Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/199 E. 2022/814 K. 26.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/199 Esas
KARAR NO : 2022/814
DAVA : Tazminat (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/03/2021
KARAR TARİHİ : 26/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; Davacının kendisine ait … hesabında davalı … AŞ. nezdinde … numaralı hesap üzerinden bir dönem kaldıraçlı alım-satım işlemleri gerçekleştirdiğini, 31.12.2020-03.01.2021 tarihleri arasında hesaptaki parasının büyük bir kısmını kaybettiğini, bu süreçte davalı aracı kurum tarafından gerektiği gibi uyarılmadığını, eksik bilgilendirildiğini, teminatlandırma işlemlerinin gereği gibi yapılmadığını ve sonuç olarak davalı aracı kurumun ihmal ve kusuru ile zarara uğratıldığını, 31.12.2020 tarihinde davacı’nın … numaralı hesabında mevcut teminat seviyesi %179 iken %137’lere gerilediği, o esnada davacının herhangi bir işlem yapmasına izin verilmediği, 03.01.2021 tarihinde davacı tarafından teminat seviyesinin düşüklüğüne ilişkin teminat seviyesinin yükseltilmesi adına satış talimatı verilmeye çalışılsa da “işlem kısıtlı” uyarısı verildiği ve herhangi bir işlem gerçekleştirilemediği, davacının devamlı işlem talimatı vermeye çalışmasına rağmen sürekli “ret” uyarısı ile karşılaştığı ve dakikalar içerisinde teminat seviyesinin sıfırlandığı ve hesabındaki birikmiş olan tüm parasını kaybettiği, bu miktarın yaklaşık olarak 230.000 USD’ye denk geldiği, davacı’nın mevzuat çerçevesinde “profesyonel yatırımcı” olmadığı, “genel yatırımcı” statüsünde olduğu, kendisine hiçbir uyarı yapılmadığı, kendisinin bilgisizliğinden yararlanılarak büyük ölçüde zarara uğratıldığı, davalı aracı kurumun davacının menfaatlerini korumadığı, davacıya karşı olan sadakat ve özen yükümlülüğünü yerine getirmediği, aydınlatma ve risk açıklama yükümlüğünün de ihlal edildiği, davalı aracı kurumun mevzuata aykırı işlemleri ve kötü yönetimi sonucunda davacıyı zarara uğrattığı iddia edilerek davalı aracı kurumun sözleşme ve mevzuata aykırı işlemleri sebebiyle davacının uğramış olduğu zararın tespit edilerek, HMK’nın 109. maddesi uyarınca kısmi dava olmak üzere, şimdilik 2.000 USD fiili ödeme günündeki kur üzerinden maddi tazminatın ve ihtar tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun’un 4/a maddesi uyarınca işleyecek devlet bankalarının USD ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faizi ile birlikte davalı aracı kurumdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesi özetle; Davacının, mevzuat ve sözleşme ile uyumlu olarak 50.000-TL muadili döviz teminatı ile işlemlere başladığı, işlemlerde yaptığı zararlar neticesinde teminatında azalma meydana geldiği, teminat çekme nedeniyle oluşmayan azalma kapsamında işlemlerine devam edildiği, sonrasında teminatından para çekme işlemi neticesinde ise sistemin yeni işlem yapmaya mevzuat ve sözleşme kapsamında izin vermediği, başlangıç teminatının altında pozisyon taşındığı süreçte mevzuat ve sözleşme kapsamında para çekme nedeniyle işlem yapılmasına elverişli olmayan davacının sürdürme teminatının (%75) piyasa koşulları nedeniyle yetersiz seviyeye ulaştığı, teminat yetersizliği sebebiyle yeni pozisyon açamayan ve margin call talebi alan davacı tarafından bu kez açık pozisyonlarının kapatılmaya başlandığı, pozisyon kapatma işlemi ile teminat oranı stop-out seviyesinin de (%25) altına gerilediği, teminatın stop out seviyesinin altına düşmesi neticesinde Tebliğ ve sözleşme ile uyumlu olarak en zarardaki pozisyondan başlamak üzere Davacı’nın açık pozisyonlarının sistem tarafından kapatıldığı, davacı tarafın, 29.08.2019 tarihinde internet/sanal şube üzerinden onaylanmış tebliğ ve sözleşmeler kapsamında 50.000-TL muadili USD teminatı karşılığında kaldıraçlı alım satım işlemleri yapmaya başladığı, tebliğ ve sözleşme hükümleri ile uyumlu olarak, teminattan para çekimi olmaksızın ve sadece işlem zararlarından kaynaklanan teminat azalması neticesinde işlem yapmaya devam edebildiği, 31.12.2020 tarihinde saat 11:31 itibarıyla hesap teminatı (equity) 50.000,00 TL muadili döviz muadilinin altında (2.281,96 USD) iken saat 11:35 itibarıyla Davacının saat 11:04’teki talimatına istinaden 500.- USD teminat çekme talebi gerçekleştirildiği ve söz konusu işlem neticesinde III-37.1 Sayılı Tebliğ 27. Maddesi 4. Bendi ilk cümlesi gereğince yeni pozisyon açılmasına izin verilmediği, 04.01.2021 tarihinde saat 00:59 itibarıyla piyasa koşulları neticesinde davacının teminat seviyesinin, sürdürme teminatının (%75) altına düşmesi sebebiyle davacının e-posta adresine margin call gönderildiği, … talebi kendisine ulaşan davacı muhtelif yeni pozisyonlar açmak istemişse de hesapta yeterli teminat tutarı bulunmadığından işlem platformunun, Tebliğ ve sözleşme düzenlemeleri ile uyumlu olarak işlemlere izin vermediği, 31.12.2020 tarihinde Davacı’nın … numaralı hesabında mevcut teminat seviyesi %179 iken %137’lere gerilediği, o esnada davacının herhangi bir işlem yapmasına izin verilmediği, 03.01.2021 tarihinde davacı tarafından teminat seviyesinin düşüklüğüne ilişkin teminat seviyesinin yükseltilmesi adına satış talimatı verilmeye çalışılsa da “işlem kısıtlı” uyarısı verildiği ve herhangi bir işlem gerçekleştirilemediği, davacı’nın devamlı işlem talimatı vermeye çalışmasına rağmen sürekli “ret” uyarısı ile karşılaştığı ve dakikalar içerisinde teminat seviyesinin sıfırlandığı ve hesabındaki birikmiş olan tüm parasını kaybettiği, bu miktarın yaklaşık olarak 230.000 USD’ye denk geldiği, teminat yetersizliği sebebiyle yeni pozisyon açamayan ve margin call talebi alan davacı tarafından bu kez açık pozisyonların kapatılmaya başlandığı ve saat 02:05:16 itibarıyla mevcut … ID no.lu 0,01 kontrat … açık satış pozisyonunun manuel olarak kapatılması ve söz konusu pozisyonun kapatılması neticesinde teminat oranının daha da düşerek %20,27 ile stop-out seviyesinin de (%25) altına gerilediği, teminatın Stop-out seviyesi altına düşmesi neticesinde tebliğ ve sözleşme ile uyumlu olarak en zarardaki pozisyondan başlamak üzere davacının açık pozisyonlarının sistem tarafından kapatılmaya başlandığı, davacının teminat oranının stop-out oranının altına düşmesine sebebiyet veren ilk kapama emri de dahil olmak üzere 04.01.2021 günü saat 02:05:16 ile saat 02:16:36 arasında gerçekleştirilen toplam 1.198 işlem kapaması neticesinde teminat oranının %25 stop-out seviyesinin üzerine çıktığı iddia edilerek davanın dava şartı yokluğundan reddine, yargılama giderleri, vekalet ücreti ve arabuluculuk ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
14.01.2022 tarihli bilirkişi raporu özetle; Davacının teminat hesabından 500 USD çekilmesi ve teminat değerinin 50.000-TL’nin altında bulunması sebebiyle, sermaye piyasası mevzuatındaki düzenlemelere uygun olarak, davacının tekrar teminatını 50.000-TL veya muadili seviyeye çıkarmadan yeni pozisyon açılmasına izin verilmemesinin, 37.1 sayılı “Yatırım Hizmetleri ve Faaliyetleri ile Yan Hizmetlere İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğdin “Kaldıraçlı işlemlerde kaldıraç oranı ve teminatlar başlıklı” 27 inci maddesinde yer alan “İşlemlere başlamadan önce veya başladıktan sonra hesaptan nakit çekilmesi veya başka bir kuruma virman yapılması suretiyle başlangıç teminat tutarının 50.000-TL veya muadili döviz tutarının altına düşürülmesi halinde pozisyon açılamaz.” hükmüne (27/4) ve taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine uygun olduğunu, teminat hesabında birbirinden bağımsız alım satım yönlü pozisyonların birbirini %100 korumadığı piyasa şartlarında, … kontratında 0,01 lot pozisyonun da kapatılmasıyla teminat değerinin %25 altına düştüğü ve tüm pozisyonların, en büyük zararlı pozisyondan başlamak üzere domino etkisiyle kapatıldığı, anılan işlemlerin, III-37.1 sayılı “Yatırım Hizmetleri ve Faaliyetleri ile Yan Hizmetlere İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ”in “Tezgahüstü türev araç işlemlerinde müşterilerden teminat alınması ile ilgili esaslar” başlıklı 25/Ç hükmünde düzenlenen başlangıç teminatı, sürdürme teminatı ve teminat tamamlama düzenlemeleri ile taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine aykırılık teşkil etmediğini, davacının işlem talimatı vermeye çalışmasına rağmen sürekli “ret” uyarısı ile karşılaştığı ve dakikalar içerisinde teminat seviyesinin sıfırlandığı ve hesabındaki birikmiş olan tüm parasını kaybettiği, bu miktarın yaklaşık olarak 230.000 USD’ye tekabül ettiği yönündeki iddiası kapsamında yapılan incelemede, yukarıda ayrıntılı olarak açıkladığımız gerekçeler çerçevesinde davalı aracı kuruma atf-ı kabil bir kusurun bulunmadığı, gerek davacının süreç içerisinde bilgilendirilmesinin gerek teminatlandırma işlemlerinin mevzuata uygun şekilde davalı kurum tarafından gereği gibi yerine getirildiğini görüş ve beyan etmişlerdir.
11.05.2022 tarihli bilirkişi raporu özetle; Davacı müşterinin aracı kurum nezdindeki … nolu hesabına toplam 166.050 USD teminat yatırmış olduğu, bunun karşılığında teminatının toplam 73.750 USD’sini çektiği böylece nette 92.300 USD ile kaldıraçlı işlemler yaptığı, bu işlemlerin sonuçları 29.12.2020 tarihi ile hesabına 144.703,13 USD olumlu yansımış iken 04.01.2021 tarihi ile taşımış olduğu 1.198 açık pozisyonun mevzuat ve sözleşme hükümleri gereği kapanması sebebiyle 235.879,45 USD zarar olarak yansımış olduğu,
Teminat (USD) SWAP (usd) Hesaba Yansıyan İşlemler (USD) Toplam Bakiye (USD)
92.300,00 -21.906,16 74.309,31 144.703,15
Teminat (USD) SWAP (USD) Hesaba Yansıyan İşlemler (USD) Toplam Bakiye (USD) -11.778,99 -224.100,46 -235.879,45
Diğer taraftan MT4 platformunun verimliliği, etkinliği, teminatlandırma ve bu kapsamdaki diğer iddiaların Bilirkişi Kurulu üyelerinin uzmanlık alanları itibariyle incelenmesinin mümkün bulunmadığının açık olduğu, ilgili program veya aracı kurum sistemleri üzerinde veya bunlar hakkında teknik incelemeyi gerektiren bu iddiaların takdirinin Mahkememize ait olduğu, tüm bu açıklamalar bağlamında davacının iddialarını doğrulamaya yarar bir tespite ulaşma imkânı bulunamadığını görüş ve beyan etmişlerdir.
GEREKÇE:
Dava, kadıraçlı alım satım işlemleri yapan davacının davalının sermaye piyasası mevzuatına aykırı işlemleri sonucu zarara uğradığından bahisle alacak istemine ilişkindir.
Davalı şirketin, Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuat hükümlerine tabi olarak faaliyet
gösteren ve Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından denetlenen, Kaldıraçlı Alım-Satım ve
Yurt Dışı Türev Araçlar yetki belgelerine sahip bir aracı kurum olduğu,
davacı müşterinin davalı aracı kurum nezdindeki yatırım hesabına yönelik; 29.08.2019 tarihi
itibariyle Yatırım Hizmetleri Çerçeve Sözleşmesi, Kaldıraçlı Alım Satım Çerçeve Sözleşmesi,
Kaldıraçlı İşlem Genel Müşteri Beyanı ile Çerçeve Sözleşme ekleri, Kaldıraç Oranlarına ve
İşlem Teminatı Tutarlarına/Oranlarına İlişkin Beyan Formu ve Ücret, Komisyon ve Masraf
Tarifesi”’ni İNTERNET/SANAL ŞUBE üzerinden okuyup onaylamış olduğu, davacının teminat hesabından 500 USD çekilmesi ve teminat değerinin 50.000-TL’nin altında bulunması sebebiyle, sermaye piyasası mevzuatındaki düzenlemelere uygun olarak, davacının tekrar teminatını 50.000-TL veya muadili seviyeye çıkarmadan yeni pozisyon açılmasına izin verilmemesinin, 37.1 sayılı “Yatırım Hizmetleri ve Faaliyetleri ile Yan Hizmetlere İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğdin “Kaldıraçlı işlemlerde kaldıraç oranı ve teminatlar başlıklı” 27 inci maddesinde yer alan “İşlemlere başlamadan önce veya başladıktan sonra hesaptan nakit çekilmesi veya başka bir kuruma virman yapılması suretiyle başlangıç teminat tutarının 50.000-TL veya muadili döviz tutarının altına düşürülmesi halinde pozisyon açılamaz.” hükmüne (27/4) ve taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine uygun olduğu, teminat hesabında birbirinden bağımsız alım satım yönlü pozisyonların birbirini %100 korumadığı piyasa şartlarında, … kontratında 0,01 lot pozisyonun da kapatılmasıyla teminat değerinin %25 altına düştüğü ve tüm pozisyonların, en büyük zararlı pozisyondan başlamak üzere domino etkisiyle kapatıldığı, anılan işlemlerin, III-37.1 sayılı “Yatırım Hizmetleri ve Faaliyetleri ile Yan Hizmetlere İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ”in “Tezgahüstü türev araç işlemlerinde müşterilerden teminat alınması ile ilgili esaslar” başlıklı 25/Ç hükmünde düzenlenen başlangıç teminatı, sürdürme teminatı ve teminat tamamlama düzenlemeleri ile taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine aykırılık teşkil etmediği, davacının işlem talimatı vermeye çalışmasına rağmen sürekli “ret” uyarısı ile karşılaştığı ve dakikalar içerisinde teminat seviyesinin sıfırlandığı ve hesabındaki birikmiş olan tüm parasını kaybettiği, davalı aracı kuruma atf-ı kabil bir kusurun bulunmadığı, gerek davacının süreç içerisinde bilgilendirilmesinin gerek teminatlandırma işlemlerinin mevzuata uygun şekilde davalı kurum tarafından gereği gibi yerine getirildiğinin mahkememizce alınan iki ayrı heyet bilirkişi raporuyla tespit edildiği anlaşıldığından, davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince peşin alınan 255,55-TL. nin 80,70-TL. nispi karar harcından mahsubu ile fazla 174,85-TL harcın kararın kesinleşmesi sonrası talep halinde davacıya iadesine,
3-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesinin “…Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen ve taraflarca karşılanan arabuluculuk ücreti, yargılama giderlerinden sayılır…” hükmü gereği 1.320,00-TL’sı arabuluculuk ücretinin davacıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Davalı vekili lehine karar tarihindeki avukatlık asgari ücret tarifesi üzerinden hesap olunan 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-HMK. 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiyesinin kararın kesinleşmesi sonrası davacıya iadesine,
Mahkememizin bu kararına karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde, Mahkememize ve Mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine dilekçe verilmek suretiyle … BAM ilgili Hukuk Dairesince incelenmek üzere İstinaf yoluna başvuru hakkı bulunduğuna dair verilen karar, hazır olan davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı karar verildi. 26/10/2022

Katip …
(e-imza)

Hakim …
(e-imza)