Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/539 Esas
KARAR NO : 2021/1085

DAVA : Sözleşmenin Uyarlanması
DAVA TARİHİ : 25/08/2021
KARAR TARİHİ : 24/12/2021
Mahkememizde görülen Sözleşmenin Uyarlanması davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA /Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle;
İstanbul genelinde on yıl süreli turistik taşıma yapmak üzere hat kiralanması için…Belediye Başkanlığı …Genel Müdürlüğü ile yüklenici … A.Ş. (Yeni unvan …Seyahat A.Ş.) arasında 14.02.2011 sözleşme imzalandığını,
Müvekkili Şirket, 3 Eylül 2013 tarihine kadar …markası altında, anılan tarihten itibaren bugüne kadar ise uluslararası… markası altında Sözleşme konusu işi yürüttüğünü, müvekkilinin sözleşmeyi ihlal etmediğini, yükümlülüklerini eksiksiz bir şekilde, aksatmadan ve usulüyle yerine getirdiğini,
2020 yılının ilk çeyreğinde küresel Koronavirüs (Covid-19) salgını ile karşı karşıya kalındığını, karantina uygulamaları ve seyahat yasakları olmak üzere olağanüstü tedbirler alındığını, Müvekkili Şirket Covid-19 salgının başlaması ve etkilerini hızla hissettirmesini takiben derhal 07.04.2020 tarihinde Davalı’ya, … kayıt no.lu dilekçe ile başvurduğunu, Sözleşme’den kaynaklanan yükümlülüklerini mücbir sebep hal ve etkileri sonuçlanıncaya kadar ifa edemeyeceğini bildirdiklerini ve ayrıca mücbir sebep hali altında geçecek sürenin Sözleşme süresine eklenmesini talep ettiklerini, davalının bir herhangi bir yanıt vermediğini,
Müvekkili Şirket, Covid-19 salgınının beklenenden uzun süre ile devamı karşısında bu kez Kadıköy … Noterliği’nin 09.07.2020 Tarih ve …Yev. No.lu ihtarnamesi ile Davalı’ya, faaliyetlerinin halen askıda olduğunu bildirdiğini ve Sözleşme süresinin uzatılması talebini yinelediğini, davalının bu talebede bir yanıt vermediğini,
Davalı, Ekim 2020 döneminden itibaren Sözleşme uyarınca hat kira bedelleri tahakkuk ettirdiğini ve müvekkili Şirket aleyhinde faturalar düzenlemeye başladığını,
Müvekkil Şirket; 04.01.2021 Tarih-66 Evrak Kayıt No., 09.02.2021 Tarih-5578 Evrak Kayıt No, 09.04.2021 Tarih-14592 Kayıt No, 07.05.2021 Tarih-18163 Evrak Kayıt No.’lu, 28.06.2021 Tarih-23925 Evrak Kayıt No.lu dilekçeler ile her seferinde, faaliyetlerin tam zamanlı olarak başlayamadığını, mücbir sebep etkilerinin ortadan kalkmadığını, tanzim edilen faturaların iptal edilmesini ve/veya fatura bedellerinde indirime gidilmesini talep ettiğini, taleplerinin kabul görmemesi halinde ihtirazi kayıtla ödeme yapabileceğini beyan ettiğini, davalının 10.08.2021 Tarih ve 29599 sayılı yazısı ile Müvekkili Şirketin taleplerini reddettiğini bildirdiklerini
Müvekkili Şirket’in, Covid-19 salgını nedeniyle Sözleşme’den kaynaklanan yükümlülüklerini ifada güçlüğe düşmüş olması, bu ifa güçlüğünün Müvekkili Şirket kusurundan kaynaklanmaması ve süresi içinde Davalı’ya bildirimde bulunulmuş olmasına rağmen Davalı’nın haklı bir gerekçe olmaksızın Müvekkil Şirket taleplerini reddetmesi, Sözleşme ile tesis edilen dengeyi Müvekkil Şirket aleyhinde bozulduğunu belirterek ; fazlaya dair tüm talep ve beyan hakları saklı kalmak kaydıyla;
Müvekkil Şirket ve Davalı arasında akdedilen 10 yıl süreli ve 14.02.2011 tarihli Sözleşme’nin, Türk Borçlar Kanunu m. 138 uyarınca, covid-19 pandemisi sonrası şartlara uyarlanmasına,
Sözleşme süresinin uyarlanması sonucu; sözleşme süresinin 14.02.2025’e kadar uzatılmasına,
Sözleşme bedelinin uyarlanması sonucu; Davalı tarafından talep edilen hat kira bedellerinin 30.03.2020-30.09.2020 tarihleri arasında, Müvekkil Şirket’in faaliyeti bulunmaması nedeniyle tahakkuk ettirilmemesine, 01.10.2020 tarihinden itibaren ise Müvekkil Şirket’in faaliyetlerinin %80 azaltılması karşısında pandemi etkisinin ortadan kalkacağı tarihe kadar bu oranda indirimli olarak tahakkuk ettirilmesine, 01.10.2020 tarihinden itibaren sokağa çıkma yasağının uygulandığı dönemler için kira bedelinin hiç tahakkuk ettirilmemesine
Karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
17/11/2021 tarihli cevaba cevap dilekçesinde; Davalı tarafın görev itirazının taraflarınca kabul edildiğini, dosyanın görevli Sulh hukuk mahkemesine gönedrilmesini talep ettiklerini bildirmiştir.

CEVAP /Davalı vekili cevap dilekçesinde ve özetle;
Usule ilişkin beyanlarında ; huzurdaki davanın konusunun bir kira sözleşmesi olması itibariyle davanın Sulh Hukuk Mahkemelerinde açılması gerektiğini, bu nedenle davanın öncelikle görev yönünden reddine karar verilmesini
Esasa ilişkin beyanlarında ; 28.08.2002 tarih ve … sayılı …kararı ile 14.02.2011 tarihinde, 10 yıl sureli turistik hat kiralama ihalesi verilen davacı …A.Ş. ile müvekkilinin idare olan …Müdürlüğü arasında kira sözleşmesi imzalandığını,
Bilindiği üzere dünyada ve ülkemizde yaşanan salgın hastalık, yasal düzenlemelerle mücbir sebep kabul edilerek 7244 sayılı kanun ile aktif faaliyeti bulunmayan işletmelerden 3 ay süre ile kira alınmaması ve bu sürenin ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca 3 ay süreyle uzatılabileceği hususu düzenlendiğini,
Kiracı …şirketi ile müvekkilim idare olan … arasında imzalanan 14.02.2011 tarihli sözleşmenin ‘ Süre uzatımı verilebilecek haller ve şartlar’ başlıklı 14. Maddesinde salgın hastalık süre uzatım verilebilecek haller arasında sayılmış olup sözleşmenin 8. Maddesi ile de sözleşme süresi on yıl olarak belirlendiğini, buna göre 2886 sayılı kanun uyarınca gelir getirici kiralama ihalesi sonucu imzalanan 14.02.2011 tarihli sözleşmenin on yıl olduğu, sözleşmenin tarafı kiracı/ davacının faaliyetinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yeni bir süre uzatım kararı olmadıkça sözleşme süresinin üç aylık süre ile sınırlı olarak kira süresinin sonuna eklenerek uzatılabileceği; sözleşmenin salgın hastalık veya başka nedenle başka bir süreyle uzatılamayacağını,
Davacı kiracı, dava konusu dönem boyunca kira bedelini ödemekten de imtina ettiğini ve idarece temerrüde düşen davacı aleyhine İstanbul … İcra Müdürlüğünün …E. Ve İstanbul … İcra Müdürlüğünün …E. Sayılı dosyaları ile icra takibi başlatıldığını, davacının muafiyet ve bedel indirimi talep ettiği dönemlerde uzun soluklu bir sokağa çıkma yasağı ilan edilmediğini, yasaklı süreler zaten sözleşmenin sonuna eklenmek suretiyle telafisi sağlandığını belirterek ;
Haksız davanın öncelikle usulden reddine, aksi halde esastan reddi ile yargılama masrafları ve vekâlet ücretinin davacı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 Sayılı HMK.nun Sulh Hukuk Mahkemelerinin görevini düzenleyen 4. maddesinin 1/a bendi gereğince kiralanan taşınmazların İcra ve İflas Kanun’una göre ilamsız icra yolu ile tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dahil tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalar Sulh Hukuk Mahkemesinin görevine girmektedir. Mülga 1086 Sayılı HMUK’dan farklı olarak bu düzenlemede miktar ayırımı yapılmaksızın tahliye, alacak, tazminat, kiracılık sıfatının tespiti gibi tüm kira ilişkisinden kaynaklanan uyuşmazlıkların çözüm yeri Sulh Hukuk Mahkemesi olarak gösterilmiştir.
Somut olayda ;Davacı ile davalı arasında 14/02/2011 başlangıç tarihli kira sözleşmesi imzalandığı, taraflar arasındaki temel ilişkinin kira ilişkisi olup mahkememiz dosyasında Sulh Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu, tarafların cevap ve cevaba cevap dilekçelerinde Sulh Hukuk Mahkemesi nin görevli olduğunu beyan ettikleri anlaşılmıştır.
HMK.nun 1. maddesine göre, göreve ilişkin kurallar kamu düzeninde olup, aynı yasanın 114/1-c bendi uyarınca dava şartı olan bu husus, HMK.nun 115/1 maddesi gereğince mahkemece davanın her aşamasında kendiliğinden araştırılır. Dava dilekçesi ve eklerinin incelenmesinden tarafların arasındaki uyuşmazlığın kira ilişkisinden kaynaklandığı anlaşıldığından mahkememiz davaya bakmakla görevsiz olup, bu dava şartı noksanlığının sonradan giderilmesi de mümkün olmamakla, davanın saptanan dava şartı noksanlığı nedeniyle HMK.nun 115/2 maddesi uyarınca usulden reddine, karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki biçimde hüküm kurulmuştur.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M /.
1-Davacının açtığı davada, mahkememizin görevli olmadığı anlaşılmakla; açılan davanın HMK’nun 115/2. Maddesi uyarınca aynı kanunun 114/l-(c) maddesinde belirtilen dava şartı noksanlığı nedeniyle usulen reddine, mahkememizin görevsizliğine,
2-6100 Sayılı HMK’nun 20. maddesi gereğince taraflardan birinin görevsizlik kararı süresi içinde kanun yoluna başvurulmayarak kesinleşmiş ise kararın kesinleştiği tarihten, kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi karannın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize başvurarak dava dosyasının görevli İSTANBUL SULH HUKUK MAHKEMESİNE gönderilmesini talep etmelerinin gerektiğinin, aksi taktirde mahkememizce davanın açılmamış sayılmasına karar serileceğinin ihtarına,
3-HMK’nun 20 maddesi uyarınca kararın kesinleşmesini müteakip yasal iki haftalık sürede talepte bulunulduğunda dosyanın görevli Mahkemesi’ne tevzi edilmek üzere İstanbul Hukuk Mahkemeleri Tevzi Bürosu’na gönderilmesine,
4-Mahkememizce verilen görevsizlik kararının kesinleşmesinden sonra dava yetkili görevli mahkemede devam edilmemesi ve talep halinde yargılama giderlerinin değerlendirilerek HMK’ nun 331/2. maddesi gereğince bir karar verileceğinin ihtaratına,
5-Harç ve masrafların görevli mahkemede nazara alınmasına,
6-Mahkememiz görevsiz olduğundan davacı tarafın ihtiyati tedbir talebinin görevli Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından değerlendirilmesine,
Dair, Davacı Vekili Av. … Davalı Vekili Av. …’ün yüzlerine karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinafı kabil olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 24/12/2021

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır