Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/417 Esas
KARAR NO : 2021/305
DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 03/07/2019
KARAR TARİHİ : 21/04/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; Müvekkilinin dava dışı … AŞ.ye 09/08/2017 tarihinde vermiş olduğu siparişlere istinaden 20/12/2017 tarihinde 30/09/2018-31/10/2018 ve 30/11/2018 tarihli 26.000,00 TL’den 3 adet toplam 78.000,00 TL bedelli çekleri avans çeki olarak elden teslim ettiğini, dava dışı şirketin kısa bir süre sonra işyerini kapatarak müvekkili ile birlikte çok sayıda şirketi mağdur ettiğini ve aldığı avans çekleri kullanarak ve çeşitli yöntemlerle tahsil edilerek dolandırıcılık yaptığını, … Paz.AŞ. hakkında avans çeklerinin iptali için … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/… Esas sayılı dosyasında dava açıldığını, bu davada çeklerin avans çeki olduğunun, söz konusu malların teslim edilmediğinin, fatura düzenlenmediğinin ve firmanın ticari faaliyetine son verdiğinin dosya kapsamına göre sabit olduğu ve müvekkilinin borcunun olmadığının kesinleştiğini, kararla birlikte çeklerin ödenmemesi için tedbir kararı da verildiğini, dava dışı şirketin 30/09/2018 ve 30/11/2018 tarihli toplam 52.000,00 TL bedelli 2 adet çeki davalı … AŞ.ye verdiği ve çeklerin bankadan ödenmesi ile öğrenildiğini, mahkemenin tedbir kararını sadece o dosyanın davalısı aleyhine verdiği için çeklerden iki tanesini davalı şirketin tahsil ettiğini, davalı şirketin faturasız çekleri ciro yolu ile teslim alarak tahsil ettiğini ve aldığı bedeli iade ile mükellef olduğunu ve tüm bu nedenlerle 30/09/2018 tarihli 26.000,00 TL bedelli ve 30/11/2018 tarihli 26.000,00 TL bedelli olmak üzere toplam 52.000,00 TL’nin davalıdan tahsiline, alacaklarına çeklerin bankadan tahsil edildiği tarihten itibaren ticari reeskont faizi işletilmesine, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesi özetle; Müvekkili şirket ile dava dışı … Anonim Şirketi arasında 11/09/2017 tarihli Faktoring Sözleşmesi imzalandığını, faktoring müşterisinin bahse konu Faktoring Sözleşmesi uyarınca 27/11/2017 tarihli Alacak Bildirim Formuna konu etmiş olduğu ve yine … tarafından davacı adına düzenlenmiş olan Fatura ve Taahhütname uyarınca davaya konu çeklerin de dahil olduğu birçok çeki müvekkili şirkete ciro etmek sureti ile devir ettiğini, davaya konu çeklerin müvekkili şirket tarafından usul ve yasaya uygun olarak yapılmış olan faktoring işlemi neticesinde teslim alındığını, bu faktoring işlemi neticesinde de müvekkili tarafından … Grup’a finansman sağlandığını ve söz konusu tutarın aynı gün içinde … Grup’un hesabına müvekkili şirket tarafından ödendiğini, bu anlamda mezkur faktoring işleminin usul ve yasaya uygun olarak gerçekleştiğinin açıkça görüldüğünü, davacının … Grup aleyhine … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/ … Esas sayılı dosyası üzerinden ikame ettiği menfi tespit davasında müvekkilinin taraf olmadığından kendilerini bağlamayacağını ve tüm bu nedenlerle davanın reddine, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE:
Dava alacak davasıdır.
Somut olayda; Davacı tarafından, davalı tarafın 11/09/2017 tarihli Faktoring Sözleşmesi imzaladığı dava dışı … Anonim Şirketi’nden aldığı dava konusu çeklerin avans olarak dava dışı … Anonim Şirketi’ne verildiği ancak karşılığında mal almadığı ve fatura düzenlemediği, davalı şirketin faturasız çekleri ciro yolu ile teslim alarak tahsil ettiği belirtilerek, ödenen 52.000,00-TL’sının ödeme tarihlerinden itibaren ticari reeskont faizi ile tahsili talep edilmektedir.
Davacı vekilinin sunduğu delil listesinde delil olarak; Dava konusu çeklerin teslimine ilişkin tahsilat belgesi, müvekkiline gönderilmesi gereken ve sipariş edilen mallara ilişkin sipariş formu Dava konusu çeklerin ödemesine ilişkin banka kayıtları, … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/… E. Sayılı dosyası, tanık beyanları, ticari defter ve kayıtları, bilirkişi incelemesi belirtilmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde delil olarak; Müvekkili ile diğer Davalı … arasında akdolunan Faktoring Sözleşmesi, 27.11.2017 tarihli Alacak Bildirim Formu, 27.11.2017 tarihli faktoring işlemine ilişkin ödeme dekontu ve ödemelere konu banka hesaplarına ilişkin ekstrelerin celbi, Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin 09.05.2014 tarihli 2014/… Esas, 2014/… Karar sayılı ilamı, bilirkişi incelemesi, tanık beyanları, müvekkiline ve faktoring ilişkisi içerisinde yer alan taraflara ait ticari defterler, davanın taraflarına ait Ticaret Sicil Kayıtları, keşif ve yemin belirtilmiştir.
… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/… E. Sayılı dosyası UYAP sitemi üzerinden Mahkememiz dosyasına istenmiştir.
Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesi eklerinin incelenmesine, davalı ile dava dışı … Anonim Şirketi arasında 11/09/2017 tarihli Faktoring Sözleşmesi imzalandığı, Alacak Bildirim Formu (ABF) Ödeme Araçları Tevdi Bordrosu Ön Ödeme Talimatı belge örneğinde dava konusu çek bilgilerinin bulunduğu, sözleşme ekinde iki adet fatura bulunduğu görülmektedir.
… A.Ş’nin 06/12/2019 tarihli yazısında, … San. Tic. Ltd. Şti’nin … numaralı hesabına tanımlı … seri numaralı 26.000,00 TL tutarlı çekin 01/10/2018 tarihinde ve … seri numaralı 26.000,00 TL tutarlı çekin 30/11/2018 tarihinde Kapital Faktoring Anonim Şirketi tarafından ibraz edildiği ve çek tutarının ödendiği belirtilmiştir.
… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/… Talimat sayılı dosyası üzerinden gönderilen 16/07/2020 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davalının ticari defter ve belgeleri üzerinde yapılan incelemede, dava dosyasına sunulmuş olan 25/10/2017 tarihli … numaralı 29.645,73 TL bedelli ve 27.10.2017 … numaralı 25.316,371 TL bedelli faturaların kayıtlarına rastlanılmadığı, davalının 2017 yılından davalıya 182,58 TL fazla ödeme yapıldığı, ayrıca 78.000,00 TL bedelli 3 adet çeki sipariş avansı olarak verdiği ve kayıtlarına geçirmiş olduğu, 2018 yılında davalının kayıtlarında davacıya ait herhangi bir kayda rastlanmadığı, 2018 yılında davalının davacıdan 78.445,08-TL’sı alacaklı olduğu belirtilmiştir.
… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/ … Talimat sayılı dosyası üzerinden gönderilen 29/10/2020 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; Davacının ticari defter ve belgeleri üzerinde yapılan incelemede, dava dosyasına sunulmuş olan 25/10/2017 tarihli … numaralı 29.645,73 TL bedelli ve 27.10.2017 … numaralı 25.316,371 TL bedelli faturaların kayıtlarına rastlanılmadığı, davacının 2017 yılından dava dışı … A.Ş’ye 182,58 TL fazla ödeme yaptığı, ayrıca 78.000,00 TL bedelli 3 adet çeki sipariş avansı olarak verdiği ve kayıtlarına geçirmiş olduğu, 2018 yılında davacının kayıtlarında dava dışı şirkete ait herhangi bir kayda rastlanmadığı, 2018 yılında davalının dava dışı … A.Ş’dan 78.445,08-TL’sı alacaklı olduğu belirtilmiştir.
Mahkememizce bilirkişi olarak görevlendirilen bilirkişi Dr.Öğr. Üyesi … ve … tarafından sunulan 15/03/2021 tarihli bilirkişi raporu özetle; Davacının 2018 ve 2019 ticari defterlerinin usulüne uygun olduğu, davalının dava dışı … AŞ. İle 27/11/2017 tarihli Alacak Bildirim Formu Ödeme Araçları Tevdi Bürosu Ön Ödeme Talimatı imzaladığı, davalı tarafından devir olacak alacaklara dair ilgili fatura ve belgeleri, devir tutarını belirttiği ve forma eklediği, davalı şirketin temlik aldığı dava konusu çeklerde çeklerin keşidecisinin davacı şirket olduğu ve dava dışı … AŞ.nin dava konusu çeklerde cirosunun bulunduğu, Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanun tasarısının 9/2.maddesinde “…faktoring şirketleri kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş ve doğacak fatura ile tevsik edilmeyen alacakları satın alamaz veya tahsilini üstlenemezler…” şeklinde düzenlendiği, dolayısıyla faktoring şirketlerinin devir aldığı alacak, bir kambiyo senedinden kaynaklanıyor olsa bile alacağı doğuran temel ilişkiye ait fatura veya benzeri belgelerle bunu tevsik etmesinin gerektiği, davalı ile dava dışı … AŞ.arasında imzalanan 27.11.2017 tarihli Alacak Bildirim Ödeme Araçları Tevdi Bürosu Ön Ödeme Talimatında ilgili belgelerin iadesi, iptali veya mahsubu halinde durumu derhal bildireceklerini, aldıkları ön ödeme tutarlarını nakden iade edeceklerini, yeni belge düzenlenmesi halinde yeni belgeyi devir edeceklerini taahhüt etmelerine rağmen dava dışı … AŞ.nin davacı ile olan … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/… Esas sayılı dosyasına ait 18/12/2018 tarihli gerekçeli kararı olan davacı şirketin dava dışı … AŞ.ne borcunun olmadığının tespitini davalı şirkete bildirdiğinin dosya kapsamında görülmediği, davalının uyuşmazlık konusu çek bedellerini ödediği ancak davacı şirketin söz konusu çek karşılığında herhangi bir mal veya hizmet satın almadığı, davacı tarafın sahip olduğu şahsi de’fileri davalı tarafa da ileri sürebileceği, bu kapsamda haksız yere ödenen 52.000,00 TL’lik bedelin davacıya iade edilmesi yönünde karar verilmesi halinde ödeme tarihinden dava tarihine kadar geçen süre için toplam 6.547,26 TL reeskont faizi hesaplandığı belirtilmiştir.
Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin 06/10/2020 tarih ve E.2020/ … K.2020/… sayılı kararı ile “…Dava konusu çekin keşidecisi asıl ve birleşen davada davacı … Ltd. Şti., lehtar ve birinci ciranta davalı … Ltd. Şti., ikinci ciranta … Faktoring A.Ş’dir. 6361 sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/2 maddesi ”Faktoring şirketi kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal ve hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz veya tahsilini üstlenemez” hükmünü içermektedir.
Yasa metninden de anlaşılacağı üzere, faktoring şirketinin, faktoring işlemi ile devraldığı alacak, alacağın temliki hükümlerine tabidir. Nitekim, faktoring işlemlerinde alacağın temliki hükümlerinin uygulandığı Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 03.11.2010 tarih, 2010/19- … E, 2010/ … K sayılı kararında da açıkça belirtilmiştir. Öte yandan aynı kararda faktoring işleminin müşteri (firma), faktoring şirketi (faktor) ve borçlu olmak üzere üç tarafının bulunduğu da açıklanmıştır. Faktoring işleminin bu tarafları arasındaki ilişkiler yönünden 6361 sayılı Yasa’nın 9/2 ve 6098 sayılı TBK’nın 188/1. maddesi hükümlerinin uygulanması gerekir. Buna göre borçlu, faktoring işlemini öğrendiği sırada önceki alacaklısına karşı sahip olduğu def’ileri alacağı faktoring sözleşmesine dayanarak devralmış olan faktoring şirketine karşı da ileri sürebilecektir. 6361 sayılı Yasa’nın 9/2. ve TBK’nın 188/1. maddesi karşısında faktoring işleminin tarafları arasındaki ilişkiler yönünden şahsi def’ilerin ileri sürülebilmesinde faktoring şirketinin iyiniyetli ya da kötüniyetli olmasının sonuca etkisi bulunmamaktadır.
6361 sayılı Yasa’nın 9/3. maddesi, faktoring işleminin yukarıda belirtilen tarafları dışında kalan kambiyo borçluları bakımından uygulanabilecek bir hükümdür. Başka bir anlatımla, faktoring işleminin dışında bir kambiyo borçlusu varsa (keşideci, lehdar veya ciranta) onlar hakkında 6361 sayılı Yasa’nın 9/3. maddesi hükmü uygulanacaktır. Somut olayda uyuşmazlık faktoring işleminin tarafları arasında olduğundan anılan Yasa’nın 9/3. maddesi hükmünün uygulama yeri bulunmamaktadır.
Bu açıklamalar karşısında somut olayın değerlendirilmesine gelince; mahkemece asıl ve birleşen davada davacının faktoring işleminin tarafı olan asıl davada davalı … Ltd. Şti.’ye borçlu olmadığına hükmedilmiş olup davacının bedelsizlik defini birleşen davada davalı faktoring şirketine karşı ileri sürmesi mümkün olduğundan davanın kabulü gerekirken somut olaya uygun düşmeyen gerekçelerle birleşen davanın reddi doğru görülmemiştir…” gerekçeleri hükmün asıl ve birleşen davada davacı yararına bozulmasına, karar verilmiştir.
Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman Ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/2 maddesinde “Faktoring şirketi Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz veya tahsilini üstlenemez. Aynı faturaya dayalı birden çok faktoring şirketine yapılan kısmi temliklerin toplam tutarı fatura tutarını aşamaz” hükmü yer almaktadır.
Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/2 maddesi metninden anlaşılacağı üzere, faktoring şirketinin, faktoring sözleşmesi ile devraldığı alacak, alacağın temliki hükümlerine tabidir.
Davacı keşideci tarafından dava dışı … Anonim Şirketi’ne avans çeki olarak verilen dava konusu çekler karşılığında davacı tarafa mal teslimi yapılmadığı anlaşılmaktadır.
Tarafların iddiaları ile toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı ile yukarıda yapılan açıklamalar dikkate alınarak yapılan değerlendirme sonucunda, 6361 sayılı Kanunun 9/2. maddesi ile 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 188/1 maddesi hükümleri gereği, eldeki davaya konu somut olayda davacı keşidecinin dava dışı lehdar … Anonim Şirketi’ne vermiş olduğu avans çekleri karşılığında mal teslim edilmediğinden davacının bedelsizlik yönündeki şahsi def’ilerini çekleri lehdar … Anonim Şirketi’nden alan davalı faktoring şirketine karşı da ileri sürebileceğinden, dava dışı … Anonim Şirketi’nin avans çeki olarak davacıdan aldığı dava konusu çekler karşılığında davacı tarafa mal teslimi yapmadığı anlaşıldığından, davanın kabulüne karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile, (tahsilde tekerrür olmamak üzere) 30/09/2018 tarihli çek bedeli olan 26.000,00 TL’sının ile 30/11/2018 tarihli çek bedeli olan 26.000,00 TL’sının ödeme tarihlerinden itibaren ticari reeskont faiz oranının geçmemek üzere avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu Genel Tebliği gereğince hesap olunan 3.552,12-TL karar ve ilam harcının davacı tarafından peşin yatırılan 888,03-TL harçtan mahsubu ile eksik kalan 2.664,09-TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye irad kaydına,
3-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesinin “…Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen ve taraflarca karşılanan arabuluculuk ücreti, yargılama giderlerinden sayılır…” hükmü gereği 1.320,00-TL’sı arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 7.560,00-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 932,43-TL ilk gider, 2.100,00-TL bilirkişi ücreti ve 161,20-TL posta gideri olmak üzere toplam 3.193,63-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-HMK.’nun 333. maddesinin “Hükmün kesinleşmesinden sonra mahkeme kendiliğinden, yatırılan avansın kullanılmayan kısmının iadesine karar verir. Bu kararın tebliğ gideri iade edilecek avanstan karşılanır” hükmü uyarınca yatırılan avansın bakiyesinin kararın kesinleşmesi sonrası yatıran tarafa iadesine,
Mahkememizin bu kararına karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde, Mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine dilekçe verilmek suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesince incelenmek üzere tarafların istinaf yoluna başvuru hakkı bulunduğuna dair verilen karar, davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne açıkça okunup usulen anlatıldı. 21/04/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır