Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/214 E. 2021/1056 K. 21.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/214
KARAR NO : 2021/1056
DAVA : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/09/2014
KARAR TARİHİ : 21/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin … Mah. … Cad. No: … İstanbul adresinde bulunan işyerinde fason olarak tabir edilen tekstil işi ile iştigal ettiğini, müvekkilinin ilk olarak 09/07/2013 tarihinde davalı ile alçak gerilim elektrik enerjisi satışına ilişkin perakende satış sözleşmesi ile elektrik abone sözleşmesi imzalandığını, Davalı tarafından müvekkili aleyhine … nolu sayaç ile ilgili … nolu zabıt tanzim edilmesi suretiyle tahakkuk edilen 18.158,61-TL kaçak elektrik bedeli talebinin haksız olduğunu, davalı şirketin haksız olarak ve hiçbir yasal dayanağı olmayan tamamen keyfi uygulamalar ile müvekkili aleyhinde kaçak elektrik tespit tutanağı tanzim edildiğini, zira müvekkilinin kaçak elektrik kullanmaya yönelik bir eyleminin söz konusu olmadığını, elektrik piyasası müşteri hizmetleri yönetmeliğinin 13. ve 14. Maddeleri uyarınca kaçak veya usulsüz elektrik enerjisi kullanıldığı tespit edilen kullanım yerinde dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından yetkilendirilmiş en az iki eleman ile kaçak veya usulsüz elektrik enerjisi kullanan gerçek veya tüzel kişinin imzalayacağı bir tutanak düzenlenerek bir suretinin imza sahibine bırakıldığını, ancak bu yönetmeliğin hükümleri uygulanmadan müvekkiline haber verilmeden yapılan kaçak tespit tutanağının bu sebeple kabul etmediklerini, müvekkilinin fason olarak tekstil atölyesi işi yaptığını ve bu işyerinde 30-35 adet tekstil makinası çalıştığını, zaten her ay ortalama 2.000-2.750-TL arası elektrik borcu tahakkuk ettirildiğini ve müvekkili tarafından bu borçların zamanında ödendiğini, bu sebeple keyfi olarak tanzim edilen ve EPDK tarafından belirlenen ölçütlere uyulmadan tahakkuk ettirilen kaçak elektrik bedelini kabul etmediklerini, bu nedenlerle müvekkilinin davalı tarafa borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı tarafın dava dilekçesinde, davacının … Mahallesi … Cad. No:…/İstanbul tekstil işi yaptığı, 09.07.2013 tarihinde müvekkil ile abonelik sözleşmesi imzaladığını, Davacıya yapılan kaçak işlemi ve tahakkukun Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği’nin 26. ve devam maddelerine uygun olduğunu, davaya konu mahalde 08.05.2014 tarihinde yapılan kontrolde eksik tüketim olduğu belirlenerek sayaç değiştirme tutanağının düzenlendiğini, sayacın muayene istasyonuna şevkinin sağlandığını, laboratuvar raporunda; sayacın klemensinin sol yanından delinerek R fazı akım giriş/çıkış ucunun sağ yanından delinerek R ve T fazları akım giriş ve çıkış uçlarının şöntlendiği, bu sebeple sayacın R fazda %-78,2, T fazda ise %-74,8 eksik tüketim kaydı yaptığının belirtildiğini, Davacı taraf yapılan işlemlere itiraz etmesine rağmen tüm işlemlerin mevzuat hükümleri doğrultusunda yapıldığını, davacı tarafın ihtiyatı tedbir kararı talep ettiğini, Mahkemenin davacı hakkında ihtiyati tedbir kararı vermesiyle müvekkili şirketin borcun tahsilini yapmasının hukuka aykırı bir şekilde engellendiğini böylece verilen hizmetin karşılığının alınamadığını, müvekkil şirketin özelleştirme ile artık bir kamu idaresi olmayıp ticari faaliyet içinde kar amacı güden bir şirket olduğunu, dava konusu faturaların davacıya ait olduğunu, davacının tesisatı kullanarak elektrik borcunu meydana getirdiğini, dolayısıyla borçtan davacının sorumlu olduğunu beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE:
Dava, davacının iş yerinde kullandığı elektriğin kaçak ve usulsüz olduğu iddiası ile davalı tarafından düzenlenen tutanağın mevzuata uygun olmadığı, davacının kaçak elektrik kullanmadığının ve davalıya bu nedenle borçlu olmadığının tespiti ve dava açıldıktan sonra davalıya ödediği bedelin iadesi talebidir.
Mahkememizce 21/12/2018 tarih 2014/… esas 2018/… karar sayılı karar ile;
“Davanın KABULÜ ile davacının davalıya borçlu olmadığının tespiti ile icra baskısı altında ödemek zorunda kaldığı 18.158,61-TL kaçak elektrik bedelinin 22/10/2014 ödeme tarihinden itibaren işleyen avans faizi ile birlikte davalıdan istirdatı ile davacıya verilmesine” karar verilmiştir.
Kararın davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine dosya Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmiş, … Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesi 16/03/2021 tarih 2019/ … esas 2021/ … karar sayılı ilamında;
“Mahkemece davacının iddiası, davalının savunması, dosyadaki delil durumuna ve yürürlükteki mevzuat hükümlerine göre, dava konusu kaçak elektrik tüketim miktarının tespitine ilişkin çelişkiyi giderici, hükme ve yargısal denetime elverişli yeni rapor aldırılarak sonucuna göre hüküm kurul- ması gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı bulunmuştur.
Açıklanan nedenlerle, davalının istinaf başvurusunun kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, HMK 353/1-a-6 md gereğince eksikliği belirlenen hususlar tahkikatı gerektirdiğinden dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesi gerekmektedir.” gerekçesi ile mahkememiz kararını kaldırmıştır.
Mahkememizce kaldırma kararı doğrultusunda yargılamaya devam edilmiştir.
Dosyanın bilirkişi heyetine tevdi ile kaldırma kararı doğrultusunda taraf iddia ve savunmaları, ibraz edilen deliller , dosyaya ibraz edilen bilirkişi raporlarının ve bu raporlara karşı sunulan beyan ve itiraz dilekçelerinin irdelendiği rapor tanziminin istenmesine karar verildiği, Elektrik Elektronik Mühendisi Bilirkişi … ve Elektrik Mühendisi Bilirkişi … tarafından sunulan 14/11/2021 tarihli bilirkişi raporunda; Tutanak öncesi “Sayaca müdahale edildiği iddia edilen dönem tüketim ortalaması (155,02 kwh/gün)” ile tutanak sonrasına ait (yeni sayaç takıldıktan sonraki) ortalama tüketim değerleri (197,45 kwh/gün – 200,81 kwh/gün) arasında bariz fark bulunduğu, ayrıca, Laboratuvar sonuç ve muayene formunda; “Sayacın klemensi sol yandan delinerek R fazı akım giriş-çıkış ucu; sağ yandan delinerek T fazı akım giriş- çıkış ucu bakır tel ile şöntlenmiş sayaç R fazında %78,2 ; T fazında %74,8 oranında eksik kayıt yapıyor.” şeklindeki tespit ve sunulan fotoğraflar ile kaçak bağlantı tespit edilebildiğinden, Dava konusu tutanak tarihi itibariyle, sayaca müdahale edilerek kacak elektrik kullanıldığına kanaat getirildiği, Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği dava konusu tutanağa birebir uygulanmış olup Davacının, 546,10 TL. kaçak tahakkuku 4.428,92 TL. kaçak ek tahakkuku olmak üzere, toplam 4.975,02 TL kaçak tahakkukundan sorumlu tutulabileceği, Davacı tarafça dava konusu toplam 17.931,50 TL. kaçak tahakkuku için toplam 12.956,48-TL menfi tespit talebinde bulunulabileceği kanaati bildirilmiştir.
Dosya kapsamı ile uyumlu bulunarak hükme esas alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde;
Davacı tarafından … Mah. … Cad. No: … İstanbul adresinde ticari faaliyet yürütülen konfeksiyon atölyesinde sayaca müdahale edilerek elektrik kullanıldığı gerekçesiyle 08.05.2014 tarihinde sökülmüş, sayacın laboratuvar muayenesinden dönmesi akabinde davalı kurum görevlilerince, … seri nolu kaçak elektrik tespit tutanağı düzenlenmiştir.
İbraz edilen bilirkişi raporu ile ; 08.05.2014 tarihli sayaç değiştirme tutanağı içeriğinden, tutanağa konu mahallin konfeksiyon atölyesinde, 35,31 amper – 48,90 amper – 32,44 amper akım çekildiği tespit edilmiştir. Laboratuvar muayenesi sonrasında düzenlenen 13.05.2014 tarihli kaçak elektrik tespit tutanak içeriğinde sayaç üzerinde 17,6 kw tespiti yapıldığı tutanak öncesi “Sayaca müdahale edildiği iddia edilen dönem tüketim ortalaması (155,02 kwh/gün)“ ile yeni sayaç takıldıktan sonraki ortalama tüketim değerleri arasında 197,45 kwh/gün – 200,81 kwh/gün arasında bariz fark bulunduğunun tespit edildiği, Laboratuvar sonuç ve muayene formunda; “Sayacın klemensi sol yandan delinerek R fazı akım giriş-çıkış ucu ; sağ yandan delinerek T fazı akım giriş-çıkış ucu bakır tel ile ŞÖNTlenmiş sayaç R fazında %78,2 ; T fazında %74,8 oranında eksik kayıt yapıyor” şeklindeki tespit ve sunulan fotoğraflar ile kaçak bağlantı tespit edilebildiğinden, dava konusu tutanak tarihi itibariyle, sayaca müdahale edilerek kacak elektrik kullanıldığı anlaşılmıştır.
Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliğinin Kaçak ve Usulsüz Elektrik Enerjisi Tüketimini düzenleyen :
Kaçak elektrik enerjisi tüketimi
MADDE 26-(1) Gerçek veya tüzel kişinin;
b) Dağıtım sistemine veya sayaçlara veya ölçü sistemine ya da yapı bina giriş noktasından savaca kadar olan tesisata müdahale ederek, tüketimin doğru tespit edilmesini engellemek suretiyle, eksik veya hatalı ölçüm yapılması veya hiç ölçülmeden veya yasal şekilde tesis edilmemiş sayaçtan geçirilerek, mevzuata aykırı bir şekilde elektrik enerjisi tüketmesi, kaçak elektrik enerjisi tüketimi olarak kabul edilir.
Kaçak elektrik tüketim miktarının hesaplanması
MADDE 28 – (1) 26 ncı maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bendi kapsamındaki kaçak olarak tüketilen elektrik enerjisi miktarı, tüm tüketiciler için,
A) Öncelikle tüketimi doğru olarak kaydetmiş olan sayaç değerine göre,
B) Tüketimi doğru olarak kaydetmiş olan sayaç değerinin bulunmaması durumunda, ihtilafsız aynı dönemki tüketim miktarına göre,
hesaplanır, (b) bendi kapsamında, kaçak kullanım tespitinin yapıldığı tarihten geriye dönük olarak yapılan incelemeler sonucunda, tüketim değerlerinin düşmeye başladığı tarih tespit edilebiliyorsa, bu tarihten önceki aynı dönem, ihtilafsız dönem olarak kabul edilir.
(2) Birinci fıkra kapsamında doğru tespit edilmiş tüketim değeri yoksa, kullanım yerinin müstakil trafolu olup olmamasına bakılmaksızın;
A) Meskenlerde, proje varsa projesinde belirtilen gücün kullanma faktörü olan 0,60‘ı, projesi yok ise, basit yapılarda 3 (üç) kW, diğerlerinde 5 (beş) kW’ın altında olmamak üzere bağlantı gücüne ve ortalama günlük çalışma saatine göre, yöresel özellikler ve benzer yapılar göz önüne alınarak,
B) Diğer abone gruplarında, tespit edilen kurulu gücün kullanma faktörü olarak alınan 0.60 ile çarpımı sonucu bulunan değer bağlantı gücü olarak kabul edilir ve bu değer 3 kW‘ın altında olmamak üzere ortalama günlük çalışma saatlerine göre, hesaplanır. Bu tür hesaplamaların yapılamaması durumunda, tüketilen elektrik enerjisi miktarı aynı yörede bulunan benzer kullanım yerlerinin ortalama tüketimlerine göre hesaplanarak tespit edilir.
Kaçak elektrik tüketim miktarının hesaplanmasında ve faturalamada esas alınacak süre
MADDE 29 – (1) Kaçak elektrik enerjisi kullandığı tespit edilen tüketiciye yapılacak faturalandırmada, aşağıda yer alan süreler esas alınır.
b) 26 ncı maddenin birinci fıkrasının (b) bendi çerçevesindeki tespitlerde,
Kullanım yerine ilişkin olarak; perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşma yapılmış olan yerler için, kaçak elektrik enerjisi kullanımına ilişkin olarak yapılacak hesaplamada esas alınacak süre; son endeks okuma ile tutanak düzenlenmiş olması kaydıyla kontrol, mühürleme, kesme-bağlama, sayaç değiştirme işlemleri gibi, sayaç mahallinde dağıtım şirketince gerçekleştirilmiş olan en son işlem tarihi ile kaçak tespitinin yapıldığı tarihe kadar olan süredir ve bu süre 90 günü geçemez.
2) (1) numaralı alt bentte belirtilen sürenin dışında, tüketicinin kaçak elektrik enerjisi kullanım başlangıç tarihinin doğru bulgu ve belgelerle tespit edilmesi halinde, kaçak tüketime ek olarak (1) numaralı alt bent çerçevesinde belirlenen başlangıç tarihinden itibaren, doğru bulgu ve belgelerle tespit edilmiş kaçak elektrik enerjisi kullanımı başlangıç tarihine kadar geriye dönük normal tüketim hesabı yapılır.
3)Kaçak tüketimi ile kaçağa ilişkin normal tüketim hesabında esas alınacak sürelerin toplamı, 12 ayı geçemez.
(2) Kaçak elektrik tüketim miktarının hesaplanmasında ortalama günlük çalışma saatleri;
A) Meskenlerde; 5 saat kabul edilir.
B)Tarımsal sulama abonelerinde; ilgili Tarım İl Müdürlüğünden ürün bazında alınacak sulama sezonu saati bilgisi çerçevesinde belirlenen saat olarak kabul edilir.
C) Sanayi abone grubundan enerji alanlar ile turistik tesisler, akaryakıt istasyonları, hastaneler, alışveriş merkezleri gibi vardiyalı hizmet veren tüketicilerden, tek vardiyalı çalışanlar için 7 saat, iki vardiya çalışanlar için 14 saat, üç vardiya çalışanlar için 21 saat kabul edilir.
Kaçak elektrik enerjisinin faturalandırılmasıMADDE 30 – (1) Tüm kaçak kullanımlara ilişkin hesaplamalar Kurul onaylı fonsuz tarife tablolarındaki ilgili tüketicinin abone grubuna ilişkin tek terimli, tek zamanlı tarife üzerinden yapılır. Yapılan hesaplamalarda reaktif enerjiye ve trafo kayıplarına ilişkin bedeller ile abone/okuma/fatura başına uygulanan bedeller dikkate alınmaz.
(2) Kaçak elektrik enerjisi kullandığı tespit edilen tüketicinin, 29 uncu madde çerçevesinde hesaplanan tüketimi, dahil olduğu abone grubuna kaçak elektrik enerjisi kullandığı dönemde uygulanmakta olan ve birinci fıkrada kapsamı belirtilen fonsuz tarifenin 1,5 (bir buçuk) katı ile çarpılarak, kaçak enerji bedeli hesaplanır ve bu bedel fatura edilir.” düzenlemesi mevcut olup belirtilen Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği madde 26 doğrultusunda; “…sayaca müdahale ederek, tüketimin doğru tespit edilmesini engellemek suretiyle, eksik veya hatalı ölçüm yapılması veya hiç ölçülmeden mevzuata aykırı bir şekilde elektrik enerjisi tüketmesi.” Kacak Elektrik Tüketimi sayılacağı, madde 28 a bendinde kaçak olarak tüketilen elektrik enerjisi miktarı, tüm tüketiciler için, öncelikle tüketimi doğru olarak kaydetmiş olan savac değerine göre hesap yapılması acık hüküm altına alındığı, davacının aynı dönem geçmiş tüketim ortalamasının, tutanak sonrasındaki yeni sayaç takıldıktan sonraki dönem tüketim ortalamasına göre düşük olduğundan ihtilafsız aynı dönem geçmiş tüketim miktarı bulunmadığı, bu nedenle öncelikle tüketimi doğru olarak kaydetmiş olan sayaç değerine göre hesaplama yapılması gerektiği belirtildiğinden, tutanak sonrası ortalama tüketim değerleri birbiri ile orantılı olduğundan, tüketimi doğru olarak kaydetmiş sayaç değeri olarak günlük 200,81 kwh lik tüketimin dikkate alınabileceği , Yönetmelik madde 2- b-1 hükmü gereği kaçak tahakkukuna esas sürenin 08.05.2014 sayacın söküldüğü tarih ile sökülme öncesinde en son sayacın okunduğu 30.04.2014 tarihi arasındaki 8 günlük süre olup ,8 gün x 200,81 kwh /gün = 1.606,48 kwh. tüketim üzerinden kaçak tahakkuk faturasından davacının sorumlu tutulması gerektiği anlaşılmıştır.
Davalı kurum talebinin 1047 kwh tüketime karşılık 546,10 TL. olduğu görülmekle ve taleple bağlı kalınarak davacının 546,10 TL. kaçak tahakkukundan sorumlu tutulabileceği, aradaki farkın davalı kurumun yüzdesel eksik tüketim oranını dikkate alarak hesaplama yapmasından kaynaklandığı, oysaki mevzuatta öncelik yüzdesel oran üzerinden eksik tüketim hesaplaması yapılabileceğine dair hüküm bulunmadığı nazara alındığında ;davacının dava konusu 08.05.2014 tarihli tutanak için 546,10 TL. kaçak tahakkukundan sorumlu tutulması gerektiği kanaatine varılmıştır.
Davacının, sayacın takılma tarihinden itibaren ki ortalama tüketim değeri, tutanak sonrası tüketimlerine göre düşük olup, Yönetmelik MADDE 29 da Kaçak tüketimi ile kaçağa ilişkin normal tüketim hesabında esas alınacak sürelerin toplamı, 12 ayı geçemeyeceği belirtilmiş olduğundan davacıya ait endeks dökümleri incelendiğinde müdahale konusu … seri nolu sayacın 02.07.2013 tarihinde takıldığı, Kaçak iddiası sayaca müdahale olduğundan, sayacın takılma tarihi öncesine gidilerek eksik tüketim hesaplama yapılması gerekmediği,
Buna göre; 02.07.2013 (müdahaleli sayacın takılma tarihi) – 30.04.2014 arasındaki 302 günlük dönem için davacının kaçak ek tahakkukundan sorumlu tutulabileceği anlaşılmakla:
302 gün x 200,81 kwh /gün= 60.644,62 kwh.
02.07.2013 – 08.05.2014 tarihler arasında davacı tarafça ödenen tüketim= 48.055,00 kwh. olup davalının kaçak ek tahakkukundan sorumlu tutulması gereken tüketim= 12.589,62 kwh. olduğu anlaşılmakla davacının, 546,10 TL. kaçak tahakkuku ve 4.428,92 TL. kaçak ek tahakkuku olmak üzere toplam 4.975,02 TL. kaçak tahakkukundan sorumlu tutulabileceği anlaşılmakla davacının davalıya icra baskısı altında ödemek zorunda kaldığı ve borçlu olmadığı 12.956,48-TL kaçak elektrik bedelinin istirdatı ile 22/10/2014 tarihinden itibaren işleyen avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya iadesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurlumuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile;
2-Davacının davalıya icra baskısı altında ödemek zorunda kaldığı ve borçlu olmadığı 12.956,48-TL kaçak elektrik bedelinin istirdatı ile 22/10/2014 tarihinden itibaren işleyen avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 885,06-TL Harçtan peşin alınan 31,15-TL harcın mahsubu ile bakiye 853,91-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca 5.100-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
5-Red edilen kısım yönünden avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca 5.100-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı ödenmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 56,35-TL ilk gider, 176,60-TL tebligat ve müzekkere gideri ile 5.177,40-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 5.410,35-TL yargılama giderinin red ve kabul durumu nazara alınarak takdiren 3.876,52-TL sinin davalıdan tahsili davacıya verilmesine,
7-Davalı tarafından yapılan 148,50-TL tebligat ve müzekkere giderinin red ve kabul durumu nazara alınarak takdiren 42,54-TL nin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine.
8-HMK 333. md. uyarınca yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde yatırana iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğunda, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.21/12/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır