Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/793 E. 2022/302 K. 12.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/793
KARAR NO: 2022/302

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Niteliktekinde Haksız Fiilden Kaynaklanan (2918 S.K.Hariç))
DAVA TARİHİ : 30/12/2020
KARAR TARİHİ : 12/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Niteliktekinde Haksız Fiilden Kaynaklanan (2918 S.K.Hariç)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;

DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı arasında …Sözleşmesi akdedildiğini, müvekkili şirketin hak ve yükümlülüklerini tam olarak yerine getirdiğini ancak davalının… sistemi kapsamında işlettiği işletmesinde sözleşmenin 7. maddesine aykırı olarak işyerini açık ve özellikle belirtilen saatlerde açık tutmadığını, faaliyetlerini kısıtlı olarak yürüttüğünü, halihazırda da davalının işyerini tamamen kapatarak faaliyetine son verdiğini, sözleşmenin 12. maddesi uyarınca sözleşmeyi tek taraflı olarak feshetme haklarının olduğunu ve herhangi bir ihtar ve hükme gerek olmaksızın sözleşmeyi feshettiklerini, davalının sözleşmeye aykırı davranışları sebebiyle sözleşmenin 13 ve 11.3. maddeleri kapsamında icra takibine başlanıldığını ancak davalı borçlunun takibe haksız ve kötüniyetli olarak itiraz ettiğini beyanla;
Davanın kabulü ile haksız itirazın iptaline ve takibin devamına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP :
Davalı cevap dilekçesi sunmamıştır.
GEREKÇE:
Dava İİK 67 ve devamı maddeleri uyarınca açılan itirazın iptali istemidir.
Dava konusu uyuşmazlığın; taraflar arasında mevcut Ekomini AH-Franchise sözleşmesi uyarınca borçlunun iş yeri için yatırım bedeli ödeyerek ve diğer sözleşmesel sorumluluklarını davacı tarafça yerine getirilmiş olduğu iddiasına rağmen davalının sözleşmesel sorumluluklarını yerine getirmediği gibi iş yerini kapatarak faaliyetlerine son verdiği iddiası ile sözleşmenin 13. Maddesi gereği cezai şart ve 11.3 maddesi gereği yatırım bedeli alacağının tazmini istemi olduğu görüldü.
Dosyaya getirtilen İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün …Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine 8.357,75-TL asıl alacağın tahsili amacıyla 7 örnek nolu ilamsız icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin tebliğ edildiği, davalı borçlunun borca itiraz ettiği, itirazın ve davanın süresinde olduğu görülmüştür.
Mahkememizce taraf iddia ve savunmaları, dosyaya ibraz edilen delilleri, taraflar arasında mevcut sözleşme nazara alınarak davacının davalıdan sözleşmenin 13 maddesi gereğince cezai şart ve 11.3 maddesi gereği yatırım bedeli alacağı bulunup bulunmadığı, cezai şart alacağına hükmedilmesi halinde davalının maffına sebebiyet verip vermeyeceği hususunun ve varsa miktarının belirlenmesinin istenmesine karar verilmiş, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Bilirkişi Prof. Dr. …ve Yeminli Mali Müşavir Bilirkişi Prof. Dr. … tarafından sunulan 22/02/2022 tarihli bilirkişi raporunda; Gelir İdaresi Başkanlığının 17/09/2021 tarihli yazısı incelendiğinde davalının işi terk ettiğinin anlaşıldığı, bu itibarla davalının sözleşmeden doğan yükümlülüklerini muteber biçimde yerine getirmeyip sözleşmeyi ihlal ettiği, bu durumun da davacıya haklı sebeple fesih imkanı sağladığı, Mahkemenin, davalının sözleşmeyi ihlal ettiği ve bu nedenle davaya konu sözleşmenin haklı nedenle feshedildiği kanaatine ulaşması halinde; davalının, davacı ile akdettiği sözleşmenin 13. maddesi uyarınca cezai şart ödeme yükümlülüğü doğacağı, Mahkemenin, yatırım bedelinin davalıya ödendiği ve sözleşmenin haklı nedenle feshedildiği kanaatinde olması halinde; 8.357,75-TL’nin davalı tarafından davacıya iade edilmesi gerekeceği, 10.000,00-TL cezai şart tutarının, davalının mahvına sebebiyet vermeyeceği kanaati bildirilmiştir.
Dosya kapsamı ile uyumlu bulunarak hükme esas alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde;
Taraflar arasında Ekomini Alt Franchise Sözleşmesi akdedildiği, davalının Franchise sistemi kapsamında işlettiği işletmesinde sözleşmenin 7. maddesine aykırı olarak işyerini açık ve özellikle belirtilen saatlerde açık tutmadığını, faaliyetlerini kısıtlı olarak yürüttüğünü sonrasında da işyerini tamamen kapatarak faaliyetine son verdiği bu nedenle davacı tarafça sözleşmenin 12. maddesi uyarınca tek taraflı olarak sözleşmenin fesih edildiği anlaşılmıştır.
Gelir İdaresi Başkanlığının 17/09/2021 tarihli yazısı incelendiğinde davalının işi terk ettiği anlaşılmaktadır. Bu durum ise davalının, sözleşmeyi ihlal ettiği anlamına gelmekle davacı bakımından haklı nedenle fesih imkânı doğurmaktadır.
Sözleşmenin feshine ilişkin 12. maddede aşağıdaki düzenlemelere yer verilmiştir:
12.1: MF ve/veya FV, FA’nın veya onunla birlikte çalışanların, yardımcılarının, işbu AFS’de belirtilen hükümlerden, yükümlülüklerden veya taahhütlerden herhangi birini yerine getirmemesi veya ihlal etmesi halinde önceden herhangi bir ihtar ve hükme gerek olmaksızın tek taraflı olarak AFS’yi feshetmeye yetkilidir.
12.3: MF ve/veya FV, AFS’nin feshinden dolayı uğradığı her türlü zarar ile birlikte yapmış olduğu her türlü mali yardım, sabit yatırım harcamaları ve dekorasyon harcamalarının tümünü FA’dan talep etmeye ve kendisine verilen her türlü teminatı önceden herhangi bir ihbara gerek kalmaksızın nakde çevirerek tahsil etmeye ve her türlü yasal yola başvurma hakkını saklı tutar.
Cezai şarta ilişkin 13. maddede yer alan düzenlemeler ise aşağıdaki gibidir:
13.1: FA, AFS’den kaynaklanan yükümlülüklerine aykırı eylem ve davranışları nedeniyle AFS’nin feshine sebep olduğu takdirde, mevcut zarar ve ziyandan farklı olarak ayrıca 10.000,00-TL tutarında bir cezai şart bedeli ödeyeceğini ve işbu bedelden herhangi bir tenkisin söz konusu olmayacağını da ayrıca kabul ve beyan eder.
Sözleşmenin süresi, 14. maddede 01/12/2017 tarihinden itibaren 5 yıl olarak öngörülmüş ve İşbu sözleşme, 01/11/2017 tarihinde taraflarca imza altına alınmıştır.
Somut olayda davacı tarafından; davalının sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmediği, belli saatlerde açık tutma yükümlülüğünün ihlal edildiği gibi davalının iş yerini kapattığı i ve bu kapsamda sözleşme yükümlülüklerini ihlal ettiği anlaşılmakla bu durumun davacı bakımından haklı nedenle fesih imkânı doğurduğu kanaatine anlaşılmıştır.
Sözleşmenin 13. maddesinde açıkça; davalı franchise alanın, sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerine aykırı eylem ve davranışları nedeniyle sözleşmenin feshine sebep olması halinde, ortaya çıkan zarar ve ziyanın haricinde, zarara ek olarak ayrıca 10.000,00-TL tutarındaki bir cezai şartı ödeyeceği kabul edilmiş olup . davalının işi terk etmek suretiyle sözleşmeyi ihlal ettiği bu nedenle sözleşmenin 13. maddesi uyarınca cezai şart ödemekle yükümlü olduğu ve davalının 10.000,00-TL cezai şart ödemesi halinde bu tutarın, davalının mahvına sebebiyet vermeyeceği kanaatine varılmıştır.
Taraflar arasındaki sözleşmenin 11.3. maddesinde davalının, Ekomini Sistemi içerisinde dönem yenilemesi amacıyla davaya konu sözleşmeyi akdetmesi halinde, sözleşme yenileme desteği adı altında ticari faaliyetlerine katkı amacıyla ve bir defaya mahsus olmak üzere davacının onayı doğrultusunda nakit bazlı katkı adı altında toplam 8.357,75-TL tutarında katkı ve destekte bulunacağı hüküm altına alınmış olup sözleşme süresi içerisinde işyerini kısmen veya tamamen çalıştırmaması veya sözleşmede belirtilen hükümlerden birini ihlal etmesi durumunda; sözleşmenin 7.24. maddesinde, davacı tarafından yapılan her türlü maddi yardımın, katkının ve sabit yatırım harcamaları ile dekorasyon harcamalarının tümünün faiziyle birlikte davacıya geri ödeneceği, davalı tarafından kabul ve taahhüt edilmiştir.
Sözleşme uyarınca davacı tarafından davalıya yatırım amacıyla 8.357,75-TL ödeneceği hüküm altına alınmış bu bedelin davalıya ödendiği anlaşılmakla 8.357,75-TL’nin davalı tarafından davacıya iade edilmesi gerektiği bu kapsamda icra dosyasına yönelik itirazın iptali ile takibin takip koşulları ile devamı gerektiği alacağın yargılamayı gerektirmesi nedeni ile reddine karar vermek gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuşktur.

HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile İstanbul … İcra Müdürlüğünün…esas sayılı itirazın iptali ile takibin takip koşulları ile devamına, icra inkar tazminat talebinin alacağın yargılamayı gerektirmesi nedeni ile reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 1.254,02-TL nispi karar harcından davacı tarafından peşin yatırılan 221,72-TL harcın mahsubu ile bakiye 1.032,30-TL harcının davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesinin “…Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen ve taraflarca karşılanan arabuluculuk ücreti, yargılama giderlerinden sayılır…” hükmü gereği 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 5.100-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 276,12-TL ilk gider, 1.600-TL bilirkişi, 277,50-TL tebligat ve müzekkere gideri olmak üzere toplam 2.153,62-TL. Yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-HMK. 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde davacıya iadesine,

Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğunda, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.12/04/2022

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır