Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/228 E. 2023/251 K. 16.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/228 Esas
KARAR NO : 2023/251
DAVA : Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/04/2020
KARAR TARİHİ : 16/03/2023

Mahkememizde görülen davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA / Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle;
Dava dışı … Bölge Müdürlüğü ile dava dışı … İnşaat A.Ş. arasında “… … … “nin yapımına ilişkin olarak 17.11.2016 yılında sözleşme imzalandığını, bu sözleşmenin akabinde dava dışı … A.Ş. ile müvekkili şirket arasında 02.01.2017 tarihinde sözleşme konusu işin müvekkili şirket tarafından yapılması adına alt yüklenicilik sözleşmesi imzalandığını, sözleşme konusu iş için davalı şirketle … poliçe numaralı, İnşaat Tüm Riskle Sigorta Poliçeli 30.11.2016-20.11.2018 poliçe vadeli, alt yüklenici müvekkili şirketi de kapsayacak şekilde sigorta sözleşmesi imzalandığını, işbu sigorta sözleşmesinin vadesinin 31.05.2020 tarihine kadar uzatıldığını,
Sözleşme konusu işin yapımı devam ederken 31.03.2019 tarihinde bölgedeki 10 günlük yoğun yağışlar nedeniyle …’nda sel meydana geldiğini, müvekkili şirketin proje imalatlarında ve şantiye sahasında ciddi hasarlar meydana geldiğini,
Müvekkili şirketin gerçekleşen sel olayını aynı gün davalı sigorta şirketine bildirerek gereğinin yapılmasını talep ettiğini, akabinde davalının 02.04.2020 tarihinde hasar dosyasının açıldığını ve eksper atama işleminin yapıldığının bildirildiğini, müvekkili şirketin hazırlamış olduğu zarar ziyan raporunda KDV hariç 4.763.910,10 TL’lik zararının oluştuğunu sigorta şirketine bildirdiğini, ancak davalının hasarın yalnızca 120.412,40 TL’sinin poliçe kapsamında olduğunu bildirdiğini, bunun üzerine müvekkili şirketin sigorta şirketine tespit edilen zarar miktarının ödenmesi için ihtarname gönderdiğini, ancak ödeme yapılmadığını, “… Şeddesi Yapım İşi’nin, gerek teknik şartnamenin 2/a maddesi gerekse … Olur Yazısı’na göre ihale kapsamında olduğunu beyanla;
Davanın kabulüne, müvekkili şirketin uğramış olduğu zararın tespitine, tespit edilen zararda herhangi bir tenzilat yapılmaksızın fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 120.412,40 TL’lik kısmının 17.05.2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile müvekkili şirkete ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili 10/06/2022 tarihli ıslah dilekçesi ile;
Dava dilekçesinde 120.412,40-TL olan dava değerini 4.645.547,67-TL arttırarak, … … … Regülatörü ve Derivasyon kanal işinde, 31.03.2019 tarihinde meydana gelen sel nedeniyle oluşan toplam hasar tutarı olan 4.765.960,07 TL’nin herhangi bir tenzilat yapılmasızın, muafiyet uygulanmasızın, 17.05.2019 olan temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile müvekkile ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP /Davalı vekili cevap dilekçesinde ve özetle;
Dava konusu 30.11.2016-20.11.2018 poliçe vadeli sigorta poliçesinde sigortalının … Müdürlüğü, sigorta ettirenin ise … İnşaat A.Ş olduğunu davalının belirsiz alacak davası açmasında hukuki yararının olmadığını, sigorta poliçesinde hasarlar idarenin onayı ile müteahhide ödenir notu bulunduğunu, oysa ki davacı taşeron firmanın yazılı onay sunmadığı gibi yapımını üstlendiği işe ilişkin idarenin zararını karşılayıp karşılamadığının anlaşılmadığını, davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle reddi gerektiğini,
Davacının talebinin hangi kalemlerden oluştuğunun belirtilmesi gerektiğini, müvekkili şirketin kabulünde olan tutarın MASAK kuralları gereği talep edilen belgelerin ibraz edilmemesi sebebiyle ödenemediğini, müvekkilinin temerrüde düşmediğini,
… Şeddesi Olur Yazısının 05.04.2017 tarihinde imzalandığını, … ‘ın oluru ile … pozunun 06.04.2017 tarihinde onaylandığını, sözleşmenin tanzim tarihinin 17.11.2016, başlangıç tarihinin 30.11.2016 olduğunu, toplamda 31 iş kalemi bulunan proje kapsamında davaya konu … Kazıdan Çıkan Malzeme İle … Şeddesinin Yapılması İşi’nin sözleşmeye konu iş kalemleri arasında yer almadığını, Teknik şartnamenin 2/a maddesinde belirtilen şeddelerin hasara konu … şeddesiyle ilgisinin bulunmadığını, aralarında 1 km mesafenin bulunduğunu, dava konusu talep sigorta poliçesi kapsamında teminatta dahi olsaydı, inşaatın hasar tarihi itibariyle tamamlanmış ve idareye teslim edilmiş olması sebebiyle … Sigortası Genel Şartlarıv ve Türk Montaj Tüm Riskler Sigortası Genel Şartları A.3.İ. maddeleri gereği teminat kapsamı dışında olduğunu, poliçede iş makinaları (CPM) teminatının olmaması nedeniyle hasar gören traktöre ilişkin tamir bedeli ile sözleşme kapsamına idare tarafından sonradan ilave edilen ve poliçe kapsamına dahil olmayan Enerji Nakil ve Elektrik Direkleri ve Malzemelerinden kaynaklanan taleplerin hasar tazminatı hesabında değerlendirmeye alınmadığını,
Dava konusu hasar kapsamında poliçe tekniği çerçevesinde muafiyet ve amortisman tenzili düşülerek davacıya ödenebilir tazminat tutarının hesaplandığını, davacının müvekkili sigorta şirketinin bilgilendirme yönetmeliğine aykırı davrandığı iddiasının kabul edilemez olduğunu, tacirlere bilgi verilip verilmeyeceği tespit edilirken onların basiretli bir iş adamı gibi davranma yükümlülüklerinin de dikkate alınması gerektiğini, sigortalının poliçenin tanzimi ve devamı aşamasında TTK 1435 ve TTK 1444. Maddesi uyarınca beyan yükümlülüğüne uygun davranmadığını, bu nedenle sigortacının tazminat ve bedel ödeme borcunun ortadan kalktığını beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
FER’İ MÜDAHİL BEYANI
Feri müdahil … Anonim Şirketi vekili 23/02/2023 tarihli dilekçesinde ve özetle ile;
Davalı ve Davacı haricinde üçüncü kişi konumunda kalan müvekkili şirketin, Sigorta Sözleşmesi’nin hem ‘sigorta ettireni’ hem de ‘lehdar’ı durumunda olduğunu, İnşaat Tüm Risk Sigortaları mal sigortaları içerisinde yer almakta olup bir kişi veya kuruluşun malvarlığını tehdit eden rizikoların sonuçlarına karşı yapılmakta olup sigorta ettirenin uğradığı zararı tazmin ettiğini, İnşaat Tüm Risk Sigortasının ise bu kapsamda sigorta ettiren inşaat şirketinin ilgili proje veya sahada önceden bilinmeyen nedenle hasara uğraması halini sigorta koruması altına aldığını, o halde, sigorta alacağına ilişkin olarak sigorta ettirenin alacağı tazminatın/giderimin sigorta ettiren sıfatına haiz olan … İnşaat A.Ş.’yi etkilediğinin açık olduğunu,
Müvekkili şirketin yüklenicisi olduğu “… … … İşi” için, Davalı Sigorta Şirketi ile … poliçe numaralı, İnşaat Tüm Riskler Sigorta Poliçeli, 30.11.2016-20.11.2018 poliçe vadeli, alt yüklenicileri de kapsayacak şekilde sigorta sözleşmesi yapıldığını,
Her ne kadar dava konusu sigorta poliçesi ve sigorta sözleşmesi, alt yüklenicileri de kapsayacak şekilde imzalanmış olsa da; sözleşme ve poliçenin asıl tarafı müvekkili … İnşaat A.Ş. Olduğunu, nitekim, mal sigortalarının asli unsurlarından olan sigorta ettirenin uğrayacağı rizikoları koruma amacı … İnşaat A.Ş.’nin uhdesinde gerçekleştiğini, hükmedilecek kararın sigorta ettiren sıfatına haiz müvekkili şirket’ doğrudan veya dolaylı olarak etkileyeceğinin açık olduğunu, bu nedenle işbu yargılamaya müvekkil şirketin hak ve menfaatlerini etkilediğinden, davaya katılmakta hukuki menfaati ve hukuki yararı bulunan müvekkili şirketin davacı yanında katılma talebinin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce 16/03/2023 tarihli duruşma ara kararı ile fer’i müdahale talebi kabul edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, zarar sigortası nedeniyle tazminat istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık 23/12/2020 tarihli ön inceleme duruşmasında;
” dava dışı … Bölge Müdürlüğü ile … İnş. A.Ş arasında… Barajı … … Regülatörü ve Derivasyon Kanal İşi nin yapımı sırasında oluşan sel nedeniyle hasar meydana geldiği belirtilerek bu hasarın tespit ve tahsili istemiyle açılan davada uyuşmazlığı hasarın oluşmasındaki kusur, hasarın poliçe kapsamında olup olmadığı, hasarın miktarı ve davacının davalıdan alacağı olup olmadığı varsa miktarının belirlenmesi” olarak tespit edilmiştir.
Davalının husumet itirazı ; … Sigorta A.Ş nezdinde 04.07.2017 Tanzim Tarihli … poliçe numaralı İnşaat Tüm Riskler Sigorta Poliçesi nde sigortalı olarak gösterilen … Bölge Müdürlüğü nün 05.04.2017 tarihli olur yazısı , … pozu için de 06.04.2017 tarihli olur onay yazısı ile hasar bedelinin davacıya ödenmesine ilişkin onay yazısı ile
Poliçenin 1.sayfasında “NOTLAR” kısmında; Sigorta Ettiren: Müteahhit/… A.Ş/ve/veya Grup Şirketler/ve/veya Her Türlü Yükleniciler/Alt Yükleniciler/ Alt Müteahhitler / Tali Müteahhitleri Tedarikçiler /Sözleşme veya Fatura İle iş yapanlar isimleri belirtilmemiş olsa bile tüm bu sayılanların ortakları, yöneticileri, çalışanları şeklindeki açıklama nedeniyle şerh, sigorta ettiren fer i müdahil … AŞ ve onun yetkilendirdiği davacı alt yüklenicinin de bu poliçe bakımından teminattan faydalanacakları gözetilerek davacının dava açmakta sıfatı bulunduğu kabul edilmiş itiraz reddedilmiştir.
Davalının zamanaşımı itirazı; TBK 72/1 md gereğince Haksız fiilden doğan tazminat talepleri için, mağdurun zararı ve tazminat sorumlusunu öğrenmesinden itibaren işlemeye başlayacak iki yıllık ve her hâlde haksız fiilin meydana geldiği tarihten itibaren işlemeye başlayacak on yıllık zamanaşımı süresinin 19/03/2019 tarihinde gerçekleşen somut olaydan sonra dava tarihi 15/04/2020 tarihi ve ıslah tarihi itibariyle dolmadığı gözetilerek reddedilmiştir.
Davalının diğer dava şartı ve ilk itiraz mahiyetinde olmayan usulü itirazları da sabit görülmediğinden reddedilmiştir.
Taraf vekillerinin bildirdikleri deliller dosya içerisine alınmıştır.
Davacı tarafın ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi konusunda … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/… talimat sayılı dosyasında bilirkişi … ın 01/06/2021 tarihli bilirkişi raporu alınmış, raporda özetle;
“Davacının ticari defterlerinde; 2017, 2018 ve 2019 yılına ait imalat işi için Davacının 26 adet hakkediş düzenlendiği, 350 Yıllara yaygın inşaat ve Onarım Hakediş Bedelleri hesabında toplam 66.319.051,85 TL gelir kayıt altına alındığı,
2017, 2018 ve 2019 yılına ait imalat işinin Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Hakediş Maliyetleri toplamının ise 53.141.017,94 TL olduğu,
Dava dosyası içeriğinde bulunan davacının hasar tespiti için sunduğu 2017, 2018, 2019 yılına ait fatura incelemesinde davacının mal ve hizmet satın aldığı firmalar tarafından davacıya keşide edilen toplam 239.589,35 TL tutarındaki 18 adet faturanın ticari defter ve bilgisayar ortamında kayıtlarına alındığı” bildirilmiştir.
Davacının zararının tespiti için mahallinde keşif yapılarak bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiş, … Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/85 talimat sayılı dosyasında keşif yapılmış, bilirkişiler … ve … nun 06/09/2021 tarihli bilirkişi raporu alınmıştır, raporda özetle; ” Keşif mahallinde ve mahkeme dosyasında bulunan evraklar üzerinde yapılan inceleme ve değerlendirmeler neticesinde; … … … işinde, 31.03.2019 tarihinde meydana gelen sel nedeniyle oluşan toplam hasar KDV hariç 4.765.960,07 TL olduğu,
Oluşan hasarın tamamının sigorta kapsamında değerlendirilmesi durumunda bedeli; sigorta poliçesinde belirtilen muafiyetler değerlendirildiğinde KDV hariç 2.961.739,84 TL olduğu, sözleşmeye sonradan ilave edilen şedde imalatının oluşan sigorta kapsamında değerlendirilmemesi durumunda bedeli; sigorta poliçesinde belirtilen muafiyetler değerlendirildiğinde KDV hariç 130.132,40 TL olarak hesaplandığı” bildirilmiştir.
Taraf vekillerinin talimat bilirkişi raporuna itirazları üzerine bilirkişilerden 31/01/2022 tarihli ek rapor alınmış, raporda özetle; ” Kök raporda sigortalının değişen iş ve/veya maliyeti sigorta firmasına bildirmesi gerektiği hususunda herhangi çelişkili bir ifade bulunmadığı, yapılan teknik değerlendirmede yapılan şedde imalatlarının işin muhtevasının değiştirdiğinin ifade edildiği, bildirim yükümlülüğüne ilişkin dayanak taraflar arasında imzalanan poliçe ile İnşaat Sigortası Genel Şartları ve Yapım İşleri Genel Şartnamesinde açıklanmış olup kök raporda detaylı olarak açıklandığı, ayrıca kök raporda tarih ve numaraları detaylı olarak belirtildiği üzere hasardan sonra sözleşmede iş artış ve süre uzatımları yapıldığı ve bu doğrultuda sigortalanan tarafından 7 adet değişiklik zeyili ile güncellendiğinin de görüldüğü, taraflar arasında yapılan sözleşme, sigorta poliçesinin maddeleri ve sigorta genel şartları ile Yapım İşleri Genel Şartnamesinde yazılı hususlar dikkate alınmadan herhangi bir hesaplama yapılması ve rapor düzenlenmesi, dolayısıyla mahkemece verilen görevin ifa edilmesinin mümkün olmadığı, hasar tarihinde bildirim yükümlülüğü oluşup oluşmadığı, oluşan hasarın sigorta kapsamında olup olamadığına ilişkin olarak bir değerlendirme yapılmayıp kök raporda “dava konusu işin birim fiyatlı olduğu, hasar tarihinde ali risk sigorta bedeli aşılmadığı, iş artışı henüz onaylanmadığı ve as built projelerin uygulamada iş tamamlanmadan hazırlanmadığından çekişmeye konu şedde imalatlarının sigorta ettirenin ihbar yükümlülüğüne ilişkin hükümlerin Sigortacılık Kanunu. Türk Ticaret Kanunu, sözleşme hukuku vb. açıdan hukuki değerlendirilmesinin yapılması gerektiği” bildirilmiştir.
Talimat raporlarından sonra Sigorta Hukuku nitelikli hesaplamalar uzmanı Doç Dr … ve kamu ihaleleri sigorta uzmanı … dan oluşan heyetten 16/03/2022 tarihli bilirkişi raporu alınmış alınan bilirkişi raporu karara esas alınmıştır.
Tüm dosya kapsamına göre;
Dava dışı … Bölge Müdürlüğü ile ihbar olunan fer’i müdahil … İnşaat A.Ş. arasında 2015/ … ihale kayıt numaralı 17.11.2016 tarihli “… Barajı … … İşi” sözleşmesi imzalandığı
… İnşaat A.Ş, tarafından, … Barajı … … Regülatörü ve Derivasyon Kanal İşi sözleşmesi kapsamında taahhüt ettiği, regülatör ve mekanik aksamı, geçirimli dolgu, geçirimsiz dolgu, kaya dolgu, köprü ve kanal imalatı işinin 02.01.2017 tarihli alt yüklenicilik sözleşmesi ile davacı … İnşaat’a verildiği sabittir.
2015/… ihale kayıt numaralı 17.11.2016 tarihli “… Barajı … … Regülatörü ve Derivasyon Kanal İşi” sözleşmesinin “sözleşmenin ekleri” başlıklı 8. Maddesi’ne göre ihale dokümanını oluşturan belgeler arasında özel teknik şartname yer almaktadır.
Özel Teknik Şartnamenin Projenin Adı Yeri ve Amacı başlıklı 1. Maddesi;
a. Projenin adı : … Barajı takviye tesisleri (Davutpaşa Regülatörü ve derivasyon kanalı yapım işi) inşaatı işi
b. Projenin Yeri: … İli … İlçesi 4. Km kuzeyinde inşa edilen … barajına 1,5 km mesafededir.
c. Projenin Amacı : … Barajı ana su kaynağı oları … üzerinde inşa edilecek olan Davutpaşa Regülatörü ile …nın suları … barajı rezen’uarına aktarılacak olup, aynı zamanda … Barajının dolusavağı olarak görev yapacaktır.
ç. Proje Karakteristikleri : 1 adet regülatör, şeddeleri ve …nın suyunu … Barajı rezervuarına aktaracak olan, derivasyon kanalı kazısı ile kaplamasının yapılması
Şeklinde olup teminat altına alınan proje tanımlanmıştır.
…’nın 05.04.2017 tarih, … sayılı, muhtevaya alma konulu yazısında açıklandığı üzere; … Seddesi’nin Bölge Müdürü … ‘ın Olur’u ile ihale konusu iş kapsamına alındığı, sözleşme eklerinde bulunmayan “… Kazıdan çıkan malzeme ile … seddesinin oluşturulması” imalatı için yeni birim fiyat tarifi verildiği, buna göre dava konusu … Yapım İşi’nin işin aciliyeti ve önemine binaen ayrı bir ihaleye konu edilmeden, mevcut ihale kapsamına alınmasının kararlaştırıldığı, … poz no’lu kazıdan çıkan malzemeler ile … Şeddesinin oluşturulması işinin sözleşmede yer almadığı, sonradan uygulama projesine eklendiği anlaşılmıştır.
2015/… ihale kayıt numaralı 17.11.2016 tarihli “… … … İşi” için davalı … Sigorta A.Ş nezdinde 04.07.2017 Tanzim Tarihli … poliçe numaralı İnşaat Tüm Riskler Sigorta Poliçesi tanzim edilmiştir.
Poliçede Sigortalı … Müdürlüğü, Sigorta Ettiren … A.Ş gözükmektedir. Poliçenin başlangıç ve bitiş tarihleri 30.11.2016-20.11.2018’dir.
Poliçede inşaat işleri teminatı için 42.433.031,15 TL sigorta bedeli belirlenmiştir. Poliçede İnşaat İşleri (Proje Bedeli) Teminatı bulunmaktadır.
Sigorta konusu, … … … Kanalı, Riziko adresi, …-‘dır.
Poliçenin Notlar kısmında; Sigorta Ettiren: Müteahhit/… A.Ş/ve/veya Grup Şirketler/Yükleniciler/Alt Yükleniciler/ Alt Müteahhitler / Tali Müteahhitler Tedarikçiler /Sözleşme veya Fatura İle iş yapanlar isimleri belirtilmemiş olsa bile tüm bu sayılanların ortakları, yöneticileri, çalışanları şeklinde açıklamaya yer verilmiştir.
Poliçenin teminat bitiş tarihinin zeyillerle; önce 09.04.2019, sonra 10.10.2019, daha sonra 31.05.2020 tarihine kadar uzatılmış olduğu
Poliçenin 1.sayfasında bakım dönemi teminatı için, 20.11.2018 – 20.11.2020 olarak 24 ay süre belirlendiği, bakım döneminin 09.04.2020 , 10.10.2020, 31.05.2021 tarihleri itibariyle uzatıldığı görülmüştür.
Poliçede, İdarenin onayı olmadan poliçenin değiştirilemeyeceği ve hasarın sigortalı idarenin onayı ile müteahhide ödeneceği yazılıdır.
Sel/Seylap rizikosu için sigortalı ile %20 Müşterek sigorta ve toplam poliçe sigorta bedeli üzerinden %2 oranında Tenzili Muafiyet şartı kabul edilmiştir.
Poliçede yer alan hasarın %20 si sigortalıyla müşterek yapıldığına dair “Muafiyetler Ektir” başlığı altındaki sel rizikosundaki müşterek sigortaya dair açıklama ve Poliçenin Tüm Riskler Sigorta Poliçesi olması dolayısıyla, hasarın sebebi “sel rizikosunun” sigorta teminat kapsamında olduğu sabittir.
Sözleşme konusu iş devam ederken 31.03.2019 tarihinde 10 gün süren yoğun yağışlar neticesinde …’nda meydana gelen sel sonucu davacı şirket proje imalatlarında ve şantiye sahasında hasar meydana geldiği
Sel Rizikosunun gerçekleştiği 31.03.2019 tarihinin hasar ve riziko poliçesi teminat süresi içinde olduğu
Davacı şirketin 31.03.2019 tarihinde gerçekleşen sel rizikosunu, aynı gün davalı … Sigorta A.Ş ya bildirdiği uğradığı hasara ilişkin toplamda KDV hariç 4.763.960,10 TL’lik zararının olduğunu gösteren bir rapor sunduğu
Davalı sigorta şirketinin, hasarın 120.412,40 TL’sini poliçe kapsamında ödemeyi kabul ettiği, kalan kısmın teminat kapsamında olmadığından ödemeyi reddettiği sabittir.
İhtilaflı olan husus poliçe konusu işe sonradan dahil edilen davacının yüklendiği işin poliçe teminatı kapsamında olup olmadığıdır.
Dava konusu … numaralı İnşaat Tüm Riskler Sigorta Poliçesi’nin 9.Sayfasında “sigorta teminatı” kısmında ; “inşaat işleri (proje bedeli)” Teminatı 42.433.031,15 TL. sigorta bedeli açıklaması bulunmaktadır.
Ayrıca 17.10.2019 tarihli zeyilname ile poliçe bedeline 12.000.000TL. ilave yapılarak, bedel artışı gerçekleştirilmiştir. Poliçe bedeli 54.433.031,15 TL. tutarına yükseltilmiştir.
30.10.2019 Tarihli Zeyilname ile de poliçe bedeli bu sefer 22.500.000TL. tutarında artırımla 76.933.031,15TL. ye yükseltilmiştir.
Dolayısıyla gerek davacı , gerekse davalı sigortacı tarafından tespit ettirilen hasar miktarları, poliçe teminatı için öngörülmüş sigorta bedeli sınırları içinde kalmaktadır.
Davalı sigorta şirketi tarafından hasarın 120.412,40TL.lik kısmı kabul edilmiş, davacı şirket ise hasar tutarının KDV hariç 4.763.910,10 TL. olduğunu iddia etmiştir.
Aradaki fark, davalı sigortacının 24.12.2018 tarihli (18 Nolu) Hak edişe göre hasarı hesaplaması, 03.07.2019 tarihindeki Endekse (%72.97)göre hesaplanmamasından ve “Şedde Kazı ve Dolgusu” işinin poliçe teminatı dışında kaldığı, şedde imalatlarının hasar tarihinde kullanıma açılmış olduğu iddiasından kaynaklanmaktadır.
Davacı ise, hala sanat yapıları(menholler) imalatları bitirilmediğinden …’ye teslimin gerçekleşmediğini, üçüncü kişiler veya kurumlar tarafından kullanılıyor olmasının kullanıma açıldığı anlamına gelmeyeceğini, proje teknik şartnamesi 2a maddesine göre şedde yapımının proje kapsamında bir iş olduğunu , fıyatlandırmasının … nolu kazı ve dolgu pozları ile hesaplandığını, ancak hasarlanan şedde imalatının nakliye mesafesinin farklı olması sebebiyle … pozunun oluşturulduğu, bu oluşturmanın projede herhangi bir bedel artışı yapılmadığı, keşif bedeli içinde imalatın yapılacağını iddia etmektedir.
Davacı firmanın üstlendiği … Şedde yapım imalatının poliçe düzenlendiği tarihte ihale konusu işin kapsamında olmadığı, sonradan ihale işi kapsamına dahil edildiği …’nın 05.04.2017 tarih, … sayılı, muhtevaya alma konulu yazısından net bir şekilde anlaşılmaktadır.
Bu yazıda, … akımlarını … Barajına deriye etmek maksadıyla inşa edilmekte olan … Barajı … … Regülatörü ve Derivasyon Kanal İşi kapsamında yapılması hususunda “olur” talep edilmekte olup, … Şeddesi işine dair olurun 05.04.2017 tarihinde verildiği ve … pozu için de 06.04.2017 tarihinde olurun onaylandığı davacının ibraz ettiği belgeler ile sabittir.
Dolayısıyla Yüklenici … A.Ş ile davacı … Ltd şirketi arasında imzalanan alt yüklenici sözleşmesinin tarihi 02.01.2017 olması itibariyle, poliçenin tanzim tarihinden (04.07.2017) ve poliçedeki teminatın başlangıç tarihinden (30.11.2016) sonra “… Şeddesi işi”, “… … Regülatörü ve Derivasyon Kanal İşi” kapsamına alındığı anlaşılmıştır.
Davalının düzenlediği poliçe incelendiğinde, davacı alt yüklenicinin üstlendiği işin … Nolu numaralı İnşaat Tüm Riskler Sigorta Poliçesi’nde “SİGORTA KONUSU kısmında yer alan “… Barajı … … Regülatörü ve Derivasyon Kanalı” işi yazmaktadır.
2015/… ihale kayıt numaralı 17.11.2016 tarihli “… Barajı … … Regülatörü ve Derivasyon Kanal İşi” sözleşmesinin “sözleşmenin ekleri” başlıklı 8. Maddesi’ne göre ihale dokümanını oluşturan belgeler arasında özel teknik şartname yer almaktadır.
Özel teknik şartnamenin “bu ihale kapsamında yapılacak işler” başlıklı 2. maddesinde
a.1 adet regülatör (26 adet radyal kapaklı mekanik ve hidrolik kaldırma tertibatları ve bu amaç için enerjinin temin edilmesi, regülatör üzerine 1 adet portal vinç temini ve montajı ile otomasyon sisteminin kurulması) Regülatörün devamında Kapama Şeddesi ile Sağ Ve Sol Sahillerde Memba Ve Mansap Şeddeleri yapılacaktır. Şeklinde açıklama bulunmaktadır.
Davacının alt yüklenici olarak üstlendiği … Şeddesi işinin 05.04.2017 tarihli olur yazısı ile … pozu için de 06.04.2017 tarihli olur onay yazısı sonucu … Barajı … … Regülatörü ve Derivasyon Kanalı işi kapsamında olduğu anlaşılmıştır.
Poliçenin 1.sayfasında “NOTLAR” kısmında; Sigorta Ettiren: Müteahhit/… A.Ş/ve/veya Grup Şirketler/ve/veya Her Türlü Yükleniciler/Alt Yükleniciler/ Alt Müteahhitler / Tali Müteahhitleri Tedarikçiler /Sözleşme veya Fatura İle iş yapanlar isimleri belirtilmemiş olsa bile tüm bu sayılanların ortakları, yöneticileri, çalışanları şeklinde açıklama yazmaktadır.
Bu şerh, Müteahhit … kadar onun yetkilendirdiği her türlü alt müteahhit, alt yüklenicilerin de bu poliçe bakımından teminattan faydalanacakları anlamına gelmektedir.
Poliçenin 1.sayfasına , iş bu poliçe inşaat sigortası genel şartlarında tarafların hakları saklı kalmak kaydıyla idarenin izni olmadan değiştirilemez, iptal edilemez, hasar bedeli idarenin yazılı onayı ile müteahhide ödenir , diye şerh düşülmüştür.
İdarenin 05.04.2017 tarihli olur yazısı … pozu için de 06.04.2017 tarihli olur onay yazısı bu şerh kapsamında idarenin onayı olarak kabul edilebilir. Ayrıca hasar bedelinin davacıya ödenmesine ilişkin de idarenin onay yazısını davacı dosyaya sunmuş olup,
Davacı alt yüklenicinin üstlendiği işin, poliçede yer alan “Sigorta Konusu” içinde bir iş olduğu ve “İnşaat İşleri (Proje Bedeli)” Teminatı ile teminat altına alındığı sabit bulunmuştur.
Sigorta konusu işe dahil edilen davacı işinin poliçedeki İnşaat İşleri (Proje Bedeli) Teminatının devreye girebilmesi ve davalı sigorta şirketinden zararın tazmininin istenebilmesi için, Tüm Riskler İnşaat Sigortası Genel Şartları A.3.(f) hükmü uyarınca işin tamamlanmamış, bitmemiş olması şartı aranacaktır.
Yapılan keşif sonunda alınan 06/09/2021 tarihli kök ve 16/03/2022 tarihli ek bilirkişi raporlarına göre; davalı sigorta şirketine bildirim yükümlüğü tarihinde, dava konusu işin birim fiyatlı olduğu, hasar tarihinde All Risk Sigorta bedeli aşılmadığı, iş artışının henüz onaylanmadığı ve AS Built projelerin uygulamada iş tamamlanmadan hazırlanmaması dikkate alındığında hasar anında işin bitmediği tespit edilmiştir. Davacı zararı Tüm Riskler İnşaat Sigortası Genel Şartları A.3.(f) hükmü uyarınca teminat kapsamında hasar olarak değerlendirilmiştir.
Yine aynı raporda davacı şirketin hasar miktarının 4.765.960,07 TL olduğu, sigorta poliçesinde belirtilen muafiyetler; hasar miktarının %20’si poliçedeki sigortalıyla müşterek sigorta klozu sebebiyle sigortacının ödeyeceği hasar tazminatından düşülmüş, poliçedeki Tenzili muafiyet klozu sebebiyle %2 tenzil uygulandığında istenebilecek tazminat miktarının 2.961.739,84 TL olduğu hesaplanmıştır.
Davacı vekili 10/06/2022 tarihli ıslah dilekçesi ile dava dilekçesinde 120.412,40-TL olarak istedikleri tazminat miktarı/dava değerini 4.645.547,67-TL arttırarak,4.765.960,07 TL ye çıkarmıştır.
Mahkememizce ; sigorta poliçesinde belirtilen muafiyetler gereğince KDV hariç 2.961.739,84 TL üzerinden davanın kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Davacı tarafından gönderilen … Noterliği nin 30/07/2019 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile davalı sigorta şirketinin 04/08/2019 tarihinde temerrüde düştüğü ibraz edilen ihtar ve tebliğinden anlaşılmış olup, hükmedilen tazminata bu tarihten itibaren avans faizi yürütülmesine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M ;Yukarıda açıklanan nedenlerle /
1-Davanın kısmen kabulü ile 2.961.739,84 TL nin 04/08/2019 temerrüt tarihinden itibaren avans faiziyle davalıdan alınıp davacıya verilmesine fazla istemin reddine,
2-Davalının rücu taleplerinin reddine, davalının husumet, zamanaşımı ve tüm usulü itirazlarının reddine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 202.316,45-TL nispi karar harcından davacı tarafından peşin yatırılan 81.391,35-TL harcın mahsubu ile bakiye 120.925,10-TL harcının davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
4-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesinin “…Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen ve taraflarca karşılanan arabuluculuk ücreti, yargılama giderlerinden sayılır…” hükmü gereği 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydedilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 239.852,20-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Red edilen kısım yönünden avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca 189.211,01- TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 81.445,75-TL ilk gider, 1.216,85-TL tebligat ve müzekkere gideri, keşif masrafları ile 4.700-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 87.362,60-TL yargılama giderinin red ve kabul durumu nazara alınarak takdiren 85.122,69-TL sinin davalıdan tahsili davacıya verilmesine,
8-HMK 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde davacıya iadesine,
Davacı, davalı ve feri müdahil vekillerinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde … BAM da istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 16/03/2023

Başkan …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Katip …
¸e-imzalıdır