Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/479 Esas
KARAR NO : 2022/890

DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 24/07/2019
KARAR TARİHİ : 17/11/2022

Mahkememizde görülen Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA /Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle;
Davalı bankanın müvekkili şirket lehine işyeri kredisi, ticari kredi vs. vermek için kredi sözleşmesi akdettiğini, ipotekler aldığını ya da sözleşmeye ek olarak bazı bölümleri boş bırakılmış munzam teminat senedi aldığını,
Müvekkili şirketin kullandığı ya da kefil olduğu krediler ile ipotek tesis ettirilen kredilerin süresi içinde ve düzenli ödenmiş olduğunu, benzer durumda söz konusu banka ile birden çok sayıda geri ödemesi yapılmış kredi ilişkisinin bulunduğunu,
Davalı banka tarafından gönderilen Üsküdar … Noterliği’nin 17.05.2018 tarih ve… yevmiye numaralı ihtarname ile …Ltd.Şti.’ye kullandırılan kredilerden dolayı doğan yükümlülüklerin sözleşmenin ve mevzuatın ilgili hükümlerine uygun olarak yerine getirilmediğinden bahisle kredi hesabının kat edildiğinin ileri sürüldüğünü ve ihtarnamenin içeriğinde şirketin, kullandırılan kredide müşterek borçlu müteselsil kefil sıfatının bulunduğunun beyan edildiğini, ancak söz konusu ihtarname ve ekinde hangi sözleşme ve mevzuat hükmünün ne şekilde ihlal edildiğine ilişkin bir açıklama veya belgeye rastlanmadığını ve davalı bankadan talep edilmesine rağmen, müvekkili şirketin sürekli oyalandığını,
Müvekkil tarafından yapılan ödemeleri mahsup etmeden ve borcun vadesi gelmeden, kendilerinde bulunan ve boş olan teminat senedi doldurulmak suretiyle müvekkil aleyhine İstanbul … icra Müdürlüğü’nün … E. sayılı icra dosyası ile takip başlatıldığını, icra takibi başlatıldığında müvekkilin muaccel bir borcunun bulunmadığını, müvekkilin bankadan çekmiş olduğu kredinin… San.Tic.Ltd.Şti.’nin borcuna mahsup edildiğini ancak kefil olunan miktar sorumluluktan düşülmediğini, ihtarname ve takip tarihi itibariyle kefili olunan… San.Tic.Ltd.Şti.’nin dahi muaccel borcunun bulunmadığını,
Davalı bankanın icra takibine konu ettiği bononun kat ihtarından önce düzenlendiği anlaşıldığından, bononun, hesabın katından önce teminat olarak verildiğinin kabulü gerektiğini, bu nedenle bononun kambiyo senetlerine mahsus yolla takibe konu edilemeyeceğini,
Müvekkiline gönderilen ihtarnamenin haricen öğrenildiğini ve … Dağıtım Müdürlüğünden, ihtarnamenin…imzasına Bostaniçi Sok. … adresine tebliğ edildiğinin öğrenildiğini, ancak ihtarnamenin Tebligat Kanunu’na uygun olarak şirketin yetkili temsilcisine tebliğ edilmediğini, ayrıca …’ın söz konusu adreste bir çalışan olmadığını,
24.02.2016 tarihinde kullandırılan 510.000 USD’lık, 12.04.2017 tarihinde kullandırılan 440.000 USD’lık ve 23.02.2018 tarihinde kullandırılan 930.000 USD’lık kredilerin, müvekkile ödenmeyerek, banka tarafından… San.Tic.Ltd.Şti. hesabına kefilliğine binaen alacak kaydedildiğini, ayrıca elden toplam 156.080.720 TL ödeme yapıldığını, bu şekilde toplamda 6.786.278,72 TL ödeme yapıldığını, müvekkil şirketin ise 7.500.000,00 TL kefaletinin bulunduğunu, bu durumda yapılan ödemeler sonrasında kefillikten kaynaklanan sorumluluk tutarının 713.721,28 TL kaldığını,
Davalı bankanın açmış bulunduğu icra dosyasına konu teminat senedinin tanzim tarihinin 24.02.2015 olmasına rağmen, müvekkil … veren konumunda olan… San.Tic.Ltd.Şti. lehine 20.05.2016 tarihinde kefalet imzaladığını, bunun da artık senet kullanılmayacağından kefalet alma yolunu tercih ettiğini gösterdiğini,
Senet metni incelendiğinde, senedin bazı kısımlarının sonra elle doldurulduğunun görüleceğini, borçlunun borcunu karşılayacak değerde ve krediye teminat olarak verdiği ipoteğe başvurmaksızın doğrudan kambiyo senedi ile icra takibi yaparak hukuka aykırı hareket ettiğini beyanla;
Öncelikle İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün…E. sayılı icra takibinin müvekkil şirket yönünden iptaline, İstanbul…İcra Müdürlüğü… E. sayılı dosyasına dayanak teşkil eden senetten ve kredilerden dolayı takip tarihi itibari ile muaccel bir borcun da bulunmaması dikkate alınarak müvekkil şirketin borçlu olmadığının tespitine, söz konusu borç nedeniyle haksız şekilde konan taşkın hacizlerin kaldırılmasına, davalı bankanın üst sınırdan ve % 20’den aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.

CEVAP /Davalı vekili cevap dilekçesinde ve özetle;
Davacı şirketin, müvekkili bankanın hem kredili müşterisi, hem bir diğer müşterisi olan …Ltd.Şti.’nin bankaya olan borçlarının müşterek borçlusu ve müteselsil kefili,…Tekstil tarafından imzalanmış olan bononun avalisti, hem de… lehine ipotek tesis eden 3. kişi sıfatına sahip bulunduğunu,
İş bu menfi tespit davası ile iptali talep edilen istanbul … İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyası üzerinden, davacı şirket hakkında avalist olması sebebiyle kambiyo senetlerine mahsus yolla takip yapıldığını,
İstanbul … İcra Hukuk Mahkemesi’nin… E. sayılı dosyası üzerinden, bononun teminat senedi olduğuna ilişkin iddiası ile açılmış olan davada, davacının iddiasını ispat edememesi sebebi ile reddedildiğini,
Takibe konu senedin üzerinde teminat senedi olduğuna ilişkin bir ibare bulunmadığı gibi davacı ile müvekkil arasında akdedilen Genel Kredi Sözleşmelerinde de senedin teminat senedi olduğuna dair bir hüküm bulunmadığını,
Davacı tarafın huzurdaki davada öne sürmüş olduğu ödeme iddialarının, İstanbul …İcra Hukuk Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyası kapsamında da öne sürüldüğünü ve reddedildiğini, zira davacı tarafın elinde takibe konu olan kambiyo senedine mahsuben yapılmış olan bir ödeme olduğunu gösteren bir belge bulunmadığını,
Dava dilekçesinde ifade edildiği üzere, davacı yan, dava dışı borçlu…’in müvekkil bankadan kullanmış olduğu kredinin teminatı olarak, müvekkil banka lehine, 21.04.2015 tarihinde,… yevmiye no.lu resmi senetle 1. dereceden 8.200.000,00 TL limit ile ipotek tesis edildiğini, daha sonra, taraflar arasında yapılan görüşmeler neticesinde… tarafından kullanılmış olan 2.400.000,00 USD tutarındaki kredilerin anaparasının 800.000,00 USD’ye düşmesi halinde, mezkur ipoteğin fek edileceği konusunda tarafların mutabakata vardığını ve taraflar arasında mutabık kalındığı şekilde müvekkil bankaya toplam 1.959.680,50 USD ödeme yapıldığını ve müvekkili banka tarafından da 26.04.2018 tanzim tarihli ipoteğin fekkine dair yazı düzenlenerek tapuya gönderildiğini,
Davacı taraf ile TBK 101. Madde hükmüne uygun olarak, açıkça yapılacak ödemenin ayni teminat olan ipoteğin fekkine matuf olduğu konusunda mutabakata varıldığını, eğer davacı taraf, yapacağı ödeme ile kefalet borcunun ya da aval kaynaklı borcunun sona ermesini talep etse idi, taraflar arasında bu konuda ayrı bir mutabakat yapılması ve davacının ödeme dekontlarına bu yönde bir kayıt düşmesi gerektiğini, ancak ödemenin avale ya da kefalete mahsuben yapıldığına dair ortada ne bir mutabakat ne de dekontlarda bir kayıt bulunmadığını,
Dava konusu olan takibin dayanağını oluşturan bononun vade tarihinde ödenmemesi sebebi ile takibe başlandığını, ayrıca kat ihtarının da usulüne uygun olarak tebliğ edildiğini beyanla; davanın reddine, % 20’den aşağı olmamak üzere tazminat ödenmesine hükmedilmesini karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava İİK 72 gereğince icra takibinden sonra açılan menfi tespit istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; İstanbul … İcra müdürlüğünün …esas sayılı takip dosyasında davacı … ith ihr san ve tic ltd şti nin borçlu olmadığının tespiti, davacı yönünden icra takibinin iptali söz konusu borç nedeniyle konan hacizlerin kaldırılması ve %20 den az olmamak üzere kötü niyet tazminatı istemi olarak tespit edilmiştir.
İstanbul …İcra Müdürlüğü’nün …Esas sayılı dosyası getirtilip incelenmiş; Davalı alacaklı tarafından davacı borçlu aleyhine 4.369.774,87-TL asıl alacak, 7.003,61-TL işlemiş faiz ve 13.109,32-TL %0,30 Komisyon olmak üzere toplam 4.389.887,32-TL alacağın tahsili amacıyla 06/06/2018 tarihinde 10 örnek nolu ilamsız icra takibi başlatıldığı görülmüştür.
Dava dosyasında davacının iddiaları, davalının savunmaları ve mahkememizce tespit edilen taraflar arasındaki uyuşmazlık kapsamında bilirkişi…, …ve … tarafından hazırlanan 15/02/2021 tarihli kök bilirkişi raporu,
Davalı tarafın ” takip tarihine kadar işleyen faizin temerrüt tarihinden itibaren hesaplanmaması ve temerrüt faiz oranı” konusundaki itirazlarının karşılanması, davacı tarafın ” şirketin kefil sıfatı ile yapmış olduğu ödemelere ilişkin tüm meblağlar, davalı banka tarafından anapara ve faiz ödemesi olarak kaydedilerek, dava dışı şirketin mevcut kredi borçlarından düşüldüğünden, 7.500.000.00 TL’ye kadar olan kefilliğe karşı yapılan ödeme kalemleri nedeniyle sorumlu olunan miktarın belirlenmesi” itirazlarının değerlendirilmesi bakımından 30/11/2021 tarihli 1.ek bilirkişi raporu ve 29/06/2022 tarihli 2. ek bilirkişi raporu alınmıştır.
Tüm dosya kapsamına göre;
Davalı … Bankası AŞ ile dava dışı asıl borçlu … Ltd Şti arasında imzalanan Genel Kredi Sözleşmeleri ve 24.02.2015 düzenleme tarihli dava konusu 4.500.000,00 TL’lık borç senedi imzalandığı,
Genel kredi sözleşmesi gereğince dava dışı… Sanayi Ve Ticaret Ltd Şti ne, Orta Uzun Vadeli Krediler ile 31.03.2016 tarihinde 36 ay vadeli 350.000,00 TL tutarlı Taksitli Ticari Kredi kullandırıldığı,
Davalı banka ile dava dışı asıl borçlu arasından imzalanan Tezgahüstü Türev Araçlarına İlişkin Çerçeve Sözleşmesi kapsamında, Orta Uzun Vadeli Kredilerin vade tarihlerinde gerçekleştirilmek üzere, Forward (Vadeli İşlem) kontratları imzalandığı,
Davacı …Ltd Şti nin 7.500.000,00 TL limitle kredi sözleşmesinin kefili, ve takibe konu borç senedinin de aval vereni olduğu,
17.05.2018 itibariyle kredi hesaplarının davalı banka tarafından kat edildiği,
Davalı bankanın dava dışı asıl borçludan TL kredilerden kaynaklanan 3.141.406,69 TL nakit ve …şlemlerinin kur farkından kaynaklanan 1.911.283,98 TL gayri nakit alacak tutarı bulunduğu,
Davacı kefil ve aval veren …Sanayi Ve Ticaret Ltd Şti ne ait… numaralı döviz tevdiat hesabına
24.02.2016, 23.02.2017 ve 23.02.2018 vade tarihli virman işlemlerinin yapıldığı, forward döviz ödemelerinin gerçekleştirildiği, davalı bankaca, forward işleminde ödeneceği taahhüt edilen TL tutarların dava dışı şirketin hesabına alacak kaydedildiği,
Alacak kaydedilen bu tutarlarla… Sanayi Ve Ticaret Ltd Şti in kullandığı …,… ve … numaralı kredilerin anapara ve faiz borçlarının tamamen ödendiği, kredi hesaplarının kapatıldığı,
05.06.2018 tarihli ödeme ile 22.02.2019 vade tarihli forward işleminin 160.000,00 USD’lık kısmının ödendiği ve bu işleme bağlı olarak davalı bankaca 736.736,00 TL tutarın dava dışı şirketin hesabına alacak kaydedildiği, bu TL tutarla da … numaralı kredinin 736.736,00 TL’lık kısmının geri ödendiği,
Davalı banka tarafından forward işlemlerinden kaynaklanan 1.911.283,98 TL gayri nakit alacak tutarının 31.05.2018 tarihinde nakde dönüştürülerek, TL nakit kredilerden kaynaklanan anapara alacak tutarları ile birlikte 31.05.2018 tarihinde takip hesaplarına intikal ettirildiği,
Takipten önce 05.06.2018 tarihinde davacı tarafından 160.000,00 USD ödeme yapıldığı ve bu tutarın TL karşılığı olan 736.736,00 TL’nın dava dışı asıl borçlunun borcundan düşüldüğü, söz konusu geri ödeme tutarı da dikkate alınarak yapılan hesaplama sonucunda, davalı bankanın takip tarihinde toplam 4.334.249,12 TL alacak tutarının bulunduğu,
Davalı banka kayıtları incelendiğinde, davalı banka tarafından takipten sonra ancak davadan önce toplam 2.351.903,23 TL tahsilat yapıldığının anlaşıldığı, söz konusu ödeme tutarları TBK’nın 100. maddesi uyarınca, öncelikle faiz ve masraflara mahsup edilmek” suretiyle borçtan düşüldüğünde, davalı bankanın, dava dışı asıl borçludan dava tarihi itibariyle 2.722.466,48 TL Asıl Alacak tutarı, 111.994,07 TL İşlemiş Faiz ve 5.599,70 TL ve BSMV tutarı olmak üzere toplam 2.840.060,25 TL alacak tutarının bulunduğu,
Davacı tarafından kefaletine istinaden davalı bankaya toplam 5.803.344,58 TL’lık ödeme yapıldığı, söz konusu ödeme tutarı davacının 7.500.000,00 TL’lık kefalet tutarından düşüldüğünde, davacının dava tarihi itibariyle 1.696.655,42 TL’lık kefalet sorumluluğu kaldığı,
Bu durumda, dava dışı asıl borçlu şirket bakımından dava tarihi itibariyle hesaplanan 2.840.060,25 TL’lık borcun 1.696.655,42 TL’lık kısmından davacının sorumlu tutulabileceği, kefalet limiti kapsamı dışında kalan 1.549,827,55 TL lik borçtan davacının sorumlu olmayacağı anlaşılmıştır.
Mahkememizce davanın kısmen kabulüne ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M /
1-Davacı …Ltd Şti nin İstanbul … İcra müdürlüğü nün…esas sayılı takip dosyasında borçlu olmadığının tespiti talebinin kısmen kabulü ile davacının dava tarihi itibariyle 1.549,827,55 TL borçlu olmadığının tespitine, fazla istemin reddine,
İcra takibinin 1.549,827,55 TL miktar üzerinden iptaline, 1.549,827,55 TL nin %20 si oranında kötü niyet tazminatının davacı lehine davalıdan tahsiline
Davacının taşkın hacizlerin kaldırılması talebinin reddine,
Reddedilen kısım yönünden davalı lehine kötü niyet tazminatı isteminin reddine
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 105.868,72-TL Harçtan peşin alınan 74.968,31-TL harcın mahsubu ile bakiye 30.900,41-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca 171.986,20-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-Red edilen kısım yönünden avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca 236.201,81-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 75.012,71-TL ilk gider, 314,70-TL tebligat ve müzekkere gideri ile 4.500-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 79.827,41-TL yargılama giderinin red ve kabul durumu nazara alınarak takdiren 76.712,52-TL sinin davalıdan tahsili davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafından yapılan 70-TL tebligat ve müzekkere giderinin ve 1.500-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.570-TL giderin red ve kabul durumu nazara alınarak takdiren 1.015,72-TL nin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine.
7-HMK 333. md. uyarınca yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde yatırana iadesine,
Davacı ve davalı vekilin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstanbul BAM da istinaf yolu açık olmak üzere, verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.17/11/2022
Başkan
¸e-imzalıdır
Üye
¸e-imzalıdır
Üye
¸e-imzalıdır
Katip
¸e-imzalıdır