Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2018/545 Esas
KARAR NO:2023/596

DAVA:Sözleşmenin İptali
DAVA TARİHİ:12/06/2018
KARAR TARİHİ:08/06/2023

Mahkememizde görülen davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA /Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle;
Müvekkili şirketin satışını yaptığı tıbbi ve ortopedik malzemelerin paketlenmesi, kutulanması ve etiketlenmesi işlemlerini yapmak üzere 4 adet makinanın ve sistemlerin imalatı için, müvekkili şirket ile davalı arasında 12.01.2016 ve 14.01.2016 tarihli iki adet eser sözleşmesi imzalandığını, davalı ile imzalanan eser sözleşmesi kapsamında davalının üreticisi ve satıcısı olduğu ekipmanların, satın alımı için müvekkili tarafından dava dışı … A.O. ile finansal kiralama sözleşmesi imzalandığını, makine ve ekipmanların satış bedelleri davalıya ödendiğini,
Davalı şirketin sözleşmeye konu 4 adet makinanın müvekkili şirketin taleplerine ve ürün numunelerine uygun şekilde imal edilebileceğini müvekkilinin bu makine ve sistemleri ile ürünlerin etiketleme, paketleme kutulama vb. işlemleri rahatlıkla yapabileceğini, makine ve sistemlerin sağlıklı şekilde çalışacağını makine ve sistemleri için 2 yıl ve 10 yıllık garanti vermeyi taahhüt ettiklerini, davalı şirket verdiği taahhütlere ve imzalanan sözleşmeler kapsamındaki tüm yükümlülüklere aykırı davrandığını, öncelikle makinaların tesliminin kararlaştırılanın aksine parça parça olarak yapıldığını, makinalar ve ekipmanların müvekkili şirkete geç teslim edildiğini, sözleşme kapsamında davalı tarafından üretilen makinalarda üretim hatasından kaynaklı süreklilik arz eden problemler ve ayıplar olduğunu, işbu ayıp ve problemlerin müvekkili şirketçe süresi içerisinde davalı tarafa sözlü ve yazılı olarak bildirildiğini, makine ve ekipmanlardaki ayıp ve problemlerin giderilmediğini, davalı şirketin müvekkili şirketi sürekli oyaladığını, müvekkili tarafından … 3. Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.iş sayılı dosyası ile tespit yaptırıldığını, işbu dosyadan alınan bilirkişi raporu ile davalı tarafça sözleşmeler kapsamında imal edilen makinaların imalat hatası kaynaklı ayıplı olduğunun tespit edildiğini,
Davalı tarafa … 9. Noterliğinin 18.01.2018 ve… yevmiye numaralı ihtarname gönderildiğini, bu ihtarnamede 14.01.2016 tarihli sözleşmeden dönüldüğünü, 12.01.2016 tarihli sözleşmeye konu makinalardaki ayıpların giderilmesi için davalıya süre verildiğini, davalı bu süre zarfında ayıpları gidermediği için 12.01.2016 tarihli sözleşmeden de müvekkili şirketçe dönüldüğünü ve makinaların iade alınması davalı tarafa bildirildiğini ve ödenen bedellerin iadesi müvekkilinin zararlarının giderilmesi davalıdan talep edilmişse de davalının müvekkili şirkete hiçbir ödeme yapmadığını, müvekkilinin herhangi bir zararını karşılamadığını, makinalarında iade alınmadığını beyanla;
fazlaya ilişkin hakkı ve dava hakkı saklı kalmak üzere belirsiz alacak olarak ikame edilen davada öncelikle yapılan finansal kiralama bedelleri toplamı olan 416.456,00-TL’nin her bir taksitinin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek en yüksek avans ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak müvekkiline verilmesine, dava süresince ise ödenecek toplam 106.386,00 TL’nin her bir taksitinin ödeme tarihinden itibaren işleyecek en yüksek avans ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak müvekkiline verilmesine, makinaların bir türlü üretime alınmamasından doğan fazla işçi istihdam etme SGK ödemeleri birçok iş teklifinin alınamaması nedeniyle mahrum kalınan kar kaybı ve diğer zararlar için şimdilik 100 TL’nin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesine, sözleşmelerin sürmesi nedeniyle bir türlü makinaların çalışır hale getirilememesinden dolayı başka sözleşme yapılamaması nedeniyle değişen döviz kurları ve enflasyondan kaynaklı zararlar için şimdilik 100 TL ‘nin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi talep etmiştir.
Davacı vekili 07/03/2023 tarihli talep artırım dilekçesinde;
Bilirkişi raporlarında yapılan tespitler doğrultusunda dava dilekçesinde 100,00-TL olan, makinelerin ayıplı olması nedeniyle fazla çalıştırılan işçilik maliyeti taleplerini 293.362,00-TL artırarak 293.462,00-TL’ye arttırdıklarını, makinelerin ayıplı olması nedeniyle müvekkilinin ödemiş olduğu taksit ve taksitlere işlemiş faiz toplamı olan 449.435,00-TL ile birlikte toplam 742.897,00-TL alacağın, dava tarihinden itibaren işleyecek en yüksek avans-ticari faiz ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

CEVAP /Davalı vekili cevap dilekçesinde ve özetle;
Davaya konu makinaların davacı tarafından Finansal Kiralama yöntemiyle satın alınan makinalar olduğunu, finansal kiralama şirketinin makinalar davacının tesisine kurulup düzgün çalıştığı kontrol edildikten sonra müvekkili şirkete ödeme yaptığını, dolayısıyla davacının makinaların üretim hatası sebebiyle ayıplı olduğu iddiasının doğru olmadığını, davacının 26.08.2016 ve 05.04.2017 tarihli tutanaklarla mahkemeye sunduğu belgelerin müvekkilinin kaşe ve imzasını taşımadığından hukuki bir geçerliliğinin olmadığını,
Öncelikle müvekkiline kendilerinin de kabul ettiği üzere yastık paketleme makinası imal ettirildiğini, davaya konu makinalar belgede yazılı oturma simidinin paketlemesine uygun makinalar olmadığını, müvekkiline 3 tip yastık numunesi verildiğini, bu numuneleri tahkikat aşamasında mahkemeye sunacakları dolayısıyla oturma simidine ilişkin iddia ve beyanlar özel istek olup davacının müvekkilinden bu oturma simidine ilişkin yeni bir paketleme makinası imalatı veya makinanın oturma simidine de uygun olacak şekilde revizyon talebi olmadığını, kutulama makinalarında kullanılacak yeni numune kutuların 15.12.2016 tarihinde kendilerine geldiğini davacı tarafın beyan ettiğini, bu nedenle makinaların kendilerine geç teslim edildiği iddialarının doğru olmadığını, sonraki çalışmada makine çalışır vaziyette teslim edilmedi iddia ve beyanı tamamen gerçek dışı olduğunu, etiket yapıştırma sensörleri neden istenilen görevi yapmadığı davacı tarafından vurgulandığı sadece bu nedenle sözleşmenin fesih edilemeyeceğini, kutu baskı aparatının kuru makinasındaki gibi olmasının istenildiğini, bunun sözleşme dışı bir işlem olup ayrı ücretle yapılabilecek bir işlem olduğunu, davacının oturma simidi paketlemesi nedeniyle birden fazla işçi çalıştırması zararının imal edilen makinalardan kaynaklanmadığını beyanla; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, ayıplı eser nedeniyle oluşan zararın tazmini istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; ” taraflar arasında bağıtlanan 12/01/2016 tarihli ve 14/01/2016 tarihli 4 adet makinenin ve sistemlerinin imalatı eser sözleşmesi nedeniyle davacının iddiasına göre oluşan ve HMK 107 gereğince belirsiz alacak olarak istenen makine bedeli 416.456,00 TL ödenen, 106.386,00 TL ödenecek olan, uğradığı zaralar için 100,00 TL, diğer sözleşme fırsatları kaçırıldığı için 100,00 TL tazminatın en yüsek avans – ticari faizi ile tahsili istemi ” olarak belirlenmiştir.
Mahkememizce tarafların bildirdiği deliller toplanmış, tespit edilen uyuşmazlık kapsamında davacı alacağının varlığı ve miktarı konusunda rapor düzenlenmesi için, sözleşmeye konu makinaların başında keşif yapılmış,keşifte makinaların fotoğrafları çekilmiş, bilirkişiler Prof. Dr. …, …, Dr…. ve … tarafından hazırlanan 17/09/2020 tarihli bilirkişi raporu ile 30/06/2021 tarihli bilirkişi ek raporu alınmıştır.
Alınan bilirkişi raporu denetlemeye elverişli bulunmamış bu nedenle Prof. Dr. …, … ve … tarafından hazırlanan 02/03/2022 tarihli bilirkişi raporu ve 25/07/2022 tarihli bilirkişi ek raporu, 01/11/2022 tarihli 2. Ek bilirkişi raporu alınmıştır.
Tüm dosya kapsamına göre;
Yapılan keşif gözlemi ve bilirkişi raporlarına göre;
Büyükboy ambalaj makinası (…. FSL.PLC KONTR. BÜYÜK BOY TERS YATAY AMBALAJ MAKİNASI) nın çalıştığı, ancak aksaklıkların/ayıbın giderilmesi yönünde davalı tarafça herhangi bir olumlu girişimde bulunulmadığı, makinanın çalıştığı, ancak yüksek oranda ürün ıskarta ettiği, davalı tarafça düzeltilmediğinden iade edilmesi gerektiği
Kutu yapma makinası (….FSL.AYARLI OTOM.KUTU YAPMA VE DOLUM MAKİNASI)nın çalışmadığı, parçalarının eksik, makinenin bakımsız olduğu, iade edilmesi gerektiği
Etiketleme makinası (….FSL. ÇİFT YÖNLÜ ETİKET YAPIŞTIRMA MAKİNASI)nın çalışmadığı, parçalarının eksik, makinenin bakımsız olduğu, iade edilmesi gerektiği
Ortaboy ambalaj makinası (….FSL.PLC KONTR ORTA BOY TERS YATAY AMBALAJ MAKİNASI) nın çalışır vaziyette olduğu ve davacı tarafça kullanıldığı, iadesinin gerekmediği
Dava konusu … makinası, otomatik kutu yapma ve dolum makinası, çift yönlü etiket yapıştırma makinasının, kullanım hatasından kaynaklanmayan, imalat hatasına dayalı, satın alma esnasında makul ve yeterli bir süre inceleme ile anlaşılamayacak ayıplarının bulunduğu,
Davalı imalatçı firma tarafından makinaların işletmeye alındığ bu, tarihten itibaren makinalarda kalıcı olarak giderilemeyen arızalar olduğu, davacı firmanın … makinası, otomatik kutu yapma ve dolum makinası, çift yönlü etiket yapıştırma makinalarından makul olarak beklediği faydaları azaltan ve/veya ortadan kaldıran arızaların davalı satıcı tarafından giderilmediği, arızaların ortaya çıkmasına neden olan maddi ve ekonomik eksiklikler sebebiyle gizli ayıplı mal niteliğinde olduğu, …. Çift yönlü Etiket Yapıştırma Makinası nın çalışmadığı ve gizli ayıplı olduğu değerlendirildiğinden, davalı tarafça iade alınması gerektiği
…. davacı tarafça kullanılmakta olduğu, herhangi bir tazminata ve davalı tarafça iade alınmasına gerek olmadığı sabit bulunmuştur.
Bu nedenle davacının ortaboy ambalaj makinası yönünden talebinin reddine karar verilmiştir.
İncelenen davacı … Sağlık Ltd. Şti ile davalı … Makine Ltd. Şti taraf şirketlerine ait 2016-2017-2018-2019 yılları ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin süresinde yapılmış olduğu, bu nedenle tarafların kendi lehine delil olma özelliğine sahip bulunduğu anlaşılmıştır.
Davalı … Makine Ltd. Şti. ticari defterlerine göre … … ile hesabında 2016 yılında 504.547,92 TL’lik davalı şirketin … … A.O’ye davaya konu makinelerin faturaların düzenleyip kaydedildiği, ve yine …-… tarafından 504.547,95 TL ödeme yapıldığı, 2016 yılı sonu itibari ile borç ve alacak bakiyesinin O(sıfır) olduğu diğer yıllarda davalı şirket ile dava dışı … … arasında davaya konu işlem olmadığı tespit edilmiştir.
Davacı … Tıp Sağlık Ltd. Şti. ticari defterlerine göre … … A.O hesabında 2019 yılında 71.837,36 TL’lik … … A.O’nın finansal kiralama bedeli faturası düzenlediği ve davacı şirketin 71.837,36 TL ödeme yaptığı 2019 yılı sonu itibari ile borç ve alacak bakiyesinin 0 olduğunun olduğu tespit edildiği, davacı şirketin … … şirketine 31.12.2019 sonu itibari ile davaya konu finansal kiralamadan dolayı herhangi bir borcunun olmadığı tespit edilmiştir.
Ödeme planında yer alan leasing ödemeleri ile dava dosyasına sunulan, dava tarihinden önce yapılmış erken ödeme dekontları da dikkate alınarak, davacı yanın dava tarihi itibarıyla KDV hariç 412.333,00 TL tutarındaki taksit toplamı ile 37.102,64 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 449.435,64 TL talep edebileceği, davacı yan, leasing firması tarafından kesilen faturalarda yer alan KDV tutarını ilgili firmaya ödemiş olmakla birlikte ilgili dönem beyannamelerinde bu tutarı indirim konusu yaptığından, taksitlerle birlikte ödenmiş olan KDV nin talep edilemeyeceği anlaşılmıştır.
… Mak. 12.06.2018 dava tarihi itibariyla hurda değeri 1.787,5 TL,
…. Çift yönlü Etiket Yapıştırma Makinası 12.06.2018 dava tarihi itibariyla hurda değeri 1.787,5 TL,
…. Ayarlı Otomatik Kutu yapma ve Dolum Mak. 12.06.2018 dava tarihi itibariyla hurda değeri 1.925 TL toplamda 3 adet makinanın 12.06.2018 dava tarihi itibariyla hurda değeri 5.500 TL olduğu bildirilmiştir.
Yapılan tespitler gereğince; davacının büyükboy ambalaj makinası, etiket makinası, kutu yapma makinası nın ayıplı olması nedeniyle istediği tazminat talebinin kısmen kabulü ile, bu makinalar için ödenen 449.435,00 TL den makinaların toplam hurda bedeli 5.500 TL nin mahsubu ile bakiye 443.935,00 TL makine bedelinin dava tarihinden itibaren ticari faizi ile davalıdan alınıp davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir.
Davacı tarafça … 9. Noterliğince davalı tarafa 31.07.2017 tarihinde gönderilmiş olan ihtarnamede “…20 günlük süre içerisinde son kez ayıpların giderilmesinin denenmesi, tarafınızca (… Makine) taahhüt edildiği halde makineler üzerinde yapılmayan testlerden ve giderilmeyen ayıplardan-arızalardan-sorunlardan dolayı Müvekkil Şirketi (… Tıp Sağlık) ciddi zararlara uğratmış olduğunuzu; her türlü hukuki ve cezai başvuruda bulunma ve fazlaya ilişkin hakkımız saklı kalmak kaydıyla; işbu ihtarnamenin tarafınıza tebliğinden itibaren 20 gün içinde müvekkil şirketin zararlarının giderilmesini aksi takdirde sözleşmeye konu bütün makineleri Müvekkilden teslim almanızı….” denilerek davalı taraf … Makine’ye ihtar edildiği,
Davacı tarafın, ihtardan sonra … 3. Sulh Hukuk Mahkemesinin … D. İş sayılı dosyasında makinalardaki ayıpların tespitini yaptırdığı, hazırlanan bilirkişi raporunda davalı şirketin ağır kusuru ile makinaların ayıplı imal edildiğinin belirlendiği sabittir.
Davacı bu tespitlerden sonra, makinaları üretim yerinden kaldırmadığı, yeni makine sözleşmelerine dair referans ve teklif almadığı dosya kapsamı ile anlaşılmıştır.
Davacı tarafın “bir çok iş teklifinin alınamaması nedeniyle mahrum kalınan kâr kaybı ve diğer zararlar için şimdilik 100 TL.’nin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalıdan tahsili” yönündeki talebinde; mevzu bahis iş tekliflerinin ne olduğu, neden alınamadığı, somut deliller ile ispatlanamamıştır.Davacının iş tekliflerini alabilmesi için tek şartın dava konusu makinaların çalışabilir olmasının yeterli olmayacağı değerlendirilmiştir.
Davacı yanın, makinaların bir türlü üretime alınmamasından doğan fazla işçi çalıştırması iddiasında; incelemeye ibraz edilen hizmet listelerinde 7319.01 kod numarası ile bildirilen işçiler yönünden bir zarar hesabı yapılamadığı, işçilerin hangi makina ve hangi iş nedeniyle fazla çalıştırıldığının somutlaştırılmadığı, sunulu belgeler çerçevesinde şüpheden uzak bir hesaplamanın mümkün olmadığı sabit bulunmuştur.
Davacının uğranılan maliyet zararları/ fazla çalıştırılan işçilik maliyeti için ve davacının kaçırılan iş fırsatları için istediği alacak/tazminat taleplerinin ispatlanamadığından reddine karar verilmiştir.
Makina gizli ayıplı sayıldığından yasal hak düşürücü süreye tabi olmadığı anlaşılmış, ayrıca TBK 231 md göre 2 yıllık zamanaşımı süresinin ise malın tesliminden dava tarihine kadar geçen süre itibariyle dolmadığı görülmüş, davalının zamanaşımı itirazının reddine karar verilmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M/.
1- Davalının zamanaşımı itirazının reddine,
2-Davacının ortaboy ambalaj makinası yönünden talebinin reddine,
Davacının büyükboy ambalaj makinası, etiket makinası, kutu yapma makinası nın ayıplı olması nedeniyle istediği tazminat talebinde; bu makinalar için ödenen 449.435,00 TL den hurda bedeli 5.500 TL nin mahsubu ile bakiye 443.935,00 TL makine bedelinin dava tarihinden itibaren ticari faizi ile davalıdan alınıp davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
Davacının uğranılan maliyet zararları/ fazla çalıştırılan işçilik maliyeti için ve davacının kaçırılan iş fırsatları için istediği alacak/tazminat taleplerinin ispatlanamadığından reddine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi uyarınca alınması gereken 30.325,20-TL Harçtan peşin alınan 13.942,25-TL harcın mahsubu ile bakiye 16.382,95-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca 65.150,90-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
5-Red edilen kısım yönünden avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca 55.145,66-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 13.978,15-TL ilk gider, 1.391-TL tebligat ve müzekkere gideri, 384,90-TL keşif harcı, 450-TL keşif araç ücreti ile 16.000-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 32.204,05-TL yargılama giderinin red ve kabul durumu nazara alınarak takdiren 23.888,83-TL sinin davalıdan tahsili davacıya verilmesine,
7-HMK 333. md. uyarınca yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde yatırana iadesine,
Davacı vekili Av. … Davalı vekili Av…. yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstanbul BAM da istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.
08/06/2023

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır