Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/626 E. 2022/956 K. 14.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO:2020/626 Esas
KARAR NO :2022/956

DAVA:BANKACILIK İŞLEMİNDEN KAYNAKLANAN ALACAK (ALACAK)
DAVA TARİHİ:04/11/2020
KARAR TARİHİ:13/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan BANKACILIK İŞLEMİNDEN KAYNAKLANAN ALACAK (ALACAK) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkil şirket yetkilisi … Noterliği’nin 21.09.2015 tarih ve … yevmiye numaralı düzenlenme şeklindeki vekaletnamesi ile ÇEK HARİÇ KAMBİYO SENETLERİNİ DÜZENLEME yetkisi ile şirketin bir takım işlemlerini takip etmek üzere …’a vekaletname verdiğini, Vekaletname içeriği incelendiğinde açıkça görüldüğünde …’ın çek düzenleme yetkisi bulunmadığını, bu yetki vekaletnamede” ÇEK HARİÇ” ibaresi yazılmak sureliyle kapsam dışı bırakıldığını, Bu yetki olmamasına rağmen, … ‘m imzasıyla müvekkil şirket adına keşide edilmiş çeklerden dolayı üçüncü şahıslara toplamda 10.000 TL. tutarında ödeme yapıldığını ve müvekkil şirket inanılmaz büyük derecede zarara uğratıldığını, Çek kelimesi belirtilmeden ‘senet’ ya da ‘bono’ konusunda verilmiş bıdunan yetki, çek keşide etme yetkisini kapsamadığını, vekaleten bir çekin keşidesi halinde, ödemede bulunacak olan muhatap bankanın, öncelikle bu yetkiyi araştırması zorunlu olduğunu, Bu yükümlülüğünü yerine getirmeyen davalı bankanın haksız yere ödenen çek bedellerinden sorumlu olduğunu, bu hususta davalı bankaya … 3. Noterliği’nin 38565 yevmiye numaralı, 16.12.2016 tarihli ihtarnamesi gönderilmiş ancak bir sonuç alınamadığını, Yine zorunlu dava şartı olan arabulucuya da başvurulmuş olup. uzlaşma sağlanamadığını, izah edilen sebeplere dayanarak Fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla 10.000 TL. ‘nin müvekkil şirkete iadesine, çeklerin ödenme tarihi itibariyle avans faizi işletilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 12/03/2021 tarihli dilekçesiyle özetle; mahkememiz nezdinde görülmekte olan davanın 09/03/2021 tarihli duruşmasının 1 numaralı ara karar gereği hangi çekleri dava konusu ettiklerini bildirdiklerini, Denizbank A.Ş. nezdinde … tarafından toplamda 10 adet çek keşide edildiğini, bu çeklerden bir tanesinin iptal edildiğini, bir tanesinin de karşılıksızdır işlemi gördüğünü, elde ettikleri çek görüntülerini ekte sunduklarını, buna göre;
Çek Numarası Ödenen Tutar
9095076C1 8.292,19 TL
9095077C1 6.500,00 TL.
9095078C1 6.451,30 TL.
9095079C1 10.000,00 TL.
9095080C1 11.767,22 TL.
9095081C1 7.175,34 TL.
9095082C1 5.549,73 TL.
9095083C1 İptal edilmiştir.
9095084C1 9.211,11 TL. ( karşılıksız çıktığından karşılıksız çek bedeli olan 1.290 TL. ödenmiştir.)
9095085C1 2.767,77 TL olmak üzere Toplam: 59.793,55-TL olup, eksik harcın taraflarınca yatırıldığını, bu çeklerin tamamının yetkisi olmayan … tarafından keşide edildiğini, çekler üzerindeki imzaya bakıldığında da açıkça Doğuş Tekstil yetkilisi Ahmet Nedret Cangül’e ait olmadığının çıplak gözle anlaşıldığını, bu sebeple müvekkili şirketin keşide etmediği bir çeki ticari defter ve kaydına almasının beklenemeyeceğini, müvekkili şirketin de bu çekleri keşide etmediğinden kayıtlarına doğal olarak işlemediğini, bu çeklerin yetkisiz kişi … tarafından keşide edilerek ödendiği konusunda ihtilaf bulunmadığını açıklamıştır.
CEVAP
Davalı Vekili cevap dilekçesinde özetle;usul yönünden herhangi bir kabul anlamına gelmemek üzere, davacı yan talepleri zamanaşımına uğradığını, huzurdaki davada davacı tarafından iddia edilen tüm zararlar (bankamızın davacıyı zarara uğrattığı yönündeki tüm iddialar! reddediyoruz) belli olmasina rağmen davacı davasını belirsiz alacak davası olarak ikame ettiğini, dava konusu alacağını davacı bilmekte olduğunu, esas yönünden huzurdaki davada davacı taraf her ne kadar müvekkil bankanın yetkisiz kimse tarafından keşide edilen çek ile ödeme yaptığını iddia etse de bu iddia gerçek dışı olduğunu, müvekkil banka bir güven kurumu olarak müşterilerinin her işlemi ile ilgili kontrolleri doğru ve kesintisiz işlem yaptığını, müvekkil banka huzurdaki davaya konu işlemlerle ilgili de her zamanki gibi gerekli her türlü kontrolü eksiksiz yerine getirdiğini, davacının dava dilekçesinin ekinde sunmuş olduğu ve …’ın sözde çek düzenleme yetkisi içermediğini belirttiği vekaletnamede … ‘ın çek keşide edebileceği bilgisini içeren ibareler açıkça yer aldığını, “…her ne nam altında olursa olsun tüm evrak ve belgeleri tanzm ve imzalamaya”, “…paket, kıymetli evrak, koli ve bilimum eşyaları ve sairleri dahi almaya,” …paket, kıymetli evrak, koli ve bilimum eşyaları ve sairleri dahi bilcümle ilgili makamlara, kişi ve kurumlara göndermeye, iş ve işlemelerini takip ve neticelendirmeye, ifa ve ikmale, evraklarını imzalamaya, vazıh ve sözlü miiracatlarda bulunmaya, vazıh ve sözlü miiracatlarda bulunmaya, çek karnelerini almaya, çek taahhütnamesi imzalamaya, gerekli evrak ve belgeleri tanzim ve imzalama ya , yanlışlıklan düzeltmeye, elden evrak alıp vermeye, harç ve masrafları yatırmaya, yazılı ve sözlü beyan ve taahhütlerde bulunmaya, hamili alacaklısı olduğum çekleri ve senetleri ilgili özel ve tüzel makam ve kuruluşlardan elden teslim almaya, evraklarını imzalamaya, ciro etmeye, ilgili banka veya banka şubesi veya bilcümle özel ve tüzel makam ve kuruluş veznelerinden talep tahsil ve ahzukabza, sulh ve ibraya, gerektiğinde protesto ettirmeye, protesto işlemlerini takip ve neticelendirmeye, imzalamaya makbuz almaya yanlışlıkları düzelttirmeye,… kambiyo taahhüdünde bulunmaya… poliçeleri kabule veya kabul etmemeye. … bu kredilerden dolayı senetli veya senetsz her türlü alacağımı tahsile,” yetkileri mevcut olduğunu, görüldüğü üzere, davacı şirket yetkilisi tarafından …’a kambiyo senedi düzenlenmesi, ciro edilmesi her türlü bankacılık işlemlerinde kambiyo senetlerinin her türlü işleminin yapılması hususlarında yetki verildiğini, Çekler incelendiğinde çeklerin 2016 yılı Ağustos, Eylül ve Ekim avlarında keşide edildiği, çek bedellerinin bazılarının 6000,7000,8000,9000 hatta 11.000 TL’den fazla olduğu görüldüğünü, Basiretli tacir olarak hareket etmek zorunda olan davacı tarafın bir yanlışlık durumunda kolaylıkla fark edeceği bedeller hakkında uzun süre hiçbir bildirim yapılmaması işlemlerin davacının bilgisi dahilinde olduğunun açık ispatı olduğunu, Gerçekten de gerek davacı ile müvekkil Banka arasındaki sözleşmeler gerek mevzuat hükümleri, gerekse de bankacılık ve ticari hayat teamülleri çek defteri sahibinin çek defteri üzerindeki kontrolü kaybettiği anda derhal bankasına bildirimde bulunması gerekliği ortada olduğunu, müvekkil Bankanın davacının meydana geldiğini iddia ettiği zarara ilişkin kusuru ve hukuka aykırı bir fiili de olmadığı açık olduğunu, Dolayısıyla M.K. 2. Maddesi hükümleri nazara alınarak dürüstlük kuralına aykırı olan, hakkın kötüye kullanılması mahiyetindeki işbu davanın bu sebeple de reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER
Dava konusuna ilişkin olarak ilgili yerlere müzekkere yazılmış ve buna göre … bankası 16.06.2021 tarihli ve 11.02.2022 tarihli dilekçesi, …’ın 16.07.2021 tarihli cevap dilekçesi, …’ın 23.06.2021 tarihli ve 17.10.2021 tarihli ccvap dilekçesi, GARANTİ BBVA’nın 25.06.2021 tarihli cevap dilekçesi, YKB’nın 29.11.2021 tarihli cevap dilekçesi sunulmuş, … CBS Sahtecilik vc Dolandırıcılık Suçlan Soruşturma Bürosu … Nolu Soruşturma Dosyası ve T.C. … 6. Ağır Ceza Mahkemesi … E. Nolu Ceza Dosyası UYAP üzerinden getirtilmiş, …Vergi Dairesi Başkanlığı … Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün 10.02.2022 tarihli cevap dilekçesi ekinde ilgili … Konf.Tekstil San.ve Tic.Ltd.Şti.nin 2016 Yılı KDV Ba/Bs Formları ile …Vergi Dairesi Başkanlığı … Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün 23.06.2022 tarihli dilekçesi ekinde ilgili ekli listedeki şirketlerin 2016 Yılı KDV Ba/Bs Formları, …Vergi Dairesi Başkanlığı … Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün 10.02.2022 tarihli cevap dilekçesi ekinde ilgili … Makine ve Yedek Parça San. Tic.Ltd.Şti. 2016 Yılı KDV Ba/Bs Formları, …Vergi Dairesi Başkanlığı … Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün 10.02.2022 tarihli cevap dilekçesi ekinde ilgili … Tabldot ve Yemek Hizm.San. ve Tic. Ltd.Şti. , … Ambalaj Reklam Tasarım İnş.San. ve Tic. Ltd.Şti. , … Giyim San. ve Tic. Ltd.Şti. 2016 Yılı KDV Ba/Bs Formları, Talimatla S.M.Mali Müşavir … tarafından Sayın Mahkeme’ye sunulmuş 18.04.2021 tarihli bilirkişi raporu incelenmiştir.
Alınan Bilirkişi S.M.Mali Müşavir … tarafından tanzim edilen 18.04.2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle, Davacı şirketin fiili olarak adresinde faal olmadığı, Defter ve belgeler ibraz edilmediğinden dolayı talimat gereği dava konusu çeklerin ticari defterlerde kayıtlı olup olmadığı hususunda bir tespit ve değerlendirme yapılamadığını belirtmiştir.
Davacı vekili talimatla alınan bilirkişi raporuna itiraz dilekçesinde özetle, müvekkili şirketin ticari defterleri üzerinde inceleme imkanının olmamasının müvekkil şirketin kusuru olmadığı, müvekkili şirkete ait ticari defterlerin yine …’ın bünyesinde olduğu için bilirkişiye ibraz edilemediğini belirtmiş, buna göre davacı şirketin bağlı bulunduğu … Vergi Dairesi’ne (…) müzekkere yazılarak bu şirketlerle ( … Tekstil Sanayi ve Tic. Ltd. Şti., … Kanf. Tekstil San. Tic. Ltd. Şti, … Tekstil San. Tic. Ltd. Şti., … … ve Yemek Hizmetleri Ltd. Şti., … İplik Konf. Tekstil ve Aks. San. Tic. Ltd. Şti. … Mak. Yedek Parça Ltd. Şti., … Tekstil Tar. Ltd. Şti., … … Rek. Tas. Inş. San. Ve Tic. Ltd . Şti.nin) BA-BS formu verilip verilmediğinin ve hizmet faturası beyan edilip edilmediğinin sorulması yoluna gidilmiştir.
Davacının davalı banka nezdindeki … no.lu mevduat hesap ekstresi incelendiğinde davaya konu çeklerden 8 adedinin ibrazında ödendiği, … no.lu çekin ise karşılıksız kaldığı ve karşılıksız kalan söz konusu çek yaprağı için 5941 sayılı Çek Kanunu uyarınca, çek hamiline 1.290,00 TL banka yükümlülük tutarının ödendiği, böylece, karşılıksız kalan … no.lu çek için ödenen 1.290,00 TL banka yükümlülük tutarı dahil, dava dışı … tarafından, davacı şirket adına düzenlenen dava konusu çekler için, davacının hesabından toplam 59.793,55 TL ödeme yapıldığı, tespit edilmiştir.
T.C. Gömeç Noterliği’nin 21.09.2015 tarih ve … yevmiye no.lu Düzenleme Şeklinde Vekaletnamesi ile davacı … Giyim San. ve Tic.Ltd.Şti. tarafından, dava dışı … T.C. Kimlik no.lu …’a vekaletname verildiği, söz konusu vekaletnamenin Banka İşlemleri bölümü incelendiğinde; “…. Çek hariç kambiyo senetleri düzenlemeye, kambiyo taahhüdünde bulunmaya (…) poliçeleri kabule veya kabul etmemeye, iştira ve ıskonto yaptırmaya. (…) üçiincii kişilere ödeme talimatı vermeye, (…) T.C. Hudutları dahilinde bulunan bilcümle banka şubeleri ile diğer kurum ve kuruluşlara müracaatla borç ve kredi taleplerinde bulunmaya ..” vekil tayin edildiği anlaşılmıştır.
Alınan 11/08/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle, davalının davacıyla arasında sözleşme nedeniyle TBK m. 112 anlamında zararından sorumlu olduğu, bu miktarın 10.557,77 TL olduğunun mali incelemede tespit edilmiş olduğu, ortaya çılan zararda davacının da TBK m. 52 uyarınca birlikte kusurunun olduğu tespit edilmiştir.
… 6. Ağır ceza mahkemesi 2018/67E. Sayılı dosyasının incelenmesinde, müştekileri hills tekstil tarım hayvancılık sanayi ticaret lim şirketi ve harun derebaşo olan sanık … hakkında resmi belgede sahtecilik, bilişim sistemleri banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması Suretiyle Dolandırıcılık suçundan dolayı düzenlenen iddianamenin kabul edildiği ve sanığın ifadesinde, “Ben müşteki Ahmet Nedret ile Doğuş Tekstil isimli şirkette gayrı resmi olarak faaliyet gösteriyordum. Bana verilen vekaletnamede geniş yetki ile donatıldığım görülmektedir. Evet çek keşide etme yetkisine ilişkin herhangi bir yetkim olmadığı görülüyor ise de; müşteki Ahmet hangi çeki şimdiye kadar bu çeki keşide etmiştir. Bu hususun araştırılmasını istiyoruz, zira bu şirketteki tüm çekleri ben imzalardım, bunu da müştekinin bilgisi dahilinde yapardım. O da öderdi . Olayda mağdur edildiğine ilişkin hakkımdaki şikayetini kabul etmiyorum ” şeklinde beyanda bulunarak yargılamaya devam edildiği anlaşılmıştır.
HUKUKİ NİTELENDİRME ve GEREKÇE
Dava, şirketin bir takım işlemlerini takip etmek üzere …’a verilen vekaletname uyarınca vekaletname içeriğinde …’ın çek düzenleme yetkisi verilmemesinden bahisle … ‘m imzasıyla davacı şirket adına keşide edilmiş çeklerden dolayı üçüncü şahıslara ödeme yapılması nedeniyle uğranılan zararın tazmini istemine ilişkindir.
Davacının kendi temsilcisine vermiş olduğu temsil yetkisi belgesi (uygulamadaki adıyla vekâletname) incelendiğinde; davacının kendi temsilcisine “… makamlarına müracaatla çek karnesi almak için müracaatlarda bulunmaya, çek karnelerini almaya, çek taahhütnamesi imzalamaya…” yetkili kılındığı görülmektedir. Aynı belgede temsilcinin “…Çek hariç kambiyo senetleri düzenlemeye…” yetkili kılındığı görülmektedir. Dolayısıyla temsilci çek karnesini bankadan teslim almaya yetkili kılınmış olmasına rağmen, çek düzenleme yetkisine sahip kılınmamıştır.
Davaya konu istenen İlgili vergi dairelerine verilen Ba/Bs formlarından; …no.lu çeklerin verildiği şirketler ile davacı şirket arasında ticari ilişkinin bulunduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda, çekin verildiği şirketler ile davacının ticari ilişkisi bulunduğu tespit edilemeyen … no.lu çek için ödenen 6.500,00 TL, … no.lu çek için ödenen 2.767,77 TL ve … no.lu çek için ödenen 1.290,00 TL banka yükümlülük tutarından dolayı, davacının toplam 10.557,77 TL’lık zararı olduğu anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamına göre, ilke olarak davalı banka özel yasa ile kurulmuş ve kendisine ayrıcalıklar tanınmış bir güven kurumu olması dolayısıyla en küçük kusurlarından sorumlu olup davacının hesaplarından işlem yaptığı iddia edilen dava dışı kişiye verilmiş vekaletname incelenmesinde, temsilcinin çek karnesini bankadan teslim almaya yetkili kılınmış olmasına rağmen, çek düzenleme yetkisine sahip kılınmadığı anlaşılmakla ibraz edilen çeklerdeki, keşideciye atfen atılan imzanın keşideciye yahut temsilcisine ait olup olmadığını inceleme yükümlülüğü altında bulunan davalı bankanın oluşan zarardan sorumluluğunun bulunduğu kanaati ile Dava konusu … no.lu, 03.10.2016 tarihinde ödenen 6.500,00 TL tutarlı ve … no.lu, 16.09.2016 tarihinde ödenen 2.767.77 TL tutarlı çek ile 20.10.2016 ibraz tarihinde karşılıksız kalan ve hamiline 1.290,00 TL banka yükümlülük tutarı ödenen … no.lu çekin keşide edildiği şirketler tarafından, ilgili vergi dairesine Ba/Bs formu verilmediğinden bu durumda, çekin verildiği şirketler ile davacının ticari ilişkisi bulunduğu tespit edilemeyen … no.lu çek için ödenen 6.500,00 TL, … no.lu çek için ödenen 2.767,77 TL ve … no.lu çek için ödenen 1.290,00 TL banka yükümlülük tutarından dolayı, davacının toplam 10.557,77 TL’lık zararından davalı bankanın basiretli tacir gibi davranma yükümlülüğünün yerine getirmemesinden ve gerekli özeni göstermemesinden kaynaklı olarak sorumlu olduğu tespiti ile davanın kısmen kabulüne dair (her bir çek için yapılan ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek faizi ile tahsiline) aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. (Ceza dosyasının incelenmesinde sanık İsmail hakkında devam eden bir yargılamanın olduğu anlaşılmış ise de iş bu dosyada incelenen husus bankanın yapılan işlem karşısında sorumluluğunun olup olmadığı, davacının banka tarafından zarara uğratılıp uğratılmadığına dair tespitleri içerdiğinden şahıs hakkında açılan davanın bekletici mesele yapılması yargılama sürecini uzatacağından ve sürüncemede bırakabileceğinden sonucu beklenmemiştir.)
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile, … nolu çek bakımından 6.500,00 TL nin 03/10/2016 tarihinden itibaren ,… nolu çek bakımından 2.767,77 TL nin 16/09/2016 tarihinden itibaren, … nolu çek bakımından 1.290,00- TL’nin 20/10/2016 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 721,20-TL Harçtan peşin ve tamamlama harcı olarak alınan harcın mahsubu ile fazla yatırılan 568,57-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca 9.200,00-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
5-Red edilen kısım yönünden avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca 9.200,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 6.900,03 TL yargılama giderinin red ve kabul durumu nazara alınarak takdiren 1.242,00-TL sinin davalıdan tahsili davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
7-HMK 333. md. uyarınca yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde yatırana iadesine,
Dair, hazır olan tarafların yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi İstinaf Yargı yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.13/12/2022

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza

*Bu evrak 5070 Sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.*