Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/204 E. 2021/357 K. 25.05.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/204
KARAR NO: 2021/357

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/03/2014
KARAR TARİHİ : 25/05/2021
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin faturalı alacaklarına karşılık müşterisi “… TİC. A.Ş.” tarafından müvekkili şirkete 27/02/2014 ve 27/01/2014 vade tarihli ve sırasıyla 62.955,00 TL ve 32.000,00 TL tutarlı 2 adet çekin düzenlenip, müvekkili şirkete teslim edildiğini, müvekkili şirketin muhasebe yetkilisinin bu 2 çek ile ilgili olarak Faktoring hizmeti almak amacıyla kendilerini… Faktoring Finans Hizmetleri Tic. A.Ş. Yetkilileri olarak tanıtan kişilerle telefon ile görüşüp daha sonra randevu alarak müvekkili çalışanının kendisine bildirilen adreste … Faktoring Şirketinin görevlileri gibi davranan kişilerce karşılandığını, söz konusu kişilerin kendisini…olarak tanıtan kişiye yönlendirdiğini, görüşme sırasında bu kişinin çekleri teslim etmesini istediğini, müvekkili şirket çalışanının ise teslime dair bir tutanak imzalanmasını talep ettiğini, adı geçen şahsın muhasebe departmanına gidip tutanağı hazırlayıp getireceğini belirttiğini, başka bir odaya doğru gidiyor izlenimi yaratıp görüşme yapılan odadan çıkıp çekleri alarak ortadan kaybolduğunu, müvekkili şirketin dolandırıcılığı yapan kişilerin bu ofisi bir günlüğüne kiraladıklarını öğrendiğini, bu konuda müvekkilinin şikayeti üzerine savcılık nezdinde … hazırlık numaralı soruşturma dosyası açıldığını, soruşturmanın halen devam ettiğini, davaya konu çeklerin müvekkili şirketin elinden dolandırıcılık yoluyla çıktığını, durumun “… GIDA SAN. VE DIŞ TİC. A.Ş.” ve … Bankasına olay günü gecikmeksizin haber verildiğini, bununla beraber çeklerin tahsili için Faktoring Şirketlerine başvurulabileceği düşüncesiyle Faktoring Derneğine 24/12/2013 günü sabah 11:44 tarihli e-posta ile dava konusu çeklerin çalındığı bilgisi ve müvekkili şirket yetkilisinin yaptığı şikayet ve ifade tutanağı da eklenerek iletildiğini, Faktoring derneğine bildirim yapıldıktan sonra 24/12/2013 tarihinde … Faktoring Yetkilisi olarak kendisini tanıtan bir kişinin müvekkili şirketin muhasebe yetkilisine 27/01/2014 vade tarihli ve 32.000,00 TL tutarlı çek için … A.Ş.’ye başvurulduğunu söyleyerek çekin doğruluğunu teyit etmek istediğini, bunun üzerine müvekkili şirketin muhasebe yetkilisinin çekin çalıntı olduğunu, kendilerine telefonla bildirdiğini, sonrasında müvekkili şirket Mali müşavirinin …A,Ş.’yi arayarak şirket yetkilisi …ile telefonda görüştüğünü, görüşmede 27/01/2014 vade tarihli ve 32.000,00 TL tutarlı çekin kendilerine işlem görmesi için teklif edildiğini, ancak henüz devralınmadığının belirtildiğini, davalı …’in çeki ciro yoluyla devralmadan önce söz konusu çeklerin çalıntı olduğunu bildiğini tüm bu hususların ses kayıtlarının dosyaya celbi ve tanık beyanları ile ispatlanacağını, müvekkili şirket tarafından 24/12/2013 günü öğleden sonra 15:53 saatindeki e-posta ile söz konusu durumun 2. Kez Faktoring Derneği’ne iletildiğini, tüm bu izah ve uyarılara rağmen …Faktoring A.Ş.’nin söz konusu çeki devraldığını, diğer taraftan … Faktoring A.Ş.’nin 27/02/2014 tarihli 62.955,00 TL tutarlı diğer çekin ödenmesi için …Bankası Gayrettepe Şubesi’ne başvurduğunu, davalı …’in de ne müvekkili şirkete ne de çekin asıl keşidecisine çeki işleme almadan önce danışmadığını, her iki davalının çeklerin çalıntı olduğunu bilmelerine rağmen devri kötü niyetle gerçekleştirdiklerini beyanla; davaya konu 2 adet çekin istirdadına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :
Davalı …Ş. Vekili cevap dilekçesinde; Davaya konu 27/01/2014 keşide tarihli 32.000,00 TL tutarlı çekin müvekkiline ciro suretiyle geçtiğini, müvekkili şirkete çeki ciro ederek veren ” …” arasında 20/12/2013 tarihinde imzalanmış Faktoring Sözleşmesi bulunduğunu, müvekkilinin müşterisine 20/12/2013 tarihinde 31.000,00 TL’lik ödeme yaptığını, ödemeyi yapan müvekkilinin davaya konu çeklerden 32.000,00 TL tutarlı olan çeki alacağının tahsili amacıyla kayda aldığını, müvekkili şirkete 20/12/2013 tarihinde teslim edilen çekin bedelinin müşterisine ödendiğini, müvekkilinin davacıyı arayıp çekin doğruluğunu teyit ettirdiği iddialarının yerinde olmadığını, kaldı ki 27/12/2013 tarihinde yapıldığı iddia edilen telefon görüşmesinin bir an için doğru olduğu kabul edilse bile somut olayda 20/12/2013 tarihinde ödeme yapılmış olması karşısında bir anlamı bulunmadığını, Faktoring işlemi sonucu ödeme yapılmış olması karşısında bir anlamı bulunmadığını, davaya konu 32.000,00 TL tutarlı çekin muhattap bankaya ibraz edildiğinde ödenmemesi üzerine çekin tahsili amacıyla davacı ve diğer borçlular hakkında İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile icra takibi yapıldığını, takip borcuna karşılık 7.130,00 TL’lik kısmi ödeme yapıldığını, icra takibinin bakiye alacağın tahsili için devam ettiğini, davacının anlatımlarından dolandırıldığının anlaşıldığını, bu bağlamda davanın kendilerine yöneltilmesinin bir dayanağının bulunmadığını, müvekkilinin kötü niyetli olduğu iddialarının yerinde olmadığını beyanla davanın reddini talep etmiştir.
Diğer davalı …Ş. Vekili cevap dilekçesinde; Müvekkilinin üzerine düşen tüm edimleri yerine getirdiğini, davaya konu 27/02/2014 keşide tarihli 62.955,00TL tutarlı çeki dava dışı ” … MATBACILIK SAN. TİC. LTD. ŞTİ.”nden Faktoring Sözleşmesi çerçevesinde devraldığını, müvekkili şirketin iyi niyetli olduğunu, İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile yapılan takipte keşideci tarafından çek bedelinin ödendiğini beyanla; davanın reddini talep etmiştir.

GEREKÇE:
Dava; Dolandırıcılık yolu ile davacıdan alındığı ve Faktoring Sözleşmeleri çerçevesinde davalılara verildiği iddia olunan 2 adet çekin istirdadı talebine ilişkindir.
Mahkememizce 29/03/2016 tarih … esas …karar sayılı karar ile davacının, davalıların kötüniyetli olarak çalıntı olduğunu bildikleri çekleri ciro yoluyla devraldıklarını ileri sürdüğü, davacının Faktoring Derneğine 24/12/2013 tarihinde e-posta ile durumu bildirdiği, davaya konu çeklerin faktoring şirketlerince 20/12/2013 tarihinde devralındığı, davalıların kötüniyetli olduklarına dair delil bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar karar verilmiştir.
Davalı vekillerinin mahkememiz kararını temyizi üzerine dosya Yargıtay’a gönderilmiş, Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 08/10/2019 tarih 2019/1949 esas 2019/4678 karar sayılı ilamında; “Davalılardan … Faktoring A.Ş.’nin hamili olduğu ve tahsil ettiği 27/02/2014 tarihli ve 62.955 TL bedelli …Bankası Atrium Şubesi İstanbul’a, keşideci …A.Ş. tarafından davacı … San. ve Tic. A.Ş. lehine keşide edilen çekin 1. cirosunun …Ltd. Şti., 2. cironun …Ltd. Şti., 3. cironun çek lehdarı …Tic. A.Ş., son cironun ve çeki bankaya ibraz eden kişinin … A.Ş. olduğu, çekin muhatap banka tarafından karşılıksız olduğu belirtilip mahkemenin tedbir kararı nedeniyle işlem yapılmadığı anlaşılmıştır. Görüldüğü gibi bu çekte birinci ciro çek lehdarı tarafından yapılmadığından ciro zinciri kopuktur. Yine çekin son hamili …A.Ş. ile bir önceki ciranta ve lehdar…. A.Ş. arasında herhangi bir faktoring işlemi olmadığından, faktoring şirketleri bir faktoring sözleşmesi olmadan ve gerçek bir alacağı temlik alma dışında bir çeki ciro ile alamayacaklarından, bu çekteki son hamil olan … A.Ş. yetkili hamil değildir. Bu itibarla yetkili hamil olmayan bu davalıya karşı açılan davanın mahkeme tarafından reddi doğru olmamıştır. Çekin lehdarı davacı olduğundan ve yukarıda açıklanan nedenlerle … A.Ş. yetkili hamil olmadığından bu çekin davacıya istirdaten iadesi gerekir. Ancak bu çek tahsil edildiğinden, bu çekin aynı yerine davalı tarafından tahsil edilen karşılığının iadesine karar verilmesi gerekirken davacının, bu davalıya yönelik davasının reddi doğru olmamış hükmün bu yönden bozulması gerekmiştir.” gerekçesi ile mahkememiz kararını bozmuştur.
Mahkememizce usul ve yasaya uygun bozma ilamına uyularak yargılamaya devam edilmiştir.
Davacı, dava konusu lehdarı olduğu iki adet çekin birinci ciroyu yapmış olarak rızası dışında elinden çıktığından hasımsız olarak çek iptali davası açmış. Bu davada iki çekten herbirinin davalılarda olduğunun anlaşılması üzerine bu kez çek hamillerine karşı çeklerin haklı hamili olduğu iddiasıyla çek istirdatı davası açmıştır. Dava sırasında çeklerin keşidecisi tarafından ödendiği anlaşıldığından davasını çekin aynı yerine bedeline hasrettiği anlaşılmıştır.
Davalılardan … A.Ş.’nin hamili olduğu ve tahsil ettiği 27/02/2014 tarihli ve 62.955 TL bedelli … Bankası Atrium Şubesi İstanbul’a, keşideci … A.Ş. tarafından davacı … Danışmanlığı San. ve Tic. A.Ş. lehine keşide edilen çekin 1. cirosunun … Ltd. Şti., 2. cironun …Ltd. Şti., 3. cironun çek lehdarı …A.Ş., son cironun ve çeki bankaya ibraz eden kişinin…A.Ş. olduğu, çekin muhatap banka tarafından karşılıksız olduğu belirtilip mahkemenin tedbir kararı nedeniyle işlem yapılmadığı anlaşılmıştır.
… A.Ş.’nin hamili olduğu bu çekte birinci ciro çek lehdarı tarafından yapılmadığından ciro zincirinin koptuğu, çekin son hamili …A.Ş. ile bir önceki ciranta ve lehdar … Danışmanlığı San. ve Tic. A.Ş. arasında herhangi bir faktoring işlemi olmadığı, faktoring şirketleri bir faktoring sözleşmesi olmadan ve gerçek bir alacağı temlik alma dışında bir çeki ciro ile alamayacaklarından, bu çekteki son hamil olan … Faktoring A.Ş. yetkili hamil olmadığı anlaşılmıştır.
Yetkili hamil olmayan bu davalıya karşı açılan davada çek bedelinin davacıya istirdaten iadesi gerekir.
İstanbul … İcra müdürlüğüne ait …sayılı dosyada alacaklı vekili tarafından 24.03.2014 tarihli dilekçe ile takipten feragat edildiği bildirilmiş , mahkememiz dosyasına ibraz edilen 15.04.2014 tarihli dilekçe ile keşideci tarafından çek bedelinin ödenmesi nedeniyle harçlar yatırılarak çekin keşideciye iade olduğu beyan olunmuştur.
Anılan durum karşısında Davaya konu davalılardan … A.Ş’nin hamili olduğu 27/01/2014 tarihli 31.000-TL bedelli… Bankası Artrium Şubesine ait Keşidecisi …A.Ş, Lehdarı … A.Ş olan çeke yönelik olarak açılan istirdat istemli davada mahkememizin…-… karar sayılı ilamı ile verilen davanın reddine yönelik karar Yargıtay bozma kapsamı dışında bırakıldığından bu hususta yeniden karar verilmesine yer olmadığına,
Davalı … hamili olduğu 27/02/2014 tarihli 62.955-TL bedelli … Bankası Artrium Şubesine ait keşidecisi …A.Ş, lehdarı…A.Ş olan çekin icrada tahsil edilen karşılığı olan ve dava dilekçesi ile talep edilen 62.955-TL’nin davalı …’den alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Davanın KABULÜ ile;
1-Davaya konu davalılardan … Faktoring A.Ş’nin hamili olduğu 27/01/2014 tarihli 31.000-TL bedelli …Bankası Artrium Şubesine ait Keşidecisi … A.Ş, Lehdarı … A.Ş olan çeke yönelik olarak açılan istirdat istemli davada mahkememizin …-…karar sayılı ilamı ile verilen davanın reddine yönelik karar Yargıtay bozma kapsamı dışında bırakıldığından bu hususta yeniden karar verilmesine yer olmadığına,
2-Davalı … hamili olduğu 27/02/2014 tarihli 62.955-TL bedelli …Bankası Artrium Şubesine ait keşidecisi …A.Ş, lehdarı … A.Ş olan çekin icrada tahsil edilen karşılığı olan 62.955-TL’nin davalı …’den alınarak davacıya verilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 4.300,46-TL nispi karar harcından davacı tarafından peşin yatırılan 1.621,60-TL harcın mahsubu ile bakiye 2.678,86-TL harcının davalı …Ş’den alınarak hazineye gelir kaydına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 8.984,15-TL nispi vekalet ücretinin davalı …Ş’den alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 1.646,80-TL ilk gider, 1.000-TL bilirkişi, 325,30-TL tebligat ve müzekkere gideri olmak üzere toplam 2.972,10-TL Yargılama giderinin davalı …Ş’den alınarak davacıya verilmesine,
6-HMK. 333. md. uyarınca yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde yatırana iadesine,
Dair, Davacı Vekili Av… ve Davalı … Vekili Av. …’in yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren yasal süresi içeresinde Yargıtay ilgili dairesinden temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.25/05/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır