Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/455 E. 2021/456 K. 15.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/455 Esas
KARAR NO : 2021/456
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 26/08/2020
KARAR TARİHİ : 15/06/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; Müvekkil şirket ile davalı şirketin ticari ilişki kurularak 22.01.2020 başlangıç tarihli 5 yıllık sözleşme imzalandığını ve sözleşmeye istinaden kullanılmak üzere bulaşık makinalarının davalı şirkete teslim edildiğini, bu sözleşmelere göre davalı şirketin her ay düzenli olarak en az 5.000,00 TL + KDV bedelli kimyasal ürün (deterjan vs) almayı taahhüt ettiğini, yapılan sözleşme gereğince müvekkilinin tüm yükümlülüklerini yerine getirdiğini ancak davalı şirketin sözleşmede kararlaştırılan aylık alım taahhüdünün altında alım yaptığını ve fatura bedellerini de sözleşmede kararlaştırılan vadede ödemediğini, cari hesaptaki alacağın tahsili amacıyla davalı şirkete karşı … İcra Müdürlüğünü’nün 2020/… Esas sayılı dosyasında takip başlatılmış olup iş bu takibe davalı şirket tarafından itiraz edilmediğini, davalı şirketin taahhütlerine uymaması üzerine … Noterliğinin 15.06.2020 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesiyle davalı şirketin taahhüt ve yükümlülüklerini yerine getirmemesi, sözleşme uyarınca ürün alımı taahhüdüne uygun davranmaması ve fatura bedellerini vadesinde ödememesi nedeniyle sözleşmeye aykırı davranması gerekçesiyle sözleşme haklı nedenle feshedildiğini, bu haklı fesih ile birlikte sözleşmede belirlenen cezai şartın ödenmesi, konsinye olarak bırakılan makinelerin 15 gün içinde iadesi, iade edilmemesi halinde bu makinelerin %5 iskontolu bedellerinin tahsili yoluna gidileceği ve sözleşme boyunca davalının tüm alımlarına uygulanan iskonto haddi ile oluşan miktarların ödenmesi ihtaren bildirildiğini ancak bu ihtarnameye rağmen cezai şart bedelinin ödenmediğini ve tüm bu nedenlerle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla cezai şart bedelinin şimdilik 100-Euro’nun temerrüt tarihi olan 06.07.2020 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesi özetle; Öncelikle davacının haksız bir şekilde sözleşmeyi feshettiğini, feshin haksız bir fesih olduğunu ve davacının taleplerini kabul edilemeyeceğini … Noterliği’nin 09.07.2020 tarihli … yevmiye numaralı ihtarname ile bildirdiklerini, bu nedenle davacının sözleşmeye dayanak olarak gösterdiği cezai şart talebinin haksız olduğunu, Covid-19 mücbir sebebi ile müvekkilinin ticari faaliyetlerine devam edemediğin ve sözleşme hükümlerini yerine getiremediğini, bu mücbir sebep nedeniyle alım taahhüdüne uyulmamasının neden gösterilerek sözleşmenin davacı tarafça tek taraflı olarak feshedilmesinin hakka, hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğunu, cezai şartın fahiş miktarda olduğundan müvekkilin ekonomik mahvına sebep olacağını, davacının sözleşme hükümleri ve TBK 179. Madde gereğince sözleşmede belirtilen cezai şartın seçimlik bir cezai şart olup ya borcun ifasını ya da cezai şart istemesi gerektiğini ve tüm bu nedenlerle davanın reddine, mahkemenin aksi kanaatte olması halinde cezai şart miktarının müvekkil şirketin ekonomik mahvına sebebiyet verecek olması nedeniyle bedelin indirilmesine, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, taraflar arasındaki sözleşmesinin feshi sebebiyle cezai şart alacağı bedelinin davalıdan tahsili istemine ilişkindir.
Taraflarca delil olarak; 22.01.2020 başlangıç tarihli sözleşme, ihtarnameler, … İcra Müdürlüğünü’nün 2020/… Esas sayılı dosyası, bilgi ve belgeler, ticari defter kayıtları ve bilirkişi incelemesine dayanılmış olup, gösterilen deliller toplanarak dosya arasına konulmuştur.
Mahkememizce tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda tarafların ticari defter ve kayıtları ile dava dosyası ve ilgili kayıtları üzerinde inceleme yapılarak davacı alacağının varlığı ve miktarının hesaplanması yönünden bilirkişi heyet raporu alınmasına karar verildiği, … Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk ABD.bilirkişi Dr.Öğr.Üyesi …, İMÜ Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku ABD Başkanı bilirkişi Doç.Dr. … yeşiltepe ve Mali Müşavir bilirkişi … tarafından sunulan 25/03/2021 tarihli bilirkişi heyet raporu özetle; ”Taraflar arasında adi yazılı şekilde 22/01/2020 tarihinde imzalanarak yürürlüğe giren sözleşmede davacının satıcı davalının da alıcı olarak belirtildiği, iş bu sözleşmenin isimsiz sözleşmelerden olduğu, başka bir ifade ile salt olarak TBK nun 207.vd hükümlerinde düzenlenen satım sözleşmesi olmadığı, davalının sözleşmeye göre asgari alım taahhüdünü yerine getirip getirmediği hususu mali incelemesi neticesinde sözleşmeye göre davalının 22/01/2020 tarihinden itibaren asgari olarak her ay 5.000,00 TL + KDV = 5.900,00 TL tutarda mal satın alması gerektiği, davacının muhasebe yevmiye kayıtları incelendiğinde davalının 3 ayda toplam 5.900,00 TL x 3 = 17.700,00 TL (KDV Dahil) ‘lik alım yapma borcu altında olmasına rağmen sözleşmenin ilk 3 ayında KDV dahil toplam 15.459,21 TL’lik alım yapıldığı görülmüş olsa da davalının sipariş etmiş olduğu ürün tutarlarını davacının düzenlenmiş olduğu fatura belgeleri üzerinden tespit etmenin daha doğru olacağı, bu halde ise sözleşmeye göre davalının her ay en az 5.000,00 TL + KDV = 5.900,00 TL olarak üç ayda toplamda 17.700,00 TL satın alma yapması gerekirken bu tutarın çok üzerinde olan toplam 52.404,18 TL değerinde ürün siparişi verdiği, bu tutarın faturalara davacı tarafından yansıtıldığı ancak fatura üzerinde davacı tarafından 39.303,16 TL iskonto yapıldığı ve davalının ödeyeceği tutarın vergiler dahil 15.459,21 TL’ye indirildiği, davacının fatura tutarları üzerinden iskonto yaparak tutarın indirilmiş olmasının sözleşmedeki asgari şartın yerine getirilmediğini sonucunu doğurmayacağı, davalının 3 ay içerisinde toplam 52.404,8 TL + KDV tutarında sipariş ettiği, bu ürünlerin irsaliye numaraları incelendiğinde davalıya teslim edildiğinin sabit olduğu, faturada yapılan iskontoların siparişin eksik yapıldığı sonucunu doğurmayacağı, ayrıca sözleşmede iskontoların dahil edilip edilmeyeceği konusunda herhangi bir hükmün bulunmadığı, davalının sözleşmede kararlaştırılan vadelerde ödeme yapıp yapmadığı hususu mali inceleme neticesinde tahsilatların süresi içerisinde gerçekleştiğinin kabul edilebileceği, davacının ceza koşulu cezai şart talep edip edemeyeceği hususu sözleşmenin 4A maddesinde davalının sözleşmenin başlangıç tarihi itibariyle her ay en az 5.000,00 TL + KDV bedelli kimyasal ürün alacağı, 4B maddesinde davalının belirtilen ürünü alma şartına uymaması halinde davacının sözleşmeyi tek taraflı olarak feshedebileceği, 10.A maddesinde davalının üstlendiği yükümlülükleri yerine getirmemesi halinde davacının sözleşmeyi ihtara gerek kalmaksızın feshedebileceği, 10.B maddesinde ise sözleşmenin 10.A maddesinde belirtildiği üzere davacı tarafından haklı nedenle feshedilmesi veya alıcı tarafından herhangi bir sebeple süresinden önce feshedilmesi halinde 6.maddedeki promosyonların karşılığı olan KDV hariç 16,82 Euro nun davacıya cezai şart olarak ödeneceği hususu düzenlenmiş olup eğer mahkemece mali inceleme neticesinde de belirtildiği üzere tahsilatların süresi içerisinde gerçekleştiği ve davalının sipariş etmiş olduğu ürün tutarlarını davacının düzenlemiş olduğu fatura belgeleri üzerinden tespit etmenin daha doğru olacağı kabul edilirse davalının asgari alım taahhüdünü yerine getirdiği yönünde karar varılacak olursa bu takdirde sözleşmenin 10.A ve 10.B hükümleri gereğince sözleşmeye aykırılığın oluşmadığı ve feshin haklı nedene dayanmadığı, dolayısıyla davacının TBK.nun 179/1 hükmünce ifa yerine ceza koşulu (cezai şart) alacağının bulunmadığı” kanaatiyle rapor tanzim etmişlerdir.
GEREKÇE :
Tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda yapılan yargılama, toplanan deliller, alınan bilirkişi raporu ile dosya kapsamındaki tüm belge ve bilgiler birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasında temizlik malzemelerinin alım – satımı konusunda 22/01/2020 başlangıç tarihli sözleşme imzalandığı, sözleşme gereği davalının aylık 5.000,00-TL + KDV lik kimyasal ürün alım taahhüdünde bulunduğu, davacı tarafça yükümlülüklerin ihlal edildiğinden bahisle sözleşmenin feshedildiği ve cezai şart talep edildiği, yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu davalının sözleşmeye göre asgari alım taahhüdünü yerine getirdiğinin ve tahsilatların süresi içerisinde gerçekleştiğinin tespit edildiği, bu durum karşısında davacı tarafın sözleşmeyi fesihte haksız olduğu ve cezai şart isteyemeyeceği anlaşıldığından davanın reddine karar verilmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu Genel Tebliği gereğince hesap olunan 59,30-TL karar ve ilam harcının davacı tarafından peşin yatırılan 54,40-TL harçtan mahsubu ile eksik kalan 4,90-TL harcın davacıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre hesap olunan 870,41-TL nispi vekalet ücretinin davacı taraftan alınarak davalıya verilmesine,
5-Arabulucu Ücret Kararı gereği Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL’nin davacıdan alınarak Hazineye irad kaydına,
6-HMK.nun 333 (1) maddesi uyarınca davacı tarafça yatırılan gider avansından bakiyesinin kararın kesinleşmesi sonrası resen mahkememizce davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’ne hitaben yazılacak dilekçeyle istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 15/06/2021

Katip …
☪e~imzalıdır.☪

Hakim …
☪e~imzalıdır.☪