Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/738 E. 2023/461 K. 10.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/738 Esas
KARAR NO : 2023/461
DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/11/2021
KARAR TARİHİ : 10/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; Müvekkili olan şirket tarafından yapılacak yaş meyve ve sebze ihracatında gönderilecek ürünler için davalı sigorta şirketi ile nakliye abonman sigorta poliçeleri imzalandığını, bu poliçeler ile davalı sigorta şirketinin Türkiye’den Rusya’ya yapılan ihracatta ürünlerin zarar görmesi halinde zararın karşılanacağını kabul ettiğini, müvekkili şirket tarafından 13.03.2010 tarihli beyanname ile transit ticaret yöntemiyle Bulgaristan ülkesindeki serbest bölgeden Rusya ülkesine 19.500 kilogramlık domates ihracatı yapılmak istendiğini, ihracata ilişkin ürünler Bulgaristan Serbest bölgesinden transit ticaret yöntemi ile Rusya ülkesine varıp teslimata giderken Moskova’da kazaya karıştığını ve ürünlerin kullanılamaz hale geldiğini, bunun üzerine müvekkili şirket tarafından davalı sigorta şirketine müracaat edilerek hasarların ödenmesini istendiğini, sigorta şirketi tarafından hasar dosyası açıldığını ve Rusya’da ekspertiz yapıldığını, ancak beyannamede ürünlerin Bulgaristan’a gönderildiği, hasarın Rusya’da oluştuğu, teslim yerinin beyannameden başka bir ülke olması gerekçesiyle, müvekkili şirketin talebinin reddedildiğini, beyannameden de anlaşılacağı üzere müvekkili şirket tarafından Rusya ülkesine Bulgaristan üzerinden transit ticaret gerçekleştirilmiş olması nedeniyle beyannamede öncelikle Bulgaristan Serbest Bölgesi’nin belirtildiğini, daha sonra aynı aracın Bulgaristan serbest bölgesinden Rusya ülkesine gönderildiğini, bu nedenle aynı ürünler, aynı araçla Rusya ülkesine gönderildiğini beyan ederek, hasarın poliçe hükümlerine göre davalı şirketten tahsili gerektiğini belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 1.000 USD’nin davalı sigorta şirketinden tahsilini, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalı tarafa yüklenmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesi özetle; Davanın zaman aşımına uğradığını, müvekkilinin talebin reddedildiği 10.06.2010 tarihinden 4 yılı aşkın bir süre sonra Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Sigortacılık Genel Müdürlüğü’ne şikayet ettiğini, dolayısıyla iki yıllık zamanaşımı süresini kaçırdığını, dava konusu emtianın … Bulgaristan adresinde mukim … isimli firmaya FOB satışla satıldığından, nefi ve hasar malın taşıcıya teslimiyle birlikte alıcıya geçtiğinden davacının taraf sıfatının bulunmadığını; dava konusu hasarın sigorta poliçesinde öngörülen teminat dışında kaldığım; Moskova/Rusya’da hasara uğrayan sevkiyat, 13.03.2010 9-1 Antalya beyanname No:… Fatura No:… fatura bedeli 18.525 USD olarak bildirildiğini; davacı tarafından tanzim edilen 13 Mart 2010 tarihli … nolu satım faturası incelendiğinde dava konusu domates emtiasının davacı tarafından …/Bulgaristan adresinde mukim … isimli firmaya satıldığını ve emtianın Bulgaristan’a taşınacağının belirtildiğini; keyfiyetin dava dışı … isimli firma tarafından CMR senedinde belirtildiğini; dava konusu emtianın Bulgaristan’a taşınacağının hem CMR senedinde hem de … Gümrük Müdürlüğünün … nolu beyannamesinde ve … nolu dolaşım belgesinden de anlaşılacağını; taşıma konusu emtialar Bulgaristan’daki alıcısına hasarsız şekilde teslim edilmiş olduğundan ve emtiadaki hasarın Bulgaristan’dan Rusya’ya taşıma sırasında meydana geldiğinden davacı tarafından müvekkiline bildirilmeyen hasarın sigorta teminatı dışında kaldığını beyan ederek davanın reddini, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalı tarafa yüklenmesini talep etmiştir.
… Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/… Talimat sayılı dosyasından alınan 13.09.2022 tarihli bilirkişi raporu özetle; Davacının; 13.03.2010 tarihinde … nolu fatura ile 18.525 USD tutar karşılığında sattığını belirttiği emtianın, alıcı adresinin … Bulgaristan adresinde mukim … ‘a olduğu, taşımanın … nolu fatura ile yapıldığı ve adres olarak faturada “…,Bulgaristan” olarak bildirildiği, davalı şirketin de bu bildirim doğrultusunda Türkiye-Bulgaristan taşımasını sigorta teminatına aldığı, Bulgaristan’daki alıcı olan “… ” firması dava konusu emtiayı … nolu fatura ile … LTD firmasına sattığı, hasarın bu aşamada meydana geldiği, dosyada Bulgaristan’dan Rusya’ya yapılan sevkiyatın sigorta şirketine bildirildiğine dair bir belge olmadığı, davacı vekili nezdinde bulunan … İç ve Dış Tic.Ltd.Şti.’ne ait dosyada bilgileri bulunan ticari defter ve belgelerin incelenmesi sonucunda, 2010 yılına ait resmi defteri sadece 6 sayfasının incelemeye ibraz edildiği, dava konusu uyuşmazlık hakkında … nolu sigorta poliçesinin ödendiğini gösteren bir belge ibraz edilmediği, şirket yetkilisi … ‘in şahsi hesabından ödendiğinin kendisi tarafından beyan edildiği, … nolu dekont ile … Bankası kanalıyla ödendiği sözle beyan edilmiş ve sayın mahkemenize banka tarafından iletildiği belirtilen dekontun tarafımızca görüntülenemediği, davalı vekili tarafından 369 ile biten poliçenin iptal edilip primin ödenmesini müteakiben aynı tarih ve teminatlı 373 ile biten poliçenin düzenlendiği, her iki poliçenin de teminatının aynı olduğu, … Sigorta şirketine ait … Bankası Extresinde 08.06.2010 tarihli aşağıdaki 1900 USD “… Ltd. Şirket adına verilen senet B.” açıklaması ile hareketin bulunduğu, sigorta firmasına yapılan bu ödemenin hangi poliçeye ait olduğu açıklamada yer almadığından tespit edilemediği, tespitleri yapılmış olup zararın sigorta teminatı kapsamında olup olmadığı hususunun mahkememizin takdirinde olduğunu görüş ve beyan etmiştir.
04.02.2023 tarihli bilirkişi raporu özetle; Taraflar arasında mevcut Nakliyat Abonman Sigorta Poliçesinin 3. Maddesi Sigortalıya “partiler halinde sevk ettireceği sigorta konusu mallara ait bilgileri, aylık olarak, beher sevkiyat için, seferin başlangıcından varış mahalline kadar tüm seferi kapsayacak şekilde (mal cinsi, sigorta bedeli, malın nereden nereye sevk edileceği, hareket tarihi, gemi adı, kamyon plaka no.,vb gibi bilgileri içermek üzere) sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Usulüne uygun bildirilmemiş seferler işbu abonman sözleşmesi kapsamında değerlendirilmeyecektir.” denildiğini, dava konusu ihtilaf ile ilgili olarak davacı tarafın sigortacıya 13.03.2010 tarihinde … no.lu fatura ile 18.525,- USD tutar karşılığında sattığını belirttiği emtia, bildirdiği alıcı adresi olan … Bulgaristan adresinde mukim … ‘a sağ salim ulaştığının anlaşıldığını, davacı tarafın davaya konu olan hasar talebi ile ilgili olay, malın Bulgaristan’daki alıcısının, sağ salim teslim aldığı domates emtiasını “… Ltd” şirketine satışı nedeniyle Rusya’ya taşınması sırasında olduğundan, işbu dava dosyasına konu olan sigorta teminatı kapsamı dışında kaldığını görüş ve beyan etmişlerdir.
GEREKÇE:
Dava dilekçesi ile 10.01.2022 havale tarihli (cevaba cevap adı altında sunulan dilekçe) dilekçe içeriğinden taraflar arasındaki uyuşmazlık; … numaralı abonman sigorta poliçesinin haksız fesih edilip edilmediği, emtianın Moskava’da hasara uğraması nedeniyle bu poliçe kapsamında davalının sorumlu olup olmadığı, davalı sorumlu ise mal bedelinin navlun bedelleri ve mahrum kalınan karın davalıdan faizi ile tahsili istemine ilişkindir.
Davalı taraf, davacının … numaralı abonman sigorta poliçesinin primini ödemediği, zeyilname düzenlendiğini, bunu takiben tamamen aynı teminatı veren aynı süre için … no.lu poliçe düzenlendiğini, davacının … no.lu poliçeye dayanarak aynı taleplerle … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2014/… Esas sayılı dosyasında dava açtığını, açılan davanın reddedildiğini, derdestlik söz konusu olduğunu, dava şartı yokluğundan davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
TTK m.1434 uyarınca “İlk taksidi veya tamamı bir defada ödenmesi gereken prim, zamanında ödenmemişse, sigortacı, ödeme yapılmadığı sürece, sözleşmeden üç ay içinde cayabilir. Bu süre, vadeden başlar. Prim alacağının, muacceliyet gününden itibaren üç ay içinde dava veya takip yoluyla istenmemiş olması hâlinde, sözleşmeden cayılmış olunur.” hükmü düzenlenmiştir.
Dava konusu uyuşmazlık hakkında 369 nolu sigorta poliçesinin ödendiğini gösteren bir belgenin dosyaya ibraz edilmediği, 369 nolu sigorta poliçesinin 03.03.2010 tarihinde tanzim edildiği, davacı sigortalıdan tahsilat yapılamaması nedeniyle bu poliçe için 31.05.2010 tarihinde zeyilname düzenlendiği, zeyilnameden sonra 08.06.2010 tarihinde aynı tarih ve teminatlı 373 ile biten poliçenin düzenlendiği, her iki poliçenin de teminatının aynı olduğu, … Sigorta şirketine ait … Bankası Extresinde 08.06.2010 tarihli 1900 USD “… iç ve Dış Ticaret Ltd. Şirket adına verilen senet B.” açıklaması ile hareketin bulunduğu, sigorta firmasına yapılan bu ödemenin hangi poliçeye ait olduğu açıklamada yer almadığı, ancak ödemenin zeyilnameden sonra yapılan … nolu poliçenin tanzim tarihinde yapıldığı, davacı tarafın 369 no.lu poliçe prim ödemesi yapmadığından söz konusu poliçenin iptal edildiği, TTK m.1434 hükmü ışığında, düzenlenen zeyilnamenin geçerli olduğu ve bu poliçeye dayanarak davacının tazminat talep edemeyeceği kaldı ki dava dosyasına konu olan hasarın sigorta teminatı dışında kaldığı, 373 nolu poliçenin de …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2014/… Esas sayılı dosyası ile derdestlik teşkil ettiği anlaşıldığından, davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince peşin alınan 169,56-TL’nin 179,90-TL nispi karar harcından mahsubu ile kalan 10,34-TL harcın davacıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
3-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesinin “… Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen ve taraflarca karşılanan arabuluculuk ücreti, yargılama giderlerinden sayılır…” hükmü gereği 1.320,00-TL’sı arabuluculuk ücretinin davacıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Davalı vekili lehine karar tarihindeki avukatlık asgari ücret tarifesi üzerinden hesap olunan 9.200,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-HMK. 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiyesinin kararın kesinleşmesi sonrası davacıya iadesine,
Mahkememizin bu kararına karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde, Mahkememize ve Mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine dilekçe verilmek suretiyle … BAM ilgili Hukuk Dairesince incelenmek üzere istinaf yoluna başvuru hakkı bulunduğuna dair verilen karar, hazır olan davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı karar verildi. 10/05/2023

Katip …
(e-imza)

Hakim …
(e-imza)