Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/581 E. 2021/240 K. 23.03.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/581
KARAR NO : 2021/240
DAVA : Tespit
DAVA TARİHİ : 01/11/2019
KARAR TARİHİ : 23/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin 1983 yılında kurulduğunu, 1991 yılından itibaren … ve Ambalaj Sanayi Ticaret Anonim Şirketi’nin hissedarı olduğunu, davalının …’a ait hamiline yazılı hisse senetlerinin kendisinde olduğundan bahisle, pay sahipliğinin tanınması, bedelsiz paylardan yararlandırılması ve kar paylarının ödenmesine ilişkin …. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2019/… E. sayılı dosyası ile dava açtığını ve işbu davanın derdest olduğunu, Söz konusu hisse senetlerinin 06.10.1995 tarihinde …’a tevdii edildiğini ve o tarihten itibaren …’ın zilyetliğinde olduğunu, söz konusu hisse senetlerinin 01.10.2009 tarihli 2009/… sayılı yönetim kurulu kararı ile iptal edildiğini ve böylece hisse senetlerinin müvekkiline ait olduğunu, böylece dava konusu hisse senetlerinin dolaysız zilyet olan …’a iade edilmesi talebi ile TMK m.683 uyarınca malik sıfatı ile huzurdaki davanın açıldığını, Müvekkilinin …’a ilk olarak 1991 yılında ortak olduğunu, defter kayıtlarında da bu hususun sabit olduğunu, bu tarihten itibaren bütün genel kurullara katıldığını, sermaye artırımlarına dahi müvekkilinin katıldığını, kar payı ödemelerini müvekkilinin aldığını, hamiline yazılı hisse senetlerinin şirketin halka arzı sürecinde gündeme geldiğini ve 04.07.1995 tarihli yönetim kurulu kararı ile hamiline yazılı hisse senedi basılmasına karar verildiğini, 10.07.1995 tarihli genel kurul kararında şirketin sermayesinin yükseltildiğini ve 95/17 sayılı yönetim kurulu kararı ile toplam 36.500 adet hisse basıldığını, bu hisselerin 06.10.1995 tarihinde ortaklara teslim edildiğini, ancak hisse senetlerinin oldukça fazla olması ve halka arz sürecinde hisse senetlerinin tamamının tek elden yürütülmesi amacıyla aynı tarihte saklanmak üzere …’a tevdi edildiğini, 1 Ocak 2005 tarihli para biriminde yapılan değişiklik ve 1 Ocak 2010 tarihinde para birimindeki yeni ibaresinin kaldırılmasından ve ayrıca halka arzdan vazgeçilmesinden sonra, 01.10.2009 tarih 2009/28 sayılı yönetim kurulu kararı ile 36.500 adet basılan hisse senetlerinin iptaline, iptal edilen hisse senetlerinin yerine yeni hisse senetlerinin basılana kadar geçici ilmühaber basılmasına karar verildiğini, 15.08.2018 tarihli genel kurul toplantısında da şirket hisselerinin nama yazılı olmasına karar verildiğini, bu genel kurul kararma müteakip 10.10.2018 tarihli 2018/4 sayılı yönetim kurulu kararı uyarınca da, nama yazılı payları temsilen pay senetlerinin basımının gerçekleştiğini ve müvekkiline verildiğini, geçici ilmühaberlerin de geri alınarak iptal edildiğini, Davalının hisse senetlerini kimden, ne zaman ve hangi bedelle elde ettiğini açıklayamadığını, davalının söz konusu senetleri meşru bir şekilde iktisap ettiğini açıklaması gerektiğini, davalının bugüne kadar … ile hiçbir ilişki kuramadığını, hisse senetlerinin maliki olduğu yönündeki iddiasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, davalının hiçbir genel kurula katılmadığını, sermaye artırımına katılmadığını ve kar paylarının hiçbirini talep etmediğini, neticeten müvekkilinin maliki olduğu davaya konu, iptali edilmiş ve geçersiz hisse senetlerinin iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin dava dışı şirkette %38 hissedar olduğunu, davacı ve dava dışı şirketin sahte işlemler yaptığını, 2017 yılında noterden ihtarname gönderildiğini, hisse senetlerinin hamiline yazılı olduğunu, bunun aksinin yani müvekkilinin hak sahibi olmadığının yazılı belge ile kanıtlanmasının mümkün olduğunu, 2009 yılına kadar yapılan genel kurullarda hamiline yazılı hisse senetlerinin ibraz edilmesi gerektiğini, ayrıca davacının çoğu genel kurula yetkilendirme yaparak birilerini gönderdiğini, bu durumda hamiline yazılı hisse senetlerinin açıkça bilgilerinin yazılmış olması gerektiğini, ancak böyle bir yetkilendirme yapılmadığını, tutanakların ve hazirun cetvellerinin aceleyle düzenlendiğini, Hamiline yazılı hisse senetlerinin pay defterine kaydının zorunlu olmadığını, payın serbestçe devredilmesi ilkesinin anonim ortaklıklarda temel ilke olduğunu, hamiline yazılı hisse senetlerinin temel niteliklerinden birisinin anonimlik olduğunu, hamiline yazılı hisse senetlerinin devrinde zilyetliğinin devrinin yeterli olduğunu, fiilen zilyet olan kişinin hamil olduğunu, Merkezi Kayıt Kuruluşu Anonim Şirketi’nin 29.11.2006 tarihli genel mektup kapsamında incelemenin yapılması gerektiği ve bu imha işleminin nasıl olarak yapıldığının burada açıklandığını, hisse senedinin imha edilebilmesi için kabul edilen yöntemlerin uygulanması gerektiğini, bu yöntemlerin hiçbirinin yapılmadığını, neticeten müvekkilinin 3000 adet hamiline yazılı hisse senedinin sahibi bulunduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE:
Dava, Davalı tarafından haksız yere ele geçirildiği iddia olunan …ta sahip olduğu payları temsil eden ve 01/10/2009 tarih 2009/28 sayılı yönetim kurulu kararı ile iptal edilerek geçersiz hale geldiği iddia olunan pay senetlerinin davacıya iadesi talebine ilişkindir.
Mahkememizce taraf iddia ve savunmaları, dosyaya ibraz edilen delillerin değerlendirilmesi amacıyla dosyanın bilirkişi incelemesine tevdine karar verildiği, Muhasebe ve Finans Uzmanı Bilirkişi … ve … Ticaret Hukuku Anabilim Dalı Başkanı Bilirkişi Prof. Dr. … tarafından sunulan 11/12/2020 tarihli bilirkişi raporunda; hamiline yazılı hisse senetlerinin devrinde her ne kadar zilyetliğin devri ile pay sahibi sıfatı kazanılmış olsa da dosya münderecatında, bu hisse senetlerinin teslim / tesellümüne ilişkin herhangi bir belgeye rastlanılamadığı, pay sahibinin en temel hakkı ortaklığın asli organı sıfatında olan, genel kurula katıldığı, Davalı vekili, … Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açmış olduğu davada sunmuş olduğu dava dilekçesinde müvekkilinin kuruluş aşamasında hamiline hisse senedi karşılığı olan 75.920 adet hissenin sahibi olduğunu belirtmiştir. Ancak davalının, dava dışı … şirketinin hiçbir genel kurula katılmadığı, genel kurullara 1991 yılından itibaren davacı şirketin katıldığı, raporun mali değerlendirilmesinde tespit edilmiştir. Bu noktada, yaklaşık 25 yıldır pay sahibi olduğunu iddia eden davalının genel kurullara katılmamış olması, en azından genel kurullara katılmaya yönelik bir irade beyanı sunmamış olmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu, dava dilekçesi ekinde sunulan belgelerden kar payının da davacı tarafından alındığının anlaşıldığı, Kar payının da uzun yıllardır davacıya ödenmiş/ödeniyor olması davalının pay sahipliğinden doğan haklarını dava dışı …’a karşı şimdiye dek kullanmadığının bariz göstergesi olduğu, davalı, genel kurul tutanakları, hazirun cetvelleri gibi belgelerin acele olarak ve sahte olarak düzenlendiğini belirtildiği, Ancak dosyada mübrez sicil kayıtlarından, genel kurul tutanaklarının yapıldığı tarihten kısa süre sonra tescil ve ilan edildiği görülmüştür. Bu noktada sahtecilik imzası huzurdaki yargılamanın konusu olmamakla birlikte, TTK m. 35 – 38 arasında düzenleme bulan “Ticaret Sicillerinin Aleniyeti İlkesi” davalı, dava dışı şirketin genel kurul yaptığını, kar payı dağıttığını öğrenme ve bilme imkanına sahip olduğu, bu nedenle, davalının uzun yıllardır genel kurula katılmaması ve haklarını kullanmamasını hayatın olağan akışına aykırı olduğu, davalının elinde bulunan pay senetleri, kanun, anasözleşme ve yetkili organ kararları çerçevesinde hukuken geçerli nitelik taşımadığı, Tüm bu nedenler bir arada değerlendirildiğinde, davaya konu hisse senetlerinin geçersiz olduğu kanaati bildirilmiştir.
Dosya kapsamı ile uyumlu bulunarak hükme esas alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde;
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davalı yedinde bulunan dava konusu hisse senetlerinin geçerli olup olmadığının tespiti ile bu hisse senetlerinin davacıya iadesi gerekip gerekmediğine ilişkindir.
Anonim ortaklıklarda hisse senetleri, payı temsil eden ve paya tedavül olanağı kazandıran menkul kıymetler olup , hamiline yazılı pay senetlerinde, senedin metninden veya şeklinden payın hamili kim ise, o kimsenin hak sahibi olduğu anlaşılmaktadır. (TTK m. 658/1). Hamiline yazılı pay senetlerinin devrinde yalnızca zilyetliğin nakli yeterli olup, devrin ayrıca anonim ortaklığa bildirilmesi ya da bir deftere kaydedilmesi söz konusu değildir. Zilyetliğin nakli ile pay senedini devralan, gerek ortaklığa gerekse üçüncü kişilere karşı ortaklık sıfatını kazanmaktadır. Senedi ibraz ederek genel kurula katılması, oy kullanması, mali haklardan yararlanması gibi durumlarda ise, ortaklık haklarını kullanmış olur.
Dava dışı … şirketine ait ticari sicil dosyası ile, 04.07.1995 tarihli yönetim kurulu toplantısında, hisselerin halka arz edilmesi kararını almış,
10.07.1995 tarihli genel kurulda da şirketin sermayesi 65.000.000.000 TL’den 200.000.000.000 TL’ye çıkarılmıştır. Artırılan sermaye, yeniden değerleme artış fonundan karşılanmış olup, ortaklara hisseleri oranında bedelsiz dağıtılması kararlaştırılmıştır
14.07.1995 tarihli yönetim kurulu toplantısında ise halka açılma çalışmaları içinde olan dava dışı …’ın SPK mevzuatına göre hisse senetlerinin basımında kullanılacak olan 36.500 adet kıymetli kağıdın ithal izninin alınmasına karar verilmiştir.
06.10.1995 tarihli ‘Hisse Senedi Devir Teslim Tutanağı’ başlıklı belgede ise bastırılan hisse senetleri ile davacı şirkete teslim edilen hisse senetleri görülmektedir. 01.10.2009 tarihli yönetim kurulu kararında da eski hisse senetlerinin iptaline karar verildiği görülmüştür.
Hamiline yazılı hisse senetlerinin devrinde her ne kadar zilyetliğin devri ile pay sahibi sıfatı kazanılmış olsa da dosya münderecatında, bu hisse senetlerinin teslim / tesellümüne ilişkin herhangi bir belge ibraz edilmemiştir.
İbraz edilen ve hükme esas alınan bilirkişi raporunda belirtildiği üzere:
Dava dışı … San. Ve Tic. A.Ş. nin 01.01.1995-31.12.1995 dönemine ilişkin olarak hazırlanmış bağımsız denetim raporu ile şirketin 200.000.000,00 (eski) TL ödenmiş sermayesinin :
Adı Soyadı
S. Payı
Oran (%)
… San. A.Ş.
21.160.000
10,58
… …
20.000.000
10,00

6.500.000
3,25

2.740.000
1,37

4.660.000
2,33
… A.Ş.
33.240.000
16,62
… Turizm A.Ş.
75.680.000
37,84

9.420.000
4,71
… …
4.000.000
2,00
… …
4.000.000
2,00

2.400.000
1,20

2.400.000
1,20

2.400.000
1,20

2.400.000
1,20

3.000.000
1,50

3.000.000
1,50

3.000.000
1,50
200.000.000
100,00
şeklinde olduğu,
30.09.2009 düzenleme tarihli, dava dışı … San. ve Tic. A.Ş ne ait, 17.000.000,00 (eski) TL nominal sermayeye karşılık 17.000.000 adet hissenin, 12.393.030,00 (eski) TL sermayeye karşılık 12.393.030 adedinin davacı … A.Ş. ne ait olduğunu gösteren, hamiline “geçici ilmühaber” fotokopisinin sunulu olduğu, anılan ilmühaber üzerinde “iptal” kaşesinin yer aldığı ve ilmühaberin geçersiz kılındığı görülmüştür.
Dava dışı … San. ve Tic. A.Ş. nin 15.08.2018 tarihli olağan üstü genel kurul toplantı tutanağının sunulu olduğu, toplantıda şirket sermayesinin 18.000.000,00 TL ye artırılmasına karar verildiği ve yeni sermaye yapısının aşağıdaki gibi belirlendiği görülmüştür.
Şirketin Sermayesi 18.000.000-TL’sidir. Bu sermaye beheri 1 TL nominal değerde 18.000.000 paya ayrılmıştır. Bu sermayede;
13.125.208
Paya Karşılık
13.125.208-TL
… VE TİC. A.Ş’YE
469.830
Paya Karşılık
469.830 TL
…SAN. VE TİC. A.Ş’YE
1.471.756
Paya Karşılık
1.471.756 TL
… …’NA
184.842
Paya Karşılık
184.842 TL
…’A
184.842
Paya Karşılık
184.842 TL
… ‘NA
184.842
Paya Karşılık
184.842 TL
… …’NA
473.534
Paya Karşılık
473.534 TL
… … …’A
473.534
Paya Karşılık
473.534 TL
… …’A
6.496
Paya Karşılık
6.496 TL
… ‘E
191.093
Paya Karşılık
191.093 TL
… ‘E
191.093
Paya Karşılık
191.093 TL
… ‘E
191.093
Paya Karşılık
191.093 TL
… I’YA
191.093
Paya Karşılık
191.093 TL
… ‘A
220.248
Paya Karşılık
220.248 TL
…’A
220.248
Paya Karşılık
220.248 TL
… ‘
220.248
Paya Karşılık
220.248 TL
…’A AİTTİR.
Dava dışı … San. Ve Tic. A.Ş. nin 10.10.2018 tarihli yönetim kurulu toplantı tutanağı ile; toplantı konusunun, şirketin nama yazılı pay senetlerinin bastırılması olduğu, bastırılacak küpürlerin:
Kupür Adedi
Kupür Değeri (TL)
TOPLAM TUTAR (TL)
13
1.000.000,00
13.000.000,00
38
100.000,00
3.800.000,00
13
50.000,00
650.000,00
50
10.000,00
500.000,00
3
5.000,00
15.000,00
27
1.000,00
27.000,00
9
500,00
4.500,00
24
100,00
2.400,00
8
50,00
400,00
62
10,00
620,00
80
1,00
80,00
TOPLAM 327
18.000.000,00
Olarak bastırılmasına karar verildiği görülmüştür.
Anılan durum karşısında ; Davalı tarafça … şirketinin kuruluş aşamasında hamiline hisse senedi karşılığı olan 75.920 adet hissenin sahibi olduğu belirtilmiş ise de dosyada mübrez sicil kayıtları ile, genel kurul tutanaklarının yapıldığı tarihten kısa süre sonra tescil ve ilan edildiği “Ticaret Sicillerinin Aleniyeti İlkesi” gereği davalının, dava dışı şirketin genel kurul yaptığı ve kar payı dağıttığını öğrenme imkanına sahip olmasına rağmen uzun yıllar dava dışı … şirketinin hiçbir genel kurula katılmadığı, genel kurullara katılmaya yönelik bir irade beyanı sunmadığı,davalının pay sahipliğinden doğan haklarını dava dışı …’a karşı şimdiye dek kullanmadığı ve kar payı alımına yönelik bir talebinin şimdiye kadar olmadığı davacı şirketin ise 1991 yılından itibaren genel kurullara katıldığı, kar payının davacı şirketçe alındığı , davalının elinde bulunan pay senetleri, kanun, anasözleşme ve yetkili organ kararları çerçevesinde hukuken geçerli nitelik taşımadığı bu hali ile davaya konu edilen hisse senetlerinin geçersiz olduğu, bu nedenle davanın kabulüne karar vermek gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Davanın KABULÜ ile;
1-Davaya konu edilen 1.000 adet … küpür seri nolu 5.000.000-TL (eski TL) küpür nominal değerli toplam 5.000.000.000-TL(eski TL) bedelli 1768 adet … küpür seri nolu 10.000.000 küpür nominal değerli 17.680.000.000-TL (eski TL) toplam 100 adet … küpür seri nolu 100.000.000-TL (eski TL) beher küpür nominal değerli toplam 10.000.000.000-TL (eski TL) küpür toplam değerli 86 adet … küpür seri nolu 500.000.000 (eski TL) beher küpür nominal değerli 43.000.000.000.-TL (eski TL) küpür toplam değerli toplam 2954 adet 75.680.000.000-TL (eski TL) miktarlı hisse senetlerinin geçersizliği nedeniyle davacıya iadesine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 5.169,70-TL nispi karar harcından davacı tarafından peşin yatırılan 44,40-TL harcın mahsubu ile bakiye 5.125,30-TL harcının ve 1.096,27 TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 10.638,40-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 88,80-TL ilk gider, 4.000-TL bilirkişi, 185,15-TL tebligat ve müzekkere gideri olmak üzere toplam 4.273,95-TL. Yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-HMK. 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.23/03/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır