Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/174 Esas
KARAR NO : 2023/377
DAVA : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 07/03/2022
KARAR TARİHİ : 25/04/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, Davalının, müvekkili aleyhine … icra müdürlüğünün 2022/… dosyasında 8.366,60USD üzerinden takip başlattığını, taraflar arasında cari hesap sözleşmesi olmadığını ve böyle bir borcu da bulunmadığını, müvekkili hakkında takip başlatıldığını ve e tebligat sisteminde fark edilmemesi nedeniyle müvekkilinin itiraz edemediğini ve itiraz süresinin kaçırıldığını belirterek; … icra müdürlüğünün 2022/… esas sayılı dosyasında 8.366,60USD borcun olmadığının tespiti ile takibin iptaline karar verilmesini taleple davalı hakkında % 20’tden az olmamak üzere inkar tazminatı ödemesine karar verilmesini ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasında takım tezgahları satış sözleşmesi akdedildiğini, buna istinaden davacının borcunu ödemesi gerektiğini, sözleşmeye istinaden proforma fatura düzenlendiğini, döviz cinsinden anlaşmaya varılmasına ve kararlaştırılan günde ödeme yapılmaması nedeniyle kur farkının davalı yana ödenmediğini belirterek işbu haksız ve mesnetsiz davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLER
Davaya konu ilgili bilgi ve belgeler, icra dosyası, ticari defter kayıtları dosya içerisine alınıp bilirkişi raporu aldırılmıştır.
İstanbul Makine tarafından …’a düzenlenen faturaların içeriklerinin, freze tezgah ve bunların kurulumlarına ait olduğu görülen faturaların taraf faaliyet konuları ile uyumlu olduğu, 2021 yılına kadar düzenlenen faturaların kağıt fatura olduğu ve bu tarihe kadar taraflar arasında da ihtilaf bulunmadığı, 2021 yılına ait faturaların e-fatura olduğu, düzenlenen faturaların “temel fatura” statüsünde olduğu, … VKN’sine sahip olan davacı …’ın da e-fatura mükellefi olduğu, davalı tarafından düzenlenen faturaların davacıya elektronik ortamda GİB Portaldan iletildiği anlaşılmıştır.
Huzurdaki davaya konu olayın … tarafından … adına düzenlenen 1 adet dövizli faturadan kaynaklandığı anlaşılmıştır. … tarafından davacı …’a 18.06.2014 tarihinde satışı yapılan 1 adet fatura içeriği ürünün 58.774 USD bedelli freze tezgahı olduğu, buna ilişkin düzenlenen proforma faturada ödemenin “10.000.-TL peşin banka havalesi, kalan 2014 11. Aydan başlayan 2015 4. Aya kadar vadeli TL firma çekleri” ile ödeneceği, TL olarak yapılan ödemelerin tahsil gününde TCMB DÖVİZ SATIŞ KURU ile değerleneceği, meydana gelecek kur farkları aylık dönemler halinde ilgili tarafça fatura edileceği, ödemeler ilgili hesaba geçen net tutar üzerinden değerlendirileceği belirtilmiş, … tarafından kaşe ve imza yapılmak sureti ile bu şartlarda anlaşma sağlanmıştır.
Alınan 01/02/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle, Davalı … tarafından davacı …’a 18.06.2014 tarihinde satışı yapılan 1 adet fatura içeriği ürünün 58.774 USD bedelli freze tezgahı olduğu, buna ilişkin düzenlenen proforma faturada ödemenin “10.000.-TL peşin banka havalesi, kalan 2014 11. Aydan başlayan 2015 4. Aya kadar vadeli TL firma çekleri” ile ödeneceği, “TL olarak yapılan ödemelerin tahsil gününde TCMB DÖVİZ SATIŞ KURU ile değerleneceği, kaşe ve imza yapılmak sureti ile bu şartlarda anlaşmaya vardıkları, Davacının 10.000.-TL peşin ve 6 adet çek ile ödemiş olduğu, çekin verildiği tarihte … ise İstanbul Makine’den ihtirazi kayıt olmadan bu çekleri teslim aldığı, davacıya verilen çeklerin (peşin ödenen 10.000.-TL ile) miktarlarının sözleşmenin yapıldığı tarihteki TL üzerinden borcun tamamını karşıladığı, ödeme tarihlerinde davacının yaptığı toplam ödemelerin 45.984,81 .-USD değerinde olduğu ve fatura bedelinin döviz karşılığının 58.774.-USD iken tahsil edilen bedelin ödeme tarihinde 12.789,19.-USD eksik olduğu, … Nakliyat İstanbul Makine defterlerinde …’dan olan alacak bakiyesini gösterir bu rakamın döviz değerinin 8.366,60.-USD olarak yer aldığı, davalının taleple bağlılık ilkesine göre 8.366,60.-USD davacıdan alacaklı olduğu tespit edilmiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME ve GEREKÇE
Dava taraflar arasından yapılan anlaşmaya istinaden süre gelen ticari ilişki sonucu cari hesap bedelinden kaynaklı başlatılan icra takibine konu miktar üzerinden davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine ilişkindir.
Kur farkı alacağının talep edilebilmesi için taraflar arasında akdedilen sözleşmede hüküm bulunması ya da faturaya konu malların döviz karşılığı satımının yapılmış olması gerekmektedir. Kur farkında vade farkı istemleri gibi teamülün olup olmadığı önemli değildir. Taraflar arasında kur farkı alacağını öngören sözleşme bulunmakta, İstanbul Makine tarafından düzenlenen proforma fatura üzerinde de malların döviz karşılığı satıldığı ve satış faturası üzerinde de mal bedelinin hem döviz hem de TL karşılığının da gösterildiği anlaşılmakla bu durumda davacının kur farkı alacağının ödeme tarihindeki kurun dikkate alınarak hesaplanması suretiyle karar verilebilecektir. (İstanbul BAM 16. H.D. 2017/2667E., 2019/2199K. Sayılı ilamı)
Somut olayda; Davalı … tarafından davacı …’a 18.06.2014 tarihinde satışı yapılan 1 adet fatura içeriği ürünün 58.774 USD bedelli freze tezgahı olduğu, buna ilişkin düzenlenen proforma faturada ödemenin “10.000.-TL peşin banka havalesi, kalan 2014 11. Aydan başlayan 2015 4. Aya kadar vadeli TL firma çekleri” ile ödeneceği, TL olarak yapılan ödemelerin tahsil gününde TCMB DÖVİZ SATIŞ KURU ile değerleneceği, kaşe ve imza yapılmak sureti ile bu şartlarda anlaşmaya vardıkları anlaşılmakla, düzenlenen faturada kur farkı alacağını öngören hüküm bulunmakla ve imzalanmakla bu durum taraflarca kabul edilmiş sayılacağından ve malların da döviz karşılığı satımı yapıldığından her ne kadar verilen çeklerin (peşin ödenen 10.000.-TL ile) miktarlarının sözleşmenin yapıldığı tarihteki TL üzerinden borcun tamamını karşıladığı tespit edilmiş ise de ödeme tarihlerinde davacının yaptığı toplam ödemelerin 45.984,81 -USD değerinde olduğu ve fatura bedelinin döviz karşılığının 58.774.-USD iken tahsil edilen bedelin ödeme tarihinde 12.789,19.-USD eksik olduğu hesaplanmış olmakla taleple bağlılık ilkesi de dikkate alınarak davalının davacıdan alacaklı olduğu tespiti ile açılan iş bu davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince peşin alınan 2.049,30-TL. nin 179,90-TL. nispi karar harcından mahsubu ile fazla 1.869,40-TL harcın kararın kesinleşmesi sonrası talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı vekili lehine karar tarihindeki avukatlık asgari ücret tarifesi üzerinden hesap olunan 19.000,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-HMK. 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiyesinin kararın kesinleşmesi sonrası davacıya iadesine,
Mahkememizin bu kararına karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde, Mahkememize ve Mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine dilekçe verilmek suretiyle İstanbul BAM ilgili Hukuk Dairesince incelenmek üzere istinaf yoluna başvuru hakkı bulunduğuna dair karar verildi. 25/04/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

*Bu evrak 5070 Sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.*