Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/285 E. 2022/529 K. 28.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/285 Esas
KARAR NO : 2022/529
DAVA : Tespit
DAVA TARİHİ : 20/04/2021
KARAR TARİHİ : 28/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; Müvekkilinin davalı bankanın müşterisi ve … Şubesi nezdindeki … no.lu hesabın sahibi olduğunu, müvekkili tarafından ilgili hesabı kapatmak amacıyla ilgili banka şubesine gidildiğinde 30.07.2008 tarihinde kendisine teslim edildiği iddia edilen … numaralı 10 adet çeki iade etmediğinden bahisle kendisine ait hesabın kapatılamayacağı bildirildiğini, ancak davalı tarafından müvekkiline teslim edildiği iddia olunan çeklerin müvekkillinin zilyetliğinde bulunmamakta olup hiçbir zaman da müvekkiline teslim edilmediğini, bu nedenle davalı bankaya … Noterliği’nden 03.03.2021 tarih ve … sayılı ihtarname keşide edilmek suretiyle çeklerin iptal edilmesi ve müvekkiline ait … no.lu hesabın kapatılması ihtar edildiğini, davalı banka tarafından … Noterliği’nden keşide edilen 09.04.2021 tarih ve … yevmiye no.lu ihtarname ile çeklerin 30.07.2008 tarihinde müvekkiline teslim edildiği iddia edilmiş olmasına rağmen herhangi bir dayanak belge ibraz edilmemiş ve çeklerin de iptal edilemeyeceği belirtildiğini, davalı bankanın hesap kapatma talebini reddetmesinin hiçbir hukuki dayanağı bulunmadığını ve tüm bu nedenlerle davalı banka tarafından … numaralı çeklerin müvekkiline hiçbir zaman teslim edilmediğinin tespitine, davalı Bankanın yarattığı muarazanın men’i ile davalı bankanın … Şubesi nezdindeki müvekkile ait … numaralı hesabının kapatılmasına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesi özetle; Söz konusu çeklerin 30.07.2008 tarihinde davacının yazılı ve imzalı talimatı üzerine dava dışı …’e teslim edildiğini, talimattaki imzanın birebir davacının kendi imzası olduğunu ve başka kimselerin el ürünü olamayacak derecede ayniyet gösterdiğini, çeklerin davacı tarafından müvekkil bankaya iade edilmemiş olması nedeniyle müşteri hesabına üzerinde halen sorumluluğu devam ettiğinden davacının hesabının kapanmasına dair taleplerinin tümden reddi gerektiğini, davacının davasının yetkisiz mahkemede açıldığını ve yetkili mahkemelerin İstanbul Anadolu Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, tüm bu nedenlerle davacı tarafından ikame edilen huzurdaki davanın yetkisizlik mahkemede açılmış olması nedeniyle reddine, haksız ve hukuka aykırı taleplere sahip davacı yanın taleplerinin tümden reddedilerek esastan reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep dava etmiştir.
Dava, davalı banka tarafından teslim edildiği iddia edilen çeklerin teslim edilmediğinin tespiti ve banka nezdindeki çek hesabının kapatılması istemine ilişkindir.
Taraflarca delil olarak; hesap dosyası, ihtarnameler, çek karnesi alındı makbuzu ve yazılı talimat, beyannameler, sözleşme, bilgi ve belgeler, ticari defter kayıtları ve bilirkişi incelemesine dayanılmış olup, gösterilen deliller toplanarak dosya arasına konulmuştur.
Mahkememizce tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda dava dosyası ve ilgili kayıtları üzerinde inceleme yapılarak çek koçanlarının teslim edilip edilmediği, teslimin usulüne uygun olup olmadığı ve taraflar arasındaki diğer ihtilafları da kapsar şekilde bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiş olup, Em.Banka Müdürü bilirkişi … tarafından sunulan 02/04/2022 tarihli bilirkişi raporu özetle; ”Davacı ile davalı banka arasında imzalanan Bireysel Müşteri Sözleşmesi uyarınca davacıya USD cinsinden … numaralı çek hesabının açıldığı ve davacı adına bastırılan … seri numaralı 10 adet çek yaprağının davacının yazılı talimatına istinaden 30/07/2008 tarihinde davacıya teslim edildiği, davaya konu … seri numaralı çeklerin davacının … numaralı hesabına tanımlı olduğu ve çekler ile davacı hesabının birlikte işlediği, bankacılık uygulamaları ve taraflar arasında imzalanan Bireysel Müşteri Sözleşmesinin 4. Maddesi uyarınca çeklerin iadesi gerçekleşmeden davalı bankaca davacının hesabının kapatılmasının mümkün olmadığı, ancak 5941 sayılı Çek Kanunu’nun 2/10 maddesi ile emsal yüksek mahkeme kararlarının değerlendirilerek mahkemece davacının çek hesabının kapatılmasına karar verilmesi halinde ise davacının söz konusu çekleri ileri tarihli keşide ettiği varsayımında dahi çeklerin hukuken geçerliliklerinin korunacağı, banka şubesi tarafından karşılıksız işleminin yapılabileceği ve çekin icra takibine konu edilebileceği, ayrıca çeklerin karşılıksız yazılması halinde 5941 sayılı Çek Kanunu’nun geçici 3/4.maddesi uyarınca söz konusu olacak davalı banka sorumluluk tutarına ilişkin gayri nakit kredi riskinin de 30/06/2018 tarihinde sona erdiği” kanaatiyle rapor tanzim etmiştir.
GEREKÇE :
Tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda yapılan yargılama, toplanan deliller, alınan bilirkişi raporu ile dosya kapsamındaki tüm belge ve bilgiler birlikte değerlendirildiğinde; Dava, davalı banka tarafından teslim edildiği iddia edilen çeklerin teslim edilmediğinin tespiti ve banka nezdindeki çek hesabının kapatılması istemine ilişkindir. Esasen iş bu davada davacının asıl talebinin çek hesabının kapatılması olduğu, kastedilenin bu çeklerle ilgili teminat gösterme yükümlülüğünün kalmadığının tespiti olduğu kabul edilmelidir. 3167 sayılı Çek Yasasının yürürlükte olduğu dönemde davalı banka nezdinde davacı adına çek hesabı açıldığı tarafların kabulündedir. Davacı taraf çeklerin kendisine teslim edilmediğini savunmaktadır. Davalı tarafça dosyaya sunulan 30.07.2008 tarihli talepnamede davacı tarafça çek karnesinin dava dışı … ‘e verilmesi talep edilmekte olup davacı adına talepnamede atılan imza ile sözleşmedeki imza aynı olup çeklerde dava dışı … ‘e teslim edilmiştir. Bu yönüyle davacı tarafın davalı banka tarafından teslim edildiği iddia edilen çeklerin teslim edilmediğinin tespiti talebi haksız olup reddine karar verilmiştir. Davacı, davalı bankanın bu çeklerin iade edilmediğinden bahisle söz konusu çek hesabının kapatılması talebinin reddedildiğini ileri sürmüş, davalı ise çeklerin bankaya ibrazı mümkün olduğundan bankanın sorumluluğu doğma ihtimali bulunduğundan hesabın kapatılması talebinin reddi gerektiğini savunmuştur. 5941 sayılı Çek Yasasının 2/10 m. “Çek hesabı, ancak sahibinin veya yasal temsilcisinin yazılı talebi ..üzerine kapatılabilir. Çek hesabı kapatıldıktan sonra, üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanuni ibraz süresi içinde ibraz edilen çekler karşılıksızdır işlemine tabi tutulur.” şeklinde, aynı Yasanın Geçici 3.m. “(3)Bu kanunun bu maddenin yayımı tarihinden önce yürürlükte bulunan hükümleri ile mülga 3167 sayılı kanun hükümleri gereğince düzenlenmiş olan eski çeklerin hukuki geçerliliği devam eder. (4)Bankaların müşterilerine verdikleri eski çek defterleriyle ilgili olarak, muhatap bankanın 3.maddenin üçüncü fıkrasına göre ödemekle yükümlü olduğu tutara ilişkin sorumluluğu 30.06.2018 tarihinde sona erer.” şeklinde düzenlenmiştir. Somut olayda, dava konusu boş çek yapraklarının 3167 sayılı yasa döneminde teslim edilen çek karnesine ilişkin çekler olduğu uyuşmazlık konusu olmadığına göre, yukarıda belirtilen yasa hükmü uyarınca iş bu dava açılmadan önce 30.06.2018 tarihi itibariyle davalı bankanın çek yaprakları sorumluluk bedellerine ilişkin ödeme yükümlülüğünün sona erdiği açık olup, bankanın çek hesaplarını açık tutmakta hukuki yararı kalmamıştır. Çeklerin hukuken geçerliliklerinin devam etmesi nedeniyle, ileride bankaya ibrazları söz konusu olsa da, açık yasa hükmü uyarınca çek hesaplarının kapatılmış olması, çeklere ilişkin karşılıksız işlemi yapılmasına engel teşkil etmeyecektir. O halde, kullanılmayan boş çeklerle ilgili olarak davalı bankanın yasal sorumluluk bedeli ödeme yükümlüğünün ve davacı müşterinin teminat gösterme yükümlülüğünün kalmadığı göz önünde bulundurularak çek hesabının kapatılmasına karar verilmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile,
Davacı … …’ya ait … Bankası Anonim Şirketi … Şubesine nezdinde bulunan … numaralı çek hesabının kapatılmasına,
Davacı tarafın diğer ve fazlaya ilişkin taleplerinin REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu Genel Tebliği gereğince hesap olunan 80,70-TL karar ve ilam harcının davacı tarafından peşin yatırılan 59,30-TL peşin harçtan mahsubu ile eksik kalan 21,40-TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 59,30-TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 5.100,00-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 5.100,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 59,30-TL başvurma harcı, 1.000,00-TL bilirkişi ücreti ve 51,25-TL posta ve tebligat masrafı olmak üzere toplamı 1.110,55-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-HMK.nun 333 (1) maddesi uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiyesinin kararın kesinleşmesi sonrası resen mahkememizce davacıya iadesine
Dair, hazır olan tarafların yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre içinde … Mahkemesi’ne hitaben yazılacak dilekçeyle istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 28/06/2022

Katip …
E-imzalıdır

Hakim …
E-imzalıdır