Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/182 Esas
KARAR NO : 2021/374
DAVA : Menfi Tespit (Alım Satım)
DAVA TARİHİ : 29/03/2021
KARAR TARİHİ : 27/05/2021

Mahkememizde görülen Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA / Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle;
Müvekkilinin, davalı ile yetkili satıcılık sözleşmesi bulunduğunu, Davalı ile müvekkilinin her sene satılacak mallar ile önden bağlantı yaptıklarını, Müvekkilinin davalıya toplam tutarı 1.000.000,00 TL olan 16 adet çek verdiğini, buna mukabil davalının, müvekkilinin sipariş ettiği ürünleri teslim etmediğini, davalının en son 23.11.2018 tarihinde müvekkiline mal teslim ettiğini, bu tarihten sonra sipariş edilen ürünleri teslim etmediğini,
Davalı tarafa, “sipariş edilen ürünlerin teslim edilmesi, eğer ürünler teslim edilmeyecekse ön ödeme olarak verilen çeklerden bakiye kalan 396.903,29TL’lik kısmının iade edilmesi ayrıca sözleşme gereği teminat olarak verilen … Bankası … Şubesi 13.03.2018 tarih ve … nolu 75.000,00 TL bedelli kesin teminat mektubunun da iade edilmesi” için … Noterliğinin 21.12.2018 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi keşide edildiğini, İhtarname davalıya 24.12.2018 tarihinde tebliğ edilmesine rağmen davalının sipariş edilen ürünleri teslim etmediği gibi, teslim edilen çekleri ve teminat mektubunu da iade etmediğini, davalı taraf ihtarnameye cevap vermediğinden TTK 21/3 gereği içeriğini de kabul ettiğini, Müvekkilinin keşide edilen ihtarnameden ve cari hesap dökümünden de anlaşılacağı üzere teslim edilen çeklerden 396.903,29 TL’lik kısmı bedelsiz kaldığını, müvekkilinin davalıdan 396.903,29TL alacaklı olduğunu,
Müvekkilinin ticari itibarının zedelenmemesi ve cezai-hukuki yaptırımla karşılaşmamak için çek bedellerini ödemek zorunda kaldığını, 30.05.2019 havale tarihli cevaba cevap dilekçesindeki menfi tespit konusu iki adet çek bedelinin de ödendiğinden bahisle dava konusu çeklere ilişkin taleplerinin bedelsiz kalan çek bedellerinden dolayı 396.902.98TL’nin istirdadı gerektiğini, belirterek ;
… Bankası – … Şubesi – … numaralı – 31.01.2019 keşide tarihli – 90.000,00TL, … bankası – … Şubesi – … numaralı – 28.02.2019 keşide tarihli – 100.000,00 TL, … Bankası – … şubesi – … numaralı – 28.02.2019 keşide tarihli 50.000,00TL, … Bankası – … şubesi – … numaralı – 31.03.2019 keşide tarihli 85.000,00TL, … Bankası – … şubesi – … numaralı – 30.04.2019 keşide tarihli 110.000,00TL tutarlı çeklerinin bedelsiz kaldığının tespiti ile 396.902,98TL’nin istirdadı ile ödenen çek bedellerinin her birerlerinin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya tahmiline, karar verilmesinin talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 27/05/2021 tarihli duruşmadaki sözlü yargılamada ;” Taleplerimizi tekrar ediyoruz dava açıldıktan sonra menfi tespit istediğimiz … bankasının 85.000 TL ve 110.000 TL tutarlı iki adet çeki de ödenmiştir, bu nedenle bu çekler yönünden de talebimiz istirdada dönmüştür, bilirkişi raporunda dava tarihi itibari ile 396.903,29 TL alacaklı olduğumuz tespit edilmiştir, yine dava tarihinden sonra davalının yaptığı bir kısım mal teslimi ile alacak miktarının 315.928,31 TL ye düştüğü bilirkişi raporunda açıklanmıştır,315.928,31 TL nin bilirkişi raporunda belirlenen 3.904,53 TL faizi ile birlikte davalıdan istirdadına , dava tarihinden itibaren asıl alacağa avans faizi yürütülmesine karar verilmesini istiyoruz” şeklinde talebini açıklamıştır.
CEVAP / Davalı vekili 11/09/2019 tarihli cevap dilekçesinde ve özetle;
Davacının istirdat talebinin Türk Ticaret Kanunu’nun 792. maddesinde düzenlenen çek istirdadı mı olduğu yoksa İcra İflas Kanunu’nun 72. maddesi ve devamında düzenlenen çek bedelinin istirdadı mı olduğu belli olmadığını, her iki durumda da davanın reddi gerektiğini, çek istirdadı yönünden davacının çeklerin müvekkili yönünden kötü niyetli olarak iktisap ettiği yönünde beyanı olmadığını, bu nedenle davacının şartları oluşmayan talebinin reddi gerektiğini, çek bedelinin istirdadı yönünden ise borçlu aleyhine müvekkili tarafından yürütülen kesinleşmiş icra takibi, takip konusu borcun davacı tarafından ödenmiş olması, davacının borçlu olmadığı bir parayı ödemiş olması, gerektiğini, eldeki davada bu şartların hiçbiri mevcut olmadığını,
Davacı aleyhine müvekkili tarafından icra takibi başlatılmadığını ve davacı tarafından icra tehdidi altında borç ödemesi gerçekleşmediğini, şartları oluşmayan dayanaktan yoksun davanın reddi gerektiğini, Davacının “çeklerin bedelsiz kaldığının tespiti” yönündeki beyanı hukuki gerekçeden yoksun olduğunu, çeklerin sebepten mücerret borç senetleri olduğunu, Türk Ticaret Kanunu’nun 21/3. maddesi, fatura ve teyit mektubuna özgü bir hüküm olduğunu, Davacı tarafından Müvekkiline gönderildiği iddia edilen ihtarname, fatura ya da teyit mektubu olmadığını, sunulan nedenlerle, söz konusu ihtarnameye herhangi bir cevap verilmemiş olmasının Müvekkilinin ihtarname içeriğini kabul ettiği anlamına gelmediğini, çekin sebepten mücerret bir borç ödeme aracı olduğu Yargıtay İçtihatları ile sabit olduğunu, Aksinin ispat külfeti davacıda olmasına rağmen davacı tarafından aksi ispat edilmediğini, Bu nedenle davacının tedbir talebinin reddi gerektiğini,belirterek ; davanın reddine,yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa tahmiline, karar verilmesinin talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava; menfi tespit ve istirdat istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki k; Yetkili satıcılık sözleşmesi gereğince davalının sipariş verilen ürünleri teslim etmemesi nedeniyle davacının ödediği ;
… Bankası, … şb … numaralı 31.01.2019 keşide tarih 90.000.00 TL
… Bankası, … şb çek seri no: …, keşide tarih 31.01.2019, tutar: 30.000.00 TL
… Bankası, … şb çek seri no: … , keşide tarih 28.02.2019, tutar: 100.000.00 TL
… Bankası, … şb çek seri no: … , keşide tarih 28.02.2019, tutar: 50.000.00 TL
… Bankası, … şb çek seri no: … , keşide tarih 31.03.2019, tutar: 85.000.00 TL
… Bankası, … şb çek seri no: …, keşide tarih 30.04.2019, tutar: 110.000.00 TL
çekler için borçlu olmadığının ve çeklerin bedelsiz kaldığının tespiti ile, çekler toplamı 396.903,29 TL nin çeklerin ödeme günlerinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte istirdadı istemi şeklinde tespit edilmiştir.
Dosya içine tarafların bildirdiği, deliller toplanmıştır. Toplanan davacı delilleri; arabuluculuk görüşme tutanağı,çek fotokopileri ve teslim fişleri, ihtarname , cari hesap dökümü, ödenen çek fotokopileri ,davalı delilleri ; davalının ticari defter kayıtları, nın olup, dosya içine alınmıştır.
Mahkememizce … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/… talimat sayılı dosyasında davalının ticari defter kayıtları mali müşavir … tarafından incelenmiş, 24/10/2020 tarihli bilirkişi raporu ile davalının yasal defter ve kayıtlarının dayanağı belgeler alınmıştır.
Alınan 24/10/2020 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davacı İle Davalı arasında ticari bir ilişkinin mevcut olduğu,Davalı … San. Ve Tic AŞ. firmasının 2017 – 2018 – 2019- 2020 yılı yasal defterlerinin Lehine Delil Teşkil Edebilecek vaziyette olduğu,Davalı … San. Ve Tic AŞ’nin Davacı … San.Tic.Ltd.Şti. firmasına yasal defter ve dayanağı olan cari hesap ekstresinin karşılığı olarak 29.03.2019 Dava Tarihi İtibari ile 396.902,93TL, 09.09.2019 hesap ekstresindeki son hareket tarihi itibari ile 315.927,95TL tutarında borçlu olduğu, Dava konusu olan Davacı tarafın davalı taraftan mal almak için Davalı tarafa vermiş olduğu 16 adet çekin Davalı tarafın resmi defter ve belgelerinde kayıtlı olduğu,Davacı tarafın Davalı tarafa vermiş olduğu 16 adet çek karşılığı olan malların Davalı … tarafından 29.03.2019 Dava Tarihi İtibari ile 396.902,93TL 09.09.2019 hesap ekstresindeki son hareket tarihi itibari ile 315.927,95TL tutarındaki malın davacı … Yapı’ya teslim edilmemiş olduğu bildirilmiştir.
Mahkememiz dosyasında davacı tarafın ticari defter ve kayıtları ile tüm dosya kapsamı delillerin incelenmesi bakımından bilirkişi SMM … ın düzenlediği 28/02/2021 tarihli bilirkişi raporu alınmıştır. Raporda özetle; ” Dava konusu istirdat talebine konu çeklerin davalıya verildiği ve çek bedellerinin ödendiği, Ancak 29.03.2019 dava tarihi itibariyle, ödenen çek bedellerinin 396.903,29TL bedelsiz kaldığı, davalı tarafından 396.903,29TL’lik mal /hizmet tesliminin davacıya sağlanmadığı,Tarafların ticari defter kayıtlarının birbiri ile uyumlu olduğu, taraf ticari defterlerine göre 29.03.2019 dava tarihi itibariyle davacıya istirdadı gereken miktarın 396.903,29TL olduğu, davacının 396.903,29TL davalıdan asıl alacağı olduğu,Davacı dava konusu istirdat talebine konu alacağını davadan önce … Noterliğinin21.12.2018 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile talep ettiği, İhtarname davalıya 24.12.2018 tarihinde tebliğ edildiği, Ancak; Davacının istirdat talebine konu çeklerden, … Bankası – … şubesi – … numaralı – 31.03.2019 keşide tarihli 85.000,00TL, … Bankası – … şubesi – … numaralı – 30.04.2019 keşide tarihli 110.000,00TL tutarlı, çekler dava tarihinden sonra tahsil edildiğinden bu çekler için işlemiş faiz hesabına gidilemediği,Diğer dava konusu her bir çekin bedelsiz kalan kısmına, ödeme tarihinden itibaren 29.03.2019 dava tarihine kadar süre için 3.904,53TL işlemiş avans faizi hesaplandığı, Dava tarihinden sonra davalı tarafından davacıya yapılan mal teslimi nedeniyle rapor tarihi itibariyle, davacının asıl alacağı 315.928,31TL olarak tespit edilmiştir” sonucu bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamına göre ;
Davacı ile davalı arasında yetkili satıcılık sözleşmesi bağıtlandığı,sözleşme gereğince davacı yetkili satıcının avans olarak verdiği siparişlerin karşılığı ;
… Bankası, … şubesi … numaralı 31.01.2019 keşide tarih 90.000.00 TL
… Bankası, … şubesi, çek seri no: …, keşide tarih 31.01.2019, tutar: 30.000.00 TL
… Bankası, … şubesi, çek seri no:…, keşide tarih 28.02.2019, tutar: 100.000.00 TL
… Bankası, … şubesi, çek seri no: …, keşide tarih 28.02.2019, tutar: 50.000.00 TL
… Bankası, … şubesi, çek seri no: …, keşide tarih 31.03.2019, tutar: 85.000.00 TL
… Bankası, … şubesi, çek seri no: …, keşide tarih 30.04.2019, tutar: 110.000.00 TL
Çekleri davalı şirkete keşide ederek teslim ettiği, ancak toplam 396.903,29 TL çek bedeli üründen 315.928,31 TL karşılığının teslim edilmediği her iki tarafın birbirine uyumlu ticari defter ve kayıtları, banka kayıtları ve 28/02/2021 tarihli bilirkişi raporu ile tespit edilmiştir.
Mahkememizce alınan 28/02/2021 tarihli bilirkişi raporu hükme esas alınarak; 315.928,31 TL nin dava tarihine kadar işleyen 3.904,53 TL faizi ile birlikte davalıdan istirdadı ile davacıya verilmesine,
Dava tarihi itibariyle karşılıksız olan çek bedeli 201.903,29 TL ye dava tarihinden itibaren,
Dava açıldıktan sonra karşılıksız kalan … Bankası, … şubesine ait … numaralı, 31.03.2019 keşide/ödeme tarihli, 85.000.00 TL bedelli, çek dava açıldıktan sonra 31.03.2019 tarihinde ödendiğinden 85.000.00 TL ye 31.03.2019 tarihinden itibaren,
… Bankası, … şubesine ait … numaralı, 30.04.2019 keşide/ödeme tarihli, 110.000.00 TL bedelli çekten 29.025,02 TL lik kısıma isabet eden mal teslim edilmediğinden ve dava açıldıktan sonra karşılıksız kaldığından, 29.025,02 TL ye ödeme tarihi olan 30/04/2019 tarihinden itibaren
ticari avans faizi yürütülmesine ,fazlaya ilişkin istemin reddine karar vermek gerekmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M /
1-315.928,31 TL nin dava tarihine kadar işleyen 3.904,53 TL faizi ile birlikte davalıdan istirdadı ile davacıya verilmesine , 201.903,29 TL ye dava tarihinden itibaren, 85.000 TL ye 31/03/2019 tarihinden itibaren , 29.025,02 TL ye 30/04/2019 tarihinden itibaren ticari avans faizi yürütülmesine ,fazlaya ilişkin istemin reddine
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 21.581,06-TL Harçtan peşin alınan 6.778,12-TL harcın mahsubu ile bakiye 14.802,94-TL harcın davalıdan tahisili ile hazineye gelir kaydına,
3-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesinin “…Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen ve taraflarca karşılanan arabuluculuk ücreti, yargılama giderlerinden sayılır…” hükmü gereği 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca 30.594,98-TL. nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
5-Red edilen kısım yönünden avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca 11.326,75-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı ödenmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 6.822,52-TL ilk gider, 352,85-TL tebligat ve müzekkere gideri ile 2.500-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 9.657,37-TL. yargılama giderinin red ve kabul durumu nazara alınarak takdiren 9.093,34-TL sinin davalıdan tahsili davacıya verilmesine,
7-HMK 333. md. uyarınca yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde yatırana iadesine,
Davacı vekilin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstanbul BAM da istinaf yolu açık olmak üzere, verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.27/05/2021

Başkan …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Katip …
¸e-imzalıdır