Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/570 Esas
KARAR NO : 2022/767
DAVA : Tazminat (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/06/2018
KARAR TARİHİ : 12/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; Dava dışı … … İran’da faaliyet gösteren davacı şirket adına İtalya’da Lavazza isimli firmadan 40 palet 16.354,898 kg kahve tedarik ettiğini, müvekkili şirketin ise İtalya’dan İran’a İthal edilecek bu malın uluslararası taşımacılık işlemlerini gerçekleştirmek üzere davalı … … A.Ş. ile anlaştığını, tedarik edilen 40 palet 16.354,898 kg kahvenin 23.06.207 tarihide sağlam ve eksiksiz olarak davalı şirkete ait … plakalı araca yüklendiğini, şoför Rusnac Sergiu yönetiminde … Limanına varan … plakalı aracın gemi ile … Limanı’na geçerek burada kantara girdiğini ve yapılan tartımda 3.000 kg’lık eksiklik tespit edilmesine rağmen bildirimde bulunulmaksızın yoluna devam ettiğini, davalı nakliyat şirketi tarafından emtianın 11.07.2017 tarihinde müvekkili şirkete teslim edilmişse de, yapılan kontrollerde 6 palet (411 koli) eksik teslim edildiğini 6 palet malın değerinin yaklaşık 44.000,00 Avro olduğunu, nitekim tüm bu hususlar dilekçe ekinde sunulan şoförlerin imzalarını havi belgeler ile özellikle yükleme ve boşaltma CMR senetlerinden anlaşıldığını, söz konusu taşımacılık işlemi neticesinde müvekkili şirket nezdinde meydana gelen zararın giderilmesi için davalı sigorta şirketine de başvurulmuşsa da, davalı sigorta şirketinin 28.12.2017 tarihli yazısı ile bu talebi reddettiğini, tüm bu nedenlerle davacı … … A.Ş. tarafından gerçekleştirilen taşımacılık faaliyeti kapsamında davacı şirketin uğramış olduğu zararın tazmini için (sigorta şirketi açısından poliçe miktarı ile sınırlı olmak üzere) huzurdaki davanın ikamesinin zorunlu olduğunu, dava dilekçelerinde az ve izahına çalışılan sebeplere binaen, davalı … .. A.Ş. tarafından davacı müvekkilinin uğramış olduğu zararın tazmini için fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla ve gerektiğinde HMK 107 maddesi uyarınca artırılmak üzere şimdilik 30.000,00 Avro’nun temerrüt, aksi halde dava tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte fiili ödeme / tediye tarihindeki TCMB Avro kuru üzerinden davalılardan (sigorta şirketi açısından poliçe miktarı ile sınırlı olmak üzere) davalılardan müteselsilen tahsiline, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalı … … Ticaret Ve Sanayi Anonim Şirketi vekilinin cevap dilekçesi özetle; Davacı taraf delillerinin tamamının ve Türkçe tercümelerinin taraflarına tebliği etmediğini, dava konusu uluslararası taşıma olup CMR hükümleri uygulanması gerektiğini, davanın süresi içinde değil, zamanaşımı süresi geçtikten sonra açıldığını, bu nedenle öncelikle davanın zamanaşımı yönünden reddini talep ettiklerini, 12.08.2017 tarihli İtalya’da ki şoförün el yazısı ile yazdığı tutanak’ ta şoförün 23.06.2017 tarihinde yükleme adresine vardığı, … deposunda yükleme ve gümrüklemenin yapıldığı, araca kendilerinin gümrüklemesini yaparak mühür taktıklarını ve kendisi gümrük evraklarına alarak dorseyi gemiye yüklediğini belirttiğini, herhangi bir hırsızlık olayı olmadığını, branda ve mühür sağlam olarak dorsenin gemiye yüklendiğini, 21.06.2017 tarihli Lavazza tarafından gönderilen yükleme talimatında malların 33 palet olarak yüklendiğinin yazılı olduğunu , emteanın 40 palet değil 33 palet yüklendiğini, ve malların yüklendiği gibi teslim edildiğini, mallar gönderici firma elemanlarınca yüklendiğini, gönderici firmanın yükleme adresi olarak bildirildiği yerde … tarafından eksik yüklendi ise müvekkil şirketin hiçbir kusuru olmayıp sorumluluk malın yüklendiği … şirketine ait olduğunu, malın tam olarak yüklenmediğinin ispatlanması gerektiğini, yine aynı nedenle taşımanın İtalya ayağını organize eden … ‘ye de davanın ihbarını talep ettiklerini, CMR 17/2 ye göre hasardan müvekkil şirketin sorumluluğu bulunmadığını, mallar gönderici tarafından yüklenmiş ve istiflenmiş olduğunu, taşımayı yapan aracın brandasının ve mührünün sağlam olduğunu, araç yolda iken herhangi bir hırsızlık olayı yaşanmadığı, dorsede herhangi bir yırtık, mühürde kopma bulunmadığını, hasar miktarının yüksek olup ispatlanması gerektiğini, faiz talebi yasa ve usule aykırı olup fahiş ve mesnetsiz olduğunu, cevap dilekçelerinde açıklanan nedenlerle, davacı tarafın delillerini asılları ile birlikte, tercümeleriyle sunmasına ve taraflarına tebliğine, müvekkilinin kusuru bulunmayan fahiş talep ve faiz tutarını havi davanın esastan reddine, davanın … … ve … şirketlerine ihbarına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı taraf yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Sigorta A.Ş. vekilinin cevap dilekçesi özetle; derdest davada davacı şirketin , İtalya’dan iran’a ithal edilecek kahve emtiasının, diğer davalı sigortalı … … A.Ş. tarafından …/Türkiye’de -Tahran/İran’a taşınması sonrasında, kendilerine 6 palet eksik teslim edilmiş olması sebebiyle uğramış oldukları zararın davalı şirket nezdindeki CMR Sigorta Poliçesinden tazmininin talep edildiğini, üvekkili şirketin söz konusu taşımaya ait sorumluluk sınırları: Poliçe genel ve özel şartları, poliçeye ek madde ve klozlar, CMK Convasiyonu hükümleri çerçevesine, poliçe teminat miktarı ile sınırlı olarak belirleneceğini, davacı şirket, dava konusu hasar nedeniyle mal ilgilisine/alıcı firmaya herhangi bir tazminat ödemediğini, dava dilekçesinde de bu yönde bir beyanı ve iddiası bulunmadığını, davacı taraf, hasara ilişkin ödeme yaptığına dair herhangi bir belge ibraz etmediğine göre davacının halefiyet hakkı da doğmadığını, dolayısıyla Aktif Husumet Ehliyeti de bulunmadığını, kaldı ki, davacı mal ilgilisine ödeme yaptığına dair belge ibraz etse bile, sadece bu belgenin yaptığı tazminat ödemesinin haklı olduğunu göstermeyeceğini, dava 1 yıllık zamanaşımı süresi dolduktan sonra ikame edilmiş olduğundan zaman aşımına uğradığını, müvekkil şirketin nezdindeki CMR Poliçesi sebebiyle herhangi bir sorumluluğu bulunmadığını, CMR Konvansiyonu 17/2 maddesine göre hasardan müvekkil şirketin sorumluluğu bulunmadığını, ambalaj ve yüklemenin gönderici tarafından yapıldığını, sigortalı şirketin yükleme, ambalaj ve istifle herhangi bir müdahalesinin söz konusu olmadığını, yükleme ve istif gönderici firma elemanları tarafından yapıldığını, yükün boşaltılmasının da alıcı tarafından yapılmış olması nedeniyle sigortalıları … … A.Ş. ile ilgisi bulunmadığını, yolda herhangi bir hırsızlık vakıası olmadığını, branda ve mühürün sağlam olarak teslim alındığını yine bu şekilde teslim edildiğini, bu nedenle mallar gönderici firmanın yükleme adresi olarak bildirdiği … tarafından eksik yüklendi ise sorumluluğun malın yüklendiği … … … ltaly şirketine ait olduğunu, 21.06.2017 tarihli … tarafından gönderilen yükleme talimatında malların 33 palet olarak yükleneceğinin yazılı olduğunu, dorseye 40 değil 33 palet yüklendiğini, taşıma esnasında meydana gelen bir eksiklik değil, taşıma başlamadan dorseye yapılan eksik yükleme söz konusu olduğunu, mallar yüklendiği haliyle, eksiksiz ve tam şekilde alıcıya teslim edildiğini,CMR Konvansiyonu 17/4-c maddesine göre de müvekkil şirketin hasardan sorumlu tutulması mümkün olmadığını, müvekkili şirket nezdindeki CMR Sigorta Poliçesi ile, sigortalının Türkiye’den başlayan taşıma işi sebebiyle sorumluluğunu teminat altına alındığını,davayı kabul etmemekle birlikte, dava konusu talep fahiş olup, tazminatın tayininde CMR Konvansiyonunun 23. Maddesinin tatbiki gerektiğini, 23-3 maddesine göre de, … tazminat, eksik brüt ağırlığın kilogramı başına 8,33 hesap birimini aşamayacağını, bu neden le talep edilen miktar fahiş olup itiraz ettiklerini belirterek cevap dilekçelerinde belirtilen sebeplerle, davanın zamanaşımı sebebiyle de usulden ve esastan reddine, yargılama giderlerinin davacı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
20.04.2020 tarihli bilirkişi raporu özetle; Sektörel Operasvonel 1 Yönde: davalı taşıyıcının, taşımanın hiçbir evresinde taşıdığı emtiaya karşı özen borcunu göstermeyerek edimini ifa etmediğine ilişkin kanaat oluşmadığını, çekişme konusu kahve emtiasının, yükleme yeri olan … … … deposunda eksik yüklenmiş olabileceği kanaati oluştuğunu, CMR Konvansiyonu Yönünden: uyuşmazlığa konu davada CMR Konvansiyonu hükümlerinin uygulama alanı bulacağını, somut olay bakımından meydana gelen kısmi hasarda, Mahkememizin davalı taşıyıcıyı hata ve kusurlu olduğunu benimsemesi halinde; davalı taşıyıcının CMR m.25 atfı CMR m.17/1, CMR m.8/1 a. 2 hükümleri gereğince, hatalı ve kusurlu olduğunu, davacı talebi tazminatın CMR m.23/3 hükmü uyarınca yapılan hesaplama neticesinde üst sınırın altında kaldığı ve davalı taşıyıcının zarardan sorumlu olduğu, bu bağlamda davacı yanın davalı taşıyıcıdan mal ilgilisi İran’da ki alıcı firmanın zararını kendisi tarafından öncelikle karşıladığını ortaya koyması gerektiği, bu hususu ispata elverişli vesaikin ibrazı halinde talep ve dava hakkı olacağından bu aşamada ilgili vesaikin dosyaya sunulmasına ilişkin takdirin Mahkememize ait olacağını, Davalıların Sorumlulukları Yönünden: dosya kapsamındaki verilere göre davacı ( … .) nin CMR taşıma senedi, uyarınca (taşımayı fiilen üstlendiği ve taahhüt ettiği) ve asıl taşıyıcı olduğu, CMR m.3 hükmüne göre, “Bu sözleşmenin uygulanması bakımından taşımacı, çalıştırdığı kişilerin ve taşımanın yapılması için hizmetlerinden yararlandığı diğer kimselerin görevleri sırasında hareket ve ihmallerinden sanki bu hareket ve ihmalleri kendisi yapmış gibi” sorumlu olacağını, dava konusu uyuşmazlıkta, taşıma ile ilgili olarak düzenlenmiş hamule senedinde malların taşınmak üzere 1 no.lu davalı tarafından teslim alınması sırasında taşıyan tarafından konulmuş bir ihtirazi kayda rastlanmadığı gibi, CMR md. 9’daki karinenin aksini ispat eder nitelikte bir delile de dosya kapsamında bulunmadığı ve davalı taşıyıcının ve onun sorumluluk sigortacısı olan 2 no.lu davalı sigorta CMR 17/1-2 hükümleri gereği yükteki hasarın kendi kusurundan kaynaklanmadığını ispat etmedikleri sürece raporumuzda detaylarına yer verildiği üzere kusuru kapsamında oluşan 12.720 Euro zarar tutarından sorumlu olacağını, davacı şirket, nezdinde oluştuğunu iddia ettiği tutar ile ilgili olarak iddia ve beyan olunan dava hasara ilişkin ödeme yaptığına dair uyuşmazlık dosyasına herhangi bir belge ibraz etmediği görülmekle davacının CMR m. 37 düzenlemesine göre, talep hakkının doğmadığının kabulü gerektiğini görüş ve beyan etmiştir.
20.04.2020 tarihli bilirkişi ek raporu özetle; Davacı vekili tarafından dosyaya delil niteliğinde sunulan CMR-Uluslararası Hamule Senedi ve Ödeme Belgesi evrakların silik, okunaksız ve hangi yeminli tercüme bürosu tarafından tercüme edildiğinin belirsiz olduğunu, yapılan tespitler ışığında, davacı şirket tarafından iddia ve beyan olunan hasara ilişkin ödeme yaptığına dair uyuşmazlık dosyasına ibraz edilen belgelerin, davacının CMR M. 37 düzenlemesine göre, talep hakkını sağlayıp, sağlamadığı hususunun Mahkememizin takdirinde olduğunu görüş ve beyan etmiştir.
GEREKÇE:
Dava, uluslararası taşıma sözleşmesi kapsamında malların eksik teslim edildiği iddiasına dayalı hasar tazminine ilişkindir.
İran’da yerleşik dava dışı … … … firmasının, İtalya’da bulunan … firmasından satın aldığı emtiayı taşıma işi için yine İran’da yerleşik davacı şirket ile anlaştığı, davacı şirketin de bu taşıma işi için davalı … şirketi ile taşıma akdi yaptığı, taşımacılık işleminin ise diğer davalı sigorta şirketi tarafından sigorta kapsamına alındığı, malların davacı tarafa teslimi üzerine yapılan kontrolde 40 palet maldan 6 paletinin eksik olduğunun tespit edildiği, davacı şirket tarafından dava dışı … … … firmasına 30.000 euro ödeme yapıldığı, bu hususun davacı tarafın 22.04.2022 tarihli dilekçesi ekindeki tercüme aslı sunulan belgelerle sabit olduğu, davacının uğradığı zararın tazmini talep ettiği, davalıların zaman aşımı ve sorumluluklarının bulunmadığını iddia ettiği somut olayda; paletlerin eksik olduğunun 05.07.2017 tarihli tutanak ile tespit edildiği, davanın 20.06.2018 tarihinde açıldığı dolayısıyla bir yıllık zaman aşımı süresinin dolmadığı, taşıma ile ilgili olarak düzenlenmiş hamule senedinde malların taşınmak üzere teslim alınması sırasında taşıyan tarafından konulmuş bir ihtirazi kayda rastlanmadığı gibi, CMR md 9’daki karinenin aksini ispat eder nitelikte bir delil de dosyaya sunulmamıştır. Bu durum karşısında, dava konusu emtiaların davalı taşıyana iyi durumda teslim edildiği neticesine ulaşılmıştır. CMR md 17’de taşıyanı taşıma faaliyeti sırasında vuku bulan zararlardan sorumluluktan kurtaran hallerin neler olduğu da düzenlenmiş olup, CMR md 18/1 uyarınca bu durumlardan birinin varlığını ispat yükü taşıyanın üzerinde bulunmaktadır. Gerek dosya kapsamındaki taraf iddia ve savunmaları gerekse dosyaya sunulan deliller arasında CMR md 17’de düzenlenen sorumluluktan kurtulma hallerinden birinin dava konusu olayda mevcut olduğuna ilişkin bir bilgi ve belge ibraz edilmemiştir. Bu durum karşısında, taşıyan tarafça CMR md 17’de belirtilen sorumluluktan kurtulma hallerinden birinin dava konusu olayda mevcudiyetinin ispat edilememesi nedeniyle, taşıma sırasında meydana geldiği tespit edilen zararlardan davalı taşıyanın sorumlu olduğu anlaşılmıştır.
Bir diğer husus ise CMR’de yükleme yükümlülüğünün kimin üzerinde olduğu konusunda açık bir hüküm bulunmamaktadır. Bu nedenle taraflarca düzenleme yoksa, genel olarak yüklemenin gönderenin yükümlülüğünde olduğu kabul edilir. Ancak bu husus mutlak olmayıp, yükleme yükümlülüğünün kimin üzerinde olduğunun belirlenebilmesi için somut olayın özelliklerinin dikkate alınmasını gerekmektedir. Davalı taşıyıcının geçici zilyetliğine aldığı yük-emtia için, yüke nezaret sorumluluğunun yanı sıra, düzenlediği CMR-Uluslararası Hamule Senedi ve TIR Karnesi belgelerinde, yükü 40 palet/kap, 16.354,898 kg olarak kabul ettiği anlaşılmıştır. Taşımayı yapacak araca yükleme ve istif her ne kadar emtia ile ilgililer tarafından yapılsa da, bu konunun uzmanı, taşımayı meslek olarak yürütenin taşıyıcı olması bu sebeple, mesleki bilgi ve tecrübesini kullanarak araç içerisine emtianın sayılarak yüklenmesine ve/veya teslim alınmasına dair gözetimini yerine getirmeyen taşıyıcının zararın oluşumunda %50 oranında kusurlu bulunduğu, 25.440 Euro toplam zararın, kusur oranına göre 12.720 Euro’ndan davalı taşıyıcının ve onun sorumluluk sigortacısı davalının (poliçe limitiyle sınırlı ) sorumlu olduğu anlaşıldığından, davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile, 12.720 Euro’nun 28.12.2017 temerrüt tarihinden itibaren 3095 sayılı kanuni faiz ve temerrüt faizi hakkında Kanunun 4/A mad. uyarınca kamu bankalarına bu yabancı para borçlarına uygulanan en yüksek faizi oranında faiz uygulanarak davalılardan tahsiline (sigorta şirketinin sorumluluğunun poliçe limitiyle sınırlı olmak kaydıyla)
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu Genel Tebliği gereğince hesap olunan 4.778,97-TL karar ve ilam harcının davacı tarafından peşin yatırılan 2.817,79-TL harçtan mahsubu ile eksik kalan 1.961,18-TL harcın davalılardan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 11.193,60-TL nispi vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
4-Red edilen kısım yönünden avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca 15.206,40- TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılara ödenmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 2.853,69-TL ilk gider, 436,40 TL tebligat ve müzekkere gideri, 1.500,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 4.790,09 yargılama giderinin red ve kabul durumu nazara alınarak takdiren 3.674,72-TL sinin davalılardan tahsili davacıya verilmesine,
6-Davalı … … Ticaret Ve Sanayi Anonim Şirketi tarafından yapılan 26,00-TL tebligat ve müzekkere giderinin red ve kabul durumu nazara alınarak takdiren 14,98-TL nin davacıdan tahsili ile davalı … … Ticaret Ve Sanayi Anonim Şirketi’ne verilmesine,
7-HMK. 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiyesinin kararın kesinleşmesi sonrası davacıya iadesine,
Mahkememizin bu kararına karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde, Mahkememize ve Mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine dilekçe verilmek suretiyle … BAM ilgili Hukuk Dairesince incelenmek üzere İstinaf yoluna başvuru hakkı bulunduğuna dair verilen karar, hazır olan davacı, davalı ve ihbar olunan vekilinin yüzüne karşı karar verildi. 12/10/2022

Katip …
(e-imza)

Hakim …
e-imza)