Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/315 Esas
KARAR NO : 2023/528

DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 03/05/2021
KARAR TARİHİ : 25/05/2023

Mahkememizde görülen davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA /Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle;
Davalı banka ile müvekkili arasında düzenlenmiş rehin sözleşmesi uyarınca dava dışı …A.Ş.’ye verilmek üzere düzenlenmiş 31.05.2019 tarihli … nolu teminat mektubu karşılığında davalı/bankaya rehin edilmiş olan,müvekkili … nolu vadeli hesabındaki 1.481.496,60 TL ve aynı şekilde müvekkili … nolu hesabında bulunan 18.503,40 TL nakit parası, bahse konu teminat mektubu paraya dönüştürülmediği halde davalı banka tarafından, müvekkilinin bilgi, rıza ve talimatı olmaksızın haksız şekilde tahsil edilerek alındığını,
Davalı Banka ile davacı müvekkili arasında düzenlenmiş rehin sözleşmesi uyarınca dava dışı … A.Ş.’ye verilmek üzere düzenlenmiş 31.05.2019 tarihli … no.lu teminat mektubu karşılığında davalı Bankaya rehin edilmiş olan davacı müvekkilinin … no.lu vadeli hesabındaki 1.481.496,00 TL ve aynı şekilde müvekkilinin … no.lu hesabında bulunan 18.503,40 TL nakit parası söz konusu teminat mektubu paraya çevrilmediği halde davalı Banka tarafından müvekkilinin bilgi, rıza ve talimatı olmaksızın haksız olarak tahsil edilerek alındığını, 
Paranın iade edilmesi amacıyla ihtarname keşide edildiğini, herhangi bir ödemenin yapılmaması sonucunda icra takibine başlandığını, davalının ödeme emrine itiraz ettiğini, davalının basiretli bir tacir gibi davranmadığını, dürüstlük kuralına aykırı, kötü niyetli hareket ettiğini ve müvekkili ile arasındaki rehin sözleşmesine aykırı olarak, müvekkilinin kendi nezdindeki mevduat hesaplarında bulunan parasına el koyduğunu belirterek ;
Davalı borçlunun İstanbul …İcra Müdürlüğü nün …E. Sayılı icra takibine yaptığı itirazların iptaline, davalı borçlunun takibe konu borcunu, takip dosyasında belirtilen işlemiş ve işleyecek faiz oran, miktar ve çeşidiyle birlikte ödemesine, alacağın likit olması sebebi ile davalı/borçlunun takip konusu alacağın % 20’sinden az olmamak üzere icra inkâr tazminatına mahkûm edilmesine, yargılama harç ve giderleri ile vekâlet ücretinin davalı/borçluya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 19.09.2022 tarihli ıslah dilekçesinde ve özetle ;İbraz edilen 12.05.2022 tarihli bilirkişi raporunda yer alan tespitlerin aksine dava konusu somut olayda, çekin yeniden ödenmemesi hususunda davacı tarafından davalı bankaya yöneltilmiş ve yazılı şekilde yapılmış çekten cayma beyanının bulunduğunu da yeni vakıa olarak beyanı ile İş bu çekten cayma hususunda sunulan 06.09.2022 tarihli dilekçe ekinde ibraz ettikleri İstanbul …Noterliğince düzenlenmiş 10 Nisan 2020 tarih, …yevmiyeli ihtarnamenin delil olarak kabulünü ,diğer talepleri yönünden dava dilekçesindeki taleplerin kabulünü talep etmişlerdir.

