Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/24 E. 2022/516 K. 21.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/24 Esas
KARAR NO : 2022/516
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/01/2021
KARAR TARİHİ : 21/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; Müvekkilinin tekstil işi ile uğraştığını ve müşterileri aracılığıyla dava dışı … … – … ile ticari alışveriş yapmak üzere bir araya geldiklerini, müvekkilinin şifahi olarak yaptıkları anlaşmaya göre … …’ten yüksek bedelli tekstil ürünleri sipariş ettiğini, dava dışı … … – … Triko şirketinin avans talep etmesi üzerine müvekkilinin … … AŞ.ye ait … seri numaralı 75.000,00 TL bedelli 30/06/2019 keşide tarihli çeki verdiğini, avans ödemesi yapılmasına rağmen Dava dışı … … – … yetkilisinin şirket edimlerini yerine getirmediğini, müvekkiline göndermesi gereken malları göndermediğini, davaya konu çeki kötü niyetli 3.kişi olan davalı …’ya cirolayıp verdiğini, davalının da haksız tahsil amacıyla vade günlerinde çeki bankaya ibraz ettiğini ancak müvekkilinin böyle bir şeyi beklemediğinden bankada nakit hazır etmemesi nedeniyle çekin yazıldığını ve bu çekle ilgili davalı tarafından icra ceza mahkemesinde şikayette bulunulduğunu, müvekkilinin davalı tarafa hiçbir şekilde borcu olmadığını, davalının kötü niyetle hareket ettiğini ve mvekkilinin zor durumda bırakıldığını, tüm bu nedenlerle müvekkilinin … … AŞ.ye ait … seri numaralı 75.000,00 TL bedelli 30/06/2019 keşide tarihli çek nedeniyle davalı tarafa borçlu olmadığının tespitine ve çekin iptaline, haksız ve kötü niyetli davalı tarafın %20’den aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına mahkûm edilmesine, yargılama giderlerinin ve ücreti vekaletin davalı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı tarafa usulüne uygun davetiye tebliğine rağmen duruşmalara katılmadığı ve davanın esasına ilişkin herhangi bir cevap vermediği anlaşıldı.
Dava, davacının davalı tarafa borçlu olmadığının tespiti ve çekin iptali istemine ilişkin menfi tespit davasıdır.
Davacı tarafça delil olarak; … İcra Ceza Mahkemesi’nin 2019/… Esas sayılı dosyası, çek, cari hesap ekstresi, faturalar, irsaliyeler, ticari defter ve kayıtlar, iddialar, savunmalar, bilgi ve belgeler ile bilirkişi incelemesine dayanılmış olup gösterilen deliller toplanarak dosya arasına konulmuştur.
Mahkememizce davacı tarafın iddia ve beyanları doğrultusunda dava dosyası ve davacı tarafın ilgili kayıtları üzerinde inceleme yapılarak dava konusu çekin davacı ticari defterlerinde kayıtlı olup olmadığı, kayıtlı ise hangi ticari ilişkiye istinaden kayıtlı olduğunun tespiti yönünden bilirkişiden rapor alınmasına karar verildiği, SMMM bilirkişi … tarafından sunulan 06/04/2022 tarihli bilirkişi raporu özetle; ”Taraflar arasında bir yazılı sözleşme aktı görülmediği, dava konucu çek 17/08/2018 tarihli Tediye Makbuzunda dava dışı … … – … Triko şirketine verildiği, 20/08/2018 tarihli … yevmiye numarasıyla resmi defterlere kayıtlı olduğu ve çekin ciro kısmında davalı …’ya ciro edildiği, davacının ticari defter ve belgelerinin incelenmesi neticesinde davacı ile dava dışı … … – … Triko arasında önceki yıllardan gelen bir ticari ilişkinin olduğu, … … – … Triko tarafından mal bedelleri için faturalar düzenlendiği, karşılığında davacı tarafından muhtelif tutarlarda ödemeler yapıldığının görüldüğü, dava konusu çekinde bu ticari ilişkiye dahil olduğu, davacı tarafın 2018 ve 2019 yıllarına ait Genel Mizanlarında davalı …’ya ait bir kayda rastlanmadığı, aralarında ticari bir ilişkinin olup olmadığının tespiti yapılamadığı, davacı tarafından ibraz edilen yevmiye kayıtlarında dava dışı … … – … Triko cari hesabın 320.01.009 nolu … … – … Triko satıcılar hesabında takip edildiği, 2018 yıl sonu itibariyle de davacının … … – … Triko’dan 806.001,03 TL alacaklı olduğu görülmüş olup, aynı bakiyenin 2019 yılı muavin defter dökümünde aynen durduğu” kanaatiyle rapor tanzim etmiştir.
GEREKÇE :
Davacı tarafın iddia ve beyanları doğrultusunda yapılan yargılama, toplanan deliller, alınan bilirkişi raporu ile dosya kapsamındaki tüm belge ve bilgiler birlikte değerlendirildiğinde; Dava, İİK 72. maddesi kapsamında, bedelsizlik iddiasına dayalı menfi tespit davasıdır. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 780 1) b) maddesi gereği çekin şartlarından biri “Kayıtsız ve şartsız belirli bir bedelin ödenmesi için havaleyi,” içermesi gerektiği düzenlenmiş olup çek bir ödeme aracıdır. Davacı taraf çeki dava dışı … … – … Triko’ya avans ödemesi olarak verdiğini ve çekin bedelsiz kaldığını savunmuş ise de, bedelsizlik iddiasında bulunulan çek alacaklı tarafından davalı 3. kişiye ciro edilmiştir. Bu halde alacaklı ile borçlu arasındaki ilişkiden kaynaklanan kişisel defiler ancak başvuran hamile bile bile borçlu zararına hareket ettikleri durumda ileri sürülebilecektir. Borçlunun, çekin bedelsiz kaldığını iddia etmesi, söz konusu çek nedeniyle borçlu olmadığının tespitine (menfi tespite) yöneliktir. Borçlu ile alacaklı arasındaki temel borç ilişkiden doğan ve şahsi def’i niteliğinde olan bu savunma, kambiyo senetlerinin, mücerret, ihdasî ve kamu güvenine mazhar olmaları nedeniyle, sadece, temel borç ilişkisinin karşı tarafına yöneltilebilir. Çeki ciroyla devralan hamillere karşı da bu def’inin ileri sürülebilmesi için, hamilin çeki devralırken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olduğunun ispatlanması şarttır (TTK m. 687/1, 825/2). İşbu sebeple davacı tarafça, davalı tarafın çeki devralırken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olduğunun ispatlanması gerektiğinden ve bu olguyu ispat edemediğinden davanın reddine karar verilmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu Genel Tebliği gereğince hesap olunan 80,70-TL karar ve ilam harcının davacı tarafından peşin yatırılan 1.280,82-TL harçtan mahsubu ile fazla alınan 1.200,12-TL harcın kararın kesinleşmesinden sonra talep halinde davacıya iadesine,
3-Arabulucu Ücret Kararı gereği Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00.-TL’nin davacıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-HMK.nun 333 (1) maddesi uyarınca davacı tarafça yatırılan gider avansı bakiyesinin kararın kesinleşmesinden sonra talep halinde davacıya iadesine
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre içinde … Mahkemesi’ne hitaben yazılacak dilekçeyle istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 21/06/2022

Katip …
E-imzalıdır

Hakim …
E-imzalıdır