Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/302 Esas
KARAR NO : 2021/1036
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/05/2019
KARAR TARİHİ : 15/12/2021
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; … şubesinin … çek no.lu 30/04/2019 tarihli 56.000TL’lik çek ile ilgili …. İcra Müdürlüğünün 2019/… Esas sayılı dosyasıyla icra takibi yapıldığını, alacaklı görünen davalı … ihtiyati haciz kararı almış olup çekin ticari alışveriş sonucu müvekkiline veren … Tic. Ltd. Şti. – … …’ün evinde haciz ve muhafaza işlemi yapıldığını, bu çekin de müvekkilinin evindeki kasasından çalındığını bilen … …’ün de müvekkili … …’a haber verdiğini, iş bu çekin aslında müvekkili … … – … San. ve Tic. Ltd. Şti. ciranta … Sanayi ve Dış Tic. Ltd. Şti. … …’den yapmış oldukları ticaret sonucu aldığını, aynı şekilde … … de bu çeki yine ticaret yapmış olduğu … Tic. Ltd.Şti.’nden aldığını, bu yönde gerek … Sanayi ve Dış Tic. Ltd. Şti. – … …’ün gerekse müvekkili … …’un ticari kayıtlarının inceleneceğinde çekin müvekkili … …’un ticari kayıtları arasında ve yedinde olduğunu, takip konusu çekin 22/02/2019 tarihinde … …’un ikamet adresinden diğer çeklerle birlikte çalındığını, çalınma olayıyla ilgili müvekkilinin … Polis Merkezi Amirliğinde ifade verdiğini, aynı şekilde … Cumhuriyet Başsavcılığına müracaat edilerek iş bu hırsızlık olayı ve çalıntı çeklerle ilgili 2019/… Soruşturma sayılı dosyasıyla soruşturma açıldığını, yine aynı şekilde icra konusu çekin de dahil olduğu diğer 40 çek ile ilgili … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/… Esas sayılı dosyasıyla çek iptali davası açılmıştır ve ödeme yasağı kararı verildiğini, icra konusu çekin gerçek hamili ve sahibi … … – … San. ve Tic. Ltd. Şti. olmasına rağmen iş bu çekler kendisinin iradesi dışında elinden çıktığını, takip konusu çekin ciro eden … Sanayi ve Dış Tic. Ltd. Şti. – … … ile çeki alan davacı müvekkilinin ticari kayıtları incelendiğinde çekin meşru ve gerçek hamilinin müvekkili … … – … San. ve Tic. Ltd. Şti. olduğu anlaşıldığını, fakat çekin son görüntüsüne göre icra konusu çekin … İnşaat Tur. İht. İhr. Ve Tic. Ltd. Şti.’ne ciro edilmiş gibi göründüğünü, … Sanayi ve Dış Tic. Ltd. Şti. – … … hiçbir şekilde bu şirketle ticari bir ilişkisi olmadığını, Bu nedenle de bu çekin … Tic. Ltd. Şti.ne ciro edilmesi mümkün olmadığını, çekin ciro silsilesi usulsüz ve haksız bir şekilde bozulduğunu, bu nedenle de cironun bozulduğu noktadan önceki ciroların hukuken sorumlu olamayacaklarını, takip konusu çek ve diğer çeklerle ilgili … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019 /… Esas sayılı dosyasıyla çek iptali davası açılmış olup ve ilgili banka şubelerine bu çeklerin ödenmemesi için ödeme yasağı verildiğini, sözde çekin hamili görünen alacaklının iyi niyetli olduğu düşünülemeyeceğini, iş bu çekle ilgili 07/03/2019 tarihinde ilgili banka şubesine ödeme yasağının olduğunu gösteren belge verildiğini, ve bu belge nedeniyle bu çekle ilgili banka da kayıt oluşturulduğunu, bu kayıt nedeniyle çekle ilgili bilgi talep eden bu husus açık ve net bir şekilde anlatılmış olacağını, İcra konusu çek de 31/04/2019 tarihli olduğundan ve çeklerin de kanunen tedavül kabiliyetinin olmadığı ve göründüğünde ödenecek evraklardan olduğundan çeki alan ve alacaklı görünen … ‘nun da iş bu ödeme yasağından ve çekin çalıntı olduğundan haberi olduğunu, Zira ticaret yapan herkes basiretli bir ticaret adamı gibi hareket etmek zorunda olduğundan iş bu çekle ilgili gerekli bilgileri almış ve buna göre çeki kabul etmiş olması gerektiğini, Bu nedenle alacaklı görünen davalının iş bu çekin çalıntı olduğunu biliyor ve bilebilecek durumda olduğunu, davalının çekin yasal/meşru hamili olmadığını, çekin hamili (meşru ve gerçek hamil olmamasına rağmen) alacaklı davalı göründüğünden bu hakkını kullanarak icra takibi yaptığını, ve çeki müvekkiline ciro eden … Sanayi ve Dış Tic. Ltd. Şti. -… … ve keşideci … Tic. Ltd. Şti.’den cebri icra tehdidi ile çeki tahsil etmeye çalıştığını, Bu nedenle sayın mahkemeden öncelikle ileride telafisi güç ve zor zararlar doğacağından ve müvekkilin mağduriyetine mağduriyetler doğuracağından icra takibinin dava sonuna kadar teminatsız veya sayın mahkemenin belirleyeceği uygun bir teminatla durdurulması için tedbir kararı verilmesi gerektiğini, Beyan ederek, takip ve dava konusu çek yönünden davacının borçlu olmadığının tespiti ile takibin iptaline, icra takibinin dava sonuna kadar tedbiren durdurulmasına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa tahmiline, karar verilmesinin talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesi özetle; Huzurdaki davanın yasal bir dayanağının bulunmadığını, davacı yanın dilekçesi itibari ile … San, ve Tic. Ltd. Sti’nin ticari defterlerinde kayıtlı olduğunu beyan ettiği çeke ilişkin olarak kendi adına dava ikame etmiş olması davacı yanın kendi beyanı itibari ile aktif dava ehliyetinin bulunmadığını, davanın husuemet yönünden reddi gerektiğini, müvekkilinin yetkili hamili olduğu çeke ilişkin olarak yasal icra takibi hakkını kullandığını ve …. İcra Müdürlüğünün 2019/… Esas sayılı dosyasından başlatılan icra takibine ilişkin olarak icra dosya borcu tahsil edildiğini ve icra takibi infaz edilerek kapatıldığını, Tüm bu aşamalarda icra dosyasına ilişkin olarak hiçbir şekilde bir itiraz dahi söz konusu olmamış yıllar sonra huzurda ki yasal dayanaktan yoksun dava ile karşılaşıldığını, davacı yan mezkûr çekin çalınmış olduğunu, çekin arkasında ki ciro silsilesinde bulunan şirketlerin kapanmış olduklarını, ticaret yapmadıklarını, mal alıp verme dahi yapmadıklarını iddia ettiğini, Davacı yanın bu iddialarının müvekkiline karşı ileri sürülemeyeceğini, müvekkilinin düzgün bir ciro silsilesi ile iktisap etmiş olduğu çeke ilişkin olarak alacaklı bulunduğu ve bu alacağının tahsilini talep etme hakkının bulunduğunu, davacı yanın dilekçesinde çekin arkasında bulunan ciranta şirketlere ilişkin beyanları asılsız olduğu gibi müvekkili ve müvekkilin yetkilisi olduğu … Tic. Ltd. Şti’ne ilişkin tüm beyanlarının yalan olduğunu, müvekkilinin iyiniyetli üçüncü şahıs olup, icra takibi konusu çekin incelenmesi halinde ciro silsilesinin tamamı ile düzgün olduğu, müvekkilinin çekte yetkili hamil olması itibari ile çeke ilişkin alacağı talep ve tahsil hakkının bulunduğunu, Türk Ticaret Kanunu 792 “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu ötüp da hamil hakkını 790 inci maddeye göre İspat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamili ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” müvekkilin mezkûr çeki iktisapta kötüniyetli olduğuna ve iktisapta ağır kusurlu olduğuna dair tek bir delil veya kayıt sunulmaksızın, tamamı yalan beyandan ibaret söylemler ile dava ikame edilmiş olduğu ve iş bu davanın asla kabul edilemeyeceğini, müvekkilinin yetkilisi olduğu şirket ile çok yüksek miktarlarda alım – satım işlemleri yapan bir kişi olup, müvekkilinin yetkilisi olduğu şirketin ticari faaliyette bulunduğu … tarafından müvekkili şirketten alınan mallara ilişkin olarak verilen çeke ilişkin olarak müvekkilinin çekin çalıntı olduğunu bilmesinin söz konusu dahi olamayacağını, TTK, HMK, İİK ve Yargıtay İçtihatları doğrultusunda çekin kambiyo vasfı itibari ile sebepten mücerretliği ilkesi gereği icra takibi konusu çeke ilişkin müvekkilinin yetkili hamil olmadığı iddialarında bulunulmayacağını, müvekkilin yetkilisi olduğu şirkete ait BS formları itibari ile dava konusu çeke ilişkin olarak faturaları ile satışı yapılmış ticari emtia karşılığında çekin alındığını, müvekkilin yetkilisi olduğu … Tic. Ltd. Şti’ne ait ticari defter ve kayıtlar üzerinde inceleme yapılmasını talep ettiklerini, beyan ederek; davanın reddine, davalı aleyhine kötü niyet tazminatına, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davacıya tahmiline karar verilmesinin talep etmiştir.
14.09.2021 tarihli bilirkişi raporu özetle; Taraflarca ibraz olunan 2019 yılı ticari defterlerinin açılış ve kapanış noter tasdiklerinin yasal süresi içinde yaptırıldıkları, e-defter beratlarının süresinde oluşturulduğu görülmekle ibraz olunan ticari defterlerinin sahibi lehinde delil vasfına haiz olduğunu, davalının yetkilisi olduğu şirketin ticari defterlerindeki kaydi verilere göre, dava ve takip konusu çekin 15.03.2019 tarihinde 6. ciranta olan dava dışı … ‘den toplamı 135.500,00TL olmak üzere aynı tahsilat makbuzundaki diğer 4 adet çekle birlikte 15.03.2019 tarihli 88.128,00TL tutarlı ve 14.03.2019 tarihli 98.496,00TL tutarlı faturalara istinaden cari hesaba mahsuben alındığını, dava dosyasına sunulu bilgi ve belgeler ile ticari defter kayıtlarına göre, davalının dava konusu çeki kötü niyetle iktisap ettiğine dair ve/veya davalının çekin yetkili hamili olmadığına dair kanaat oluşturacak dosyaya sunulu bilgi ve belge olmadığını, buna mukabil davacının ticari defterlerindeki kaydi verilere göre davacının dava ve takip konusu çeki 15.01.2019 tarihinde 1. ciranta olan dava dışı … San. Dış. Tic. Ltd. Şti.’den toplamı 119.500,00TL olmak üzere aynı tahsilat makbuzundaki diğer 2 adet çekle birlikte cari hesaba mahsuben aldığını, çekin kaydi olarak davacı şirket kayıtlarında göründüğü, diğer bir ifade ile çekin ciro edildiğine dair davacının ticari defterlerin kayıt olmadığını görüş ve beyan etmiştir.
GEREKÇE:
Dava, istirdat istemine ilişkindir.
Davacı vekili dava dilekçesinde, … şubesinin … çek no.lu 30/04/2019 tarihli 56.000TL’lik çeki lehtardan aldıklarını, çekin son ve resmi hamilinin müvekkili olduğunu, , çekin çalındığını, çek ile ilgili …. İcra Müdürlüğünün 2019/… Esas sayılı dosyasıyla icra takibi yapıldığını, çek bedeli kendilerine çeki veren cirantanın icra dosyasına ödediğini, aslında kendilerine yapılması gereken ödemenin meşru olmayan hamile yapıldığını iddia ederek ödenen bedelin istirdadını talep etmiştir.
Davalı iyi niyetli hamil olduklarını ileri sürmüş, mahkememizce alınan bilirkişi raporunda ise; taraflarca ibraz olunan 2019 yılı ticari defterlerinin açılış ve kapanış noter tasdiklerinin yasal süresi içinde yaptırıldıkları, davalının yetkilisi olduğu şirketin ticari defterlerindeki kaydi verilere göre, dava ve takip konusu çekin 15.03.2019 tarihinde 6. ciranta olan dava dışı … ‘den toplamı 135.500,00TL olmak üzere aynı tahsilat makbuzundaki diğer 4 adet çekle birlikte 15.03.2019 tarihli 88.128,00TL tutarlı ve 14.03.2019 tarihli 98.496,00TL tutarlı faturalara istinaden cari hesaba mahsuben alındığı, dava dosyasına sunulu bilgi ve belgeler ile ticari defter kayıtlarına göre, davalının dava konusu çeki kötü niyetle iktisap ettiğine dair ve/veya davalının çekin yetkili hamili olmadığına dair kanaat oluşturacak dosyaya sunulu bilgi ve belge olmadığı, buna mukabil davacının ticari defterlerindeki kaydi verilere göre davacının dava ve takip konusu çeki 15.01.2019 tarihinde 1. ciranta olan dava dışı … San. Dış. Tic. Ltd. Şti.’den toplamı 119.500,00TL olmak üzere aynı tahsilat makbuzundaki diğer 2 adet çekle birlikte cari hesaba mahsuben aldığını, çekin kaydi olarak davacı şirket kayıtlarında göründüğü, diğer bir ifade ile çekin ciro edildiğine dair davacının ticari defterlerin kayıt olmadığı belirtilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; dava, 6102 sayılı TTK’nın 792. maddesi uyarınca açılmış çek istirdadı istemine ilişkindir. Davacı, çekin rızası hilafına elinden çıktığını ileri sürerek işbu davayı açmış, davalı ise çekin yetkili hamili olduğunu savunmuştur. Dava konusu çeklerdeki ciro silsilesi düzgün olup, aksi ispatlanamadığı için davalının iyi niyetli yetkili hamil konumunda olduğu, TTK’nın 792. maddesi uyarınca, çek eline geçmiş bulunan yeni hamilin ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlü bulunduğu, buna göre çekin istirdadı istemine ilişkin iş bu davada ispat yükünün davacıda olduğu, davacının kendisinin yetkili hamil olduğunu, çeklerin rızası hilafına elinden çıktığını ve çekleri elinde bulunduran davalının kötü niyetli veya iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat edememesi karşısında davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Davalı vekilinin tazminat talebinin REDDİNE;
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince peşin alınan 956,34-TL. nin 59,30-TL. nispi karar harcından mahsubu ile kalan 897,04-TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
4-Davalı vekili lehine karar tarihindeki avukatlık asgari ücret tarifesi üzerinden hesap olunan 8.080,00-TL. nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-HMK. 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiyesinin kararın kesinleşmesi sonrası davacıya iadesine,
Mahkememizin bu kararına karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde, Mahkememize ve Mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine dilekçe verilmek suretiyle … BAM ilgili Hukuk Dairesince incelenmek üzere istinaf yoluna başvuru hakkı bulunduğuna dair verilen karar, hazır olan davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı karar verildi. 15/12/2021
Katip …
(e-imza)
Hakim …
(e-imza)