CEVAP /Davalı vekili cevap dilekçesinde ve özetle;
Usule ilişkin beyanlarında ;müvekkil Banka şubesinin adresi görüldüğü üzere ‘İstanbul ili Zeytinburnu ilçesi’ olup icra takibine yaptığımız yetki itirazımızı tekrarla işbu davada yetkili mahkemelerin Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemeleri yetkili olduğundan davanın öncelikle usulden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Esasa ilişkin beyanlarında ;Davacı firma tarafından dava dışı … Ltd.Şti. lehine 19.02.2020 tarihli … seri, no.lu ve 1.500.000 TL bedelli çekin keşide edildiğini,
Çekin 19.02.2020 ibraz tarihinde çek keşidecisi (Davacı) ile çekin hamilinin Bankaya müştereken gelerek çeki ibraz ettiklerini, taraflar arasında çekin ödenip ödenmeyeceği konusunda anlaşmazlık çıktığını, çek ödeme dekontunun düzenlenmiş olmasına rağmen anlaşmazlık sonucunda iptal edildiğini,
Çek bedelinin hamile ödenmek üzere hesaptan çekilmesi ve ödemeye dahil dekontun düzenlenmesini takiben davacı ile dava dışı hamil arasında bilinmeyen nedenle yaşanmış olan anlaşmazlık sonrasında, hamilin “bedeli ödenmeden ödeme yapıldığını gösteren dekontu” alarak şubeden ayrıldığını,
Müvekkili Banka’nın, davacı şirketin yoğun ısrarı ve hamilin şubeye dönmemesi üzerine çek bedelini davacı şirket hesabına -iade dekontu ile- yatırdığını,
Ancak, bu tutarın keşideci tarafından aynı gün hesaptan çekildiğini, çek bedelini almadan şubeden ayrılan dava dışı …’ın ise 12.03.2020 tarihinde ödemenin yapılmasını istediğini, konu ile ilgili olarak keşideci firmaya 08.04.2020 tarihinde ihtarname çekilerek; çek bedelinin fiziken tahsil edilmediği gibi belirli bir hesaba ödenmesine ilişkin bir talimatın da verilmediği bu nedenle Banka ile iletişime geçilmesi bildiriminde bulunulduğunu, ihtarnamenin muhatabına tebliğini takiben Çek bedelinin Çek Kanunu’nun 3. Ve 7.Maddeleri gereğince,banka kaynağından hamiline ödendiğini, bu ödeme sonrasında müvekkili Bankanın davacı şirketten alacaklı hale geldiğini, Banka’nın keşide ettiği ihtarnameye rağmen çek bedelinin davacı tarafça ödenmemesi üzerine, müvekkili Banka’nın çek bedelini Menkul Kıymetler ve Mevduat Rehin Sözleşmesi ve Genel Kredi Sözleşmesi hükümleri gereğince tahsil ettiğini davanın reddini talep etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava ; İİK 67 gereğince itirazın iptali istemine ilişkindir.
Mahkememizce yapılan 11/11/2021 tarihli ön inceleme duruşmasında taraflar arasındaki uyuşmazlık; “İstanbul … İcra Müdürlüğü nün …esas sayılı takip dosyasında itirazın iptali ve %20 den az olmamak üzere icra inkar tazminatı istemi konusunda olduğu, takibin dayanağının İstanbul … Noterliğinin 22/06/2020 tarihli ihtarnamesi, … numaralı hesaptan çekilen 1.481.496,60 TL ile … numaralı hesaptan çekilen 18.503.40 TL konusunda olduğu” şeklinde tespit edilmiştir.
İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde; davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine 1.500.000,00 TL asıl alacak, 15.253,85 TL işlemiş avans faizi olmak üzere toplam 1.515.256,85-TL alacağın tahsili amacıyla nolu ilamsız icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin tebliğ edildiği, davalı borçlunun borca itiraz ettiği, itirazın ve davanın süresinde olduğu görülmüştür.
Davalı tarafın mahkememizin ve icra dairesinin yetkisine yaptığı itiraz; …AŞ şirket merkezi Beşiktaş/İstanbul olduğundan ve taraflar arasındaki menkul kıymetler ve mevduat rehni sözleşmesinin 7. maddesinde yetkili mahkeme ve icra dairesi İstanbul olarak kararlaştırıldığından reddedilmiştir.
Taraflarca bildirilen deliller mahkememizce toplanmış,… CBS’nin…soruşturma numaralı dosyası, İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün… Esas sayılı dosyası dosyamız içine alınmış ,yazılı delil başlangıcı vasfındaki kamera kayıtlarının tamamlayıcısı niteliğindeki tanık beyanlarına esas olmak üzere, mahkememizce yapılan 24/03/2023 tarihli duruşmada tanık davalı banka …Şube müdürü … ve tanık davalı banka Haliç Şube gişe görevlisi … dinlenmiştir.
Dosya içeriği deliller ve uyuşmazlık halinde kesin delil olarak kararlaştırılan davalı banka kayıtları üzerinde takip tarihi itibariyle davalıdan alacağının varlığı, ve dava tarihi itibariyle alacağın miktarı yönünden bilirkişiler bankacı …, Prof.Dr… ve emekli bankacı yeminli başmurakıp … un hazırladığı 12/05/2022 tarihli bilirkişi kök raporu ve 17/03/2023 tarihli bilirkişi ek raporu alınmıştır.
Tüm dosya kapsamına göre ;
Davacı şirket ile davalı banka arasında 08.05.2017 tarihli ve 3.000.000 TL limitli Genel Kredi ve Teminat Sözleşmesi imzalandığı
Davacı şirket ile davalı banka arasında 30.05.2019 tarihli ,1.300.000 TL limitli ve … numaralı Menkul Kıymetler ve Mevduat Rehin Sözleşmesi imzalandığı
Davacı şirkete davalı banka tarafından …IBAN no.lu mevduat hesabına bağlı olarak verilen çek karnesinden; keşide yeri İstanbul, keşide tarihi 19.02.2020, muhatabı …A.Ş. Haliç Ticari Şubesi ,keşidecisi …Tic.A.Ş, lehdarı … İnş., Seri numarası… , miktarı 1.500.000 TL olan çekin düzenlendiği ,çekin arka yüzünde; lehdar …Taah.Şirketinin cirosu ile çekin …nşaat firmasına, bu firma tarafından da …’a ciro edildiği , … ın çeki imzalamak suretiyle cirolayarak davalı bankaya yasal 10 günlük süre içinde ibraz ettiği sabittir.
Davacı çek keşidecisi …Tic.A.Ş, dava dışı hamil… a 20.05.2020 tarihinde davalı banka tarafından yapılan ödemeden önce, çek bedelinin ödenmemesi konusunda davalı bankaya ihtarda bulunduğundan; davalı bankanın sorumlu olduğunu ve icra takip miktarınca davalıdan alacaklı olduğunu iddia etmektedir.

TTK madde 799/2; “Çekten cayılmamışsa muhatap, ibraz süresinin geçmesinden sonra da çeki ödeyebilir” hükmü mevcuttur.
Çek hamili … çeki 10 günlük yasal ibraz süresi içinde muhatap bankaya ibraz etmiş, davalı muhatap bankada davacı keşideci …Tic.A.Ş yetkilisi … ın bankanın Haliç Şubesine verdiği 19.02.2020 tarihli teyit yazısı sonucu ; 19.02.2020 tarih ve saat 13:39:26’da … seri no.lu dekont ile çeke ilişkin komisyon ve vergi tahsilatını yapmış, 19.02.2020 tarih ve saat 13:41:17 de çek ödeme dekontunu düzenlemiş, 20.02.2020 tarih ve saat 13:41:47’de düzenlenen ve “… teslimatı” açıklamalı para yatırma dekontu ile para davacı … TİC..A.Ş. hesabına alacak kaydedilmiştir.
Davalı banka parayı çek hamili … a teslim etmemiş böylece Bankacılık Kanunu ve TTK gereğince yapması gereken ödeme yükümlülüğünü yerine getirmemiştir. Çek hamili … a karşı sorumlu hale gelmiştir. Davalı muhatap banka sorumluluğundan kurtulmak için Eyüpsultan …Noterliğinin 08.04.2020 tarih ve … yevmiyeli ihtarnamesini… a göndermiş, ödeme yapacağını bildirmiştir.
Bunun üzerine davacı şirket İstanbul …Noterliği nin… yevmiye ve 10/04/2020 tarihli ihtarnamesi ile davalı bankaya ödeme yapmama talimatı verdiği belirlenmiştir.Ancak;
-çek yasal 10 günlük süre içinde ibraz edildiğinden
– ibraz süresi içinde çek ödeme çıkışı muhatap banka tarafından yapıldığından
-davacının gönderdiği İstanbul … Noterliği nin … yevmiye ve 10/04/2020 tarihli ödememe ihtarı çekin ibraz süresi dolduktan sonra olduğundan
– çekin ibrazı sonucu davalı bankanın hamil … a ödeme yükümlülüğü devam ettiğinden
davacının TTK 799 gereği çekten cayma hakkını kullanması yasal olarak mümkün değildir.
“devam eden ödeme yükümlülüğü” nedeniyle davalı bankanın… ın başvurusu üzerine, kendi kaynaklarından 20.05.2020 tarih ve saat 11:39:38’de ödeme yaptığı ve düzenlenen dekont üzerinde… ın “… no.lu 1.500.000 TL 19 Şubat 2020 çek bedeli teslim aldım bankayı ibra ettim” beyanı bulunduğu belirlenmiştir. Davalı banka bu ibra beyanı ile çek hamili … a karşı olan sorumluluktan kurtulmuştur.
Davalı Banka, Beyoğlu …Noterliğinin 21.05.2020 tarih ve…yevmiye sayılı ihtarnamesi ile davacı …Ş.’den ödediği çek bedelini istemiş, davacı şirket, ihtarnameye verdiği İstanbul … Noterliğinin 22.05.2020 tarih ve… yevmiye sayılı karşı ihtarnamesinde; Bankaya borçlu olmadığını beyan etmiştir.
Davanın tarafları arasında imzalanan 08.05.2017 tarihli Genel Kredi ve Teminat Sözleşmesinin 12. Maddesinde “Banka’nın alacaklarına karşılık mahsup yetkisine sahip olduğu ve bu hususun müşteri tarafından kabul edildiği” hükmü ile
30.05.2019 tarihli Menkul Kıymetler ve Mevduat Rehin Sözleşmesinin 1. maddesinde; “…Müşterinin, Hak ve Menkul kıymetleri) adına açılmış ve açılacak her türlü nakit ve gayrinakit kredilerin ve bunların faiz, komisyon ve gider vergisi, sigorta, takip ve dava giderleri ile vekalet ücreti gibi feri borçlarının teminatı olarak Banka’ya rehnettiği, rehin veren müşterinin Banka’ya karşı olan borç ve taahhütlerinden herhangi birini hiç veya zamanında yerine getirmediği veya getiremeyeceği belli olduğu takdirde veya Banka’nın dilediği her anda geçerli olmak üzere Banka’nın rehinli hak ve menkul kıymetler üzerinde işlem yapmaya yetkili olduğu”, hükmü mevcuttur.
Davalı banka bu hükümler gereğince kendi kaynaklarından yaptığı ödemeyi davacı şirket hesabından tahsil etmiştir.
Davacının İstanbul …İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasında istediği alacak davalı bankanın yaptığı tahsilattan doğmuştur. Ancak; açıklanan sözleşme maddeleri gereğince davalı bankanın yaptığı tahsilatın sözleşmeden doğan hapis ve rehin hakkına dayandığı anlaşılmıştır. Davalı banka tarafından sorumluluğu gerektirir haksız bir tahsilat yapılmadığı anlaşılmış olmakla davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Davalının kötü niyet tazminatı talebi; uygulanan ihtiyati haciz yada tedbir bulunmadığı, böylece yasal koşullar oluşmadığı dikkate alınarak kabul edilmemiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M /
1-Sabit olmayan davanın reddine, davalının kötü niyet tazminatı talebinin yasal koşullar oluşmadığından reddine
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince peşin alınan 18.039,97 TL den 179,90 -TL nispi karar harcının mahsubu ile kalan 17.860,07 -TL. harcın talep halinde davacıya iadesine,
3-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesinin “…Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen ve taraflarca karşılanan arabuluculuk ücreti, yargılama giderlerinden sayılır…” hükmü gereği 1.320,00-TL’sı arabuluculuk ücretinin davalılardan tahsili ile Hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Davalı vekili lehine karar tarihindeki avukatlık asgari ücret tarifesi üzerinden hesap olunan 168.000,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, davalı tarafça yapılan 130,00 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine
6-HMK 333. md. uyarınca yatırılan ve bakiye kalan gider ve delil avansının kararın kesinleşmesi sonrası yatıran tarafa iadesine,
Davacı vekilin yüzüne karşı, davalı vekiline e-duruşma ile, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstanbul BAM da istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 25/05/2023

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır