Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/737 E. 2022/257 K. 24.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/737 Esas
KARAR NO : 2022/257

DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/12/2020
KARAR TARİHİ : 24/03/2022

Mahkememizde görülen İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA /Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle;
Müvekkili şirketin nezdinde … numaralı “Nakliyat Sigorta Poliçesi” ile sigortalı bulunan dava dışı sigortalı …A.Ş. tarafından Macaristan’da yerleşik… firmasından ithal edilen emtianın Macaristan’dan Türkiye’ye nakliyesini üstlenen davalı firmanın sorumluluğunda iken Bulgaristan sınırları içerisinde meydana gelen trafik kazası sebebiyle hasar gördüğünü,
Hasarın tarihinde müvekkili şirkete ihbarı üzerine, gerekli tahkikat başlatılmış ve Sigortacılık Kanunu 22. maddesi uyarınca hasar ve kusur durumunun tespiti için bağımsız ve uzman eksper tayin edildiğini, hasar ihbarı üzerine…LTD.ŞTİ. tarafından yapılan incelemeler sonrasında hazırlanan 14.11.2019 tarihli ve … numaralı Nakliyat Hasarı Ekspertiz Raporu alındığını , Sigortalı emtiadaki toplam hasar bedelinin 525.691,99 TL olduğunun edildiğini,
Davaya konu sigorta hasarı müvekkili şirketçe ödenmiş olup anılan hasardan sorumlu olan davalılar hakkında yasal süre içerisinde İstanbul …İcra Müdürlüğü’nün …E. sayılı dosyası üzerinden icra takibi başlatıldığını, borçlu tarafından takibe itiraz edildiğini,

Hasardan sorumlu davalının haksız olarak icra takibine İtirazda bulunması üzerine 06.10.2020 tarihinde İstanbul Arabuluculuk Bürosu nezdinde arabuluculuk başvurusu yapıldığını, tarafların anlaşmaya varamadığını belirterek ;
Davalılar tarafın İstanbul …İcra Müdürlüğü’nün …E. sayılı dosyasına vaki itirazlarının iptaline, takibin devamına, davalının haksız itirazından dolayı %20’den aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatına hükmedilmesine, yargılama gideri ve ücreti vekâletin davalı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP /Davalı … LTD ŞTİ ve …Sigorta AŞ vekili 15.02.2021 tarihli ayrı ayrı cevap dilekçesinde ve özetle;
Davacı taraf, sigortalısı … A.Ş.’ye ait emtianın…numaralı Nakliyat Sigorta Poliçesi ile sigortalandığını, taşıma sırasında meydana gelen hasar sonucu sigortalısına 525.691,99-TL tutarında sigorta tazminatı ödediğini ve sigortalısının haklarına TTK’nın 1472. hükmü kapsamında halef olduğunu aynı zamanda da sigortalısının haklarını devir ve temlik aldığını beyan etmiştir. Ancak Türk Ticaret Kanunu madde 1472 kapsamında sigortacının halefiyetinden söz edebilmek için 3 şartın sağlanması gerektiğini, şartlardan bir tanesinin yokluğu, halefiyet iddialarını geçersiz kılacağını,
Davacı sigorta şirketi tarafından yapılan ödemenin geçerli bir sigorta ilişkisinin varlığına dayanıp dayanmadığı sigorta poliçesi kendilerine tebliğ edilmediği için bu durumu tespit etmek mümkün olmadığını, sigortalı tarafından ilk primin ödenip ödenmediği bu sebeple de halefiyetin söz konusu olup olmadığına ilişkin olarak davacının sigortalısı tarafından ilk primin ödendiğine dair davacı tarafından herhangi bir delil dosyaya sunulmadığını, belirterek; işbu davanın aktif husumet ehliyeti eksikliği nedeniyle reddine karar verilmesini
CMR Konvansiyonu madde 32 uyarınca “Bu anlaşma gereğince yapılan taşımalardan doğacak davaların bir yıl içinde açılması gerekir.” şeklinde olup, davacı tarafın sunduğu delillerden de anlaşılacağı üzere emtia alıcısına 09.10.2019 tarihinde teslim edildiğini, iş bu davanın ise 11.12.2020 tarihinde açıldığını ,davanın zamanaşımı def’i dikkate alınarak usulden reddini talep ettiklerini, dosyaya sunulan kaza tespit tutanağına dayanarak kazanın Müvekkili Şirketin kusurundan ileri geldiğine ispata elverişli olmadığını, davacının sigortalısının tek taraflı olarak düzenlemiş olduğu tutanağı kabul anlamına gelmemekle birlikte, davacının sigortalısı tarafından tutulan “Hasarlı Malzeme Tespit Tutanağında” (09.10.2019 tarih) hasarlı parça numarası ve adedi tespit edildiğini, Aynı tarihte davacının sigortalısı tarafından yine tek taraflı olarak düzenlenen “Hasarlı Malzeme Tespit Tutanağında” ise nedeni belli olmayan bir sebepten dolayı hasarlı parça adedinde artış olduğunu, Hasarlı Malzeme Tespit Tutanağı müşterek katılımlı olarak düzenlenmediğini, hem de bu iki tutanak arasındaki farkın neden kaynaklandığının belli olmadığını, çelişkiler barındırdığını, davacının sigortalısı tarafından bu tutanak düzenlendiğinde emtia alıcısına teslim edilmiş olup bu hasarın taşıma sırasında meydana geldiği davacı tarafından ispat edilmesi gerektiğini, Çünkü emtia artık alıcısının hakimiyetine geçmiş olup davacının var olduğunu iddia ettiği hasar emtianın paletlerden boşaltılması, tahliyesi, depoda bir yerden başka bir yere taşınması sırasında da meydana gelmiş olabileceğini,
Davacı tarafın nakliyat sigorta poliçesi kapsamında yapmış olduğu tazminat ödemesine hasar bedeline eklenmiş olarak %8 ilave bedel talep etmesi mümkün olmadığını, Davacı tarafça talep edilen, hangi tarihten işlediği bile belli olmayan avans faiz oranın talep edilmiş olması hukuka aykırı olduğunu, belirterek ;
Müvekkilleri Şirkete karşı açılmış olan bu haksız davanın öncelikle usulden reddine, esasa girilmesi durumunda da esastan reddini ,Müvekkilleri Şirket aleyhine haksız ve kötü niyetli olarak takibe girişen davacı aleyhine %20 oranından az olmamak kaydıyla kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, İİK 67.maddesi gereğince açılan itirazın iptali istemine ilişkindir.
Getirtilerek incelenen İstanbul… İcra Müdürlüğü nün … Esas sayılı dosyasında; davalılar aleyhine başlatılan icra takip dosyasında ; 525.691,99 TL asıl alacak 57.404,85 TL işlemiş avans faizi olmak üzere toplam 583.096,84 TL alacağa takip tarihinden itibaren işleyecek yıllık %13,75 avans faiziyle tahsilinin talep edildiği ,davalılar vekilinin takibe itiraz dilekçesinde; yetkiye, asıl borca, faize ve ferilerine itiraz ettiği görülmüştür.
Mahkememizce yapılan 10/06/2021 tarihli ön inceleme duruşmasında taraflar arasındaki uyuşmazlık; İstanbul … icra müdürlüğünün… esas sayılı takip dosyasında itirazın iptali ve tarafların %20 icra inkar tazminatı istemi konusunda olduğu, takibin dayanağının davacı sigorta şirketi tarafından düzenlenen poliçe hasar dosyası ekspertiz rapuru ödeme evrakları şeklinde tespit edilmiştir.
Davalı …Ltd Şti’nin icra dairesinin yetkisine yaptığı yetki itirazı 10/06/2021 tarihli ön inceleme duruşmasında davalılar arasında takip arkadaşlığı bulunduğundan, diğer davalı … Sigorta AŞ nin merkezi mahkememiz yetki alanı içinde bulunduğunda reddedilmiştir.
Davalıların aktif husumet itirazı; Yargıtay 11 Hk Dairesinin 2018/7888-2010/3598 sayılı kararı gereği davacı tarafından dava dışı sigortalı …-…Aş ye 06/12/2019 tarihinde ödeme yapılmış olduğu gözetilerek kabul edilmemiş,reddine karar verilmiştir.
Davalı tarafın… itirazı dava dışı sigortalı …-…Aş nin 16/03/2022 tarihli yazısı ile taşıma konusu malların bedelinin satıcı şirkete ödendiği bildirilmiş olmakla Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 2015/15447 esas 2016/4944 karar sayılı ve 02/05/2016 tarihli ilamı gereğince reddedilmiştir.
CMR Konvansiyonu madde 32;
“..Bu sözleşme gereğince yapılan taşımalardan doğacak davaların bir yıl içinde açılması gerekir… Zamanaşımı süresi teslimde kısmi kayıp, hasar veya gecikmelerde, teslim tarihinden itibaren başlar…Yazılı bir talep taşıyıcının bu talebi yazılı olarak reddetmesi ve talebe ekli belgeleri iade etmesi anına kadar zamanaşımını durdurur .. CMR.m.32/ll hükmü saklı kalmak kaydıyla zamanaşımının durması hakkında davaya bakan hakimin hukuku uygulanır. Bu hukuk aynı zamanda zamanaşımının kesilmesi hakkında da uygulanır. “
Türk Borçlar Kanunu madde 154; “Aşağıdaki durumlarda zamanaşımı kesilir:
1. Borçlu borcu ikrar etmişse, özellikle faiz ödemiş veya kısmen ifada bulunmuşsa ya da rehin vermiş veya kefil göstermişse,
2. Alacaklı, dava veya defi yoluyla mahkemeye veya hakeme başvurmuşsa, icra takibinde bulunmuşsa ya da iflas masasına başvurmuşsa”.
Davacının icra takibini trafik kazasının gerçekleştiği 04.10.2019 ve malın teslim tarihinden sonra 1 yıl geçmeden 10.09.2020 de açtığı dikkate alındığında zamanaşımının dolmadığı tespit edilmiştir. Zamanaşımı itirazı kabul edilmemiştir.
Taraflarca bildirilen deliller toplanmış, bilirkişiler CMR bilirkişi … , Gümrükçü bilirkişi … ve Sigorta bilirkişisi …ı’nın 21/09/2021 tarihli raporu alınmıştır. Alınan rapor denetlemeye elverişli bulunmuş hükme esas alınmıştır.
Tüm dosya kapsamına göre;
CMR Konvansiyonu madde 29; ” hasar, taşımacının kendi kötü hareketinden veya davaya bakan mahkemenin kararı ile isteyerek kötü harekete eşdeğer sayılan kusurundan ileri gelmiş ise taşımacı, sorumluluğunu kaldıran veya sınırlayan yahut da kanıt yükünü karşı tarafa yükleyen bu maddenin hükümlerinden yararlanamaz “

Davaya konu olayda dosyadaki bilgi ve belgelerden davalının kasıt veya kasta eşdeğer kusuru ile ilgili bilgi ve belge olmadığından ve hasarın sebebinin kasta veya kasta eşdeğer kusura delalet etmemesi nedeniyle taşıyıcının sorumluluğu CMR 23 çerçevesinde sınırlı sorumluluk çerçevesinde olacağı belirlenmiştir.
CMR Konvansiyonu madde 23 gereğince; Yükün hasara uğraması halinde tazminat şu esaslara göre hesaplanır İlk olarak eşyanın değeri belirlenir. Eşyanın değeri tespit edilirken öncelikle bu tazminat yükün taşınmak üzere kabul edildiği yer ve zamandaki borsa fiyatı, borsa fiyatı yoksa piyasa değeri, eşyanın bir piyasa değeri de bulunmuyorsa herkes için ifade ettiği objektif değere göre hesaplanır. Daha sonra, bu şekilde belirlenen değerle eşyanın hasarlı haldeki değeri arasındaki fark bulunur. Taşımacının eşyanın bütünündeki hasar dolayısıyla ödeyeceği tazminat eşyanın ziyaa uğramış olsa idi CMR’nin 23/3., 6. ve 9. maddeleri gereğince ödeyeceği tazminat miktarını aşamaz Hasar, yükün bir kısmında oluşmuşsa bu takdirde tazminat, sadece hasardan etkilenen kısım ziyaa (kısmı zıya) maruz kalmış olsa idi, ödenecek tazminat miktarından fazla olmaz.
Bu çerçevede sınırlı sorumluluğu bulunan davalının ancak gerçek zararı ödemekle yükümlü bulunduğu nazara alınarak, davacının gerçek zararı hesaplattırılıp, sorumluluk limitinin altında kalırsa bu miktara, üstünde bulunduğu takdirde şimdi olduğu gibi sorumluluk limitine hükmedilmesi gerekeceğinden gerçek zarar miktarının hesabı gerekecektir.
Dosyada mübrez CMR senedinde hasar açıklaması;” kazalı araç 14 kap hasarlı alındı, 28 kap alındı” açıklaması bulunmaktadır. Davacının sunduğu ekpertiz raporunda taşıma konusu malların tamamının hasara uğradığı ve bunlardaki hasarın bu malların sıfır araç üretiminde kullanılacak olması, kullanılmaları halinde kaza riskinin söz konusu olması nedeniyle kullanılamayacağı belirtilmiş iken, davalı sigorta şirketinin yaptırdığı ekspertiz raporunda sigortalı adresinde yapılan incelemede 12 adet karton ambalajlı kolide her kolide 8 adet direksiyon rot millerinin bulunduğu, ambalajlarının sağlam olduğu dolayısıyla karton ambalajlı malların hasara uğradığının ispatlanmasının gerektiği, bu sebeple hasarlı olmayan mallar dışlandığında hasara uğrayan malların 16 + 237 adet olmak üzere 253 adet olduğu bunların ağırlığının 8.796,59 kg olduğu ve hasara tutarının % 36 sovtaj tenzili yapıldığında davacı ekspertiz raporunda belirtildiği üzere 123.309,01 Eur değil 50.509,55 Eur olabileceği belirtilmiştir.
Ancak davaya konu trafik kazasında tüm emteanın aynı araç içerisinde olması dikkate alındığında araç içerisindeki karton ambalajlı kolilerin dışının sağlam olmasının bu koliler içerisindeki emteanın hasarlı olmadığı anlamına gelmeyeceği, kaza sırasında davalı nakliyecinin aracının başka bir araca çarpmasının yol açtığı sarsıntı dikkate alındığında karton koliler içerindeki hassas otomotiv parçalarının hasar gördüğü, sigortacının % 10 bedeli talep etme hakkı olmadığı,
Bu doğrultuda hasarlı 64+95+237 adet olmak üzere 396 adet üzerinden;
64 adet direksiyon kolonu-kremiyer için birim fiyat EUR 309,41 baz alındığında EUR 19.801,92 95 adet direksiyon kolonu-kremiyer için birim fiyat EUR 310,92 baz alındığında EUR 29.537,02 237 adet direksiyon kolonu-kremiyer için birim fiyat EUR 312,11 baz alındığında EUR 73.970,07 olmak üzere toplam 123.309,01 EUR olmaktadır. Poliçe üzerindeki 6.2265 TL/EUR döviz kuru dikkate alındığında bu miktar 767.783,55 TL olmakta ve poliçe gereği % 36 sovtaj 276.402,07 TL düşüldüğünde 491.381,48 TL olmaktadır.
Bulunan bu bedelin CMR 23 kapsamında taşıyıcının aşağıda hesaplanacak sınırlı sorumluluk tutarını geçmemesi gerekir. Buna göre; dosyada mübrez CMR taşıma senedi ile diğer belgelerden hasara uğrayan emtianın 13.768,59 kg olduğu,
Taşıyıcının sorumlu olacağı azami miktar CMR 23 çerçevesinde eksik brüt ağırlığın kg başına 8.33 hesap birimi ile çarpılması sonucu bulunacaktır.

Davalı taşıyıcının CMR m.23/3 gereğince sorumluluğu; 13.768,59 kg x 8.33 x 12.3043 TL= 1.411.209,13-TL’yi aşmaması gerekir. Yukarıda bulunan 491.381,48 TL bu tutarı aşmadığından davalıların sorumlu olduğu miktarın 491.381,48 TL olacağı belirlenmiştir.
Mahkememizce İstanbul … icra müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyasında tahsilde tekerrür olmamak üzere; 491.381,48 TL üzerinden itirazın iptaline karar vermek gerekmiştir. İİK 67 gereğince alacak likit ve belirlenebilir olmadığından, yargılamayı gerektirdiğinden icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M /
1-Yeni rapor ve ek rapor taleplerinin reddine,
2- İstanbul …icra müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyasında tahsilde tekerrür olmamak üzere; 491.381,48 TL üzerinden itirazın iptaline takibin devamına fazla istemin reddine
Takip tarihinden itibaren 491.381,48 TL alacağa takip koşullarında faiz yürütülmesine, Alacak yargılamayı gerektirdiğinden icra inkar tazminatı talebinin reddine,
Davalı tarafın… itirazının reddine
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 33.566,27 TL Harçtan peşin alınan 7.042,36 TL harcın mahsubu ile bakiye 26.523,91 TL harcın davalılardan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesinin “…Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen ve taraflarca karşılanan arabuluculuk ücreti, yargılama giderlerinden sayılır…” hükmü gereği 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davalılardan tahsili ile Hazineye gelir kaydedilmesine,
5-a-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca kabul nispetine göre 41.619,07 TL nispi vekalet ücretinin davalılardan tahsili ile davacıya ödenmesine,
b-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca red nispetine göre 12.662,96 TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılara ödenmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 7.096,76 TL ilk gider, 4.677,60 TL tebligat ve müzekkere gideri , bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 11.774,36 TL. yargılama giderinin kabul nispetine göre 11.038,62 TL sinin davalılardan tahsili davacıya verilmesine,
7-HMK. 333. md. uyarınca yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası yatıran taraflara iadesine,
Davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstanbul BAM da istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.
24/03/2022

Başkan
¸e-imzalıdır
Üye
¸e-imzalıdır
Üye
¸e-imzalıdır
Katip
¸e-imzalıdır