Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/448 Esas
KARAR NO : 2022/889
DAVA : Menfi Tespit (Kefalet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/07/2019
KARAR TARİHİ : 17/11/2022

Mahkememizde görülen Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA / Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle;
… A.Ş. (… A.Ş.) ile … A.Ş. (…) arasında … sözleşme numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesinin imzalandığını, müvekkili … … …’nın ise sözleşmeyi müteselsil kefil sıfatıyla imzaladığını,
… A.Ş.’nin, sözleşmeye konu istanbul İli, … İlçesi, … Mahallesi, … Mevkiinde kain … numaralı pafta, … numaralı ada ve 7 numaralı parselde kayıtlı okul binası ve arsasından oluşan taşınmazı, mülkiyet sahibi …’dan, finansal kiralama yolu ile kiraladığını,
Finansal Kiracı … A.Ş.’nin, finansal kiralama bedellerini usulüne uygun şekilde ve gereği gibi ödemekte iken, … A.Ş.’nin Bakanlar Kurulu’nca olağanüstü hal kapsamında alınan tedbirler kapsamında kapatıldığını, bu süreçte finansal kiralama konusu taşınmazın, … Genel Müdürlüğü adına tescil edildiğini,
… A.Ş.’nin kapatılmasını takiben …’in bütün finansal kira borçlarının muaccel hale geldiğini, müteselsil kefaletlerinin bulunması nedeniyle muaccel hale gelen tüm kira borçlarından müvekkilin de içinde yer aldığı kefillerin sorumlu olduğunun ihtar edildiğini,
…’in, hiçbir yasal dayanağı olmamasına rağmen, resmi kurum ve kuruluşlar ile yaklaşık 2 yıldır sürdürdüğü müzakere sonucu olumsuz neticelendiğinden, müvekkile icra tehdidi ile yöneldiğini, 
…’ın, müvekkii … … …’dan müteselsil kefilliğine dayanarak, finansal kiracı … A.Ş. tarafından kullanılmayan ve hatta mülkiyeti dahi … A.Ş.’ye ait olmayan taşınmaza dair finansal kiralama bedellerini istemesinin hukuka, ahlaka ve yasaya aykırı olduğunu,
Finansal kiralama sözleşmesinin … A.Ş. tarafından ifası, ifa imkansızlığı nedeniyle mümkün olmadığını ve … A.Ş.’nin finansal kiralama sözleşmesinden doğan borçlarının sona erdiğini beyanla;
davanın kabulü ile ifa imkansızlığı nedeniyle asıl borcun sona ermiş olması nedeniyle, müvekkilin de … A.Ş. ile … arasındaki finansal kiralama sözleşmesi tahtındaki kefalet de dahil tüm borçlarının sona erdiğinin ve … A.Ş.’ye herhangi bir borcunun bulunmadığının tespiti, mahkemece uygun görülecek bir teminat karşılığında, davalı taraf, müvekkil aleyhine bir icra takibi başlatmış ise icra takibinin işbu dava neticeleninceye kadar tedbiren durdurulmasına, davalı taraf, müvekkil aleyhine herhangi bir icra takibi başlatmamış ise; … A.Ş. tarafından müvekkil aleyhine işbu dava konusu finansal kiralama sözleşmesi ve kefalet ilişkisinden kaynaklı hiçbir şekilde icra takibi yapılmaması yönünde tedbir kararı verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP / Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;
Davacının, dava dilekçesinde finansal kiralama sözleşmesini, sözleşmedeki imzasını ve sözleşmeyi müşterek-müteselsil kefil sıfatıyla imzaladığını ikrar ettiğini, finansal kiracı … A.Ş:’nin, Bakanlar Kurulu kararıyla FETÖ/PYD terör örgütüyle iltisakı olması nedeniyle kapatıldığını, müvekkil şirket tarafından sözleşmenin feshedildiğini, hatta …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2016/… D. İş sayılı ihtiyati tedbir kararıyla sözleşmeye konu malın müvekkil şirkete teslimine karar verildiğini ve tedbir kararını tamamlayan merasim olan esas dava, …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2016/… E. süresinde açıldığını ancak OHAL kapsamında kapatılan şirketler hakkında, dava yolunun KHK ile kapatılması nedeniyle, davanın sona erdiğini,
Finansal kiralamaya konu taşınmazın … Genel Müdürlüğü adına tescil edilmesinde müvekkil şirketin en ufak bir kusurunun bulunmadığını, müvekkil şirketin … Noterliği’nin 29.01.2014 tarih, … yevmiye ve … sözleşme numaralı finansal kiralama sözleşmesine konu İstanbul ili, … İlçesi, … Mahallesi, … Mevkiinde kain pafta …3, ada …, parsel …, okul binası ve arsasının bedelini ödeyerek finansal kiracı … A.Ş.’den satın aldığını ve davacının da ikrar ettiği üzere finansal kiralama sözleşmesini davacının müteselsil kefil sıfatıyla imzaladığını,
Finansal kiralama konusu taşınmaz, eğer müvekkil şirketten kaynaklanan sebeplerle … Genel Müdürlüğü adına tescil edilse, kiracı … A.Ş. tarafından taşınmazın kullanılması imkansız olsa o zaman ifa imkansızlığından bahsedilebileceğini, oysa tüm olanların finansal kiracı şirketin FETÖ/PYD terör örgütü ile iltisakı olması dolayısıyla Bakanlar Kurulu kararıyla kapatılmasından kaynaklandığını, davacının söz konusu şirkete kefil olduğunu ve finansal kiracı şirketin kusurlu hareketinden dolayı kendi lehine çıkar sağlamaya yönelik davanın reddedilmesi gerektiğini,
Davacı asil ve vekili müvekkili şirket tarafından davacı … … … hakkında …. icra Müdürlüğü’nün 2019/… E. sayılı dosyası ile icra takibi yapıldığını, davacının gayrimenkullerine ihtiyati haciz konulduğunu gayet iyi bilmesine ve müvekkil şirket ile anlaşmak üzere müvekkil şirket merkezine gelmesine rağmen, icra takibi yapıldığını bilmiyormuş gibi yapılacak takibin durdurulması yönünde tedbir talep etmesinin anlaşılamadığını,
…. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. sayılı dosyası ile … Noterliği’nin 29.01.2014 tarih ve … yevmiye ve … sözleşme numaralı düzenleme şeklinde finansal kiralama sözleşmesini imzalayan müteselsil kefillerin tamamı aleyhine 11.014.205 TL üzerinden icra takibi başlatıldığını,belirterek; davacının ihtiyati tedbir talebinin İ.İ.K. 72. maddesi uyarınca icra takibinden sonra dava açıldığından reddine, davanın esasına girilmesi halinde ifa imkansızlığı dolayısıyla finansal kiralama sözleşmesindeki sorumluluğun sona ermeyeceği, davalı … A.Ş.’nin hiçbir kusuru olmaksızın sözleşme konusu taşınmazın … Genel Müdürlüğü adına tescil edildiği ve bu nedenle kefalet sorumluluğunun sona ermeyeceğinden davanın esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava; … A.Ş ile … A.Ş arasındaki finansal kiralama sözleşmesi kapsamındaki borçların sona erdiğinin ve davalıya borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Dosyaya bir örneği getirtilen …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davalı alacaklı tarafından davalı borçlu … … … ve dava dışı diğer borçlular aleyhine 11.014.205-TL asıl alacağın tahsili amacıyla /06/2015 tarihinde 10 örnek nolu ilamsız icra takibi başlatıldığı görülmüştür.
Yargılamanın devamı sırasında davacı … … … vefat etmiş, … noterliği nin … yevmiye numaralı ve 10/07/2020 tarihli mirasçılık belgesi dosyaya sunularak mirasçıları …, ve … tarafından davaya devam edilmiştir.
Davalı finansal kiralama şirketinin ve davacılar murisinin ortak olduğu … AŞ nin ait ticari defter ve kayıtlar üzerinde inceleme yapılarak; sözleşmenin fesih koşullarının oluşup oluşmadığı, davalı alacağının istenip istenemeyeceği, davacıların menfi tespit isteyebilecekleri miktar olup olmadığı, alacağın/menfi tespit miktarının belirlenmesi yönünden 17/09/2021 tarihli bilirkişi raporu alınmıştır.
Tüm dosya kapsamına göre;
Davalı … A.Ş. ile dava dışı … A.Ş. arasında, … Noterliği’nin 29.01.2014 tarih ve … yevmiye numarasıyla Düzenleme Şeklinde … No.lu Finansal Kiralama Sözleşmesi imzalandığı ve söz konusu sözleşme ile mülkiyeti dava dışı … A.Ş. ye ait olan; “İstanbul İli, … İlçesi, … Mahallesi, … mevkiinde kain, pafta no: 23, ada no: …, parsel no: 7, numaralarında kayıtlı 3.406,60 m2 yüzölçümlü Okul Binası ve Arsası” niteliğindeki taşınmaz için, “Satıp Geri Kiralama” yöntemi ile finansman sağlandığı (alınan finansal kiralama sözleşmesine göre)
01.09.2016 tarih ve 9149 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanan ve aralarında dava dışı … A.Ş.’nin de bulunduğu şirketlerin, 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile ticaret sicil kaydının 24.08.2016 tarihinde resen terkin edildiğinin tescil ve ilan olunduğu (dosya içine alınan KHK kararları, … kayıtları ve uyap kayıtları ile)
Finansal kiralamaya konu “İstanbul İli, … İlçesi, … Mahallesi, … mevkiinde kain, pafta no: …, ada no: …, parsel no: 7, numaralarında kayıtlı 3.406,60 m2 yüzölçümlü Okul Binası ve Arsası” nın 06.12.2016 tarihinde Maliye Hazinesi’ne tapudan devir ve tescilinin yapıldığı (getirtilen tapu kayıtlarına göre)
Davalı finansal kiralama şirketi kayıtları incelendiğinde, 29.01.2014 tarihinde düzenlenen ve taraflarca imza altına alınan Kira Ödeme Planındaki 28.07.2016 tarihli 381.627,83 TL’lik 33. no.lu kira bedelinin vadesinde ödenmediği, ayrıca dava dışı kiracının 7.002,00 TL sigorta prim borcunun da ödenmemiş durumda olduğu (alınan 17/09/2021 tarihli bilirkişi raporu , ticari defter incelemesi sonucu)
Davalı Finansal Kiralama Şirketi tarafından dava dışı kiracı, davacı kefil … … … ve dava dışı diğer kefillere keşide edilen, … Noterliği’nin 29.07.2016 tarih, … yevmiye no.lu ihtarnamesi ile; 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 31. maddesi ve sözleşmenin 43. maddesi gereği, geciken kira ve sigorta borcunun 60 günlük süre içinde ödenmesinin ihtar edildiği (ibraz edilen ihtarname örneği ve tebliği)
Verilen 60 günlük süre içinde geciken kira ve sigorta borçlarının ödenmediği ve 03.10.2016 tarihi itibarıyla sözleşmenin fesih koşulunun oluştuğu,fesih ile birlikte tüm kira bedellerinin muaccel hale geldiği, davalı finansal kiralama şirketinin 03.10.2016 sözleşme fesih tarihi itibarıyla,30 adet kira bedeli nedeniyle toplam 11.448.834,90 TL,Sigorta Poliçe borçları nedeniyle 17.028,24 TL olmak üzere toplam 11.465.863,14 TL muaccel alacağı bulunduğu sabittir.(alınan 17/09/2021 tarihli bilirkişi raporu , ticari defter incelemesi sonucu)
Davalı finansal kiralama şirketi muaccel alacağının tahsili için … İcra Müdürlüğü nün 2019/… esas sayılı takip dosyasında
27/01/2014 tanzim 16/09/2016 vade 2.278.801,00 TL
27/01/2014 tanzim 16/09/2016 vade 2.278.801,00 TL
27/01/2014 tanzim 16/09/2016 vade 2.278.801,00 TL
27/01/2014 tanzim 16/09/2016 vade 2.278.801,00 TL
27/01/2014 tanzim 16/09/2016 vade 1.899.001,00 TL bedelli (toplam 11.014.205 TL)
Borçlusu … AŞ, müteselsil kefilleri … olan bonoları icraya koymuştur. (alınan icra takip dosyası ve dosya içinde bulunan senet fotokopileri)
Davacı … … … vekili menfi tespit gerekçesi olarak;
-Davalı … AŞ ın yaklaşık 2 yıldır sürdürdüğü müzakere sonucu olumsuz neticelendiğini açıklamıştır.
Bu açıklama gereğince mahkememizce … na, … ne, … na müzekkereler yazılmış, finansal kiralamaya konu taşınmazın maliye hazinesi adına tescil edildiği, halen … ne bağlı … olarak kullanıldığı, mahkememizce yazılan 21/10/2021, 10/02/2022,09/06/2022 tarihli müzekkerelerden sonra davalı … AŞ nin yaptığı başvuruların ele alınarak 7091 sy 9.madesi, 5. maddesinin 2. ve 5. fıkralarındaki ödeme sırası dikkate alınarak talebin değerlendirileceğinin bildirildiği sabittir.
Sonuç olarak davalı finansal kiralama şirketine finansal kiralamaya konu taşınmazın iade edilip edilmeyeceği, bedelinin ödenip ödenmeyeceği belli değildir. Kesin olan taşınmazın iade edilmediği, yada bedelinin ödenmediğidir. ( mahkememiz dosyasındaki 21/10/2021, 10/02/2022, 09/06/2022 tarihli müzekkereler ve cevapları )
-Davalı … AŞ nın davacı kefil/aval veren … … … n dan müteselsil kefilliğine dayanarak, finansal kiralama bedellerini istemesinin kanuna ve dürüstlüğe aykırı olduğu iddiası.
6102 sayılı TTK’nın 778/3. maddesi göndermesi ile bonolar hakkında da uygulanan
701. Maddesi gereğince; keşideci dışında senedin ön yüzüne atılan imza aval
niteliğinde olup, TTK’nın 702/1. maddesine göre, aval veren kişi, kimin için taahhüt altına girmişse aynen onun gibi sorumlu olur.
TTK’nın 702/2. maddesine göre de; aval veren kişinin
teminat altına aldığı borç, şekle ait noksandan başka bir sebepten dolayı batıl olsa da aval
verenin taahhüdü geçerlidir. Aval ile kefaleti birbirinden ayırmak gereklidir
Kefalet, fer’i
nitelikte olmasına karşın, aval bağımsız ve aslî bir nitelik taşır. Diğer bir deyişle aval veren,
lehine aval verilenin ileri sürebileceği ve senedin şekline ilişkin olanlardan başka geçersizlik
sebeplerini, def’i veya itiraz olarak alacaklıya karşı ileri süremez. Oysa kefil, asıl borçluya ait
kişisel def’ilerden yararlanabilir. Kefaletin, mutlaka asıl borç senedi üzerinde gösterilmesine
lüzum olmadığı halde, aval şerhinin, mutlaka poliçe, bono, çek veya alonj üzerine yazılması
gerekir.
Bono üzerine “kefil” ibaresi yazılı olsa dahi bu, aval olarak nitelendirilir ve aval
veren, bononun diğer borçlusu ile birlikte hamile karşı müteselsilen sorumlu olur. Bu
açıklamalar doğrultusunda, TTK da özel hükümler olması nedeniyle,
kambiyo senetlerinde TBK’nın 584 ve 591. maddeleri uygulanamaz.
Somut olayda;Takip dayanağı senetler unsurları yönünden bono niteliğini haizdir. Davacı … … … icra takibine konu
senetlerde aval veren konumundadır. Davacının takipteki sorumluluğu taraflar arasındaki
finansal kiralama sözleşmesindeki kefaletinden değil, bonolardaki avalden kaynaklanmaktadır. Bu nedenle aval veren davacı … … … TTK 702/1 md gereğince lehine taahhüt altına girdiği … AŞ gibi borçtan sorumlu olacaktır. ( İstanbul BAM 23 HD nin 2021/330-2022/2041 sayılı ve 04/10/2022 tarihli kararı gerekçesi dikkate alınarak)
-Finansal kiralama sözleşmesinin … AŞ tarafından ifasının, ifa imkansızlığı nedeniyle mümkün olmadığını, … AŞ.’nin finansal kiralama sözleşmesinden doğan borçlarının sona erdiğini iddia etmektedir.
Yargıtay 13. HD 1996/7548- 1996/8069 E-K ve 02.10.1996 tarihli emsal kararında
” Uyuşmazlığın çözümünün finansal kiralama kanunu ve sözleşme hükümlerine dayanılarak çözülmesi gerektiğini, davacı belediyenin finansal kiralama yoluyla aldığı iş makinasının anarşik eylemler dolayısıyla tahrip edilmesinin fiili imkansızlık dolayısıyla sözleşmenin uygulanamaz duruma getirmeyeceğine ve kiracının borçlarını ödemekle yükümlü olduğu…”
Açıklamasında bulunmuştur. Söz konusu karar kiracının borçlarının devam ettiğini, sözleşme konusu malın fiili imkansızlık nedeniyle iadesinin mümkün olmaması halinde kiracının kiraları ödeme yükümlülüğünün sona ermediğini açıklamaktadır.
Huzurdaki davada finansal kiralama sözleşmesinin kefili, aynı zamanda icra takibindeki bonoların aval vereni;
davacı … … … nın finansal kiralama sözleşmesinin ifa imkansızlığına girmesi sonucunda borçtan kurtulmayacağı,lehine taahhüt verdiği … AŞ gibi borçtan sorumlu olacağı sabit bulunmuştur.
Mahkememizce davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Davalı taraf İİK 72 gereği kötü niyet tazminatı talep etmiş ise de mahkememizce verilen tedbir kararı davacılar tarafından teminat yatırılmadığı için uygulanmamıştır. Bu nedenle tazminat talebinin yasal koşulları oluşmadığı gözetilmiş talep reddedilmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M /
1-Sabit olmayan davanın reddine,
2-Davalının kötü niyet tazminat taleplerinin mahkememizce verilen tedbir uygulanmadığından yasal koşullar oluşmamakla reddine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince peşin alınan 227.335,31-TL den 80,70-TL nispi karar harcının mahsubu ile kalan 227.254,61-TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
4-Davalı vekili lehine karar tarihindeki avukatlık asgari ücret tarifesi üzerinden hesap olunan 371.120,08-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-HMK 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde davacıya iadesine,
Davacı ve davalı vekilin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde … BAM da istinaf yolu açık olmak üzere, verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.17/11/2022

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır