Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/749 Esas
KARAR NO : 2021/86

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 17/12/2020
KARAR TARİHİ : 04/02/2021

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; Müvekkili …’in…İmsan… Şubesi,…-…-… hesap numarasına bağlı, … numaralı çek yaprağını uzun yıllar önce ( beş (5) yıldan fazla süre önce) kaybettiğini, müvekkilinin muhatap bankadaki çek hesaplarını kapatabilmesi ve başkaca bankacılık işlemlerini yapabilmesi ve yeni çek hesabı açabilmesi için söz konusu çek yaprağını bankaya ibrazının gerektiğini, uzun yıllardan beri kayıp olan çek yaprağını bulmalarının mümkün olmadığından çek yaprağının zayi olduğu gerekçesi TTK 760. ve 762. maddesi uyarınca ticaret sicil gazetesinde ilân yaptırılmasına, TTK 761. maddesi uyarınca üç aylık süre içinde üçüncü şahıslarca çekin mahkemeye sunulmaması halinde TTK 764/1 maddesi uyarınca çekin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
GEREKÇE:
Dava; Türk Ticaret Kanunu’nun 757. ve izleyen maddeleri hükümlerine istinaden açılan ve davacı tarafça kaybolduğu ileri sürülen dava konusu çek yaprağının zayi nedeniyle iptali istemine ilişkindir.
Davanın yasal dayanağı, TTK.’nun 757, 764. maddeleri ile TTK.’nun 818/1-s. maddesi delaleti ile TTK.’nun 764. maddesi olup, huzurdaki dava çekişmesiz yargı kapsamına giren hasımsız davalardandır. Bu nitelikteki davalarda kural olarak duruşma yapılması zorunlu değildir. Dosyadan dilekçe ve belgelerle iddianın ileri sürülüş biçimine göre mahkememizce duruşma açılmasına gerek görülmeden dosya üzerinde inceleme yapılmıştır.
6102 sayılı TTK’nın 757/1 maddesine göre kıymetli evrakın iptalini ancak evrak üzerinde hak sahibi olan lehtar veya yetkili hamilin isteyebileceği, keşidecinin ise senet hamilinin ortaya çıkmasından sonra ancak menfi tespit veya istirdat davası açabileceği, davacının çek hamili sıfatı bulunmadığı, keşideci sıfatı ile kıymetli evrakın iptali davası açtığı, keşideci olan davacının kıymetli evrakın iptali davasını açma ehliyeti bulunmadığı anlaşılmıştır.
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 04/04/2016 tarihli; 2015/13206 Esas ve 2016/3562 Karara sayılı kararında “…Mahkemece, iddia ve tüm dosya kapsamına göre, TTK’nın 757/1. maddesi gereğince çek iptali davası açma hakkının yetkile hamile ait olduğu, keşideci tarafından çek iptali davası açılamayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre…” gerekçeleri ile hükmün onanmasına karar verilmiştir.
Ayrıca, davacı tarafından dava konusu çekin keşide edilmeden kaybedildiği belirtilmiştir. Türk Ticaret Kanunu’nun 780. maddesinde çekin unsurları düzenlenmiş olup, 781. maddeye göre imzasız boş çek yaprakları çek vasfında değildir. Keşideci imzası bulunmadığı için kambiyo senedi (çek) vasfında olmayan boş çek yapraklarının iptali de talep edilemeyecektir.
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 09/10/2017 tarihli; 2016/3016 Esas ve 2017/5123 Karara sayılı kararında “…Davacı vekili; müvekkilinin yetkilisi olduğu şirkete ait fabrikada bulunan ve altı adet çekin de içinde bulunduğu çelik kasanın çalındığını ileri sürerek altı adet çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, tüm dosya kapsamına göre; dava konusu çeklerin boş çek yaprağı olduğunun davacı tarafından dava dilekçesinde ve müşteki ifade tutanağında beyan edildiği, dolayısıyla iptali istenen çeklerin kıymetli evrak vasfında olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre…” gerekçeleri ile hükmün onanmasına karar verilmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; dava konusu çeklerin keşidecisi olan davacının kendi çekleri hakkında zayi nedeniyle iptal davası açamayacağından ve ayrıca kambiyo senedi (çek) vasfında olmayan boş çek yapraklarının iptali talep edilemeyeceğinden davanın reddine karar verilmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
KARAR: Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince davacıdan alınması gereken 59,30-TL nispi karar harcından davacı tarafından peşin yatırılan 54,40-TL harcın mahsubu ile bakiye 4,90-TL harcının davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-HMK 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası davacıya iadesine,
5- HMK ‘nın 320/1 maddesi gereğince dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda Davacının yokluğunda, Mahkememizin bu kararına karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde Mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine dilekçe verilmek suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesince incelenmek üzere Davacının istinaf yoluna başvuru hakkı bulunduğuna karar verildi. 04/02/2021

Katip …
(e-imza)

Hakim …
(e-imza)