözleşmelerinin fesih şartının oluştuğu,
Sözleşmelerin Fesih koşullarının oluştuğu 10.08.2015 tarihi itibariyle yapılan hesaplama sonucunda, davacı finansal kiralama şirketinin toplam 997.890,57 TL alacak tutarı bulunduğu sabit bulunmuştur. Mahkememizce dava konusu Finansal Kiralama Sözleşmesinin haklı nedenle fesholunduğunun tespitine, finansal kiralamaya konu malların aynen iadesine karar vermek gerekmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M /
1-Davanın KABULÜ ile;dava konusu Finansal Kiralama Sözleşmesinin haklı nedenle fesholunduğunun tespitine, finansal kiralamaya konu ;
… LTD. ŞTİ. TARAFINDAN FATURALANDIRILAN;
a)6 ADET , … MARKA, 2013 MODEL, BİNİCİLİ YER YIKAMA OTOMATI, SERİ NO:1,2,3,4,5,6
b)10 ADET, … MARKA, 2013 MODEL, … MAKİNASI FULL APARAT, SERİ NO:1,2,3,4,5,6,7,8,9,10
c)9 ADET, … MARKA, …, 2013 MODEL, HALI YIKAMA MAKİNASI, SERİ NO: 1,2,3,4,5,6,7,8,9
d)-10 ADET, 2013 MODEL,ELEKTRİKLİ YER YIKAMA ROBOTU SERİ NO:1,2,3,4,5,6,7,8,9,10
e)8 ADET , 2013 MODEL, SANAYİ TİPİ ELEKTRİK SÜPÜRGESİ, SERİ NO:1,2,3,4,5,6,7,8
f)5 ADET, 2013 MODEL, ELETRİK SÜPÜRGESİ, SERİ NO:1,2,3,4,5
g)1 ADET, 2013 MODEL, BENZİNLİ ÇİM BİÇME MAKİNESİ,
… LTD. ŞTİ. TARAFINDAN FATURALANDIRILAN;
a)3 ADET, 2013 MODEL, 100 KG/SF HİJYEN BARİYER ÇAMAŞIR YIKAMA SIKMA MAKİNASI SERİ NO: …, (Yeni ve kullanılmamış)
… LTD. ŞTİ.TARAFINDAN FATURALANDIRILAN;
a)11 ADET ,… MARKA, 2014 MODEL, … SANAYİ TİPİ ELEKTRİK SÜPÜRGESİ, SERİ NO: … (Yeni ve kullanılmamış)
b)16 ADET, … MARKA, 2014 MODEL, … ISLAK KURU VAKUM MAKİNASI, SERİ NO: … (Yeni ve kullanılmamış)
c)16 ADET, … MARKA, 2014 MODEL, … TİPTE, AKÜLÜ YER YIKAMA ROBOTU, SERİ NO: … (Yeni ve kullanılmamış)
d)17 ADET, … MARKA, 2014 MODEL, … TİPTE CİLA MAKİNASI, SERİ NO: … (Yeni ve kullanılmamış)
e)10 ADET, … MARKA, 2014 MODEL, … 20 HALI YIKAMA MAKİNASISERİ NO: … (Yeni ve kullanılmamış)
f)18 ADET, … MARKA, 2014 MODEL, … TİPTE, ELEKTRİKLİ YER YIKAMA MAKİNASI ROBOTU, SERİ NO: … (Yeni ve kullanılmamış) malların davacı yana AYNEN İADESİNE, ihtiyati tedbirin karar kesinleşinceye kadar devamına
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 90.846,90 TL Harçtan peşin alınan 512,33-TL harcın mahsubu ile bakiye 90.334,57 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca 176.291,31 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 540,03 TL ilk gider,3.044,50 TL tebligat ve müzekkere gideri , bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.584,53 TL. yargılama giderinin davalıdan tahsili davacıya verilmesine,
5-HMK. 333. md. uyarınca yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası yatıran taraflara iadesine,
Davacı vekilin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde … BAM da istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 21/12/2023
Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır