Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/455 Esas
KARAR NO : 2022/898
DAVA : İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 10/03/2019
KARAR TARİHİ : 22/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; …. İcra Müdürlüğünün 2018/… Esas sayılı icra dosyası … İşletmesi aleyhine başlatıldığı, …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/… Esas sayılı dosyasında borçlu tarafından iktisadi işletmenin dava ve takip ehliyeti bulunmadığından itiraz edilmekle mahkeme tarafından “iktisadi işletmenin takip ehliyeti bulunmadığından davanın reddine karar verildiği, bu nedenle dava konusu takip takip ehliyeti bulunan DERNEĞE karşı başlatıldığı, mükerrer takip bulunmadığı gibi böyle bir takibin başlatılmaması için yasal bir engel bulunmadığı, davalının kötü niyetle davayı uzatmaya yönelik itirazının reddi gerektiği, taraflar arasında Eser Sözleşmesi niteliğinde “Organizasyon Sözleşmesi” imzalandığı, bu sözleşme kapsamında 23.04.2018 tarihinde … / İstanbul adresinde 13:00-20:00 arasında, ”… Etkinliği” düzenleme işi müvekkiline verildiği, bu etkinliğin sağlanmasının karşılığında etkinlik bedeli olarak KDV. dahil 206.836,00 TL. ödenmesi kararlaştırıldığı, 10.04.2018 tarihinde ödemenin 105.000,00-TL. lik kısmı yapıldığı, etkinlik müvekkili tarafından gerçekleştirildiği, sözleşmeye göre 24.04.2018 tarihinde ödenmesi gereken bakiye 101.836,00-TL.lik kısım ise ödenmediği, bunun üzerine davacı/alacaklı tarafından, davalı hakkında … İcra Müdürlüğü’nün 2018/… E. Sayılı dosyasından 101.836,00 TL. sınırı işlemiş faizi ile birlikte tahsili için borçlu aleyhine takip başlatıldığı, davalı, hakkında başlatılan takibe borca, yetkiye, faize ve fer’ilerine itiraz ederek icra takibinin durdurulmasını talep ettiği, davalı takip borçlusunun itirazları varit olmadığı, tamamiyle zaman kazanmaya yönelik olup kötüniyetle ve haksız olarak yapıldığını, Davalı/borçlu şirket, taraflar arasında imzalanan “… Etkinliği” Organizasyon Sözleşmesi sebebiyle davacı/alacaklıya 101.836.00 TL. borçlu olduğu, davalı/borçlu takipten sonra borcunu ödemediği, bu nedenle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla vaki itirazının iptali ile takibin devamına karar verilmesi gerektiği, davalı/borçlunun faize yapmış olduğu itiraz da haksız ve mesnetsiz olduğu, sözleşme gereği ödemesi gereken borç ödenmediği, alacak likit olduğu, davalı itirazları haksız ve kötüniyetle yapmış olduğundan, takip miktarının % 20’sinden aşağı olmamak üzere davalının icra inkar tazminatına mahkum edilerek, hükmedilecek icra inkar tazminatının davalıdan alınarak müvekkiline verilmesine karar verilmesi gerektiğini belirterek; yukarıda arz ve izah edilen nedenlerle; davalı/borçlunun yaptığı yetki itirazının reddine, davalı/borçlunun haksız ve kötüniyetle …. İcra Müdürlüğü’nün 2018/… E. Sayılı dosyasına yaptığı borca itirazının fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 111.275,36 TL üzerinden iptali, takip tarihinden itibaren asıl alacağa değişen oranlarda reeskont avans faizi ile birlikte tahsili için takibin devamına, takip tutarının %20’sinden az olmamak kaydıyla hesaplanacak icra inkar tazminatının davalıdan tahsil edilerek müvekkiline ödenmesine, fazlaya ilişkin asıl alacak dahil her türlü alacakları talep ve dava haklarının şimdilik saklı tutulmasına, masraf ve ücreti vekaletin davalıya tahmiline karar verilmesini, davacı/alacaklı adına vekaleten beyan ve talep etmiştir.
CEVAP
Davalı vekilinin 11.04.2019 tarihli ”Cevap Dilekçesidir” başlıklı dilekçesinde özetle; Davacı yanın iddia ve taleplerinin açıkça yoksun olduğu, davacının sözleşmeden kaynaklanan edimlerini hiç veya gereği gibi yerine getirmediği, bu nedenle TBK md.97 uyarınca davacının kendi edimlerini yerine getirmeden müvekkili davalıdan ifa talep etmesi hukuka aykırı olduğu, davalı müvekkili …, [“…” veya “… Etkinliği] organizasyon sözleşmesi yanında davacı ile ayrıca … Dünya … Günü Balosu [… Etkinliği] düzenlenmesine yönelik iki ayrı organizasyon sözleşmesi imzaladığı, sonradan ortaya çıkan olağanüstü durum nedeniyle davacı ile şifahen mutabık kalınarak menfi zararların karşılanması karşılığında … Etkinliği iptal edilmek durumunda kalındığı, bu nedenle sözleşme feshedildiği, ancak davacı, anlaşmaya aykırı olarak, müvekkili tarafından davacıya hazırlıkların yapılabilmesi amacıyla ödenen 195.000,00-TL’lik tutarı iade etmediği, tutar iade edilmediği gibi, davacı bu tutarın organizasyon hazırlıkları için kullanıldığını iddia ettiği, ancak müvekkilinin tüm taleplerine rağmen iddia edilen harcamalara ilişkin bir fatura, dekont vs. harcama belgesi sunmadığı, davalı müvekkilinin davacıya herhangi bir borcu bulunmadığı gibi, bilakis davacıdan alacağı bulunduğu, bu bağlamda müvekkilinin takas mahsup hakkı saklı olduğu, müvekkilinin davacıdan olan alacaklarına ilişkin açmış olduğu dava halen … Asliye Hukuk Mahkemesi 2018/… E. sayılı dosya tahtında görüldüğü, bu dosyanın huzurdaki dava açısından bekletici mesele yapılması gerektiği, Müvekkili davalı tacir olmadığı, bu nedenle davacının faize ilişkin iddiaları mesnetsiz olduğu, müvekkili kuruluş amacı tüzük md.2’de belirtildiği üzere üyelerinin ortak gereksinimlerini karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, pilotluk mesleğinin üyelerinin menfaatleri doğrultusunda gelişimini sağlamak olan, tacir sıfatı bulunmayan, kuruluş amaçları doğrultusunda çalışan bir dernek olduğu, bu nedenle davacının faize ilişkin iddiaları hukuki dayanaktan yoksun olduğu, müvekkilinin davacıdan 195.000,00-TL alacağı bulunduğu, Sayın Mahkeme açıklamaları ile aksi kanaatte olsa dahi TBK md. 139 uyarınca müvekkilinin davalıdan olan alacağının takas edilmesi gerektiği, müvekkili davalı, davacı ile iki ayrı organizasyon sözleşmesi akdettiği, bunlardan … Balo Etkinliği olağanüstü nitelikte beklenmedik durum nedeniyle iptal edilmek durumunda kalındığı, davacı henüz edimini ifa etmeden sözleşme haklı sebebe dayalı olarak feshedildiği, davacıdan, sözleşmenin gerçekleşeceğine dair duyulan güven neticesinde uğranılan menfi zararların haricindeki kalan tutarın müvekkilinin hesabına yatırılması talep edildiği, ancak davacı tarafından keşide edilen ihtarnamede 195.000,00-TL’nin tamamının kullanıldığı ifade edildiği ve davacı tarafından kesilmiş 195.000,00-TL’lik fatura gönderildiği, davacı sözleşmenin iptali nedeniyle uğramış olduğu zararlara ilişkin hiçbir somut belge, fatura veya fiş sunmadığı, müvekkiline herhangi bir ödemenin gerçekleştirilmemesi üzerine de dava yoluna gidilmek durumunda kalındığı, bu kapsamda açılmış olunan dava … Asliye Hukuk Mahkemesi 2018/… E. sayılı dosyası nezdinde derdest olduğu, bilindiği üzere, TBK. Md. 139 f.l uyarınca, iki kişi karşılıklı olarak bir miktar para veya özdeş diğer edimleri birbirlerine borçlu oldukları takdirde, her iki borç muaccel ise, iki her biri borcunu alacağı ile takas edebileceği, bunun sonunda her iki borç, takas edilebilecekleri anda daha az olan borç tutarında sona ereceği, TBK md. 139 f.2′ de ise, alacaklardan biri çekişmeli olsa bile takasın ileri sürülebileceği düzenlendiği, müvekkili davalı her ne kadar TBK md. 97 ödemezlik def’i hükümleri uyarınca ifasını yerine getirmemek için haklı gerekçelere sahipse de Sn. Mahkeme aksi kanaatte ise, bu takdirde müvekkilinin takas hakkı gündeme geleceği, … Asliye Hukuk Mahkemesi nezdinde görülen davanın konusu … Balo Etkinliği’nin iptali nedeniyle, davacıya etkinlik öncesinde ödenen 195.000,00-TL alacağın müvekkili …’ya iadesi olduğu, huzurdaki davanın konusu ise … nedeniyle davacıya yukarıda tafsilatlı olarak anlatılan gerekçelerle haklı olarak ödenmeyen 101.836,00 TL’lik alacağın ifası olduğu, buna göre, TBK md. 139 takas defi hükümleri uyarınca davacının müvekkili davalıdan alacağı kalmadığı, aksine müvekkili davalının davacıdan olan alacağı devam ettiği, bu nedenle, … Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görülmekte olan davanın sonucunun huzurdaki davayı doğrudan etkileyecek nitelikte olması nedeniyle, … Asliye Hukuk Mahkemesi 2018/… E. Sayılı dosyası nezdinde görülen davanın bekletici mesele yapılması gerektiğini belirterek; fazlaya ilişkin hak ve talepleri saklı kalmak kaydıyla; davanın, dava şartı olan arabuluculuk süreci işletilmeksizin ikame edilmiş olması nedeniyle davanın usulden [dava şartı yokluğundan] reddine; taraflar arasmda akdedilen sözleşmede yer alan yetki hükmünün kanuni şartları taşımaması, müvekkili davalı Derneğin merkezinin Bakırköy Mahkemeleri ve İcra Daireleri yetki sınırları içerisinde kalması ve somut olayda Bakırköy mahkemelerinin yetkili olması ve bu sebeple davanın yetkisiz mahkemede açılmış olması nedeniyle yetkisizlik kararı verilmesine; davanın reddine; davacının hiç veya gereği gibi edimlerini ifa etmemesi nedeniyle, TBK md. 97 ödemezlik defi hükümleri uyarınca davanın esastan reddine; mahkemece iddialarının aksi yönünde kanaate varılırsa müvekkilinin davacı şirketten olan alacağının takas yolu ile mahsup edilmesine, … Asliye Hukuk Mahkemesi 2018/… E. sayılı dosyasının huzurdaki davada bekletici mesele yapılmasına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine; karar verilmesini beyan ve talep etmiştir.
DELİLLER
Delil olarak; icra dosyası, taraflar arasında imzalanan organizasyon sözleşmesi, ticari defter kayıtları ve bilirkişi incelemesine dayanılmış olup, gösterilen deliller toplanarak dosya arasına konulmuştur.
…. İcra Müdürlüğünün 2018/… Esas sayılı icra dosyası kapsamında … Hiz. Ltd. Şti. 19.11.2018 tarihinde muhatap … aleyhinde 101.836,00 TL Asıl Alacak, 9.439,36-TL İşlemiş Faiz (Avans Faizi 3095 S.K.) olmak üzere 111.275,36-TL tutarında toplam alacağın fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak ve tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla takip tarihinden itibaren fiili ödeme tarihine kadar asıl alacağa işleyecek yıllık %9,75 Avans Faizi ve değişen oranlardaki faizi ile tahsilini talep etmiş, icra takip talebinin mesnedi taraflar arasında imzalanan … Etkinliği Organizasyon Sözleşmesi’nin ödenmesi gereken bakiye alacağı ve ticari defter kayıtları olarak gösterilmiş ve 27.11.2018 tarihinde davalı taraf herhangi bir borcu bulunmadığı belirtilerek borca, ödeme emrine, faiz oranına, işlemiş ve talep olunan işleyecek faize; ezcümle tüm takip ferilerine itiraz edilmiş ve ayrıca alacaklı görünen tarafça aynı alacak için …. Müdürlüğü nezdinde 2018/… E. Numaralı mükerrer takip başlatıldığı belirtilerek bu nedenle de takibe itiraz ettiği anlaşılmıştır.
… Ltd. Şti. (Organizatör) ile … (Müşteri) arasında konusu; 23 Nisan 2018 tarihinde … /İstanbul adresindeki etkinlik alanında saat 13:00-20:00 arasında yapılacak olan ”… ‘ düzenlenmesi için bila tarihli 4 sayfa 9 madde ve 1 ek (etkinlik alanı haritası) oluşan noter onaysız bir sözleşme imzalanmıştır.
Yine … … Ltd. Şti. () ile … (Müşteri) arasında konusu; … 2018 tarihinde … Otelinde saat 19:00-00:30 arasında yapılacak olan ”… … Dünya … Günü Balosu Etkinliğinin Bir Kısım Organizasyonu ” düzenlenmesi için bila tarihli 4 sayfa 9 madde ve 1 ek (Organizatör tarafından sağlanacak detaylar) oluşan noter onaysız bir sözleşme imzalanmıştır.
Alınan 16/02/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davanın …. İcra Dairesinin 2018/… Esas sayılı icra takibine itirazın iptali davası olduğunu, hesaplama ile davacının alacağı; 101.836,00-TL asıl alacak, 9.439,36-TL işlemiş faizi olmak üzere toplam 11.275,36-TL hesap edildiğini, Takibin iptal edilip edilmeyeceği, takibin devam edip etmeyeceği, icra inkar tazminatı v.s konularda kararın Sayın Mahkemeye ait olduğu belirtilmiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME ve GEREKÇE
Dava; Davalı borçlunun …. İcra Müdürlüğü’nün 2018/… Esas sayılı dosyasına yapmış olduğu itirazın iptali ve icra inkar tazminatı talebine ilişkindir.
İtirazın iptali davası, müddeabihi takip konusu yapılmış ve borçlunun itiraz etmiş olduğu alacak olan, bir eda davasıdır. Mahkemenin davanın reddi ya da kabulü yönünde verdiği karar, maddi anlamda kesin hüküm teşkil edeceğinden; davanın reddi halinde alacaklı, borçluya karşı aynı alacaktan dolayı yeni bir alacak davası açamayacağı gibi, davanın kabulü halinde borçlu da, alacaklıya karşı bir menfi tespit veya istirdat davası açamayacaktır.
Bu nedenledir ki, mahkeme itirazın iptali davasında tarafların iddia ve savunmalarını genel hükümlere göre inceleyerek, borcun varlığını ve miktarını araştırmak zorundadır.
Yasal dayanağını İİK’nın 67. maddesinden alan itirazın iptali davası, alacaklının icra takibine karşı borçlunun yaptığı itirazın iptali ile İİK’nın 66. maddesine göre itiraz üzerine duran takibin devamını sağlamayı amaçlamaktadır. Takip hukukundan doğan bu davada tespit edilecek husus, borçlunun icra takibine yapmış olduğu itirazında haklı olup olmadığının belirlenmesidir.
Somut olayda, Takip dayanağı, taraflar arasında akdolunan, … tarihinde … Havaalanı/İstanbul adresindeki etkinlik alanında saat 13:00-20:00 arasında yapılacak olan ”… Etkinliği” adı yazılı sözleşmedir.
Taraflar arasında uyulmazlık olan durumun Davacı Organizatör tarafından üstlenilen bir diğer hizmet olan … … … Günü Balosu işinin mücbir sebebe dayalı olarak iptali nedeni ile anılı iş için huzurdaki davanın davalısı Müşteri tarafından ödenmiş 195.000,00-TL ön ödemenin iadesi için huzurdaki davanın davacısı Organizatör aleyhinde … Asliye Hukuk Mahkemesi 2018/… E. Sayılı ( … ASHM … … .) davası kapsamında doğacak iade alacağının huzurdaki davaya konu takip alacağından takası olup olmadığı noktasındadır.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 139. maddesi uyarınca, iki kişi karşılıklı olarak bir miktar parayı veya özdeş diğer edimleri birbirine borçlu oldukları takdirde, her iki borç muaccel ise iki tarafın her biri borcunu alacağı ile takas edebilir. Takas borcu sona erdiren nedenlerden biridir.
Kanun takas için bir irade açıklaması aramaktadır. Takası gerçekleştirmek için irade açıklamasına takas beyanı denir. Bu beyan bir taraflı bir hukuksal işlemdir. Bu işlem bir yenilik doğuran hakka dayanır. Tarafların biri, borcu ile alacağını takas ettiğini karşı tarafa bildirerek, bu hakkını kullanmış olacaktır. Takas hukuki niteliği itibariyle bozucu yenilik doğuran bir haktır. Borçlunun takas hakkını kullanma isteğini, alacaklıya bildirmesi gerekir. Takas bir sözleşme olmadığı içi karşı tarafın kabulüne bağlı değildir. Takas aynı zamanda borcu sona erdirdiği için bir tasarruf işlemidir. Bu nedenle, borçlu takas edilecek alacak üzerinde tasarruf yetkisine sahip olmalıdır.
Takas, karşılık dava olarak ileri sürülebileceği gibi, defi olarak da ileri sürülebilir.
Somut olayda davalı borçlunun … Asliye Hukuk Mahkemesi 2021/… Esas, 2021/… Karar sayılı ilamı ile Davacı … tarafından toplam 195.000. TL gönderildiğinden, sözleşme gereğince talep edebileceği miktarının 19.942 TL olması dikkate alındığında 175.058 TL miktarı davalının davacı …a iade etmesi gerektiğine karar verilerek bu kararın kesinleşmiş olması (05/04/2022 tarihinde) karşısında davalının ödemezlik defi, takas talebi gözönüne alınarak mahkememizce yapılan bilirkişi incelemesi neticesinde de iş bu dava davacı tarafından davalı aleyhine başlatılan icra takibinde davacının davalıdan 111.275,36-TL alacaklı olduğu dikkate alınarak her iki alacağın para alacağı olması ve muaccel olması nedeniyle takas şartlarının oluşmuş olduğu, davalının takas talebinde ileri sürdüğü alacak miktarının dava konusu alacak miktarından fazla olduğu anlaşıldığından dava konusu icra takiplerine yönelik itirazın iptaline ilişkin talebin reddine karar vermek gerektiği kanaati ile davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis olunmuştur. (… Ashm 2021/… . Sayılı dosyasının incelenmesinde davanın açıldığı tarih 05/06/2018 tarihi olup iş bu davanın görevsiz mahkemede açıldığı tarih 10/03/2019 tarihi olmakla iş bu davanın sonraki tarihte açılmış olması ve bu davanın açılış tarihinde 2021/…. Sayılı dosyanın görülmeye devam edilerek esası hakkında inceleme yapıldığı anlaşılmakla iş bu davanın açılmasına salt davalının sebebiyet vermediği (iki davanın da birbiriyle bağlantılı olduğu hususu gereği) ve iş bu davada da esastan inceleme yapılarak sonucunda davanın reddine karar verildiği dikkate alınarak yargılama giderinin davacıya yükletilmesine karar verilmiştir. )
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince peşin alınan 1343,93-TL. Ve 890,70 TL karar harcının iş bu karar ve ilam harcı olan 80,70-TL den karar harcından mahsubu ile kalan 1.343,93-TL harcın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
3-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesinin “…Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen ve taraflarca karşılanan arabuluculuk ücreti, yargılama giderlerinden sayılır…” hükmü gereği 1.320,00-TL’sı arabuluculuk ücretinin davacıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihindeki tarife gereğince hesaplanan 17.691,30 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
6-HMK. 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiyesinin kararın kesinleşmesi sonrası davacıya iadesine,
Mahkememizin bu kararına karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde, Mahkememize ve Mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine dilekçe verilmek suretiyle … BAM ilgili Hukuk Dairesince incelenmek üzere istinaf yoluna başvuru hakkı bulunduğuna dair karar verildi. 22/11/2022

Katip …
E-imzalıdır

Hakim …
E-imzalıdır

*Bu evrak 5070 Sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.*