Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/251
KARAR NO: 2022/560

DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 06/04/2021
KARAR TARİHİ : 05/07/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul … İcra Dairesi / …Esas sayılı icra takibine konu edilmiş … Bankası A.Ş., Üsküdar Şubesi, 30.11.2020 keşide tarihli, …seri numaralı 33.500.00-TL’lik çek, lehdarı ve hamili olan … tarafından ciro işlemi yapılarak …Kargo isimli kargo şirketine 14/07/2020 tarihinde …A.Ş’nin … Mah. …Sk. No:24 Şişli/İSTANBUL adresine gönderilmek üzere teslim edildiğini, fakat kargo çalışanı olan kuryenin postaları dağıtıma çıkardığı sırada işbu çeklerin de içinde bulunduğu çantasının çalındığını, …, söz konusu hırsızlık olayıyla ilgili 16/07/2020 tarihinde … Polis Merkez Amirliği’nde ifade verdiğini ve şikayetçi olduğunu, Davaya konu olan çekin gönderildiği firma ile… arasında fatura ve elektronik yazışmalarla sabit olduğu üzere bir ticari ilişki mevcut olduğunu, dava konusu çekin … A.Ş.’ye ulaşamadığını ve dolayısıyla ciro silsilesinin koptuğu kurye görevlisi şüpheli …’in ifadesi ile sabit olduğunu, müvekkilinin kendisinden sonra gelen cirantalarla hiçbir şekilde ticari ilişkisinin bulunmadığını, çeklerin çalınmasının ardından çekleri çalan ve kimliği bilinmeyen şahıs bir faktoring şirketine çeklerin fotoğraflarını mesaj atarak çekleri kırdırmak istediğini belirttiğini, Dava konusu edilen çekin bir şekilde … isimli şirketin eline geçtiğini ve bu şirket tarafından cirolanarak piyasaya sürüldüğünü, Davalı tarafın çeki aldığı … hakkında …Başsavcılığında sahtecilik ve dolandırıcılık suçlarında hakkında soruşturma yürütüldüğünü, çekin çalındığı tarihten hemen iki gün sonra kimliği belirsiz kişilerce tam faktoring isimli şirket arandığını ve çekin kırdırılmak istendiğinin şirket yetkililerinin müvekkiline ilettiğini, sonrasında ise davalı …’ya cirolanarak piyasadaki dolaşım devam ettirilmeye çalışıldığını, 17/07/2020 tarihinde … Asliye Ticaret Mahkemesi… E. sayılı dava dosyasıyla dosya konusu çeke ilişkin tedbiren ödeme yasağı ve çek iptali davası açtıklarını, 20/07/2020 tarihinde dava konusu çek hakkında ödemeden men kararı verildiğini, Davalı …’nın …Asliye Ticaret Mahkemesi … E. Sayılı dosyaya sunmuş olduğu 30.11.2020 tarihli dilekçe ile … Elektrik ile arasındaki ticari ilişkiyi kanıtlayamadığını, çeki kambiyo vasfına güvenerek ve bir ödeme vasıtası kabul ederek alacağına karşılık aldığını, bu nedenle artık davanın konusuz kaldığını, müvekkili şirketin…’a çek bedeli olan 33.500,0 TL’yi ödemiş olduğunun dekontlarla sabit olduğunu beyanla davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava konusu çekte ciro silsilesinin bozulmadığını, kambiyo vasfına olduğunu, müvekkilinin belirtilen çekin iyiniyetli meşru hamili olduğunu, çeki para alacağına karşılık çekin arkasında cirosu olan…LTD.ŞTİ.’ den ciroyla aldığını, çekte, ilk ciro … sonraki ciro …LTD. ŞTİ., onlardan sonra müvekkilinin cirosu bulunmadığını, müvekkilinin çekin kayıp olduğu iddiası ile ilgili hiçbir bilgisi ve sorumluluğunun bulunmadığını, müvekkilinin ticari defter tutma yükümlülüğünün de olmadığını, davacının çekin keşidecisi olarak bu davayı açmaya hakkının olmadığını, çeki imzalayıp keşide ettiğini ve çekin karşılığını her halukarda bankada hazır etmek veya icra dosyasına ödemek zorunda olduğunu, mükerrer ödemenin söz konusu olmadığını, müvekkilinin iyi niyetli meşru hamil olarak İstanbul … İcra Dairesinin … e. sayılı dosyasındaki tek alacaklı olduğunu, çek metni tetkik edildiğinde davalının çekin yetkili hamili konumunda olduğunu ve ciro silsilesinin 6102 sayılı TTK m.790 hükmü uyarınca düzgün olduğunun görüldüğünü, davalının 6102 sayılı TTK m.792 hükmü uyarınca “çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu” veya “iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu” vakıalarının ispatlama külfeti davacı üzerinde olduğunu, ciro silsilesi düzgün olup davacı yanın iddiaları yerinde olmadığını, davacılar yan davalı ile çeki edindiği dava dışı şirket arasında herhangi bir ticari ilişki bulunmadığını iddia ettiğini ve bu durumun tespiti amacıyla davalı ve dava dışı şirketin ticari defterleri üzerinde inceleme yapılmasını talep ettiğini, çekin illetten mücerret olma özelliği de dikkate alındığında davalı ile dava dışı şirket arasında herhangi bir ticari ilişkinin bulunmaması davalının davaya konu çeki kötü niyetle veya ağır kusurla iktisap ettiği anlamına gelmeyeceğini, bu nedenle de davacı yanın bu yönde araştırma yapılması talebi kabul edilmediğini, dolayısıyla bu davada davacı kanunen üzerinde bulunan ispat külfetini yerine getiremediğini beyanla davanın reddine, Davacının kötüniyetle müvekkilinin alacağını almasını geciktirmek için işbu davayı açtığından, ihtiyati tedbir kararı ile icradaki paranın alacaklıya ödenmemesi yönünde karar verildiğinden, davaya konu çek bedelinin %20 si oranında icra inkar/kötüniyet tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE:
Dava, T…. Bankası A.Ş Üsküdar şubesine ait 30/11/2020 keşide tarihli … seri nolu 33.500-TL bedelli çekin lehdar ve hamili olan …tarafından …A.Ş’ye gönderilmek üzere kargoya verilmesi neticesi kargo şirketi nezdinde gerçekleşen hırsızlık olayı nedeni ile davacının çeki elinde bulundurulan ve son hamil olduğu tespit olunduğu ileri sürülen davalıya borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
UYAP üzerinden dosyaya getirtilen İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davalı alacaklı …tarafından davalı borçlu ve diğer borçlular aleyhine 33.500-TL çek bedeli, 3.350-TL çek bedelinin %10 u oranında çek tazminatı ve 100-TL çek bedelinin binde 3’ü oranında komisyon olmak üzere toplam 36.950-TL alacağın tahsili amacıyla 10 örnek numaralı icra takibi başlatıldığı, dosyanın 12.04.2022 tarihinde yapılan kapak hesabı sonrasında 1. Ciranta… tarafından yapılan tahsilat sonucu infazen kapatıldığı görülmüştür.
6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinde “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmü düzenlenmiştir.
Bu madde uyarınca ispat yükü, çekin yetkili hamili olduğunu ve çekin rızası hilafına elinden çıktığını ileri süren davacıya ait olup, davacının bu hususların yanı sıra ayrıca davalının çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu ileri sürüp kanıtlaması gerekmektedir.
Dava menfi tespit istemi olup, dava dışı 3. Kişi tarafından borç ödenmiş olmakla davanın konusuz kaldığı anlaşılmış ,kaldı ki davacı tarafça davalının çeki kötü niyetle iktisap ettiği hususu da ispat edilememiş olmakla davalı lehine yargılama gideri ve vekalet ücreti takdir olunarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Konusuz kalan dava hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince peşin alınan 631,02-TL’nin 80,70-TL maktu karar harcından mahsubu ile kalan 550,32-TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı vekili lehine karar tarihindeki avukatlık asgari ücret tarifesi üzerinden hesap olunan 5.542,50-TL. nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-HMK 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.05/07/2022

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır