Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/150 E. 2021/183 K. 04.03.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/150 Esas
KARAR NO : 2021/183
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/12/2013
KARAR TARİHİ : 04/03/2021

Mahkememizde görülen İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA / Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;
Japonya menşeli takip alacaklısı müvekkili şirket ile davalı şirket arasındaki ticari ilişkinin sona ermesi nedeniyle tarafların davalı şirket nezdinde bulunan stok malların geri alınması hususunda bir mutabakata vardıklarını, bu mutabakat kapsamında davalı şirket stoklarında bulunan malların bir kısmının Ocak 2013’te geri alındığını ve Ukrayna ile Macaristan’daki başka alıcılara sevk edildiğini,
Bu ilk parti stok iadesinden sonra, davalı şirket yetkilisi … ’ün 04.03.2013 tarihinde bir elektronik posta göndererek stokların bir kısmının Ukrayna ve Macaristan’a gönderilerek iade edildiğini, kalan stokların da iadesinin gerektiğini söylediğini,
Bunun üzerine, tarafların kalan stokların hepsini oluşturan 588 adet lastiğin iadesi hususunda anlaştıklarını, davalı şirketin, malların tamamı için 25.03.2013 tarih 2013/… numaralı faturaları düzenleyerek davacı şirkete gönderdiğini, davacının anılan fatura bedellerini davalı şirketin banka hesabına ödediğini,
Ödemenin yapılmış olmasına rağmen davalı şirketin davacı şirket tarafından gösterilen adrese teslim etmeyi taahhüt ettiği malları teslimden imtina ettiğini, davalı şirketin 02.05.2013 tarihinde gönderdiği elektronik posta ile parasını tahsil ettiği malları davacı şirketin gösterdiği teslimat yerine ve kişisine teslim etmeyeceğini açıkça bildirdiğini,
Yapılan yazılı ve sözlü bildirimlerin tamamının sonuçsuz kaldığını, bu nedenle, … Noterliği’nin … sayılı ihtarnamesinin gönderildiğini, teslim yükümünü yerine getirmesi hususunun ihtar edilerek davalı şirketin temerrüde düşürüldüğünü, verilen sürede malları teslim etmeyen davalı şirkete bu kez … Noterliği’nin … sayılı ihtarnamesi gönderilerek Borçlar Kanunu’nun 123. maddesi uyarınca 3 işgünlük bir ek süre verildiğini, bu ek sürede edimini yerine getirmemesi halinde davacının taraflar arasındaki mutabakattan dönmüş sayılacağı ve ödenen mal bedeli ile mahrum kalınan karın kendisinden talep edileceğinin ihtar edildiğini,
Anılan iki ihtarnamenin tebliğ edilmiş olmasına rağmen, davalı şirketin hiçbir cevap vermediğini, bedellerini tahsil ettiği malları teslim edimini de yerine getirmediğini, davacı şirketin de taraflar arasındaki mutabakattan döndüğünü,
Ödenmiş mal bedeli olan 261.475,30 ABD Doları ile mahrum kalınan kar olan 6.000.- Euro’nun tahsili için … İcra Müdürlüğü’nün 2013/… E. sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davalının borca itirazı üzerine takibin durduğunu, öte yandan Macaristan’a yapılan sevkiyat sırasında, Macaristan’daki alıcı tarafından reddedildiği için halen davalı şirket nezdinde bulunan 231 adet lastiğin de davalı şirket nezdinde olduğunu, anılan lastiklerin bedellerinin de davacı şirketçe ödendiğini, davalı şirketin bedeli ödenmiş lastikleri teslim etmeyi reddettiğinden bu lastik bedellerinin de iadesi talebinin gerektiğini, bu hususların tarafların ticari defter ve kayıtları ile ispat edileceğini beyanla,
Davalının … İcra Müdürlüğü’nün 2013/… E. sayılı dosyasına yaptığı itirazının iptaline, davacı alacağının faizi (Alacağın ABD Doları olan kısmı için takip tarihinden itibaren hesaplanacak devlet bankalarının ABD Doları ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faizi, alacağın Euro olan kısmı için takip tarihinden itibaren devlet bankalarının Euro ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faizi) ile birlikte tahsiline ve takibin devamına, davalının alacak konusu meblağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, harç, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP / Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;
Davacı şirketin, taraflar arasındaki 01.01.1999 tarihli distribütörlük sözleşmesini ani edimle ve haksız olarak feshettiğinden müvekkiline borcunun bulunduğunu, davalının bu nedenle müşteri tazminatı ve maddi tazminat talepli alacak davasını ikame ettiğini, ilgili davanın, … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2012/… E. numaralı dosyası üzerinden görülmeye devam ettiğini,
Davacı şirkete gönderilen 06.02.2013 tarihli elektronik posta gönderisi ile müvekkili stoklarında bulunan dava konusu lastiklerle ilgili bir ödeme yapılması durumunda da, davacının müvekkiline olan dava konusu borcu dolayısıyla; ödenen tutarın davanın faiz ve ferilerine sayılacağı ve bu itibarla müvekkilinin lastikler üzerinde takas ve hapis hakkını kullanacağının bildirildiğini,
Davacı şirketin, 06.02.2013 tarihli elektronik posta gönderisinin içeriğine sözlü veya yazılı herhangi bir itirazda bulunmadığını,
Davacının, 6102 sayılı TTK nın 21/3. maddesi uyarınca 8 gün içerisinde, davalının 06.02.2013 tarihli elektronik posta gönderisine itiraz etmediği için davalının stoklarda bulunan lastikler üzerinde takas ve hapis hakkını kullandığını kabul etmiş sayılacağını, bilindiği gibi takas hakkının, 6098 sayılı TBK nın 139. maddesinde düzenlendiğini, iki kişinin karşılıklı ve aynı cinsten olan muaccel olan borçlarının birbirini karşıladığı oranda taraflardan birinin irade açıklamasıyla sona erdirilmesine olanak tanıyan bir hak olduğunu,
Hapis hakkının ise 4721 sayılı Medeni Kanunun 950. maddesinde düzenlenmiş olduğunu, alacaklının borçluda olan alacağı ödeninceye kadar borçluya ait malı elinde tutmak ve borç ödenmeyince de onu paraya çevirmek hakkı olduğunu, bunun için, iki alacak arasında bir bağın mevcut olmasının yeterli olduğunu,
Davalının yasadan kaynaklanan “takas” ve “hapis” hakkını kullandığının, davacı şirkete bildirilmesine rağmen, davacı şirketin haksız ve kötü niyetli olarak, davalı aleyhine takibe geçtiğini, yukarıda sıralanan yasal gerekçelerle takibe itiraz etmeleri üzerine huzurdaki haksız ve hukuka aykırı davayı ikame ettiğini,
Taraflar arasındaki ticari ilişki ve davalının davacıdan olan alacağının yasal gerekçeleri ile dayanılan tüm delillerin … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2012/… nolu dava dosyasında mübrez olduğunu,
Ancak, huzurda görülmekte olan işbu davada taraflar arasındaki ihtilafa kısaca değinmek gerekirse; müvekkili … Grup’un, 1951 yılından bu yana otomotiv, lastik ve sigorta alanında faaliyet göstermekte ve 1999 yılından beri … & … ve … Lastiklerinin Türkiye tek distribütörlüğünü yapmakta olduğunu, taraflar arasındaki hukuki ilişkinin, davalı ile … … CO. LTD. unvanlı şirket arasındaki 1 Ocak 1999 tarihli distribütörlük sözleşmesine dayanmakta olduğunu, Davacı şirketin, 2003 yılında … … CO. LTD unvanlı şirketi devraldığını, böylece ilgili sözleşmenin taraflar arasında hüküm ve sonuçlarını doğurmaya devam ettiğini, bu hususun, davacı tarafından düzenlenen Gümrük Giriş Beyannamelerinden teyit edilebilmekte olduğunu,
Davalı şirketin 1999 yılından bu yana 14 sene boyunca, Türkiye pazarında hiç bilinmeyen … lastiklerinin tüketicilere tanıtılması, ulaştırılması ve Türk lastik pazarında yer bulabilmesi adına büyük çaba sarf ettiğini ve aynı zamanda büyük ölçekli ticari yatırımlar yaparak ağır bir yükümlülük altına girdiğini,
Davalının, … marka lastik ürünlerinin Türkiye distribütörü olarak üzerine düşen tüm sorumlulukları tam ve eksiksiz olarak zamanında yerine getirdiğini, sektörün en deneyimli satış ve idari kadrolarını bünyesinde toplayarak Türkiye genelinde örgütlediğini, gerek yurt içi ve gerekse yurtdışı ödeme yükümlülüklerini zamanında yaptığını, lastik sektörünün yaşadığı ekonomik daralma ve kriz dönemlerinde dahi zarar etmesine rağmen … markasının Türkiye pazarındaki potansiyeli ve gelecek dönemlerdeki büyüme stratejisi dikkate alınarak yatırım yapmaya devam ettiğini, Türkiye genelinde kurduğu satış ağı vasıtasıyla yaklaşık 100 farklı noktaya ulaştığını ve satış gerçekleştirdiğini, bu satış ağında yaklaşık 30 adet firmanın davalı tarafından yetkili bayii olarak tanımlandığını ve gerek tabela, reklam desteği ve gerekse diğer satış arttırıcı pazarlama faaliyetleri ile desteklendiğini ve ciddi bütçeler tahsis edilerek aynı zamanda kendilerine orta ve uzun vadeli hedefler verilerek bu marka ve ürüne yatırım yapmalarının teşvik edildiğini,
Davacı şirketin, davalı şirkete gönderdiği 10.07.2012 tarihli elektronik posta ile, … lastiklerinin Türkiye’deki satışlarından kar elde edemediklerini iddia ettiğini, Türkiye piyasasından çekileceklerini ve bu nedenle davalı ile imzalı sözleşmeyi de sona erdirme niyetinde olduklarını bildirdiğini,
Bunun üzerine davalının, davacının bu e-maline cevaben 13.07.2012 tarihinde gönderdiği e-mailde, davacının sözleşmeyi feshinin, taraflar arasındaki 1 Ocak 1999 tarihli distribütörlük sözleşmesinin 5. maddesi uyarınca haksız fesih sayılacağını beyan ettiğini, ayrıca tüm yasal haklarını saklı tutarak, sözleşmenin sona ermesi halinde, Yeni TTK yürürlüğe girmeden önce Yargıtay İçtihatları ile Yeni TTK nın yürürlüğe girmesiyle kanunda düzenlenen (122.madde) denkleştirme (müşteri- portföy) tazminatına hak -kazanacaklarını açıkladığını,
Davacının, taraflar arasındaki ticari ilişkinin sonlandırılmasıyla kendileri üzerine düşecek herhangi bir tazminat yükümlülüğünün olmadığını iddia ettiğini ve davalının denkleştirme tazminatı taleplerini hukuka aykırı olarak reddettiğini,
Davacının, taraflar arasındaki distribütörlük sözleşmesini, müvekkilinin kusuru dışında, kötü niyetli ve hakkaniyete aykırı olarak, Türkiye piyasasında kar elde edememesi nedeniyle bu piyasadan çekilme kararı sonucu sona erdirdiğini açıklamasına rağmen, basına yansıyan haberlerle, davacının Türkiye’de Çankırı’da … A.Ş ile anlaşarak 500 milyon Dolar değerinde yatırım yaptığının öğrenildiğini öne sürerek;
Her türlü fazlaya ilişkin dava ve talep hakkı saklı kalmak kaydıyla; davanın HMK 166. Maddesi uyarınca … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2012/… E. Sayılı dosyası ile birleştirilmesine, davacının tüm taleplerinin reddine, davacının dava konusu meblağın %20’sinden az olmamak üzere kötü niyet tazminatına mahkûm edilmesine, yargılama giderleri ile ücreti vekâletin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava; İİK.nun 67. maddesi hükmüne dayalı olarak açılmış olup, yapılan ilamsız icra takibine karşı davalının vaki itirazının iptali ve icra inkar tazminatı ile sorumlu tutulması istemine ilişkindir.
Davalı tarafça …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/… Esas – bozma sonrası yeni esas 2019/… – (Kapatılan … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2012/… Esas) sayılı dosyasında devam eden dava nedeniyle alacağı bulunduğunu belirterek takas-mahsup talebinde bulunmuştur.
Mahkememiz dosyasında davanın kabulüne ilişkin 10/05/2018 tarih ve 2013/… – 2018/ … sayılı karar verilmiştir. Mahkememiz kararı … BAM … HD nin 28/01/2021 tarihli 2018/… – 2021/ … sayılı kararı ile ” …. Asliye Ticaret Mahkemesi nezdinde 2014/… Esas (Kapatılan … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2012/… Esas) görülen tazminat davasının sonucunun beklenerek, takas-mahsuba konu alacağın akıbetinin belirlenmesi gerekmektedir” gerekçesi ile kaldırılmıştır.
…. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/… Esas – bozma sonrası yeni esas 2019/… esas sayılı dosyasında yargılamanın devam ettiği, mahkememiz dosyası davalısı … Tic. Ve San. Ltd. Şti. tarafından … Ltd. aleyhine distribütörlük sözleşmesi nedeniyle açılan portföy tazminatı alacağı istemi konusunda olduğu, açıklanan … BAM … HD nin kararı gereğince her iki dosya arasında takas Mahsup talebi yönünden ve aynı sözleşmeden doğmaları nedeniyle hukuki ve fiili irtibat bulunduğu anlaşılmıştır.
Davaların aynı sebepten doğması veya biri hakkında verilecek hükmün diğerini etkileyecek nitelikte bulunması halinde davalar arasında “bağlantı” olduğu varsayılır. (H.M.K. Md:166/4), H.M.K.nun 166. maddesi gereğince davaların birleştirilmesine karar verilmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M /
… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/… Esas Sayılı dava dosyası tarafları ve dava konusu itibari ile mahkememiz dosyasındaki takibin dayanağı olan aynı sözleşmeden doğduğu, bu nedenle davamız ile bağlantılı bulunduğundan mahkememiz dosyasının İstanbul …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/… Esas Sayılı dosyası ile BİRLEŞTİRİLMESİNE,
Esasın bu şekilde kapatılmasına,
Yargılamanın birleşen dosya üzerinden yürütülmesine,
Birleştirme kararı verildiğinin DERHAL MAHKEMESİNE BİLDİRİLMESİNE,
Tarafların yokluğunda, H.M.K.nun 166/1. maddesi hükmü gereğince uyuşmazlığın esası hakkında verilecek hüküm ile birlikte temyizi kabil olmak üzere karar verildi.04/03/2021

Başkan …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Katip …
¸e-imzalıdır