Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/157 Esas
KARAR NO : 2022/637
DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 02/03/2020
KARAR TARİHİ : 14/09/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; Müvekkili …’un keşideci olduğu ve diğer müvekkili … Tic.Ltd.Şti.’nin cirantası olduğu … Bankası A.Ş olan … Seri Numaralı, 30.12.2019 keşide tarihli 25.000-TL bedelli çek ile birlikte 2 çekin daha çalındığını ve bu çeklerle ilgili olarak da ayrı ayrı olmak üzere menfi tespit davası açıldığını, dava konusu çeklerin müvekkili olan şirket tarafından … A.Ş.’ne tahsilat olarak verildiğini, bu şirket tarafından kargo yolu ile İstanbul’a gönderildiğini ve dağıtım sırasında çalındığını, çalıntı çek ile ilgili …. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/… Esas sayılı dosyası ile çek iptali ve tedbiren ödemeden men yasağı kararı verilmesi talepli dava açıldığını ve ödeme yasağı kararının ilgili bankaya bildirildiğini, söz konusu çekin davalı tarafından takasa verildiğini, ödemeden men yasağı bulunan çekin ….İcra Müdürlüğü’nün 2020/… Esas sayılı dosyasında takibe konulduğunu, … Asliye Ticaret Mahkemesinin 05.02.2020 tarihli, 2020/… Değişik iş ve 2020/… Karar sayılı ihtiyati tedbir kararının devamının tespitine, davalı … Tic.Ltd.Şti’nin … İcra Müdürlüğünün 2020/… Esas sayılı dosyasında takibe koyduğu …’un keşidecisi ve … Ltd.Şti.’nin cirantası olduğu çekten dolayı müvekkilkillerinin borçlu olmadığını, kötü niyetli davalının inkar tazminatına ve disiplin para cezasına çarptırılmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesi özetle; Müvekkilin çeki, ticaret ürünü olarak yaptığı işlere karşılık iktisap ettiğini, iyi niyetli gerçek hamil olduğunu, faturalarının mevcut olduğunu, çekin iktisabında ağır kusur ve ihmalinin bulunmadığını, müvekkilin yetkili hamil olduğunu, açıklanan nedenlerle, davanın reddini, davacının %20 den aşağı olmamak üzere tazminat ve alacağın %10 oranında para cezasına mahsum edilmesini talep etmiştir.
26.08.2021 tarihli bilirkişi raporu özetle; Davacı tarafın dava konusu döneme ait ticari defterlerinin açılış-kapanış tasdiklerinin yasal süresi içinde usulen uygun olarak yapılmış olduğu,davalı tarafın inceleme gününe defter ve belge ibrazının olmadığını, dava konusu; … Bankası A.Ş olan … seri numaralı, 30.12.2019 keşide tarihli 25.000 TL bedelli çekin, davacı … tarafından diğer davacı … Ltd. Şti. adına keşide edilmiş olduğunu, çekin arkasındaki ciro silsilesinde; davacı … Tic. Ltd. Şti. dava dışı … San. ve Tic. Ltd. Şti. dava dışı … . Tic. Ltd. Şti. davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti cirosu ile bankaya ibraz edilmiş olduğunu, davacı şirketlerin ticari defter kayıtlarına göre; iki davacı şirket arasında ticari ilişki bulunduğunun tespit edildiğini, davacı … tarafından keşide edilen lehtarı davacı … Tic. Ltd. Şti. olan … Bankası A.Ş olan … seri numaralı, 30.12.2019 keşide tarihli 25.000 TL bedelli dava konusu çekin, her iki davacı şirketin ticari defter kayıtlarında mevcut olduğunu, davacı … Tic. Ltd. Şti. ile dava dışı … A.Ş arasında ticari ilişki bulunduğu, davacı … Tic. Ltd. Şti. nin dava dışı … A.Ş. den ticari mal alımı yaptığı ve davacı şirket ticari defter kayıtlarında dava konusu çek ile ödeme yapılan 30.07.2019 tarihi itibariyle dava dışı şirket cari hesabının 49.327,11 TL alacaklı durumda olduğunu, söz konusu alacağın tahsiline istinaden 30.07.2019 tarih 0214 no.lu tahsilat makbuzu ile; dava konusu çekin de içerisinde bulunduğu toplam (7.500.-+25.000.-+14.000.-=) 46.500.-TL tutarında 3 adet çek ile davacı … Tic.Ltd.Şti. den tahsilat yaplmış olduğunu, buna göre; davacı şirket tarafından cari hesap borcuna istinaden dava konusu çekin dava dışı şirkete verilmesine dayanak ticari ilişkinin mevcut olduğunu, davacı ….Tic.Ltd.Şti. tarafından kayıtlarına göre;davacı şirket ile dava dışı … İnş. …. Ltd.Şti. ve davalı … Tic.Ltd.Şti. arasında herhangi bir ticari ilişkinin mevcut olmadığını, buna göre;dava konusu çekin davacı şirket tarafından dava dışı şirkete verilmemiş olduğunu görüş ve beyan etmiştir.
GEREKÇE:
Dava, İİK 72.maddesi gereğince çalıntı çekten dolayı borçlu olunmadığının tespiti davasıdır.
Mahkememizce uyuşmazlık konusunda tarafların ticari defter ve belgelerinin incelenmesine karar verilmiş olup, davalı yan ticari defter ve belgelerini ibraz etmediği gibi cevap dilekçesinde ileri sürdüğü faturaları da sunmamıştır.
Davacı tarafın dava konusu döneme ait ticari defterlerinin açılış-kapanış tasdiklerinin yasal süresi içinde usulen uygun olarak yapılmış olduğu, dava konusu; … Bankası A.Ş olan … seri numaralı, 30.12.2019 keşide tarihli 25.000 TL bedelli çekin, davacı … tarafından diğer davacı … Ltd. Şti. adına keşide edilmiş olduğu, çekin arkasındaki ciro silsilesinde; davacı … Tic. Ltd. Şti. dava dışı … San. ve Tic. Ltd. Şti. dava dışı … Ltd. Şti. davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti cirosu ile bankaya ibraz edilmiş olduğu, davacıların ticari defter kayıtlarına göre; iki davacı arasında ticari ilişki bulunduğunun tespit edildiği, davacı … tarafından keşide edilen lehtarı davacı … Tic. Ltd. Şti. olan … Bankası A.Ş olan … seri numaralı, 30.12.2019 keşide tarihli 25.000 TL bedelli dava konusu çekin, her iki davacının ticari defter kayıtlarında mevcut olduğu, davacı … Tic. Ltd. Şti. ile dava dışı … A.Ş arasında ticari ilişki bulunduğu, davacı … Tic. Ltd. Şti. nin dava dışı … A.Ş. den ticari mal alımı yaptığı ve davacı şirket ticari defter kayıtlarında dava konusu çek ile ödeme yapılan 30.07.2019 tarihi itibariyle dava dışı şirket cari hesabının 49.327,11 TL alacaklı durumda olduğu, söz konusu alacağın tahsiline istinaden 30.07.2019 tarih 0214 no.lu tahsilat makbuzu ile; dava konusu çekin de içerisinde bulunduğu toplam (7.500.-+25.000.-+14.000.-=) 46.500.-TL tutarında 3 adet çek ile davacı … Tic.Ltd.Şti. den tahsilat yaplmış olduğu, buna göre; davacı şirket tarafından cari hesap borcuna istinaden dava konusu çekin dava dışı şirkete verilmesine dayanak ticari ilişkinin mevcut olduğu, davacı ….Tic.Ltd.Şti. tarafından kayıtlarına göre; davacı şirket ile dava dışı … İnş. Ltd.Şti. ve davalı … ve Tic.Ltd.Şti. arasında herhangi bir ticari ilişkinin mevcut olmadığı, buna göre; dava konusu çekin davacı şirket tarafından dava dışı şirkete verilmemiş olduğu, uyuşmazlığa konu çekin kargoda kaybolduğu, hamilden önceki ciranta şirketlerin çekin keşide tarihinden önce sicilden terkin edildiği, kargodan çalınan çok sayıda çekin hamilinin davalı olduğu bu sebeple davalı hakkında açılmış çok sayıda savcılık soruşturmasının bulunduğu tespit edilmiştir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun 792. maddesinde ” Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmüne yer verilmiş olup, hükümden de anlaşılacağı üzere davacının alacağını ispat etmesi yanında, yeni hamilin çeki kötüniyetli veya ağır kusurlu iktisap ettiğini de ispat etmesi gerekmektedir.
Somut olayda, kargodan çalınan çok sayıda çekin hamilinin davalı olması, bu sebeple davalı hakkında açılmış çok sayıda hukuk dosyası ile savcılık soruşturması bulunmasının, hayatın olağan akışına uygun olmadığı, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun 792. maddesine göre normal şartlarda çeki elinde bulunduran kişinin kötü niyetli veya ağır kusurlu olduğunun kanıtlanması gerekirken, hayatın olağan akışına aykırı şekilde kargodan çalınan ve soruşturma ya da dava konusu olan bir çok çeki olduğu gibi bu çekide elinde bulunduran davalının çeki iyi niyetle ve ağır kusuru olmadan elinde bulundurduğunu kanıtlaması gerektiği, burada ispat yükünün yer değiştirdiği, dosya kapsamına göre davalının çeki, geçerli bir hukuki ilişkiye dayanarak iyi niyetli ve ağır kusuru olmadan elinde bulundurduğunu kanıtlayamadığı anlaşıldığından, davanın kabulüne karar verilmiştir
Davalı haksız ve kötü niyetli olduğundan aleyhinde İİK 72/5. maddesi gereği tazminata karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile, davacıların …. İcra Dairesinin 2020/… Esas sayılı dosyasında davalıya borçlu olmadığının tespitine,
2-Asıl alacağın %20’si oranında tazminatın davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu Genel Tebliği gereğince hesap olunan 1.896,16-TL karar ve ilam harcının davacı tarafından peşin yatırılan 474,05-TL harçtan mahsubu ile eksik kalan 1.422,11-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 9.200-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 528,45-TL ilk gider, 750,00-TL bilirkişi ücreti ve 120,10-TL posta gideri olmak üzere toplam 1.398,55-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-HMK. 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiyesinin kararın kesinleşmesi sonrası davacıya iadesine,
Mahkememizin bu kararına karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde, Mahkememize ve Mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine dilekçe verilmek suretiyle … BAM ilgili Hukuk Dairesince incelenmek üzere istinaf yoluna başvuru hakkı bulunduğuna dair verilen karar, hazır olan davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğunda karar verildi. 14/09/2022

Katip …
(e-imza)

Hakim …
(e-imza)