Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/788 E. 2022/523 K. 22.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/788 Esas
KARAR NO : 2022/523
DAVA : Banka Dışındaki Diğer Kredi Kuruluşlarına İlişkin Düzenlemelerden Kaynaklanan (Alacak)
DAVA TARİHİ : 07/12/2021
KARAR TARİHİ : 22/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Banka Dışındaki Diğer Kredi Kuruluşlarına İlişkin Düzenlemelerden Kaynaklanan (Alacak) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; Müvekkilinin keşidecisi olduğu … A.Ş. Muğla Şubesi’ne ait … çek numaralı 30.04.2018 tarihli, 40.000,00 TL bedelli çekin, … Faktoring şirketi tarafından …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/307 esas numaralı dosyasına konu edilerek, 27.04.2018 tarihli kararı ile çek için ödeme yasağı getirildiğini, akabinde alacaklı … … tarafından …. İcra Müdürlüğü’nün 2018/… Esas sayılı dosyasından çekin keşidecisi ve cirantalarına icra takibi başlatıldığını, cirantalardan … … San.Tic.A.Ş.’nin dosya borcunu ödeyerek, dosyanın infazen kapatılmasını sağladığını, dava dışı … San.Tic.A.Ş. tarafından ödenen ve infazen kapatılan dosya borcunun davacı müvekkilinden tahsili amacıyla … İcra Müdürlüğü’nün 2018/… Esas sayılı icra takibinin başlatıldığını ve …. icra müdürlüğüne yapılan ödemelerin müvekkilinden talep edildiğini, dava konusu … seri numaralı çekin 30.04.2018 tarihinde ilgili bankaya ibraz edildiğini ve bu çek üzerinde …. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından verilen ödeme yasağı kararına istinaden, işlem yapılmadığını ve çekin arkasına ödeme yasağı şerhi işlendiğini, dava tarafından dava konusu çekin ilişkili olduğu hesaba çek bedelinin aktarılmış olduğunu fakat, ibraz tarihinde çek ödemesine yeterli miktarda para mevcut olmasına rağmen, bahsi geçen mahkeme kararı nedeniyle çek bedelinin hamiline ödenmediğini, ödeme yasağı kararının davacı tarafından alınmadığını ayrıca, kararın alınmasında müvekkili şirketin herhangi bir kusurunun da olmadığını, dava konusu çek üzerine konulan ödeme yasağına sebep olacak herhangi bir iradesi ya da kusurlu eylemi bulunmayan davacı müvekkilinin, ödeme yasağı neticesinde çekin bedelini ödeyen … … San.Tic.A.Ş.’ne çekin bedelini, icra takip masraflarını, vekalet ücretini, gecikme faizini ödemek zorunda kaldığını, müvekkili ile … … Endüstriyel Hammaddeler San.Tic.A.Ş. arasında borcun tasfiyesine ilişkin düzenlenen 13.10.2020 tarihli protokol gereğince, müvekkil tarafından, 30.10.2020 tarihinde 16.744,16 TL, 18.12.2020 tarihinde 16.744,16 TL, 22.01.2021 tarihinde 11.520,68 TL olmak üzere toplam 45.009,00 TL’nin … … San.Tic.A.Ş. hesabına, 22.01.2021 tarihinde 5.223,48 TL’nin ise Av. …’in hesabına avukatlık ücreti olarak yatırıldığını, böylece davalı tarafından gerçekleştirilen haksız fiil (ödeme yasağı) neticesinde, müvekkilin çek bedeline ilave olarak 10.232,48 TL ödeme yaptığını, müvekkili tarafından gerçekleştirilen fazla ödemenin, ödeme tarihi olan 22.01.2021 tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesi özetle; Müvekkili … A.Ş. ile müşterisi … İth. İhr. San.Tic.Ltd.Şti arasında 16.02.2018 tarihinde faktoring sözleşmesi imzalandığını ve sözleşme kapsamında faktoring işlemleri yapıldığını, … İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından, 23.03.2018 tarihinde faktoring işlemi için verilen ve aralarında … A.Ş. … Şubesi’ne ait … … San.Tic.Ltd.Şti.’nin keşide ettiği 30.04.2018 keşide tarihli, … no.lu 40.000,00 TL bedelli çekin de bulunduğu üç adet çekin ve fatura suretinin müvekkili firmaya gönderildiğini ve gerekli teyit işlemleri yapıldıktan sonra, müvekkili tarafından 58.700 TL faktoring ödemesinin aynı gün yapıldığını ve yapılan işlemlere ilişkin belgeler ile dava konusu çek aslının müvekkili şirkete gönderilmek üzere kargoya verildiğini, … A.Ş. … Şubesi’ne ait … … San.Tic.Ltd.Şti.’nin keşide ettiği 30.04.2018 keşide tarihli, … no.lu 40.000,00 TL bedelli çek asılı ile başkaca işlem yapılan çeklerin kargo firması nezdinde kaybolduğunu, bu nedenle dava konusu çek ve diğer iki adet çek için …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/… Esas sayılı dosyasından ödeme yasağı kararı ve Çek İptaline karar verilmesi amacıyla dava açıldığını ve 26.04.2018 tarihinde dava konusu çek için Ödeme Yasağı kararı verildiğini, Söz konusu çekin, … isimli şahıs tarafından 30.04.2018 tarihinde bankaya ibraz edildiği ve mahkemenin ödeme yasağının çekin arkasına işlendiğini, ancak daha sonra bir önceki ciranta … … isimli şahıs tarafından … İcra Müdürlüğü’nün 2018/… E. sayılı dosyası ile icra takibine geçildiğinin anlaşılması üzerine, mahkemece kendilerine çekin istirdatı için dava açmak üzere süre verildiğini, … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/… E. sayılı dosyasından açılan istirdat davasının 25.03.2019 tarihinde “Aktif dava ehliyeti bulunmadığı” gerekçesi ile red edildiğini, karara ilişkin istinaf taleplerinin de … Hukuk Dairesi’nin 2019/… E., 2019/… K. sayılı ilamı ile 30.12.2019 tarihinde aynı gerekçe ile red edildiğini, Davacı keşidecinin bu çek nedeniyle borcundan kurtulabilmesi için ya çek bedelini yetkili ve meşru hamile ödemiş olması ya da çek bedelini yetkili ve meşru hamil adına banka ‘nezdinde depo ettirmesi gerektiğini, ancak davacı keşidecinin dava dosyasına ödeme yasağı konulmuş olan çek bedelinin yetkili ve meşru hamile ödenmek üzere banka nezdinde veya mahkemece belirlenecek bir tevdi mahalline tevdii veya depo edildiğine dair belge sunmadığını, Bu itibarla, davacı çek bedelini 30.04.2018 tarihinden itibaren meşru ve yetkili hamil emrine depo etmeyerek, 30.04.2018 tarihi itibariyle hesapta bulunan tutarda kendisi için tasarrufta bulunduğu, tasarruf yetkisini kısıtlamayarak zararlandırıcı eylemle zarar arasındaki illiyet bağını kestiği için çeki kaybeden müvekkilden ettiğini iddia ettiği zararın tazminini hukuken talep etmemesi gerektiğini belirterek davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir
Tarafların iddia ve savunmaları, ibraz edilen deliller ve tüm dosya kapsamı dikkate alınarak, uyuşmazlık konusu hakkında bir hesap bilirkişinden rapor alınmasına karar verildiği, Banka Emekli Müdürü/Müfettiş … tarafından sunulan 23/05/2022 tarihli bilirkişi raporunda;
1-Davalı …Ş. ile davacı dışı … Tic. Ltd.Şti. arasında imzalanan Faktoring Sözleşmesi ve 60.000,00 TL’lık fatura temliki ile arasında, keşidecisi … … San.Tic.Ltd.Şti. olan, dava konusu … Şubesi’ne ait 30.04.2018 keşide tarihli, … çek numaralı 40.000,00 TL bedelli çekin de olduğu, 3 adet çek teminatı ile adı geçen dava dışı şirkete 58.700,00 TL faktoring finansmanı sağlandığı iddia edilmiştir. Ancak … Asliye Ticaret Mahkemesi nezdinde açılan 2018/… E. sayılı İstirdat talepli davada, davalı … tarafından dava konusu çekin meşru hamili olduğu kanıtlanamamıştır. Adı geçen mahkemenin kararına yönelik davalı … şirketinin istinaf talebi de … Mahkemesi … Hukuk Dairesi’nin 2019/… E. ve 2019/… K. sayılı ilamında “Dosyaya sunulan deliller itibariyle davacı, çekte meşru hamil olduğunu kanıtlayamamıştır” açıklaması ile 30.12.2019 tarihinde istinaf talebi reddedilmiştir.
2-Davalı …Ş.’nin, keşidecisi … … San.Tic.Ltd.Şti. Olan, dava konusu … Şubesi’ne ait 30.04.2018 keşide tarihli, … çek ‘numaralı 40.000,00 TL bedelli çekin meşru hamili olduğu kanıtlanamamakla birlikte, adı geçen şirket tarafından …. Asliye Ticaret Mahkemesi nezdinde 02.04.2018 tarihinde, 2018/ … E. sayılı dosyasından açılan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali) davasından, söz konusu çek için 27.04.2018 tarihinde Ödeme Yasağı kararı verildiği tespit edilmiştir. 40.000,00 TL bedelli dava konusu çek muhatap bankaya 30.04.2018 tarihinde ibraz edildiğinde, davacı çek keşidecisinin hesabında 40.067,00 TL bakiye bulunduğu tespit dilmiştir. Ancak, söz konusu çek üzerinde …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin deme Yasağı Kararı bulunduğundan, muhatap banka tarafından çekin işleme alınmadığı e çekin arkasına mahkeme kararının yazılarak çek hamiline iade olduğu tespit edilmiştir.
3) Dava dışı çek hamili … … tarafından karşılıksız kalan çek nedeniyle, keşideci ve cirantalar aleyhine … İcra Müdürlüğü’nün 2018/… E. sayılı dosyasından 22.05.2018 tarihinde Kambiyo Senetlerine Özgü Haciz Yolu ile icra takibi başlatıldığı ve cirantalardan dava dışı … … San.Tic.A.Ş. tarafından icra dosyasına ödeme yapıldığı ve yapılan ödeme nedeniyle de adı geçen dava dışı şirket tarafından, davacı … … San.Tic.Ltd.Şti. hakkında, … İcra Müdürlüğü’nün 2018/… E. sayılı dosyasından, 18.12.2018 tarihinde Kambiyo Senetlerine Özgü Haciz Yolu ile icra takibi başlatılmıştır. Söz konusu icra takibi nedeniyle davacı ile dava dışı takip alacaklısı arasında imzalanan 13.10.2020 tarihli protokol ile davacı tarafından, dava dışı takip alacaklısına 3 taksit halinde 45.009,00 TL ve avukatlık ücreti olarak 5.223,48 olmak üzere, toplam 50.232,48 TL ödeme yapıldığı tespit edilmiştir. Bu durumda, davacı tarafından dava konusu çek nedeniyle 10.232,48 TL (= 50.232,48 TL – 40.000,00 TL) fazla ödeme yapıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer verilen tespitler birlikte değerlendirildiğinde, davacı tarafından dava konusu çek için fazladan yapılan 10.232,48 TL’lık tutarın, davalı tarafından, meşru hamili olmadığı çek üzerine konulan ödeme yasağından kaynaklandığı kanaatine ulaşılmıştır. Bu durumda taraflar tacir olduğundan, davacı tarafından fazladan yapılan 10.232,48 TL’lık ödemenin, ödemenin yapıldığı 22.01.2021 tarihinden itibaren, T.C. Merkez Bankası’nca belirlenen Avans İşlemlerinde Uygulanan Faiz Oranından hesaplanacak faizi ile birlikte talep edilebileceği değerlendirilmektedir.
T.C. Merkez Bankası tarafından, 19.12.2020 yürürlük tarihinden itibaren Avans İşlemlerinde Uygulanan Faiz Oranı yıllık % 16,75 olarak belirlenmiştir
Yapılan hesaplama sonucunda, davacı tarafından davalı …Ş.’den, dava tarihi itibariyle toplam 11.730,42 TL talep edilebilir alacak tutarı bulunduğu hesaplandığı belirtilmiştir.
GEREKÇE:
Dava, davalının haksız yere ödeme yasağı kararı aldığı iddiasıyla çek bedeli haricinde dava dışı cirantaya ödenen bedelin davalıdan tazmini istemidir.
Davalı … A.Ş. ile dava dışı … Tic.Ltd.Şti. arasında imzalanan Faktoring Sözleşmesi ve 60.000,00 TL’lık fatura temliki ile keşidecisi davacı … … San.Tic.Ltd.Şti. olan, dava konusu … Şubesi’ne ait 30.04.2018 keşide tarihli, … çek numaralı 40.000,00 TL bedelli çekin de olduğu, 3 adet çek teminatı ile adı geçen dava dışı şirkete 58.700,00 TL faktoring finansmanı sağlandığı iddia edilerek … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/… Esas sayılı dosyasında istirdat davası açıldığı, davalı … tarafından dava konusu çekin meşru hamili olduğunun kanıtlanamadığı, bu nedenle davanın reddine karar verildiği, kararın İstinaf talebinin reddi ile kesinleştiği, davalı tarafından …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/… Esas sayılı dosyasından açılan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali) davasında, söz konusu çek için 27.04.2018 tarihinde Ödeme Yasağı kararı verildiği, 40.000,00 TL bedelli dava konusu çek muhatap bankaya 30.04.2018 tarihinde ibraz edildiğinde, davacı çek keşidecisinin hesabında 40.067,00 TL bakiye bulunduğu ancak söz konusu çek üzerinde …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin Ödeme Yasağı Kararı bulunduğundan, muhatap banka tarafından çekin işleme alınmadığı ve çekin arkasına mahkeme kararının yazılarak çek hamiline iade olduğu, dava dışı çek hamili … … tarafından karşılıksız kalan çek nedeniyle, keşideci ve cirantalar aleyhine … İcra Müdürlüğü’nün 2018/… E. sayılı dosyasından 22.05.2018 tarihinde Kambiyo Senetlerine Özgü Haciz Yolu ile icra takibi başlatıldığı ve cirantalardan dava dışı … … San.Tic.A.Ş. tarafından icra dosyasına ödeme yapıldığı ve yapılan ödeme nedeniyle de adı geçen dava dışı şirket tarafından, davacı … … San.Tic.Ltd.Şti. hakkında, … İcra Müdürlüğü’nün 2018/… E. sayılı dosyasından, 18.12.2018 tarihinde Kambiyo Senetlerine Özgü Haciz Yolu ile icra takibi başlatıldığı, söz konusu icra takibi nedeniyle davacı ile dava dışı takip alacaklısı arasında imzalanan 13.10.2020 tarihli protokol ile davacı tarafından, dava dışı takip alacaklısına 3 taksit halinde 45.009,00 TL ve avukatlık ücreti olarak 5.223,48 olmak üzere toplam 50.232,48 TL ödeme yapıldığı, dolayısıyla çekin hamili olmayan davalının haksız yere ödeme yasağı kararı alarak dava konusu çek nedeniyle davacının 10.232,48 TL (50.232,48 TL -40.000,00 TL) fazla ödeme yapmasına neden olduğu anlaşıldığından, davanın aşağıdaki şekilde kabulüne karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile 10.232,48TL’nin 22/01/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 698,98 TL nispi karar harcından davacı tarafından peşin yatırılan 174,75-TL harcın mahsubu ile bakiye 524,23-TL harcının davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesinin “… Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen ve taraflarca karşılanan arabuluculuk ücreti, yargılama giderlerinden sayılır…” hükmü gereği 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 5.100,00-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 234,05-TL ilk gider, 800-TL bilirkişi, 74,50-TL tebligat ve müzekkere gideri olmak üzere toplam 1.108,55-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-HMK. 333. md. uyarınca yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası yatırana iadesine,
Mahkememizin bu kararına karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde, Mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine dilekçe verilmek suretiyle … Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesince incelenmek üzere tarafların istinaf yasa yoluna başvuru hakkı bulunduğuna dair, Davacı tarafın yokluğunda davalı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 22/06/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır