Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/795 Esas
KARAR NO : 2023/164
DAVA : Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/12/2020
KARAR TARİHİ : 14/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; Davalı ile 12.06.2015 tarihli, 5 yıl süreli Bayilik Sözleşmesi ile Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) dağıtım şirketi olan müvekkil … A.Ş. ile bayilik sözleşmesi imzalandığını, Buna göre sözleşmenin sona erme tarihinin 12.06.2020 olduğunu, davalı, İliç Noterliğinin … nolu ihtarnamesi ile bitiş tarihi (12.06.2020) itibariyle bayilik sözleşmesinin yenilenmeyeceğini bildirdiğini, Söz konusu ihtarname üzerine müvekkil şirket tarafından, … Noterliğinin 27.05.2020/ … yevmiye nolu ihtarnamesi ile davalıdan, sözleşme bitiminden sonra, davalının zilyetliği altında olan ve mülkiyeti müvekkile ait olan tüplerin iadesi talep edildiğini, iade edilmeyen tüplerden kaynaklanan tazminat taleplerinin Davacının zilyetliğinde mülkiyeti müvekkile ait 2.879 adet 2 kg’lık, 3.653 adet 12 kg’lık, 10 adet 24 kg’lık, 191 adet 45 kg.’lık olmak üzere toplamda 6.733 adet LPG tüpü mevcut olduğunu, bu tüplerin bayilik sözleşmesinin 20/c maddesine göre, sözleşme her ne sebeple sona ermiş olursa olsun, sona erdiği tarihten itibaren 15 gün içinde müvekkile teslim edilmesi gerekmesine rağmen halen müvekkile teslim edilmediğini, Bayilik sözleşmesinin 20/e maddesine göre bayilik ilişkisinin bitmesi halinde bayi elindeki tüpleri teslim etmesi ve teslim etmediği takdirde … A.Ş’nin beher tüp başına imalat bedeli kadar cezai şart talep etme hakkı doğduğunu, Bu tüplerin imalat bedelleri tarafımızca tespit edilemediğini, iade edilmeyen tüplere ilişkin cezai şart tutarının tespit edilmesini, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile; Tüplerin iade edilmemesi sebebiyle tazminat talebi, bilirkişi tarafından hesaplandığında artırılmak üzere şimdilik kısmi dava olarak 2.000,00-TL’nin sözleşmenin bitiş tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faiz oranı üzerinden faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, masraf ve ücreti vek^iletin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP
Davalı vekilinin cevap dilekçesi özetle; bir an için denozitolu tüpler ile beraber davacının Abone Depozito makbuzu veya fişi teslim ettiği varsayılsa dahi Babası na ait … abonelerini, yoğun olarak …’a transfer etiği 2010 vd yıllarında abonelere … markalı depozitoları teslim eden davalıdan, Sözleşmenin 13/d maddesi gereği her ay sonu itibariyle Abone Depozito makbuzlarının teslim edilmesini istemeyenin davacı olduğunu, on yıl bu şekilde LPG satılarak bayilik sözleşmesi sona ermesi ve … tarafından üçüncü beş yıllık sözleşme imzalama teklif edilmediği aşamasından sonra Abone Depozito makbuzunu imzalatmadığın için, tüpleri yed-inde sayarım ve senden imalat bedeli kadar ceza isterim demesinin TÜRK M. K.’unun 2.maddesine aykırı olduğunu, davacı bu tüpleri imal ettiğinde en az 10 yıl süre ile ve yılda ortalama 12 kez içinde LPG satarak, kazanç elde ettiğini, Bu dava ile 10 yıl boyunca kullanarak içinde (1x12x10) 120 kez LPG satıp, kazanç elde edeceği çelik tüpün, imalat bedeli kadar cezanın davalı tarafından ödenmesini istemesinin ahlaka aykırı olduğunu, Davalı babasının 1986 yılında başlattığı Tüplügaz LPG ile beraber Hırdavat; inşaat malzemesi, el aletleri, tarım aletleri satışı faaliyetini de devam ettirdiğini, her iki faaliyetten yaptığı satış miktarı ile elde ettiği kar miktarı % 50 civarında olduğunu, davacının 800.000.-TL ceza talep etmesinin T M.K.’unun 2.maddesine ve TÜRK B.K.nun 27 vd. maddesine aykırı olmasından bahisle davacının cezai şart talebi, davalı bayiyi ekonomik olarak mahvedeceğinden Davacının talebinin, bu gerekçeyle reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER
Delil olarak; sözleşmeler, cari hesap kayıtları, ticari defter kayıtları ve bilirkişi incelemesine dayanılmış olup, gösterilen deliller toplanarak dosya arasına konulmuştur.
Alınan 23/11/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle, Davacının, bayilik sözleşmesi kapsamında depozito bedeli mukabili teslim ettiği tüplerin fesih tarihi itibariyle imalat bedelleri üzerinden ceza-i şart olarak ödenmesini talep edebilmesi için gerekli kanuni ve akdi şartların oluşmadığı tespit edilmiştir.
Alınan 23/05/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle,Davacının, bayilik sözleşmesi kapsamında depozito bedeli mukabili teslim ettiği tüplerin fesih tarihi itibariyle imalat bedelleri üzerinden ceza-i şart olarak ödenmesini talep edebilmesi için gerekli kanuni ve akdi şartların oluşmadığı, Taraflar arasındaki sözleşmenin 20. maddesinde davacının depozitosunu tahsil etmiş olduğu LPG Tüplerinin Güncel İmalat Bedellerini davalıdan talep edebileceğine ilişkin bir düzenleme bulunmadığı, davacının ticari defterlerinde davalı ile ilgili Tüp Teslim ve iadesini gösterir giriş çıkış hareketlerini izlemediği, miibrez ticari defter kayıtlan ile sabit olmakla davacının davalıya teslim ettiği LPG Tüplerinin depozito bedelleri ile (ispata muhtaç) güncel imalat bedelleri arasındaki farkının tazminini talep edemeyeceği tespit edilmiştir.
Dava konusu bir kısım depozito makbuzlarındaki imzaların davalı tarafa ait olmadığı noktasında yapılan imza incelemesine dair Alınan 14/11/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle, söz konusu belgelerdeki imzaların …’ın eli ürünü olmadığı tespit edilmiştir.
Dosyaya sunulu, taraflar arasında münakit 12.06.2015 t. Sözleşmenin (20).maddesinin (b), (c) ve (e) fıkraları;” Sözleşmenin her ne sebeple olursa olsun sona ermesi halinde, b)LPG tüplerinin mülkiyetinin ve sorumluluğunun …’da olması nedeniyle, bu tüplerden kaynaklanabilecek tüm yaptırımların sorumlusu da … dır. Bu nedenle Bayi, Bayilik Sözleşmesi’niıı herhangi bir nedenle sona ermesi durumunda, sona erme tarihi itibari ile … abonelerinin isim, adres ve telefon numaralarını yazılı olarak … ‘a gönderecektir. c)Bayi, sözleşmenin her ne sebeple olursa olsun feshi üzerine 15 gün içinde elinde mevcut veya tali bayilerinde bulunan, mülkiyeti … ‘a ait dolu ve boş depozitolu tüpleri … ‘a İade ve teslim etmekle yükümlüdür. D) … tarafından belirlenen LPG tüplerinin depozito bedelleri, Bay i’niıı maddi olarak desteklenmesi amacıyla, tüplerin imalat bedellerinden daha düşük tutulmaktadır. Bayi’niıı 20/b ve 20/c maddelerine aykırı davranışı halinde …’tn uğrayacağı zarar, depozito bedellerinden daha fazla olacağından: Bayi, 20/b ve 20/c maddelerine aykırı davranışı sebebiyle …’ın ve abonelerin maruz kalacağı maddi ve manevi zararı tazmin edeceğini, ayrıca sözleşmenin sona ermesine bağlı diğer tazminat ve cezai şart yükümlülüklerinden ayrı olarak, iadesini geciktirdiği beher tüp başına sözleşmenin feshi tarihindeki tüp imalat bedeli kadar cezai şart ödeyeceğini taahhüt eder.” şeklindedir.
Yine yargılamanın 7.celsesi olan 11/10/2022 tarihinde davacı vekiline toplam 3000 TL bilirkişi ücretinin yatırılması için kesin süre verildiği ancak verilen kesin süre içerisinde bilirkişi ücretinin tamamlanmadığı, 8.celse de ise ücretin yatırılması için süre verilmesini talep ettikleri görülmekle kesin süreninin sonuçlarının ihtarı duruşma esnasında davacı tarafa yapılmış olmakla HMK ilgili maddeleri uyarınca tekrardan süre verilme yoluna gidilmemiştir.
GEREKÇE
Dava, davacı tarafından taraflar arasında düzenlenen sözleşmeye göre davalı tarafından iade edilmeyen tüplerin bedeli istemine ilişkindir.
Davacı ile davalı arasında akdedilen 12.06.2015 tarihli sözleşmede (davalının imza ve kaşesi mevcut) sözleşmenin 12.06.2020 tarihine kadar geçerli olduğu kararlaştırılmış, davalı sözleşmenin 20. maddesi uyarınca davalı bayinin uhdesinde kalan LPG tüplerinin miktarı ile güncel imalat fiyatlarının çarpılması suretiyle hesaplanacak meblağı cezai şart olarak ödemeyi kabul ve taahhüt etmiş, davalı 12.06.2015 tarihli mezkur sözleşmeyi İliç Noterliği kanalıyla davacıya gönderdiği 16.03.2020/ … yev. nolu ihtarnamesi ile feshetmiştir.
Davacının, depozito tahsilat makbuzlarının altında tüplerini imzası mukabili davalıya teslim edildiği iddia edilmekle davalı tarafından yapılan imzaya itiraz sonucu yapılan teknik inceleme ile imzaların davalıya ait olmadığı tespit edilmiştir.
Dosya kapsamı ile uyumlu bulunarak hükme esas alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde; Davacının, davalıya depozito bedellerini tahsil etmek suretiyle teslim ettiği tüpler ticari hayatın olağan akışı içinde sirkülasyona tabi olmakla irsaliyelerle imza mukabiline verilerek alındığından bu kapsamda Davacı şirket tarafından 28.06.2021 tarihinde dosyaya sunduğu (21) adet Depozito Makbuzuna göre davacının davalıdan tahsil ettiği depozito tutarının toplam 134.797,00 TL olduğu ancak sunulan bu makbuzlardaki imzalarında davalıya ait olmadığı tespit edilmekle davalıya teslim olgusunun ispatlanamadığı, onun haricinde başkaca davalıdan teslim aldığı lpg depozito makbuzu, emanet makbuzlarını da ibraz edilemediği dikkate alınarak tüplerin davalı zimmetinde olup olmadığı hususu ispata muhtaç kalmış ve davacının ticari defterleri üzerinden, davalının davacıdan sözleşme boyunca kaç adet tüp alıp sattığının ve tüplerin boyutları yönünden ayrı ayrı tespitin mümkün olmadığı, davalının ticari defterleri üzerinden de davalının davacıdan kaç adet ve hangi cinsten depozitolu tüp satın aldığının tespitinin de mümkün olmadığı yapılan incelemeler ile sabit olmuştur. Yine taraflar arasında düzenlenmiş 12.06.2015 tarihli sözleşme ile LPG Tüpgaz abonelerine … satmak için davacıya depozitolarını ödemek suretiyle teslim aldığı, sözleşmenin 20/c maddesinde de davalının davacıdan teslim aldığı LPG tüplerinin tamamı üzerinden değil davalı bayinin ve tali bayilerin elinde bulunan LPG tüplerinin iadesini talep edebileceği kararlaştırılmış olmakla, davacının depozito bedellerini tahsil etmek suretiyle davalıya teslim ettiği LPG tüplerinin tamamı üzerinden cezai şart talebinde bulunması da aralarında düzenlenmiş sözleşmenin 20/c hükmü ile bağdaşmamakla ( yine aksi halde bile davalıdan talep edebileceği cezai şart tutarının önceden ödenen depozito bedelinin (134.797 TL) mahsubu sonrasında (696.805 TL -134.797 TL=) 562.008 TL olarak hesaplanmakla hesaplanan cezai şart tutarı 562.008 TL TL olmakla davalının özvarlık tutarının %156,60′ na isabet ettiği, cezai şart tutarının özvarlıklarının tamamını eriterek mahvına sebep olacak nitelikte olduğu anlaşılmakla) sonuç olarak Taraflar arasındaki sözleşmenin 20. maddesinde davacının depozitosunu tahsil etmiş olduğu LPG Tüplerinin Güncel İmalat Bedellerini davalıdan talep edebileceğine ilişkin bir düzenleme bulunmadığından ve davacının ticari defterlerinde davalı ile ilgili Tüp Teslim ve iadesini gösterir giriş çıkış hareketleri de izlenmediğinden davacı tarafından sunulan bir kısım makbuzlardaki imzaların da davalıya ait olmadığı dosya kapsamına göre sabit olmakla davacının davalıya teslim ettiği LPG Tüplerinin depozito bedelleri ile güncel imalat bedelleri arasındaki farka ilişkin alacak istemini ispatlanamadığından isteyemeyeceği kanaati ile (yukarıda açıklandığı üzere son bilirkişi ücretlerinin verilen kesin süre içerisinde davacı tarafından yatırılmadığı da dikkate alınarak dosyadaki bilgi ve belgeler değerlendirilerek karar verilmiş olmakla) buna göre açıklanan nedenlerden dolayı davanın reddine karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Açılan davanın REDDİNE,
2-Davacı tarafça yatırılan 54,40-TL peşin harçtan, 179,90-TL karar harcının mahsubu ile bakiye 125,50-TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davalı vekili lehine karar tarihindeki avukatlık asgari ücret tarifesi üzerinden hesap olunan 2000-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
4-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesinin “…Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen ve taraflarca karşılanan arabuluculuk ücreti, yargılama giderlerinden sayılır…” hükmü gereği 1.320-TL arabuluculuk ücretinin davacıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydedilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafça yapılan yargılama gideri olmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
7-HMK. 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiyesinin kararın kesinleşmesi sonrası davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde … Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 14/02/2023

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza

*Bu evrak 5070 Sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.*