Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/587 Esas
KARAR NO : 2023/175
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/09/2021
KARAR TARİHİ : 16/02/2023

Mahkememizde görülen Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA /Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle;
Müvekkili … Niğde Şubesine ait … seri numaralı, 30.07.2021 keşide tarihli ve 500.000 TL bedelli çeki … A.Ş.’ ne olan borcunu ödemek üzere keşide edildiğini, söz konusu çekin … A.Ş.’ ye gönderilmek üzere 25.05.2021 tarihinde … … Şubesine müvekkili tarafından teslim edildiğiin, çekin bir türlü teslim edilmediğini, yapılan görüşmelerde iş bu davaya konu çekin lehdarın cirosu olmaksızın kargoda çalındığı bilgisinin müvekkiline iletildiğini, müvekkilinin durumu sorguladığında kargo şirketi çalışanı … ‘ nun emniyet ifadesinin müvekkiline gönderildiğini,
Davaya konu çekin çalınmasının anlaşılmasından hemen sonra 31.05.2021 günü sabah saat 10:29 da müvekkili firma fınans müdürü … ‘ nın “…. @….com.tr” mail adresine davalı şirketin kardeş şirketi olan diğer davalı … Ltd Şti’ ne ait “… @gmail.com” mail adresi üzerinden teyit amaçlı mail geldiğini, … firması yetkililerinin müvekkili firmaya gönderdiği mailde; çalınan çek hakkında çalınan çekin görüntüsünü yollamak suretiyle çek için teyit istediklerini ancak çekin çalıntı olduğunun kendilerine bildirildiğini,
Davalı şirketlerin kardeş şirketler olup iki şirketin ınüseccel adresleri aynı olduğu gibi iki şirketin ortağının da … isimli kişi olduğunu, Davalının iyi niyetli hamil olarak kabulünün mümkün olmadığını, çekin çalıntı olduğunu öğrenen hamilin çeki TTK 792 gereğince geri vermekle yükümlülüğü bulunmasına rağmen icra takibine konu ettiğini,
Davalı E Teknobil şirketi göstermelik hamil olup aslında gerçek hamil çeke teyit soran … şirketi olduğunu, iki şirketin de sahibi aynı kişi olmakla davalı şirket salt iyi niyetli hamilmiş görüntüsü oluşturulmak hukukun arkasına dolanmak amacı ile son hamil gösterilmeye çalıştığını, Davalı şirket ile teyit soran bir önceki ciro sahibi şirketin yetkilisi … çekin çalıntı olduğu … şirketine mail ile bildirildiği için bu çeki … şirketinden işleme koyamadığını, Davalı şirket yetkilisi … ‘ ın bu hareketi aldatmaya yönelik bir hareket olmakla kötü niyetli hareket olduğunu,
Davaya konu çekin arkasında bulunan lehtar yani müvekkilinin gerçekten borçlu olduğu … şirketinin cirosunun sahte olduğunu, bu sebeple dava dışı … şirketi tarafından icra hukuk mahkemesinde dava açıldığını, davaya konu çek üzerindeki ciroların görünürde de olsa tam olmadığını, ciro silsilesinin kopuk olduğunu,
Davacının düzenlediği firma … A.Ş iken çekin arkasındaki cironun … A.Ş olduğunu, aradaki p harfinin unvanda olmadığını, çekin arkasında bulunan üçüncü ciro olarak … … Tic A.Ş. kaşesi bulunmasına rağmen davalı yanca icra takibi takip talebine … şeklinde yazılarak işleme alındığını, bu durumun davalı yanın önceden cirantanın gerçek unvanının … değil … olduğunu bildiğini dolayısı ile iyi niyetli hamil olmadığını ispat eden nedenlerden birisi olduğunu,
Çekin çalınması nedeni ile suç duyurusunda bulunulduğunu, … Cumhuriyet Savcılığının 2021/… sor. sayılı dosyası ile işlemin devam ettiğini beyanla;
Davanın kabulü ile müvekkili şirketin davaya konu icra dosyası ve tüm ferileri ve icra dosyasına konu 500.000 TL’lik çekten dolayı iyi niyetli hamil olmayan davalıya borçlu olmadığının tespitine, çekin müvekkili şirkete iadesine, çek bedeli dava esnasında ödenmek zorunda kalınırsa davaya istirdat davası olarak devam edilerek bedelinin istirdatına, haksız ve kötü niyetli davalının dava değerinin en az % 20′ si oranında kötü niyet tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP /Davalı … Ltd Şti vekili cevap dilekçesinde ve özetle;
Davacının dava konusu çekin keşidecisi olup çekteki imzasına bir itirazı bulunmadığını, aksine dava dilekçesinde dava konusu çekin keşide edilerek dava dışı lehtar şirkete gönderilmek üzere kargoya verildiğini ikrar ettiğini, davacı hem çekteki imzasını hem de çekten doğan borç ilişkisini kabul ettiğini, imzaların istiklali prensibi gereği çekteki lehtar imzasının sahte olması çekin keşidecisi olan davacıyı borçtan kurtaran bir sebep olmadığını,
Lehtar imzasının sahte olması çekteki ciro silsilesine etki eden bir sebep de olmadığını, lehtar unvanı … A.Ş. çekin arkasında bulunan kaşede unvan … A.Ş. olarak yazılmış olmasının da bir başka iddia olduğunu, tüzel kişi adındaki harf hatası veya harf eksikliği tüzel kişinin hüviyetini tespit etmeyi engellemedikleri sürece lehtar unsurunun geçerliliğini etkilemediğini,
Müvekkilinin iktisap tarihinde çekin çalıntı olduğunu bilmediğinden kötü niyetli olmadığını, çekin çalıntı olduğunun sonradan öğrenilmiş olması kötü niyetli hale getirmediğini,
Çek ve benzeri kıymetli evrakların kargo aracılığı ile taşınması mevzuat gereği yasaklandığını, bunu bilmeyen veya bilipde önemsemeyen davacının kendi kusurunu müvekkile yüklemesinin beklenemeyeceğini, Davacının talepleri hiç kimse kendi kusurundan yararlanmaz ilkesine de aykırılık teşkil ettiğini beyanla;
Davanın reddine, davacıların % 20′ si oranında tazminata mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Diğer davalı şirkete tebligat yapılmasına rağmen cevap dilekçesi vermemiş ve duruşmalarada katılmamıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava İİK 72 gereğince icra takibinden sonra açılan menfi tespit istemine ilişkindir.
Mahkememizce yapılan 27/10/2022 tarihli duruşma da taraflar arasındaki uyuşmazlık
Davacının …. İcra Müdürlüğünün 2021/… esas sayılı dosyasına konu çek ve bunun fer’ileri yönünden davalılara borçlu olup olmadığı şeklinde tespit edilmiştir.
Davacı vekili dava dilekçesi ile HMK 208 ve 209 gereğince dava konusu senetle ilgili dava sonuçlanıncaya kadar …. İcra Müdürlüğünün 2021/… esas sayılı dosyasının dava sonuna kadar durdurulmasına karar verilmesini talep etmiş,
Mahkememizce 17/09/2021 tarihli ara karar ile;
“İhtiyati tedbir talebinin İİK 72/3 maddesi gereğince kabulüne, mahkememiz dosyasına %15, icra dosyasına senet bedelinin %100 teminatın yatırılması veya kesin ve süresiz teminat mektubunun ibrazı ve dekontun mahkememiz dosyasına ibraz edilmesi halinde İİK’nun 72/3 maddesi gereğince icra veznesine yatan paranın alacaklıya ödenmemesi için İİK 72/3 uyarınca ihtiyati tedbir konulmasına, ” karar verilmiştir.
Davacı çekin kopyalanmış çek olabileceğini iddia ettiğinden çek aslı celp edilerek çekin kopyalanmış çek olup olmadığı konusunda bilirkişi raporu alınmış,
Bilirkişi … nın hazırladığı 05/01/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle;
Yaptığı incelemelerde inceleme konusu kopyalanmış olduğu iddia olunan çekte, güvenlik işaretlerinin mevcut olduğu, çekin kopyalanmış olduğuna dair herhangi bir farklılık ya da normal dışı bir görünüm olmadığı tespit edilmiştir.
Davacı ciro silsilesinin bozulduğu, lehdar ünvanının … AŞ olmasına rağmen, çekin arkasındak lehdar cirosunun … A.Ş olup sahte olduğunu, aradaki p harfinin unvanda olmadığını, çekin arkasında bulunan üçüncü ciro olarak … San ve Tic A.Ş. kaşesi bulunmasına rağmen icra takip talebine … yazıldığını, davalı yanın cirantanın gerçek unvanının … değil … olduğunu bildiğini iddia etmiştir.
Mahktememizce çekin üzerinde ünvanı bulunan şirketlerin ticaret sicil kayıtları dosya içine alınmış,keşideci-lehtar ve cirantalar arasındaki ticari ilişkiye dair BA-BS formları getirtilmiştir.
Mahkemezce davacı iddialarının değerlendoirilmesi bakımnıdna: davacı keşideci, dava dışı Lehtar ile davalı cirantaların ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılarak ciro silsilesinin bozulup bozulmadığı ve davaya konu menfi tespit istenen çekin cirantaların ticari defter ve kayıtlarında giriş çıkışları bakımından bilirkişi … tarafından hazırlanan 25/01/2023 tarihli rapor alınmış, rapor denetlemeye elverişli bulunmuş hükme esas alınmıştır.Raporda özetle;
Davacıya ait 2020, 2021. 2022 yılı defterlerin sahibi lehine delil olma özelliğine sahip olduğu, Davalıya ait 2021 yılı defterlerin sahibi lehine delil olma özelliğine sahip olduğu, dava konusu çeke karşılık davalı … Ltd Şti tarafından düzenlenen 26.04.2021 tarih … nolu 502.090.00 TL tutarlı faturanın davalının yevmiye defterinde 30.04.2021 tarih 9 nolu yevmiye maddesinde kayıtlı olduğu,
Dava dışı … A.Ş. ye düzenlenen iki adet faturaya karşılık tahsil edilen toplam 109.029,96 TL KDV’ nin 30.04.2021 tarih 10 nolu yevmiye maddesinde ters kayıtla 360 Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabına aktarıldığı, davalı … Ltd Şti’ nin Katma Değer Vergisi açısından Nisan 2021 ayında sadece dava dışı … A.Ş. ile ticari bir ilişkisinin olduğunun anlaşıldığı,
Davalı … Ltd Şti tarafından düzenlenen 26.04.2020 tarih … nolu 502.090,00 TL tutarlı fatura e-arşiv fatura olarak düzenlendiği fakat fatura üzerinde e posta ve telefon numaralan var olmadığından faturanın dava dışı … A.Ş. ye tebliğ edilmediğinin anlaşıldığı, fatura üzerinde unvan olarak … San ve Tic A.Ş. olarak yer alırken dava konusu çekin arka yüzünde unvan olarak … San ve Tic A.Ş. olduğunun görüldüğü, dolayısıyla fatura düzenlenen firma unvanıyla çeki cirantalayan firmanın unvanının aynı olmadığı,
Davalı … Ltd Şti tarafından düzenlenen 26.04.2021 tarih … nolu 502.090,00 TL tutarlı faturaya karşılık dava dışı firmadan 28.05.2021 tarihinde tahsilat makbuzu ile dava konusu 500.000,00 TL tutarlı çekin alındığı ve davalının yevmiye defterinde 30.05.2021 tarih … nolu yevmiye maddesinde kayıtlı olduğu, fakat tahsilat makbuzu üzerinde özellikle firma unvanı olarak çek arkasındaki unvan olan “… A.Ş.” yazılı olduğunun görüldüğü,
Davalı … Ltd Şti’ nin kapanış yevmiye maddesinde … San ve Tic A.Ş.’ den alacağı olmadığı halde dava konusu çekin cirantası olan … Ltd Şti’ yle ticari bir ilişkisinin var olduğu ve 120 15 hesap kodlu … Ltd Şti’ nden 31.12.2021 tarihi itibariyle 7.390.00 TL alacaklı olduğu,
Dava dosyasında mevcut olan … firma detaylarında davalı … Ltd Şti ile diğer davalı … Ltd Şti’ nin adreslerinin, ortaklarının, yetkililerinin ve hatta eski ortaklarının da bire bir aynı olduğunun görüldüğü,
Dava dosyasında mevcut olan … firma detaylarında davacı firma tarafından çek düzenlenen firma olan … A.Ş.’ nin adresinin … Cd. No: … olarak yer aldığı, kargo teslim adresi olarak … San Sit … Cad No: … /İstanbul yazılı olduğu halde çekin arkasındaki kaşede unvan ” … A.S.” ve adres olarak ” … Cd. No: … /İst” yazıldığından hem unvanın hem de adresinin aynı olmadığı bildirilmiştir.
Somut olayda;Davacı keşideci … Sanayi Ticaret AŞ nin, 30/07/2021 keşide tarihli, 500.000 TL bedelli, … çek numaralı, muhatabı … şubesi ,olan çeki Lehdar … San Ve Tic AŞ adına düzenleyerek lehdara teslim edilmek üzere kargoya verdiği,
Çekin kargoda hırsızlandığı bu nedenle … Cumhuriyet Savcılığının 2021/… sor. sayılı dosyasının açıldığı, soruşturma dosyasında dava konusu çek hakkında … Sulh Ceza Mahkemesi nce 2021/…
D.İş sayılı el koyma kararı verildiği, soruşturmanın devam ettiği anlaşılmıştır.
… ATM nin 2021/… esas sayılı dosyasında lehtar … San Ve Tic AŞ tarafından … Ltd Şti ne karşı açılan menfi tespit davasının, çek ciro imzasının davacı lehtara ait olmaması nedeniyle 10/01/2023 tarihli karar ile kabul edildiği, dava dosyasından anlaşılmış, bu dosyada alınan bilirkişi raporu dosya içine alınmıştır.
Davacı keşideci … … AŞ ile dava dışı lehdar … San Ve Tic AŞ arasında ticari ilişki bulunduğu,bu hususun … ATM nin 2021/… esas sayılı dosyasında lehtar beyanları ile teyit edildiği
Ancak … nde ” … San Ve Tic AŞ” ünvanı ile kayıtlı şirket olmadığı, Çekin arkasındaki ” … San Ve Tic AŞ” ünvanlı kaşe üzerine atılan imzanın sahte olduğu, … ATM nin 2021/… esas sayılı dosyası ve bilirkişi raporuna göre çek lehdarı … San Ve Tic AŞ nin yetkilisi tarafından atılmış bir ciro imzası bulunmadığı,
Çekin arka yüzünde ciranta olarak imza koyan “… Tic A.Ş.” ünvanlı şirket kaydının ticaret sicilde bulunmadığı, icra takibi ödeme emrine yazılı … San ve Tic A.Ş İle çek cirantası”… A.Ş nin aynı şirket olmadığı
Davalı … San. Ve Tic Ltd Şti nin incelenen ticari defterlerine göre : Davalı … Ltd Şti tarafından düzenlenen 26.04.2021 tarih … nolu 502.090,00 TL tutarlı faturaya karşılık dava dışı firmadan 28.05.2021 tarihinde tahsilat makbuzu ile dava konusu 500.000,00 TL tutarlı çekin alındığı ve davalının yevmiye defterinde 30.05.2021 tarih 15 nolu yevmiye maddesinde kayıtlı olduğu, fakat tahsilat makbuzu üzerinde özellikle firma unvanı olarak çek arkasındaki unvan olan “… Tic A.Ş.” yazılı olduğu
Davalı … Ltd Şti’ nin kapanış yevmiye maddesinde … San ve Tic A.Ş.’ den alacağı olmadığı
Davalı … Ltd Şti’ nin ” … San Ve Tic AŞ” den sonra gelen çek cirantası olan … Ltd Şti’ yle ticari ilişkisinin bulunduğu
Davalı …Bilişim Ltd Şti’ den sonra gelen son hamil davalı … Ltd Şti’ nin adresinin, ortaklarının, yetkililerinin ve hatta eski ortaklarının bire bir Davalı … Ltd Şti ile aynı olduğu
Tespit edilmiş, böylece çek üzerindeki ciro silsilesinin bozulduğu sabit bulunmuştur.
Mahkememizce davacı keşideci … Ticaret AŞ nin davalı son hamil … San Tic Ltd Şti ve davalı … San. Ve Tic Ltd Şti ne borçlu olmadığının tespitine
Çekin icraya konulduğu … İcra Müdürlüğünün 2021/… E sayılı dosyası nedeniyle davalı… Ltd Şti ya borçlu olmadığının tespitine karar vermek gerekmiştir.
Davacının çekin aynen iadesi talebi ; keşideciden sonra çekte dava dışı iyi niyetli lehdar … Tic AŞ bulunduğundan kabul edilmemiştir.
Davacı hakkında dava konusu çeke dayanarak icra takibi başlatan davalı … San. Ve Tic Ltd Şti nin kötü niyetle hareket ettiği sabit bulunduğundan 500.000 TL nin %20 si oranında kötü niyet tazminatı hüküm altına alınmıştır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M /.
1-Davacı … … Sanayi Ticaret AŞ nin, ; 30/07/2021 keşide tarihli, 500.000 TL bedelli, … çek numaralı, muhatabı … Niğde şubesi , keşidecisi … …Sanayi Ticaret AŞ olan çek nedeniyle Davalı … … San Tic Ltd Şti ve davalı … San. Ve Tic Ltd Şti ne borçlu olmadığının tespitine
Davacı … Ticaret AŞ nin çekin icraya konulduğu … İcra Müdürlüğünün 2021/… E sayılı dosyası nedeniyle davalı … San. Ve Tic Ltd Şti ya borçlu olmadığının tespitine,
Çekin davacı şirkete iadesi talebinin reddine
500.000 TL nin %20 si oranında kötü niyet tazminatının davacı lehine davalı … San. Ve Tic Ltd Şti den tahsiline,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 37.861,05-TL nispi karar harcından davacı tarafından peşin yatırılan 9.488,75-TL harcın mahsubu ile bakiye 28.372,30-TL harcının davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 78.967,88-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 9.548,05-TL ilk gider, 3.000-TL bilirkişi, 601-TL tebligat ve müzekkere gideri olmak üzere toplam 13.149,05-TL. Yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-HMK. 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde davacıya iadesine,
Davacı vekili Av. … Davalı – … vekili Av. … yüzüne karşı diğer davalı tarafın yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde … BAM da istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.16/02/2023

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır