Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/237 Esas
KARAR NO : 2022/540
DAVA : İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 31/03/2021
KARAR TARİHİ : 29/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; Keşidecisi davacı … A.Ş. olan … Şubesine ait … seri nolu, 17.03.2021 tarih ve 17.416-TL bedelli bir örneği ekte sunulan çek hamil … Ltd. Şti.’ne gönderilmek üzere 25.12.2020 tarihinde … Kargoya … taşıma irsaliye nosu ile davacı şirket tarafından teslim edildiğini, … Kargo tarafından davacı şirketin … taşıma irsaliyeli kargosunun çalındığı bildirildiği, çek alıcı … Ltd Şti’ ne ulaşmadığı gibi kargonun akıbeti belirlenmediği ve bunun üzerine … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/… Esas sayılı dosyası ile çek hakkında ödeme yasağı kararı verilerek sonuçta çekin iptaline karar verilmesi talep ve dava edildiği, bu başvuru neticesinde … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/… Esas sayılı dosyasında 15.03.2021 tarihinde uyuşmazlık konusu olan çek hakkında ödeme yasağı kararı verildiği, ayrıca … Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulduğu, dosya 2021/… sayılı soruşturma dosyası olarak açık olduğu, çek arkasındaki ciro silsilesi düzgün olmayıp hamil … Ltd Şti’ ne ait ciro gerçek olmadığı, çekin icra takibine konu edildiğinin davacı şirkete hacze gelindiğinde öğrenildiği, çekin zayi sebebiyle iptaline ilişkin gazete ilanı da yapıldığı, davacının ileride telafisi imkansız zararlara uğramasının önlenmesi bakımından elinden rızası hilafına çıkan ve davalı tarafından … İcra Müdürlüğünün 2021/… sayılı dosyasına ibraz edilen, bilgileri yukarıda belirtilen çek hakkında öncelikle tedbiren icra dosyasına yatan paranın davalıya ödenmemesi kararı verilmesine, çekin davacıya iadesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesi talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesi özetle; Dava konusu çek 6361 sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanununa uygun olarak alındığı ve fatura ile tevsik edildiğini, davalı şirket dava dışı … … ile 03.12.2020 tarihli faktoring sözleşmesi imzalandığını, sözleşme kapsamında fatura tevsik edilerek dava konusu çekin alındığını, sözleşmede müşteri olan … …’in temlik ettiği kambiyo senedine bağlı alacağı 6361 sayılı yasanın öngördüğü şekilde fatura ile tevsik edilmiş ve temlik işlemi şirket kayıtlarına işlenmek suretiyle tamamlandığını, davacı yan dilekçesindeki iddiasında çekteki imzanın cirantaya ait olmadığını dile getirmiş ise de uyuşmazlık konusu çek takip borçlusu … … tarafından faktöring sözleşmesi kapsamında davacıya devir ve ciro edildiğini, vadesinde çek bedelinin ödenmemesi üzerine davalının alacağının tahsili amacıyla takip başlatıldığını, her ne kadar davacı yanca çek üzerindeki imzanın cirantaya ait olmadığı ve çekin kargoda çalındığı iddia edilmişse de davalı ile davacı arasında ve yine aynı şekilde ciranta … Ltd Şti arasında doğrudan bir ticari ilişki bulunmadığı ve bu sebeple davacı tarafından inkar olunan imzanın sıhhatini davalının bilme imkanı olmadığını, davalı tüm faktoring işlemini usulüne uygun yerine getirdiği gibi, müşterisi hakkında da gerekli araştırmaları yaptığını, davalı şirketin müşterisi dışında çekte imzası bulunanlar hakkında araştırma yapması gibi bir durumu bulunmadığı gibi, davalıya böyle bir sorumluluk da yüklenemeyeceğini, dolayısıyla davalının şu aşamadan sonra kötü niyetten ve ağır kusurundan söz etmek mümkün olmadığını, davanın reddine, davacı aleyhine alacağın % 20 sinden aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yüklenmesine karar verilmesi talep etmiştir.
08.04.2022 tarihli bilirkişi raporu özetle; Davalı Faktöring Şirketinin; Faktöring İşlemlerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 5 maddesindeki öncelikle ilgili mevzuatta yer alan faturanın tarifi, şekli ve nizamına ilişkin düzenlemeler de dikkate alınarak faturadaki bilgilerin kontrol edilmesi, sözleşme veya sipariş formunun ve taraflar arasındaki ticari ilişkiyi ortaya koyacak olan belgeleri araştırmamış olduğu, fatura borçlusunun aranmadığı, borcun teyit edilmediği, müşteri beyanına istinaden işlem yapılmış olduğunu, davalı … şirketinin davaya konu çeki ciro yoluyla devir alırken, çekin kesidecisine müracaat etmediği, çekin durumu hakkında bilgisine başvurmadığı ve dolayısıyla (müracaatı halinde olumsuz durumu – çekin kayıp ve çalıntı olduğunu- öğrenebilecek iken) çalıntı bir ceki iktisap ettiğini, çekin iktisabında gereken dikkat ve özeni göstermeyen, bu konuda kusurlu olan davalının, davaya konu çeki aynen iade etmesi (veya çek bedeli tahsil olunmuş ise; tahsil olunan çek bedelinin davacı tarafından (tahsil tarihinden itibaren) işleyecek avans faizi ile birlikte istirdadını talep edebileceğini, sair taleplerin mahkememizin takdirlerinde olduğunu görüş ve beyan etmiştir.
GEREKÇE:
Dava, kargoda kaybolduğu iddia edilen bir adet çekin davacı keşideciye iadesi/istirdatı istemine ilişkindir.
Davacı taraf, uyuşmazlığa konu çekin kargoda kaybolduğunu, ciro silsilesinin düzgün olmadığını, lehtar …… Şirketine ait imzanın sahte olduğunu, davalının iyi niyetli olmadığını iddia etmiştir.
Davacı tarafından, …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/… Esas sayılı dosyasında, uyuşmazlığa konu çekin zayi nedeniyle iptali için dava açıldığı, yargılama aşamasında çekin ibraz edilmesi nedeniyle davacı keşideciye istirdat davası açmak için 1 haftalık kesin süre verildiği, bunun üzerine davacı keşidecinin iş bu istirdat davasını mahkememizde açtığı anlaşılmıştır.
Öncelikle uyuşmazlığa konu çekin keşidecsi davacı olup, çek keşidecisi TTK.nun 711. maddesine göre ancak muhatabı çeki ödemekten men hakkına sahiptir, TTK.nun 730/20. maddesi gereğince, aynı yasanın 669. maddesi delaleti ile iptal davası açmaya hakkı yoktur. İptal davası açma hakkı borçlu durumunda olan keşide edene değil ancak çek üzerinde hak sahibi olan hamile aittir.
Davalının yetkili hamil olması için ciro silsilesinde yer alan imzaların gerçek cirantalara ait olup olmadığını tahkik zorunluluğu bulunmayıp, 6102 sayılı TTK’nın 686. maddesi hükmüne göre, bu hususta, ciro silsilesinin görünüşte düzgün olması yeterlidir. Dava konusu çekte mevcut ciro silsilesi içerisinde bu anlamda bir kopukluk bulunmadığı anlaşılmıştır.
Her ne kadar alınan bilirkişi raporunda; davalı faktöring şirketinin çeki iktisabında üzerine düşen yükümlülüğü yerine getirmediği belirtilmiş ise de; dava çekin iadesi/ istirdadı olup, çekte dava dışı cirantalar olduğundan, lehtar imzasının sahteliği imzaların istiklali ilkesi uyarınca diğer imzaları etkilemediğinden, cirantaların haklarını etkiler şekilde çek davacı tarafa teslim edilemeyeceğinden, istirdat talebinin reddine karar vermek gerekmiştir. (İstanbul BAM.44. H.D. 2020/1720)
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince peşin alınan 357,30-TL. nin 80,70-TL. nispi karar harcından mahsubu ile kalan 276,60-TL harcın kararın kesinleşmesi sonrası talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı vekili lehine karar tarihindeki avukatlık asgari ücret tarifesi üzerinden hesap olunan 5.100,00-TL. maktu vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-HMK. 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiyesinin kararın kesinleşmesi sonrası davacıya iadesine,
Mahkememizin bu kararına karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde, Mahkememize ve Mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine dilekçe verilmek suretiyle … BAM ilgili Hukuk Dairesince incelenmek üzere istinaf yoluna başvuru hakkı bulunduğuna dair verilen karar, hazır olan davalı vekilinin yüzüne karşı davacının yokluğunda karar verildi. 29/06/2022

Katip …
(e-imza)

Hakim …
(e-imza)