Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/764 E. 2022/266 K. 29.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/764 Esas
KARAR NO : 2022/266
DAVA : Banka Dışındaki Diğer Kredi Kuruluşlarına İlişkin Düzenlemelerden Kaynaklanan (İtrazın İptali)
DAVA TARİHİ : 26/11/2021
KARAR TARİHİ : 29/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan Banka Dışındaki Diğer Kredi Kuruluşlarına İlişkin Düzenlemelerden Kaynaklanan (İtrazın İptali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; Davaya dayanak takibe konu … seri numaralı, keşidecisi … A.Ş. olan 180.000,00-TL bedelli çek bankaya süresi içerisinde ibraz edilip karşılıksız çıktıktan sonra çeki bankaya ibraz eden bir önceki ciranta olan … … tarafından TTK Madde 793 uyarınca alacağın temliki hükümlerine göre müvekkiline ciro edildiğini, bu doğrultuda davalı bankanın … Şubesine ödeme yapılması hususunda başvuru yapıldığını ancak herhangi bir ödeme yapılmadığını, akabinde alacağın tahsili amacıyla davalı banka aleyhine … İcra Müdürlüğü’nün 2021/… Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, ödeme emrinin tebliğ edildiğini, davalı borçlunun haksız ve dayanaksız olarak itiraz ederek icra takibini durduğunu ve tüm bu nedenlerle davalı borçlu tarafından yapılan itirazın iptaline, takibin devamına, davalının alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatı ödemeye mahkûm edilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesi özetle; Dava konusu icra takibinin yetkisiz İcra Müdürlüğünde açıldığından yetkisiz kararı verilmesi gerektiğini, çekin karşılıksız işlemine tabi tutulduğu anda çekin üzerinde davacı … ‘ın cirosunun olmadığını, çekin karşılıksız işlemi yapıldığı esnada çek üzerinde davalı tarafın ciranta sıfatı bulunmadığını, ekteki cironun karşılıksız işlemi yapıldıktan sonra gerçekleşen temlik cirosu olduğunu, çeke ilişkin müvekkil bankanın sorumluluk tutarına ilişkin bir ödeme yükümlülüğünün bulunmadığını, çek incelendiğinde görüleceği üzere müvekkili tarafından çek bedeli ödenmek istenmiş fakat çek hamili … … tarafından sorumluluk bedeli kabul edilmemiş ve işbu durum çekin arka yüzünde açıkca mevcut olduğunu, sorumluluk bedeli ile ilgili haklı bir neden gösterilmeden ifa reddedildiğinden alacaklı temerrüde düştüğünü, tüm bu nedenlerle davanın reddine, davacının alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına mahkûm edilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava; İİK.nun 67. maddesi hükmüne dayalı olarak açılmış olup, yapılan ilamsız icra takibine karşı davalının vaki itirazının iptali ve icra inkâr tazminatı ile sorumlu tutulması istemine ilişkindir.
İtirazın iptali davası, müddeabihi takip konusu yapılmış ve borçluların itiraz etmiş olduğu alacak olan, bir eda davasıdır. Mahkemenin davanın reddi ya da kabulü yönünde verdiği karar maddi anlamda kesin hüküm teşkil edeceğinden; davanın reddi halinde alacaklı, borçluya karşı aynı alacaktan dolayı yeni bir alacak davası açamayacağı gibi, davanın kabulü halinde borçlu da, alacaklıya karşı bir menfi tespit veya istirdat davası açamayacaktır.
Bu nedenledir ki, mahkeme itirazın iptali davasında tarafların iddia ve savunmalarını genel hükümlere göre inceleyerek, borcun varlığını ve miktarını araştırmak zorundadır.
Yasal dayanağını İİK’nın 67. maddesinden alan itirazın iptali davası, alacaklının icra takibine karşı borçlunun yaptığı itirazın iptali ile İİK’nın 66. maddesine göre itiraz üzerine duran takibin devamını sağlamayı amaçlamaktadır. Takip hukukundan doğan bu davada tespit edilecek husus, borçluların icra takibine yapmış olduğu itirazında haklı olup olmadığının belirlenmesidir.
Taraflarca delil olarak; … İcra Müdürlüğü’nün 2021/… Esas sayılı dosyası, çek, bilgi ve belgeler, ticari defter kayıtları ve bilirkişi incelemesine dayanılmış olup, gösterilen deliller toplanarak dosya arasına konulmuştur.
Dosyaya celp edilen … İcra Müdürlüğü’nün 2021/… Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine 23/09/2021 tarihinde 2.670,00-TL üzerinden 7 örnek nolu ilamsız icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin davalı borçluya tebliğ edildiği, davalı borçlu vekili tarafından 01/10/2021 tarihinde yetkiye, borca, faize, faiz oranına ve takibin tüm fer’îlerine itiraz edildiği görülmüştür.
GEREKÇE :
Tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda yapılan yargılama, toplanan deliller ile dosya kapsamındaki tüm belge ve bilgiler birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasındaki ihtilaf çek sorumluluk bedelinin davalı banka tarafından ödenip ödenmeyeceği noktasında toplanmaktadır. Dava konusu çek bankaya ibraz edilmiş, hesapta para bulunmaması üzerine karşılığı yoktur kaşesi vurulmuş ve talep olmadığından ibraz edene sorumluluk bedeli ödenmemiştir. 5941 sayılı Çek Kanunu’nda “talep ettiği takdirde” ibaresi yer almadığından banka sorumluluk tutarının ödenmesi talebe bağlı değildir. İbraz anında teklif edilmeyen ve dolayısı ile de ödenmeyen banka sorumluluk tutarının zamanaşımı süresi içinde muhatap bankadan talep edilmesi mümkündür. Doktrinde banka sorumluluk tutarını talep hakkının sadece çeki ödeme için ibraz eden hamilde olduğuna dair görüşler olduğu gibi, ibraz süresi içinde çekin yeniden ciro edilmesi halinde de yeni hamilin talep hakkı olduğunu ileri süren görüşler vardır. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 793. maddesinde ise çekin ibrazından sonra yapılan cironun alacağın temliki sonucunu doğuracağı düzenlenmiştir. Buna göre, ibrazdan sonra yapılan ciro ile çek niteliğini kaybetmemekte, sadece şahsi def’iler çeki ciro ile alan yetkili hamile karşı da ileri sürülebilmektedir. Fakat burada alacağın temliki hükümleri geçerli olacağından, devir beyanının da çek metninden anlaşılması gerekir. Aksi halde Yargıtay 12. HD. 06.11.2008 T. 2008/15889 E., 2008/19426 K. sayılı kararında da belirtildiği üzere alacağın temlik edildiği çek metninden anlaşılamıyorsa alacaklı yetkili hamil değildir, dolayısı ile banka sorumluluk tutarını ödememelidir. Yukarıdaki açıklamalar ışığında somut olaya bakıldığında, dava konusu edilen çekte banka tarafından vurulan karşılığı yoktur kaşesinden sonra öncesinde çeki bankaya ibraz eden … …’in alacağın temlikine ilişkin devir beyanı bulunmadığından davacının söz konusu çekte yetkili hamil olmadığı anlaşıldığından davanın reddine karar verilmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu Genel Tebliği gereğince hesap olunan 80,70-TL karar ve ilam harcının davacı tarafından peşin yatırılan 59,30-TL harçtan mahsubu ile eksik kalan 21,40-TL harcın davacıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
3-Arabulucu Ücret Kararı gereği Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00.-TL’nin davacıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 2.670,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-HMK.nun 333 (1) maddesi uyarınca davacı tarafça yatırılan gider avansından bakiyesinin kararın kesinleşmesi sonrası resen mahkememizce davacıya iadesine
Dair, hazır olan tarafların yüzüne karşı davanın miktarı ve niteliği itibariyle kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 29/03/2022

Katip …
☪e~imzalıdır.☪

Hakim …
☪e~imzalıdır.☪