Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/402 Esas
KARAR NO : 2021/852
DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 18/09/2014
KARAR TARİHİ : 02/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; müvekkil şirkete … sayılı Nakliyat Emtea Sigortası Abonman Sözleşmesi ve ona takaddüm eden … ( … ) Klozu hükümleri … sayılı spesifik poliçe kapsamında, … San. ve Tic. A.Ş. adına sigorta konusu 60 palet brüt 102.116kg (920.258,91-USD emtia bedeli 14.500,00-USD navlun ücreti) emtiadan, … plakalı çekici/dorsede taşınan 12 palet brüt 20.516 kg … Emtiası, taşıyıcı … San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nin organizasyonu altında, diğer taşıyıcılar … San. Ve Tic. Ltd. Şti. ve … İnş. Tur. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nin fiili taşıması altında Kazakistan’dan Türkiye’ye taşınmak üzere … … plakalı araca 28.07.2011 tarihinde tam ve sağlam olarak teslim edildiğini ancak belirlenen sürede emtiaların teslim edilmediğini ve eksik teslim edildiğini, ekspertiz çalışması neticesinde 125.277,41-USD Emtia bedeli 1.965,98-USD navlun bedeli olmak üzere toplam 127.243,39-USD sigorta tazminatının 23.11.2011 tarihinde sigortalıya tediye edildiğini, sigorta şirketi … ‘nin, davalı-taşıyıcı … San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nin uluslararası tanımalardan kaynaklanan sorumluluğunu sigorta teminatına alan CMR Sigortacısı olduğunu, CMR sigorta Poliçe numarası … (… ) olup davalı sigorta şirketi poliçe teminat limiti ve kapsamıyla sınırlı olmak üzere zarardan sorumlu olduğunu, taşıyıcı … San. Ve Tic. Ltd. Şti, dava konusu taşıma işlerini organize eden forwarder (taşıma işleri organizatörü), … Tic. Ltd. Şti. ve … San. Ve Tic. Ltd. Şti. Fiili taşıyıcı olup meydana gelen zarardan CMR Konvansiyon hükümleri uyarınca sınırlı olmak üzere müştereken ve müteselsilsen zarardan sorumlu olduklarını, sigorta tazminatı ödediğinden sigortalısının haklarına halef olduğunu bu nedenle işbu davayı ikame etmek zorunda kaldıklarını beyanla, nakliyat sigorta poliçesi gereğince sigortalının zararını ödediğini, taşımada kusurlu olan davalının hasardan sorumlu olduğunu, sigortalısına ödediği hasar bedelini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Limited Şirketi vekilinin beyanında; dava dilekçesinin usulüne uygun davalı müvekkil şirkete tebliğ edilmediğinden taraf teşkili sağlanamadığından bahisle davanın reddini talep etmiştir. Dava, sigortalıya ödenen sigorta tazminatının rücuen tahsili istemine ilişkindir. Mahkememizce yapılan yargılama sonucu; Prof. Dr. … , Gümrük Müşaviri … ve Doç. Dr. … ‘dan oluşan bilirkişi heyeti raporlarında; … firması ile … firması arasında düzenlenen taşıt kira sözleşmesinin sorumluluk ve yükümlülük bölümünde; “Bu sözleşme kapsamında yapılacak işlemlerden dolayı Taraflar Karayolu Taşıma Yönetmeliğinde öngörülen sorumluluk ve yükümlülükler bakımından müştereken ve müteselsilsen sorumlu ve yükümlüdürler” ifadesinin yer aldığını, eşya ve kargo taşımacılığı alanında yetki belgesi sahibi olanların, eşya ve kargoları teslim aldıkları andan teslim edinceye kadar, eşyanın ve kargonun tamamen veya kısmen kaybından, zayiinden, hasara uğramasından, çalınmasından, güvenliğini sağlamaktan, teslim alınan şeklini muhafaza etmekten, korunması ve taşınmasından sorumlu olduklarını, Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin bu maddesi ile taşıt kira sözleşmelerinde hak ve sorumlulukların, C2 yetki belgesi sahibi olan Davalı … firmasına verildiğini, … firmasının kendi adına kayıtlı taşıtını C2 yetki belgesi sahibi olan … firmasının hizmetine sunduğunu, dosya içerisindeki gümrük beyannamesi, CMR belgesi ve Tır Karnesi incelendiğinde taşımacı firmanın Davalı … olduğunu, teslim şekli incelendiğinde FCA teslim şekli kullanıldığının anlaşıldığı, FCA teslim şeklinde satıcı ve alıcının ortak belirlediği bir yerde malların tesliminden sonra mallarla ilgili tüm hak ve sorumlulukların alıcıya geçtiğini belirleyen bir teslim şekli olduğunu, dava konusu olayda ticari faturada satıcının deposunda teslim edileceğinin belirlendiğini, bu şekliyle alıcı veya onun adına taşıma yapan taşımacının malları satıcının deposundan teslim almasıyla beraber mallar üzerinde hak ve sorumluluk sahibi olduğunu, malların navlun ve sigortasını yaptırmak alıcıya ve taşımacıya düşmekte olup malların bedelinin ödenmesine gerek görülmediğini, malların bedeli ödensin veya ödenmesin bu teslim şekliyle alıcı veya onun yerine taşımayı üstlenen taşımacının, satıcının deposundan malları almasıyla beraber mallardan sorumlu olduğunu, alıcı adına taşıma faaliyetini yapan taşımacının ise malların taşınması esnasında sigortasını yaptırmaktan ve malları alıcıya eksiksiz ve sağlam teslim etmekten sorumlu olduğunu, dava konusunda malların taşıma esnasında zayi olduğu hem … Emniyet Müdürlüğü hem de Tır Karnesi koçanları incelendiğinde anlaşıldığından zayi olan mallardan CMR belgesinde taşıma sıfatıyla bulunan … Nakliyat firması sorumlu olduğunu, … Gümrüğünden istenen tutanak, CMR belgesi, Kazakistan ve Türkiye gümrüklerinde düzenlenen Gümrük Beyannameleri, transit taşıma esnasında kullanılan Tır Karnesi ve koçanları üzerinde yapılan inceleme sonucunda; … tarafından Kazakistan’da yerleşik … firmasından 28.07.2011 tarih, 569, 570, 571, 572, 573 nolu mal faturaları muhteviyatı olarak satın alınan 60 bağ, brüt; 102.116 kg, net; 101.996 kg … emtia 5 adet tır ile Kazakistan’dan Türkiye/Kocaeli/ … ’ye sevk edildiği, tırlardan 12 bağ, brüt; 20.516 kg, net; 20.492 kg … yüklü … plakalı aracın … deposuna ulaşmadığı, yapılan araştırmalarda aracın Rusya’da terk edilmiş olarak bulunduğu, nakliyeci firmanın başka bir şoför göndererek aracı teslim alarak sevkiyata devam ettiği, … limanında yapılan gümrük kontrol ve aramada dorse kasa brandasının çekici arkasına denk gelen baş kısmından halatının kesilerek buradan brüt: 13.897 kg’nın alınmış/ çalınmış olduğunun tespit edildiği, zayi olan emtianın bedelinin sigorta tarafından tespit edilen bedelinin 127.243,00 USD olduğu, tırda kalan 6.619 kg emtianın Samsun limanından transit taşımayla Dilovası gümrük sahasındaki Gebze … deposuna sevk edildiği anlaşılmaktadır. Dava konusunda emtiaların Türkiye sınırlan dışında zayi olmasından dolayı CMR kapsamında olduğunun anlaşıldığı, Söz konusu emtiaların zayi olması nedeninin … Gümrük İdaresi-Emniyet Müdürlüğünden öğrenilmesi durumunda CMR kapsamındaki tanımanın taraflardan hangisinin sorumluluğunda olduğunun tespitinin mümkün olduğunu, taşınan eşyaların taşımacı tarafından gerekli özen gösterilmeden taşınması sonucu emtialar zayi olmuş ise taşımacı sorumlu olacak ve … ile … … arasında yapılan CMR poliçesi gereği poliçe kapsamında … …-‘in sorumlu olacağı sonuç ve kanaatine vardıklarını bildirmişlerdir. Sunulan deliller, bilirkişi raporu ve yapılan yargılama sonucunda; Dava dışı … … A.Ş. tarafından Kazakistan’da yerleşik … firmasından 28.07.2011 tarih, … nolu mal faturaları muhteviyatı olarak satın alınan 60 bağ, brüt; 102.116 kg, net; 101.996 kg … emtia 5 adet tır ile Kazakistan’dan Türkiye/Kocaeli/Gebze’ye sevk edilmek üzere, davalı taşıyıcıların taahhüdü altında Kazakistan/Almaata’da tam ve hasarsız teslim alındığı, tırlardan 12 bağ, 20.516 kg, … emtiası yüklü … plakalı aracın … deposuna ulaşmadığı, yapılan araştırmalarda aracın Rusya’da terk edilmiş olarak bulunduğu, nakliyeci firmanın başka bir şoför göndererek aracı teslim alarak sevkiyata devam ettiği, … limanında yapılan gümrük kontrol ve aramada dorse kasa brandasının çekici arkasına denk gelen baş kısmından halatının kesilerek buradan brüt: 13.897 kg’nın alınmış/ çalınmış olduğunun tespit edildiği, zayi olan emtianın sigorta tarafından tespit edilen bedelinin 127.243,00 USD olduğu, ve dava dışı sigortalıya ödendiği, dava konusu olay uluslararası karayolu eşya taşımasına ilişkin olduğundan CMR konvansiyonunun uygulanması gerektiği, CMR konvansiyonu hükümleri çerçevesinde davalılarca sorumsuzluğu gerektirir bir halin varlığının ispat edilemediği, Dava konusu taşıma işini üst/akdi taşıyıcısı davalı … … LTD. ŞTİ., alt ve fiili taşıyıcısının … … LTD.ŞTİ ile … … LTD.ŞTİ. olduğu, davalı taşıyıcıların meydana gelen zarardan müşterek ve müteselsilen sorumlu olduğu, CMR md. 34-36 hükümleri uyarınca zarar görenin zararını tazmin eden davacı sigorta şirketinin rücu yolu ile davasının taşıyıcıların tümüne yöneltebileceği, davalı taşıyıcıların bu yönden pasif husumet ehliyetlerinin olduğu, davalı … … LTD. nin uluslararası taşımalardan kaynaklanan sorumluluğunu CMR-sigorta poliçesi ile teminat altına alan CMR Sigortacısı davalı … … GMBH’ nin poliçe limiti ile sorumlu olduğu, CMR sigortacısı ile taşıyan arasındaki poliçede yer alan Alman Hukukunun uygulanacağına ve Münih Mahkemelerinin yetkili olacağına ilişkin hükmün poliçe taraflarını bağladığı, dava dışı zarar görenin halefi sıfatı ile dava açan sigorta şirketini bağlamadığı, davalı sigortacının hasarın geç ihbar edildiği ve bu nedenle tazminat ödeme yükümlülüğünün ortadan kalktığı şeklindeki savunmasının, hasarın ihbar edilmesinin zararın ispatı açısından gerekli olduğu, hasarın varlığının sabit olduğu ve geç ihbardan kaynaklı zararda bir artış da olmadığından davalının bu savunması dikkate alınmamıştır. Davalı sigortacıya hitaben 24.11.2011 tarihli rücu yazısının tebliğine ilişkin dosyaya bir delil sunulmadığından, davalı sigortacının 04.01.2012 tarihli cevabi red yazısı tarihinde temerrüde düştüğü, diğer davalı taşıyıcılara dava açılmadan önce usulüne uygun rücu talebini içerir bir bildirimin tebliğ edildiğine dair dosyaya bir belge sunulmadığından dava tarihinde temerrüde düştükleri kabul edilmiş davanın kabulüne ilişkin 24/06/2015 tarih ve 2014/… Esas 2015/… Karar sayılı kararı ile davanın kabulü ile 127.243,39-USD nin davalı … … GmbH’ den 04/01/2012 tarihinden itibaren diğer davalılardan dava tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesine göre devlet bankalarının USD döviz cinsi üzerinden açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faizi ile birlikte fiili ödeme tarihindeki TCMB’nın döviz satış kuru üzerinden müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, karar davalı … … vekili ve davalı … San. Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmiş, Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin 20/03/2017 tarih ve 2015/… Esas 2017/… Karar sayılı ilamıyla temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün onanmasına karar verildiği, davalı … vekili ve davalı … Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi vekilinin karar düzeltme isteminde bulundukları,
Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin 25/03/2019 tarih ve 2017/… Esas 2019/… Karar sayılı ilamıyla; ”Davalı … vekilinin karar düzeltme isteğinin HUMK 442. maddesi gereğince reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı … Tur. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile, Dairemiz’in 20.03.2017 gün ve 2015/… E.- 2017/ … K. sayılı onama ilamının kaldırılarak mümeyyiz davalı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı … Ltd. Şti. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün anılan davalı yararına bozulmasına” gerekçesiyle bozulmuş ve dosya yeni bir esas almış, davalı dışındaki diğer davalılar … San. Ve Tic. Ltd. Şti., … … San. Ve Tic. Ltd. Şti. yönünden dosya kesinleşmiştir.
Tarafların iddiaları ile toplanan deliller ve usulüne uygun olarak alınan bilirkişi raporu, yargıtay ilamı ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava dışı … … A.Ş. tarafından Kazakistan’da yerleşik … firmasından 28.07.2011 tarih, … nolu mal faturaları muhteviyatı olarak satın alınan 60 bağ, brüt; 102.116 kg, net; 101.996 kg … emtia 5 adet tır ile Kazakistan’dan Türkiye/Kocaeli/Gebze’ye sevk edilmek üzere, davalı ve dava dışı taşıyıcıların taahhüdü altında Kazakistan/Almaata’da tam ve hasarsız teslim alındığı, tırlardan 12 bağ, 20.516 kg, … emtiası yüklü … plakalı aracın … deposuna ulaşmadığı, yapılan araştırmalarda aracın Rusya’da terk edilmiş olarak bulunduğu, nakliyeci firmanın başka bir şoför göndererek aracı teslim alarak sevkiyata devam ettiği, Novorosiysk limanında yapılan gümrük kontrol ve aramada dorse kasa brandasının çekici arkasına denk gelen baş kısmından halatının kesilerek buradan brüt: 13.897 kg’nın alınmış/ çalınmış olduğunun tespit edildiği, zayi olan emtianın sigorta tarafından tespit edilen bedelinin 127.243,00 USD olduğu ve dava dışı sigortalıya ödendiği, dava konusu olay uluslararası karayolu eşya taşımasına ilişkin olduğundan CMR konvansiyonunun uygulanması gerektiği, CMR konvansiyonu hükümleri çerçevesinde davalı ve dava dışı taşıyıcılarca sorumsuzluğu gerektirir bir halin varlığının ispat edilemediği, dava konusu taşıma işini üst/akdi taşıyıcısı dava dışı … … LTD. ŞTİ., alt ve fiili taşıyıcısının … … LTD. ŞTİ ile davalı … … LTD. ŞTİ. olduğu, davalı ve dava dışı taşıyıcıların meydana gelen zarardan müşterek ve müteselsilen sorumlu olduğu, CMR md. 34-36 hükümleri uyarınca zarar görenin zararını tazmin eden davacı sigorta şirketinin rücu yolu ile davasının taşıyıcıların tümüne yöneltebileceği, davalı ve dava dışı taşıyıcıların bu yönden pasif husumet ehliyetlerinin olduğu, davalı taşıyıcıya dava açılmadan önce usulüne uygun rücu talebini içerir bir bildirim tebliğ edildiğine dair dosyaya bir belge sunulmadığından dava tarihinde temerrüde düştüğü kabul edilmiş davanın kabulü ile Tahsilde mükerrerlik olmamak üzere 127.243,39 USD’nin dava tarihi olan 22/03/2012 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesine göre devlet bankalarının USD döviz cinsi üzerinden açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faizi ile birlikte fiili ödeme tarihindeki TCMB’nın döviz satış kuru üzerinden alınarak davacıya verilmesine ilişkin mahkememizce verilen 10/12/2019 tarih ve 2019/… Esas – 2019/… Karar sayılı ilam davalı … İnşaat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi tarafından temyiz edilmesi üzerine;
Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin 09/02/2021 tarih ve 2020/… Esas 2021/1010 Karar sayılı ilamıyla “Dava, Nakliyat Emtia Sigorta Poliçesine dayalı rucuen tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece bozma ilamına uyularak akdi taşıyıcının dava dışı … San. Tic. Ltd. Şti., alt ve fiili taşıyıcısının ise davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti. ile davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti. olduğu, davalılar ve dava dışı bu akdi taşıtanın meydana gelen zayi olayından müşterek ve müteselsilen sorumlu olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Ancak dosya kapsamında bulunan davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti ile diğer davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında imzalanan taşit kira sözleşmesinde temyiz eden davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti. taşımada kullanılan … plakalı aracı … San. ve Tic. Ltd. Şti’ye kiralamış bulunmaktadır. Taşıt kira sözleşmesi, ödenmesi üstlenilen bedel karşılığı, bir taşıtı çıplak olarak ya da şoförü ile birlikte ”kira”ya vermeyi taahhüt etmesi halinde, borçlanılan edim, taşımadan ziyade, kiralama olduğundan CMR’ye tabi olmayacaktır. Kira sözleşmesinin konusu taşıtın kendisidir. Kiralama ve taşıma, aynı sözleşmede fiilen taahhüt olunması mümkün olmayan iki farklı edimdir. Kira sözleşmesinin konusu, kiralanması taahhüt olunan taşıt iken, taşıma sözleşmesinin konusu taşınması taahhüt olunan eşyadır. (Karan, Hakan Kara, Özgenur Varan, İzel; CMR ŞERHİ, Ankara, 2020, s. 25-26.) Somut olayda; davalı … Ltd. Şti.’nin CMR hükümleri kapsamında kendi nam ve hesabına taşıma yaptığı hususunda herhangi bir delil dosyada bulunmadığı görülmektedir. Davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti ile temyiz eden davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında imzalanan taşıt kira sözleşmesindeki müteselsil sorumluluk hükümleri sadece taşıt kirası sözleşmesinin tarafları olan davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti ile temyiz eden davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti. arasındaki hukuki ilişkilerde sonuç doğuracaktır. Diğer taraftan, dava dışı sigortalı … San. ve Tic. A.Ş. ile davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında veya davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti. ile davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti arasında bir taşıma ilişkisi bulunmadığı gözetilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirmeyle temyiz eden davalı davalı … Tic. Ltd. Şti. hakkında davanın kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti.yararına bozulması gerekmiştir.” gerekçesiyle bozularak mahkememize gelmiş ve yeni bir esas numarası almıştır.
Davacı vekili duruşmadaki beyanında, alacaklarını önceki ilam çerçevesinde icra yoluyla tahsil ettiklerini beyan etmiştir.
GEREKÇE :
Dava, Nakliyat Emtia Sigorta Poliçesine dayalı rucuen tazminat istemine ilişkindir.
Davacı vekilinin beyanı ile rücuen tazminat davasına konu borcun icra kanalıyla tamamen tahsil edildiği anlaşıldığından davanın konusuz kaldığı anlaşılmakla davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına, dava dışı sigortalı … San. ve Tic. A.Ş. ile davalı … Tic. Ltd. Şti. arasında veya davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti. ile davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında bir taşıma ilişkisi bulunmadığı gözetildiğinde davalı … Limited Şirketi’nin sorumluluğu bulunmadığı, bu suretle dava açılmasına davalı … Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi sebebiyet vermediğinden yargılama giderlerinden davacı tarafın sorumlu tutulmasına karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Dava konusuz kaldığından DAVANIN ESASI HAKKINDA KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2-Kesinleşen ilamda harç ile ilgili hüküm kurulduğundan yeniden hüküm kurulmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafça yapılan masrafların üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı … Limited Şirketi kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 6 (1) maddesi uyarınca 24.927,97-TL nispi vekalet ücretinin davacı taraftan alınarak davalı … Limited Şirketi’ne verilmesine,
5-Davalı … Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi tarafından yapılan 143,60-TL yargılama giderinin davacı taraftan alınarak davalı … Ticaret Limited Şirketi’ne verilmesine,
Dair, hazır olan tarafların yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre içinde YARGITAY’a hitaben yazılacak dilekçeyle TEMYİZ yolu açık olmak üzere karar verildi. 02/11/2021

Katip …
¸e-imzalıdır¸

Hakim …
¸e-imzalıdır¸