Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/271 E. 2023/632 K. 22.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/271 Esas
KARAR NO :2023/632

DAVA:Ticari Şirket (Bilgi Alma Ve İnceleme Hakkı İhlali)
DAVA TARİHİ:11/04/2022
KARAR TARİHİ:22/06/2023

Mahkememizde görülen davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA /Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle;
Müvekkili …’un 6.500.000.-TL nominal değerdeki şirket sermayesinin %25’ine tekabül eden 1.625.000.-TL nominal değerdeki şirket hisselerinin sahibi olduğunu, Şirket hisselerinin %75’ine tekabül eden 4.875.000.-TL nominal değerdeki hisseler ise diğer ortak …’ya ait olduğunu,
Davalı Şirketin 2019 ve 2020 yılı olağan genel kurul toplantılarını, yasal süresinde yapmadığını, müvekkilinin şifahi talepleri sonucunda 2019 ve 2020 yılı olağan genel kurul toplantısının 25.01.2022 tarihinde yapılmasına karar verildiğini, ancak bunun için genel kurul toplantı davetinin iki hafta önce tebliğ edilmesi gerekirken, genel kurul toplantılarından geç haberdar ederek bilgi alma hakkının sonuçsuz bırakılmaya çalışıldığını, müvekkilinin 25.01.2022 tarihli genel kurul toplantısını haricen ve tesadüfen öğrendiğini,
Müvekkilinin YMM… ile birlikte Davalı Şirket yönetim kurulu ile görüşmek üzere, 20.01.2022 tarihinde Şirket merkezine gittiğini, Şirket merkezinde yapılan toplantıda; yönetim kurulu başkanı …, kızı …, Şirket SMM’si …, Şirket Yeminli Mali Müşaviri …, Şirket vekilleri Av. …, Av. …, Şirket Finans Direktörü … ve Muhasebe Departmanı yetkilisi …da hazır bulunduğunu, Yeminli Mali Müşavir ve Bağımsız Denetçi… tarafından düzenlenen 03.03.2022 tarihli Yeminli Mali Müşavir İnceleme Raporunda Şirket yönetim kurulu başkanı ve hakim hissedarı…, Şirket hisselerinin değerlemesini … SMMM A.Ş. (…) ‘ne yaptırdıklarını, bu değerleme raporuna göre Müvekkil’in Şirket’in %25’ine tekabül eden hisselerinin değerinin yaklaşık 2.500.000.-USD olduğunu, Müvekkil’in hisselerini 2.500.000.-USD bedel ile satın almak istediklerini belirttiklerini ve bunun üzerine hisse satın alma işlemine ilişkin taraflar arasında müzakereler yapılmasına karar verildiğini , aynı toplantıda müvekkilinin bazı konularda bilgi alma ve inceleme isteğinde bulunduğunu, bu incelemenin de yeminli mali müşavir ve bağımsız denetçi… tarafından yapılmasını talep ettiğini,talebin Davalı Şirket yönetim kurulu tarafından kabul edildiğini,
20.01.2022 tarihli toplantıda müvekkiline sadece Şirket’in 25.01.2022 tarihinde yapılması kararlaştırılan 2019 ve 2020 yılları olağan genel kurul toplantısında görüşülecek olan 2019 ve 2020 yılları faaliyet raporları ile finansal tablolarının teslim edildiğini, YMM… tarafından, bilgi alma ve inceleme talebi doğrultusunda Davalı Şirket’ten istenilen bilgi ve belgelerin neler olduğu, YMM’nin kendi el yazısıyla Müvekkil’in vekili Av. …’e iletildiğini Av. …tarafından da istenilen belgeler 21.01.2022 tarihinde WhatsaApp üzerinden …’ya gönderildiğini, Davalı Şirket tarafından, 20.01.2022 tarihli toplantıda varılan mutabakat uyarınca 21.01.2022 tarihinde WhatsaApp üzerinden de gönderilen bilgi ve belge taleplerine cevap verilmemesi ve 25.01.2022 tarihli genel kurul davetinin Müvekkile iki hafta önce usulünce tebliğ edilmemiş olması sebebiyle, 25.01.2022 tarihli genel kurul geçersiz olacağından, Davalı Şirket yönetim kurulu başkanı …’ya 24.01.2022 tarihli e-posta ve ekleri gönderildiğini, davalı Şirket yönetim kurulu başkanı … gönderilen 25.01.2022 tarihli e-posta ile ”hava muhalefeti” gerekçe gösterilerek, 25.01.2022 tarihli genel kurul toplantısının 03.02.2022 tarihine ertelendiği bildirdiğini, … 33. Noterliği’nin 27.01.2022 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesi keşide edilerek, Müvekkil’in TTK 437. Maddesi kapsamında bilgi alma ve inceleme hakkını kullanma isteği, bilgi alma ve inceleme isteğinin hangi konulara ilişkin olduğu hususları da kapsamlı şekilde belirtilerek Davalı Şirket’e iletildiğini, ihtara karşı Davalı Şirket tarafından, … 52. Noterliğinin 03.02.2022 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile müvekkilin bilgi alma ve inceleme isteğine ilişkin çok yüzeysel, adeta yasak savarcasına eksik bilgi verildiğini
Davalı Şirket’in 25.01.2022 tarihinde gerçekleştirilemeyen 2019 ve 2020 yılları olağan genel kurul toplantısının bu defa 17.02.2022 tarihine bırakıldığını, Davalı Şirket’in 03.02.2022 tarihli ihtarnamesi ile bilgi alma isteklerinin haksız şekilde reddedildiği, bilgi alma talebinin reddedilebilmesi için şirketin korunmaya değer menfaatlerinin ortaya konulamadığı,Davalı Şirket’in 17.02.2022 tarihinde yapılan genel kurul toplantısında, Davalı Şirket’ten bilgi alma ve inceleme hakkı kapsamında talep ettikleri bilgi ve belgeler verilmediği için TTK’nun 420. Maddesi hükmü uyarınca finansal tabloların müzakeresi ile buna bağlı konuların görüşülmesinin ertelenmesi talebinde bunulduğunu, ayrıca Müvekkil’in TTK 437. Maddesi kapsamında bilgi alma ve inceleme talebi tekrar edildiğini, Genel kurul toplantı başkanlığınca TTK 420. Maddesi hükmü uyarınca ilgili gündem maddelerinin görüşülmesi bir ay sonrasına bırakıldığı, 17.02.2022 tarihli genel kurul toplantı sonrasında yönetim kurulu başkanı …’nın odasında, Müvekkili ve vekilleri Av. … ve Av. …ile Davalı Şirket YMM …’ın huzurunda, Şirket yönetim kurulu başkanı … tarafından kabul edildiğini,bunun üzerine Davalı Şirket adresinde 23.02.2022 tarihinde Müvekkili adına bilgi alma ve inceleme işlemleri başlatıldığını, Söz konusu incelemenin 26.02.2022 tarihine kadar sürdürülmesi taraflarca kararlaştırılmışsa da, Davalı Şirket tarafından işbu bilgi alma ve inceleme işlemlerinin gerekçesiz bir şekilde 24.02.2022 tarihinde sonlandırıldığını,
Genel kurul toplantısının son olarak 01.04.2022 tarihinde yapıldığını, Bu toplantıda, Müvekkili tarafından vekili aracılığıyla ekte bir örneği yer alan 01.04.2022 tarihli talep dilekçesini verdiğini, 01.04.2022 tarihli dilekçenin genel kurul toplantı başkanı tarafından kayda alındığını ve genel kurul tutanağına geçirildiğini, toplantı başkanınca bilgi alma ve inceleme yapılması hususunun gündeme alınmasının oylamaya sunulduğunu, yapılan oylamada 1.625.000 olumlu oya karşılık 4.875.000 olumsuz oyla ve oy çokluğu ile müvekkili …’un uzman marifeti ile inceleme yapılması hususunun gündeme alınması talebinin reddine karar verildiğini,bilgi alma ve inceleme talebinin yasaya aykırı şekilde gündeme alınıp alınmamasının oylanması ve yapılan oylama sonunda gündeme alınmasının reddine dair genel kurul kararı yasaya açıkça aykırı olduğunu, belirterek ;
TTK 437. Maddesi uyarınca bilgi alma ve bu konulara ilişkin Davalı Şirket’in defter, kayıt, belge, sözleşme ve yazışmaları üzerinde Müvekkil’e inceleme yetkisi verilmesine, ayrıca incelemenin teknik ve uzmanlık gerektiren konulara ilişkin olması nedeniyle, bu incelemenin Müvekkil’nin belirleyeceği bir uzman aracılığıyla yaptırılmasına, bilgi alma ve inceleme konularına ilişkin olarak davalı şirket’in ilgili dönemlere ait ticari defter, kayıt, belge, sözleşme, yazışma vb. gibi her türlü belgelerin müvekkil’e ve müvekkil’in tayin edeceği yeminli mali müşavir/bağımsız denetçiye inceletilmesi hususlarının davalı şirket’e emrolunmasına, yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin davalı şirket’e yükletilmesine, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP /Davalı vekili cevap dilekçesinde ve özetle;
Davacı tarafından açılan davada, TTK.m.437 hükmünün başlığından hareketle “Bilgi Alma ve İnceleme kararı verilmesi” talep edildiğini,
Davacı tarafından açılan davanın yasal düzenleme kapsamında değerlendirmeye tabi tutulması gerektiğini, paydaşın incelemesine açık olan hususların; “Finansal tablolar, konsolide finansal tablolar, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, denetleme raporları ve yönetim kurulunun kâr dağıtım önerisi,” ile sınırlı olduğunu, İncelenmesi mümkün olan söz konusu bilgilerin de Genel Kurul tarihinden 15 gün önce şirket merkezinde paydaşın incelemesine hazır edilmesi yeterli olup Paydaşın söz konusu süre içinde inceleme için başvuru yapmış olması, eğer örnek talebi varsa bu örneğini şirketten alması gerektiğini,
TTK.437/2-3 de düzenlenen bilgi alma hakkı ise Genel Kurul’un yapılması esnasında, paydaşın Yönetim Kurulu’na soru sorması suretiyle kullanması mümkün olan bir haktır. Zira yasa hükmünde; “Pay sahibi genel kurulda, yönetim kurulundan, şirketin işleri; denetçilerden denetimin yapılma şekli ve sonuçları hakkında bilgi isteyebilir.” Bilgi edinme hakkının kullanılması şekli de, paydaşın Yönetim Kurulu Üyelerine veya Denetçiye soru sorması şeklinde kullanılacaktır. Yasal düzenleme, sorulan sorulara verilmesi gereken cevapların sınırlarını ve kapsamını da açıklandığını, inceleme ve bilgi alma hakkının bütüncül olarak kullanılacak bir hak olmadığı, her iki hakkın bir birinden bağımsız haklar olduğu, kapsamının ve kullanılma zamanlarının da yasada farklı şekillerde düzenlenmiş olduğu esasına göre değerlendirme yapılması gerektiğini,
Şirketin 2019 ve 2020 Faaliyet dönemlerine ilişkin Genel Kurul toplantısının 17.02.2022 tarihinde gerçekleştirildiğini, Genel kurul öncesinde 20.01.2022 tarihinde davacıya, Şirket’in 01.01.2019-31.12.2019 dönemi yıllık faaliyet raporu ve 2019 yılı finansal tabloları,01.01.2020-31.12.2020 dönemi yıllık faaliyet raporu ve 2020 yılı finansal tabloları ile kar dağıtımına ilişkin yönetim kurulu kararı “Teslim Tutanağı” ile teslim edildiğini,
01.04.2022 tarihli erteleme toplantısı, 17.02.2022 tarihli Genel Kurul toplantısının erteleme toplantısı olup erteleme toplantısında bir önceki toplantıda geçerli belgeler esas alınmasının yanında, davacıya; Noter marifetiyle gönderilen erteleme toplantı çağrısında, taahhütlü çağrı yazısında ve Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinde ilan edilen çağrıda, Finansal tablolar, konsolide finansal tablolar, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu, denetleme raporları ve yönetim kurulunun kâr dağıtım önerisi’ nin şirket merkez adresinde inceleme için toplantıdan 15 gün önce hazır edildiği, isteyene masrafı şirket tarafından karşılanmak suretiyle birer örneğinin verileceği hususu bildirildiğini, 01.04.2022 tarihli erteleme toplantısı öncesinde davacı inceleme talebinde bulunmadığını, davacının 01.04.2022 tarihli toplantı öncesinde usulüne uygun inceleme talebinin bulunmaması ve talebine rağmen inceleme talebinin yerine getirilmemiş olması söz konusu olmadığından, dava şartının gerçekleşmediğini,davacının bilgi alma hakkı kapsamında toplantıda talep ettiği ve bilgilenmeyi istediği başkaca bir husus olmadığını,davacının gerçek amacının inceleme ve bilgi alma hakkının kullanılması olmayıp, haksız ve hukuka aykırı şantaj ve tehditlerle müvekkili şirket üzerinde baskı kurmak, şirketi çalışmaz hale getirme tehdidi ile haksız kazanç elde edilmesini sağlamak olduğunu,
Şirket yönetiminin paydaşlara eşit mesafede durması gerektiği,bu kapsamda şirketin diğer hissedarı …’nın şirkete ait her türlü bilgiye sahip olduğu,bu nedenle sorulan sorular kapsamında inceleme talep edilen hususlarla ilgili TTK.m.437/2 hükmü gereğince sınırlama getirilemeyeceğine yönelik iddia yasal dayanaktan yoksun olduğunu,
Davacının gerçek amacının hukuka aykırı yollara başvurmak suretiyle, şirket ve diğer hissedar üzerinde baskı kurmak ve haksız/hukuka aykırı kazanç elde etmek olduğunu, Bu amaç dava dilekçesi içeriğinden de anlaşılmaktadır. Davacı şirketi ve diğer hissedarları, belirterek ; davanın öncelikle dava şartı yokluğundan reddine, işin esasına girilmesi halinde davanın esastan reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava; TTK 437 md gereğince şirket ortağının bilgi alma istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık ;” TTK 437 maddesi kapsamında davacı şirket hissedarı …’un davalı şirketin 01/04/2022 tarihinde yapılan olağan genel kurul toplantısından önce ve genel kurul gündeminin görüşülmesi sırasında istediği bilgilerin reddedilmesi/ertelenmesi/bilgi alınamaması iddiası ile TTK 437/5 gereğince toplantı tutanağında ve … 33. Noterliğinin 27/01/2022 tarihli, … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile 16/02/2022 tarihli, … yevmiye numaralı ihtarnamesi belirtildiği soruların cevaplandırılması istemi” şeklinde tespit edilmiştir.
TTK madde 437-” (2) Pay sahibi genel kurulda, yönetim kurulundan, şirketin işleri; denetçilerden denetimin yapılma şekli ve sonuçları hakkında bilgi isteyebilir. Bilgi verme yükümü, 200 üncü madde çerçevesinde şirketin bağlı şirketlerini de kapsar. Verilecek bilgiler, hesap verme ve dürüstlük ilkeleri bakımından özenli ve gerçeğe uygun olmalıdır. Pay sahiplerinden herhangi birine bu sıfatı dolayısıyla genel kurul dışında bir konuda bilgi verilmişse, diğer bir pay sahibinin istemde bulunması üzerine, aynı bilgi, gündemle ilgili olmasa da aynı kapsam ve ayrıntıda verilir. Bu hâlde yönetim kurulu bu maddenin üçüncü fıkrasına dayanamaz.
(4) Şirketin ticari defterleriyle yazışmalarının, pay sahibinin sorusunu ilgilendiren kısımlarının incelenebilmesi için, genel kurulun açık izni veya yönetim kurulunun bu hususta kararı gerekir. İzin alındığı takdirde inceleme bir uzman aracılığıyla da yapılabilir.
(5) Bilgi alma veya inceleme istemleri cevapsız bırakılan, haksız olarak reddedilen, ertelenen ve bu fıkra anlamında bilgi alamayan pay sahibi, reddi izleyen on gün içinde, diğer hâllerde de makul bir süre sonra şirketin merkezinin bulunduğu asliye ticaret mahkemesine başvurabilir. Başvuru basit yargılama usulüne göre incelenir. Mahkeme kararı, bilginin genel kurul dışında verilmesi talimatını ve bunun şeklini de içerebilir. Mahkeme kararı kesindir.” Hükümlerini içermektedir.
Tarafların delilleri toplanmış, davalı şirketin İTO dosyası, 17/02/2022 ve 01/04/2022 tarihli Olağan Genel Kurul Toplantı tutanağı, toplantıya ait hazirun cetveli, davacının genel kurul tutanağına geçirilen ve eklenen bilgi isteği ,… 33. Noterliğinin 27/01/2022 tarihli, … yevmiye numaralı ihtarnamesi; Toplantı Erteleme Tutanağı , davalı şirket yönetim kurulunca gönderilen … 52. Noterliğinin 03/02/2022 tarihli, … yevmiye numaralı cevabi ihtarnamesi , … 33. Noterliğinin 16/02/2022 tarihli,… yevmiye numaralı ihtarnamesi ,… ATM ‘nin … Esas dosyasında alınan bilirkişi raporu … ATM ‘nin… sayılı dosyasında verilen karar ile 12/01/2023 tarihli ek karar, vd dosya içine alınmıştır.Mahkememizce bilirkişi Prof. Dr. … Dr.Öğr.Üyesi … ve mali müşavir …’nın 02/05/2023 tarihli bilirkişi raporu alınmıştır.
Somut olayda;
Davacı … un, davalı şirketin %25 oranında hissesine sahip olduğu,davacının talebi üzerine 20/01/2022 ve 23/02/2022 tarihlerinde davalı şirket tarafından TTK 437 kapsamında bilgi alma ve inceleme hakkının kullandırıldığı,
Davacı … un yapılan inceleme ve alınan bilginin yeterli olmaması nedeniyle 01.04.2022 tarihinde yapılan 2019 ve 2020 yılı olağan genel kurul toplantısında aşağıda listesi verilen 19 adet sorunun TTK 437 kapsamında cevaplanmasını istediği;
1- Muhatap Şirket ile …. ve … ile yapılan işlemlere ilişkin sözleşme ve faturaların bir örneğinin ibrazı
2- …. ile … ‘rurı kardeşi … in ilişkisinin açıklanması
3- … firması ile … ‘mn kızı … ‘mn ilişkisinin açıklanması
4- … A.Ş. ile yapılan gayrimenkul satış vaadi sözleşmelerinin taraflarının bilgisi ve bu sözleşmelerin ödemelerinin şirket hesabından yapılıp yapılmadığının bilgisi
5- Şirket ‘in 2019-2020 yıllarına ait Transfer Fiyatlandırması raporunun ibrazı, eğer bu rapor yapılmamış ise yapılmama sebebinin yazılı olarak bildirilmesi
6- Şirket ‘in personel listesi ve maaş bordrolarının ibrazı
7- Şirket ‘e ait danışmanlık sözleşmeleri ve fatura dökümlerinin ibrazı
8- Şirket ‘e ait avukatlık sözleşmelerinin ve fatura dökümlerinin ibrazı
9- Şirketin 2019-2020 yıllarına ait Genel Yönetim Giderler i’ne ilişkin fatura dökümleri ve sözleşmelerin ibrazı
10- Şirket’in 2019-2020 yıllarına ait Satış, pazarlama ve dağıtım giderlerine ilişkin fatura dökümleri ve sözleşmelerin ibrazı
11- Şirket’in 2019-2020 yıllarına ait reklam, ağırlama ve kurumsal kimlik çalışması giderlerine ilişkin fatura dökümleri ve sözleşmelerin ibrazı
12- Şirket’in 2019-2020 yıllarında akdedilen veya bu yıllar itibari ile devam eden kredi sözleşmelerinin ibrazı
13- …. şirketi aleyhine başlatılan yasal işlemin detaylı açıklaması ve ilgili yasal işleme ilişkin gölge dosyanın ibrazı
14- 2019 ve 2020 yılları için … A.Ş. tarafından hazırlanan bağımsız denetim raporunun bir kopyasının ibrazı
15- … SMMM A.Ş. tarafından hazırlanan … A.Ş. ‘nin ve …’nin toplam değerine ilişkin şirket değerleme raporunun bir nüshasının ibrazı
16- Şirket ‘in “100 Kasa Hesabı “nın muavin dökümünün ibrazı
17- Şirketin ” 120-AL1CILAR ” ve ” 320-SAT1CILAR ” hesabındaki en yüksek alım ve satım yapılan 10 adet firmaya ait muavin dökümlerinin ibrazı.
18- Şirket ‘in Amerika ‘daki iştiraki hakkında detaylı bilgi ve faaliyetlerine ilişkin belgeler ile bu şirket ile … ile herhangi bir ticari faaliyetin gerçekleşip gerçekleşmediği hakkında bilgi verilmesi
19- Şirket’in … şubesi hakkında detaylı bilgi ve faaliyetlerine ilişkin belgeler ile bu şube ile … ile herhangi bir ticari faaliyetin gerçekleşip gerçekleşmediği hakkında bilgi verilmesi, şeklindedir.

Davacının bilgi alma isteminin toplantı başkanınca oylamaya sunulduğu, yapılan oylamada 1.625.000 olumlu oya karşılık 4.875.000 olumsuz oyla ve oy çokluğu ile talebin reddedildiği sabittir.
Davacı TTK 437 md kapsamında bilgi alma hakkının engellendiğini/yerine getirilmediğini belirterek19 adet soru kapsamında bu hakkı kullanmak isteminde bulunmuştur.
Getirtilerek incelenen … ATM ‘nin… sayılı dosyasında da davacının 19 maddeden oluşan soruları yönelterek TTK 438-439 md gereğince özel denetçi atanmasını istediği, mahkememece 22/06/2022 tarihinde davanın kabulüne karar verildiği, davacının 19 adet sorusunun cevaplanması için özel denetçi atanmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
… ATM ‘nin… sayılı dosyasında verilen karar ile davacının bilgi alma hakkı kapsamında talep ettiği tüm bilgilerin karşılandığı anlaşılmış olmakla davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M /
1-Mahkememiz dosyasında davacının bilgi alma hakkı kapsamında talep ettiği tüm bilgilerin … ATM nin …-2022/469 sayılı ve 22/06/2022 tarihli kesin kararı ile karşılandığı anlaşılmış olmakla davanın REDDİNE
2-Harçlar kanunu hükümlerine göre alınması gereken 179,90 TL harçtan peşin yatırılan 80,70 TL harcın mahsubu ile eksik 99,20 TL davacıdan mahsubu ile hazineye gelir kaydına
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına
4-Davalı vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte olan AAÜT gereğince 9.200,00 TL maktu ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine
5-Artan avansın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran taraflara iadesine,
Dair hazır olan Davacı vekili Av. …Davalı vekili Av. …’un yüzüne karşı TTK 440 md gereğince kesin olmak üzere oybirliğiyle karar verildi. 22/06/2023

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır