Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/784 E. 2021/806 K. 22.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/784
KARAR NO : 2021/806
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/09/2014
KARAR TARİHİ : 22/10/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili … anonim şirketine bağlı … Başmüdürlüğü bünyesindeki bir kısım … merkezlerinin temizlik işinin 16.12.2008 tarihli sözleşme gereğince 02.01.2009- 31.3.2009 tarihleri arasında davalı şirket tarafından yerine getirildiğini, … adlı kişinin … Posta İşleme Merkez Müdürlüğü’nde temizlik elemanı göreviyle davalı şirket işçisi olarak çalınmakta iken, davalı şirket tarafından 31.03.2009 tarihinde iş sözleşmesinin feshedildiğini; …’ın vekili taralından iş sözleşmesinin haksız feshinden bahisle işe İade talebi ile davalı vc davacı şirket aleyhine … İş Mahkemesinin 2010/… E, sayılı dosyası üzerinden açılan dava sonucunda verilen 23.03.2011 larih 2011/… K. sayılı kararının … Hukuk Dairesi tarafından 19.9.2013 tarih ve 2011/… E, 2013/… K. sayılı ilamı İle onanması üzerine anılan kararın kesinleştiğini, karar gereğince işçi lehine hüküm altına alınan tazminat alacaklarının tazmini talebi ile davacı ve davalı şirketler aleyhine …. İcra Müdürlüğü’nün 2011/… sayılı dosyası üzerinden icra takibi başlatıldığını, takip dayanağı ilamın temyizi nedeniyle tehiri icra karan alınmak üzere İcra Müdürlüğü’ne 13.866,84 TL. tutarında teminatın 24.11.2011 dc yatırıldığını, kararın Yargıtayca onanması üzerine bu meblağın alacaklı vekilince tahsil edildiğini, bunun yanı sıra toplam 988,39 TL yargılama masrafının davacı tarafından ödendiğini iddia etmiş, bu nedenlerle ödemek zorunda kalınan toplam 14.875.23 TL.nin ödeme tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; İş Kanunu’nda yapılan son değişiklerle alt işverenlerin değişip değişmediğine bakılmaksızın aralıksız olarak aynı kamu kurum ve kuruluşuna ait işyerlerinde çalışmış olanların kıdem tazminatlarının son kamu kurum ve kuruluşu tarafından ödeneceğine ilişkin emredici düzenlemenin bulunduğunu, bu açık kanun hükümlerine aykırı sözleşme hükümlerinin geçersiz olduğunu, ayrıca davacının taleplerinin zaman aşımına uğradığını ve hak düşürücü sürenin geçmiş olduğunu, davalının sorumluluğunun ihale kazandığı dönemle sorumlu olduğunu, bu nedenle davalının sadece işçiyi çalıştırdığı dönemle sorumlu olabileceğini, bunun da ihale makamının ihale bedeline bu tür tazminatları dahil etliğini açıkça belirtmiş olması şartına bağlı bulunduğunu iddia etmiş ve söz konusu sebeplerle davanın reddi yönünde karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE:
Dava, aralarında üst iş veren alt işveren ilişkisi olan tarafların işçiye ödediği miktar nedeniyle alt işverene karşı rücu en tazminat talebidir.
Mahkememizce 03/10/2017 tarih 2014/… esas 2017/… karar sayılı karar ile; “Davanın kabulü ile 14.875,23-TL nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine” dair karar verilmiştir.
Davalının mahkememiz kararını istinaf etmesi üzerine dosya Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmiş, … Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesi 03/12/2020 tarih 2018/… esas 2020/… karar sayılı ilamında: “Mahkeme tarafından, davalı savunması doğrultusunda dosyanın ekindeki iş mahkemesi kararı, mahkeme tarafından alınan bilirkişi raporu ve teftiş raporu incelemeleri de dikkate alınarak, dava dışı işçinin çalıştığı süre içerisindeki tüm yüklenici firmalara ait sözleşme örneklerinin dosyaya ibrazının sağlanması ve bilirkişiden bu konuda yeniden davalı alt yüklenicinin sorumlu olduğu miktara yönelik rapor alınarak uygun sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken, dosya kapsamına uygun ve yeterli olmayan bilirkişi rapor sonucuna göre karar verilmiş olması ve ayrıca kararın 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 297. maddedeki hükmün kapsamını düzenleyen madde içeriğine uygun olmaması da göz önünde tutularak, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne dair karar verilmesi gerekmekle ..” gerekçesi ile mahkememize kararını kaldırmıştır.
Mahkememizce İstinaf kaldırma ilamı doğrultusunda yargılamaya devam edilmiştir.
Dava dışı işçi …’ın çalıştığı süre içerisindeki yüklenici firmalara ait sözleşme örnekleri ve bağlı olduğu SGK’dan hizmet cetveli ile hizmet süresi boyunca çalıştığı işyerlerinin yıllara göre ünvan adresleri celp edilerek dosya iş alalında uzman bilirkişiye tevdi ile davacının davalıdan alacağının olup olmadığı var ise miktarının belirlenmesinin istenilmesine karar verildiği, Bilirkişi … tarafından sunulan 04/06/2021 tarihli bilirkişi raporunda; Üst işveren ve alt işverenler dış ilişkide işçiye karşı kanundan doğar şekilde müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu, ancak iç ilişkide kendi aralarında yapmış oldukları sözleşmeler, ihale şartnameleri ile bu sorumluluğu düzenleme hak ve yetkisine sahip oldukları, somut olayda da taraflar arasında yapılan hizmet sözleşmesi ile, çalıştırılacak işçilerin iş kanunundan ve diğer yasalardan doğan sorumlulukları yükleniciye (davalıya) ait olduğu düzenlenmekle, taraflar bu sözleşme hükümleri ile bağlı oldukları, artık bu sözleşme hükümleri gereği üst işverenin ödediği bedelin tamamından ancak kendi dönemine inhisar eden oranda ve işçilik alacaklarının yapısı gereği doğumu feshe bağlı alacakların tümünden sorumlu olacağı, yapılan inceleme ile; Dava dışı işçinin tüm alt işverenler yanında toplam çalışmasının 8 yıl 3 ay 25 gün olduğu, davalı iş verenin yanında çalışmasının ise toplam olarak 10 ay 7 gün olduğu tespit edilmiştir. Dava dışı işçinin toplam kıdem süresi içinde davalı yanında geçirdiği kıdem süresi %10,2 olduğu, yapılan hesaplamalar ile davacını Davalıya rücu edilecek toplam miktar 4.209,23 TL olduğu kanaati bildirilmiştir.
Dosya kapsamı ile uyumlu bulunarak hükme esas alınan bilirkişi raporu, Bölge Adliye Mahkemesi kaldırma ilamı ve tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde;
Taraflar arasında 16.12.2018 imza tarihli ve işe başlama tarihi 02.01.2019 iş bitirme tarihi 31.03.2019 olan … SÖZLEŞMESİ ve buna bağlı teknik şartnameler akdedilmiş olduğu,
Davalı kadrosunda bulunan dava dışı işçi … tarafından bir kısım işçilik alacaklarına istinaden …. İş Mahkemesi 2010/ … E Sayılı dosya ile, iş bu davanın tarafları aleyhine açıla davada dava dışı işçinin 06.12.2000 – 31.03.2009 tarihleri arasında kesintisiz olarak çalıştığı ve son alt işveren olan … ( … Temizlik Servisi ) tarafından ihale süresi sonunda iş akdinin fesih edildiği tespiti ile, dava dışı işçinin davası kabul edildiği, dava dışı işçi tarafından, … İş Mahkemesi 2010/… E sayılı dosyada verilen kararın infazı için, … İcra Müdürlüğü 2011/ … E Sayılı dosya ile ilamlı icra takibine girildiği görülmüştür.
… İş Mahkemesi kararlarında, iş bu davanın tarafları davalı sıfatı ile işçiye karşı; 4857 sayılı kanun 2/6 maddesi gereğince üst işveren- alt işveren ilişkisi gereğince sorumlu tutulmuş olup, davacı … , kanundan doğan müteselsil sorumluluğu gereği olarak, işveren sıfatıyla dava dışı işçiye icra emirlerinde yer alan işçilik alacaklarını ödemiş ve sonrasında davacı tarafından ikame edilen dava, ile aralarında üst iş veren alt işveren ilişkisi olan tarafların işçiye ödediği miktar nedeniyle alt işverene karşı rücuen tazminat istemidir.
4857 Sayılı İş Kanunun emredici düzenlemesi gereği olarak, davacı taraf üst işverenlik konumu gereği, müşterek müteselsil sorumluluk esasına göre, her ne kadar işçiler alt işveren kadrosunda gözükse de dava dışı işçilerin işçilik alacaklarından sorumlu olup, İş bu sorumluluk kanundan doğan birlikte sorumluluk halidir.İş hukuku ilkelerine göre işverenler işçiye karşı birlikte sorumluluk esasına göre sorumlu olsalar ve bu sorumluluk kanundan doğan, kamu düzeninden olan bir sorumluluk olsa dahi, bu sorumluluk dış ilişkiyi ilgilendirir bir durumdur.
Taraflar arasında 16.12.2018 imza tarihli ve işe başlama tarihi 02.01.2019 iş bitirme tarihi 31.03.2019 olan … SÖZLEŞMESİ, 37/1 maddesinde “Çalıştırılacak işçilerin iş kanunundan ve diğer yasalardan doğan tüm sorumlulukları yükleniciye aittir.” hükmü mevcut olup,
Dava dışı işçinin toplam kıdem süresi 8 yıl 3 ay 25 gün olmakla, davalı iş verenin yanında kıdem süresi ise, 10 ay 7 gün olmakla, üst işveren alt işveren dış ilişkide işçiye karşı kanundan doğan şekilde müştereken ve müteselsilen sorumlu olsalar da iç ilişkide kendi aralarında yapmış oldukları hizmet sözleşmesi ile, çalıştırılacak işçilerin iş kanunundan ve diğer yasalardan doğan sorumlulukları yükleniciye (davalıya) ait olduğu düzenlenmekle, taraflar bu sözleşme hükümleri ile bağlıdır. Artık bu sözleşme hükümleri gereği üst işverenin ödediği bedelin tamamından ancak kendi dönemine inhisar eden oranda ve işçilik alacaklarının yapısı gereği doğumuş feshe bağlı alacakların tümünden sorumlu olacaktır.
Anılan durum karşısında; dava dışı işçinin tüm alt işverenler yanında toplam çalışmasının 8 yıl 3 ay 25 gün olduğu, davalı iş verenin yanında çalışmasının ise toplam olarak 10 ay 7 gün olduğu nazara alınarak hükme esas alınan bilirkişi raporundaki hesaplamalar doğrultusunda davacının davalıdan kıdem tazminatına yönelik 561,70 TL, yıllık izin ve ihbar tazminatına yönelik 3.000 TL takip öncesi faiz talebine yönelik 1.268,91 TL, yargılama gideri ve takip sonrası ferilere yönelik olarak 277,81 TL ve iş mahkemesi masrafına yönelik olarak 100 TL olmak üzere toplam 4.209,23-TL alacağın ödeme tarihi olan 10/11/2011 tarihinden itibaren işleyen avans faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile 4.209,23-TL alacağın ödeme tarihi olan 10/11/2011 tarihinden itibaren işleyen avans faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 287,53-TL Harçtan peşin alınan 254,05-TL harcın mahsubu ile bakiye 33,48-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca 4.080-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-Red edilen kısım yönünden avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca 4.080-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı ödenmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 279,25-TL ilk gider, 163-TL tebligat ve müzekkere gideri ile 1.750-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.192,25-TL. yargılama giderinin red ve kabul durumu nazara alınarak takdiren 820,57-TL sinin davalıdan tahsili davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafından yapılan 27TL tebligat ve müzekkere giderinin red ve kabul durumu nazara alınarak takdiren 19,36-TL nin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine.
7-HMK 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.22/10/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır