Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/540 E. 2020/766 K. 24.11.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/540
KARAR NO : 2020/766
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/06/2018
KARAR TARİHİ : 24/11/2020

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili olan … San. Tic. Ltd. Şti. ile Davalı … İnşaat San.Tic.A.Ş. arasında Kırıkkale’de bulunan … … projesi inşaatındaki işlerin malzemelerinin tedariği ve imalatlarının yapılması işi için aralarında bir sözleşme imzalandığını, söz konusu sözleşmeyi işveren … İnşaat alt yüklenici ise … İnşaat yetkililerinin imzaladığını, Müvekkili şirket tarafından yüklenilen iş sözleşmesine, Teknik Şartnamesine Fen ve sanat kurallarına uygun olarak iş sahibi olan davalıya teslim edildiğini, iş sahibi tarafından kabulü yapılmasına rağmen davalı tarafça sözleşmesel yükümlülükleri yerine getirmediğini, sözleşmedeki ödeme programına uyulmadığını ve işin bedelinin eksik ödendiğini, Bu kapsamda müvekkil şirket tarafından 5 adet hak ediş yapıldığını ve faturaların kesildiğini, toplam 2.515.797.17 TL, bu fatura bedellerini mukabil işveren davalı şirket tarafından toplam 2.219.318,44 TL ödendiğini, buna rağmen müvekkili şirkete 286.350,06 TL eksik ödeme yapıldığını, bu nedenlerle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 50.000-TL alacağın fatura tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının dava dilekçesinde iddia ettiğinin aksine, davacı tarafından yerine getirilmesi gereken yükümlülüklerin tam ve zamanında yerine getirilmediğini, dolayısıyla kendi edimini gereği gibi ifa etmeyen davacının karşı taraftan alacak talep edemeyeceğinin açık olduğunu, müvekkili tarafından tüm ödemelerin vadesinde yapıldığını, bu hususun ödeme dekontlarında ve Ticari defter kayıtlarında görülebileceğini, tüm bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE:
Dava, Taraflar arasında mevcut eser sözleşmesi kapsamında edimini yerine getiren davacıya davalıdan alacak talebine ilişkindir.
Mahkememizce Davacı şirketin ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi için şirket merkezinin bulunduğu Ankara’ya talimat yazılmış, … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/… talimat sayılı dosyasında Mali Müşavir Bilirkişi … tarafından sunulan 25/03/2019 tarihli talimat bilirkişi raporunda; incelenen davacı ticari defter ve kayıtlarında 11.06.2018 dava tarihi itibariyle 286.350,06 TL alacaklı olduğunun görüldüğü bildirilmiştir.
Talimat raporu alındıktan sonra Dava, cevap, ibraz edilen deliller tarafların 2016 ticari defter kayıt ve belgeleri, icra dosyası ve tüm dosya kapsamı üzerinde bilirkişi incelemesi yapılarak davacının davalıdan alacağı olup olmadığı varsa miktarının ve faizinin belirlenmesine karar verildiği, İnşaat Mühendisi Bilirkişi …, Muhasebe Finans …, Muhasebe ve Finansçısı Bilirkişisi Prof. Dr. … ve Borçlar Hukukçusu Prof. Dr. … tarafından sunulan 06/02/2020 tarihli bilirkişi raporunda; İncelenen Davalı şirket ticari defterlerinde, davacı yanın davalı yana keşide ettiği 5 adet 2.515.797,17 TL tutarındaki faturaların davalı kayıtlarında mevcut olduğu, davalı yanın bu faturalara karşılık davacı yana toplamda 2.219.052,68 TL ödeme yaptığı, 117.516,33 TL teminat kesintisi gerçekleştirdiği, 15.662,02 TL tutarında masraf katılım payı kesintisi yaptığı, davalı yanın kendi ticari defter kayıtlarına nazaran, 11.06.2018 dava tarihi itibarıyla davacı yana 163.566,14 TL borçlu olduğu, Davacı ticari defterleri talimat yolu ile incelendiği ve 11.06.2018 dava tarihi itibarıyla davacı yandan 286.350,06 alacaklı olduğunun bildirildiği, Davalı/işveren tarafından, “davacı/yüklenicinin sözleşme konusu işleri ayıplı ve/veya eksik yaptığı” yönünde bir iddiada bulunulmadığı gibi, dava dosyası içeriğindeki delillerden de davacı/yüklenicinin eser sözleşmesi ile üstlendiği işi ayıplı ve/veya eksik yaptığı hususunun anlaşılamadığı, bu durum nedeniyle, davalı/işverenin davacı/yükleniciye dava tarihi itibariyle, aralarındaki eser sözleşmesine dayalı akdi ilişkiden dolayı, bakiye 281.082,47 TL borcu bulunduğu kanaati bildirilmiştir.
Dosya kapsamı ile uyumlu bulunarak hükme esas alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde;
Taraflar arasında Kırıkkale’de bulunan … projesinde inşaat işlerinde kullanılacak malzemelerinin tedariği ve imalatlarının yapılması işi için sözleşme imzalandığı, sözleşme uyarınca davacı tarafından yükümlülüklerin yerine getirilerek iş sahibi tarafından kabulü yapılmasına rağmen davalı tarafça sözleşmesel yükümlülüklerin yerine getirilmeyerek , sözleşmedeki ödeme programına uyulmayarak işin bedelinin eksik ödendiğini, Bu kapsamda müvekkil şirket tarafından 5 adet hak ediş yapıldığını ve faturaların kesildiğini, toplam 2.515.797.17 TL, bu fatura bedellerini mukabil işveren davalı şirket tarafından toplam 2.219.318,44 TL ödeme yapılarak 286.350,06 TL eksik ödeme yapıldığı ileri sürülmüş davalı tarafça ise davacının kendi edimini gereği gibi ifa etmediğini ,davalı şirket tarafından tüm ödemelerin vadesinde yapıldığı, bu hususun ödeme dekontlarında ve Ticari defter kayıtlarında mevcut olduğu ileri sürülerek , tüm bu nedenlerle davanın reddi talep edilmiştir.
Taraflar arasında mevcut Sözleşmenin konusu: işverene ait Kırıkkale’de bulunan … projesi inşaatındaki işlerin malzemelerinin tedariği ve imalatının şantiyede yapılması işidir.
c-l Ödeme Planı: Sözleşme tarihi itibariyle aylık yapılacak hak edişin işveren tarafından onayı müteakip fatura düzenlenecek ve fatura tarihinden sonra 30 gün içerisinde toplam fatura tutarı nakit ödenecektir.
d-) Teslim Süresi: Sözleşme yapılmasını takiben Alt yüklenici, işverenin istediği özellik ve sayıda ekibini sahaya getirecek ve işe başlatılacaktır. Alt yüklenici yalnızca işverenin gösterdiği yerlerde işverenin talimatlarına uygun verilen iş programına göre çalışacaktır, şantiye iş programına uyulması esastır.
e-) Sözleşmenin İfa Edilmemesi ve Sözleşmenin Feshi : Alt yüklenici sözleşmede yazılı vecibelerinden herhangi birine kısmen veya tamamen riayet etmediğinde kendisine ihtarname ile bildirilir. Sözleşme şartlarına uymaya davet edilir, bir süre verilir.Bu süre içinde Alt yüklenici ihtarname hususlarına uymazsa ayrıca bir ihtar ve hükme gerek kalmaksızın sözleşme fesih etmeye işveren yetkilidir.” şeklinde düzenlendiği,
Taraflar arasında davalı işveren yetkili elemanlarının imzası ile hak edişe bağlanan ve itiraza uğramayan 5 adet hak ediş mevcut olup, Hak ediş tutarları:
1 No’ lu Hak ediş Tutarı: 257.588,10 TL
2 No’lu Hak ediş Tutarı: 615.209,52 TL
3 No’lu Hak ediş Tutarı:789.152,14 TL
4 No’lu Hak ediş Tutarı: 514.739,60 TL
5 No’lu Hak ediş Tutarı : 339.107.81 TL olmak üzere toplam :2.515.797,17 TL hakediş olup Toplam 106.601,57 TL Şantiye Masraflarına Katılım payı, 15.662,02 TL Teminat Kesintisi yapıldığı ,
2.515.797,17-15.662,02 =2.500.135,15 TL+19.188,28 TL(Teminat KDV)= 2.519.323,43 TL hak edişlerinde hesaplandığı, 5 no’lu hak edişlerinde bir hesap hatası yapılmış KDV dahil 86.128,79 TL fazla ödeme yapıldığı tespit edildiğinden Dolayısıyla ;2.519.323,43-86.128,79 = 2.433.194,64 TL nin davalı tarafça ödenmesi gerektiği anlaşılmıştır.
Davalı taraf alt yüklenicinin edimini tam olarak yerine getirmediğini iddia etmekte ise de; Taraflar arasında mevcut sözleşme uyarınca davacı alt yülenici tarafından yapılan işlerle ilgili olarak tespit, ihtarname ,ikaz ve uyarı yazısı, geçici kabul tespit tutanağına dair eksik ve kusurlu işler ile ilgili bir belge ve ihtarnameye sunulmadığı gibi böyle bir iddia da da bulunulmamıştır.
Taraflar arasında 5 adet ara hak ediş imzalanmış olup Taraflar arası sözleşme uyarınca “Alt yüklenicinin herhangi bir kusurunda önce durum, ihtarname ile kendisine bildirilir. Alt yüklenici sözleşme şartlarına uymaya davet edilir,bir süre verilir.Bu süre içinde alt yüklenici ihtarname kusurlarına uymazsa ayrıca bir ihtar ve hükme gerek kalmaksızın sözleşmeyi fesih etmeye işveren yetkilidir.” düzenlemesi mevcut olmasına rağmen davalı üst işveren tarafından davacı Alt yükleniciye herhangi bir ihtarname gönderilmediği bu kapsamda davalı tarafından Alt yüklenicinin eksik kusurlu ve ayıplı işlerinin ne olduğunu, Alt yüklenicinin hangi konularda edimini yerine getirmediği yönündeki iddiası ispat edilemediği anlaşılmıştır.
Hükme esas alınan bilirkişi raporunda açıklandığı üzere ,Taraflar arasında davalı işveren yetkili elemanlarının imzası ile hak edişe bağlanan ve itiraza uğramayan 5 adet hak ediş mevcut olup, Hak ediş tutarları:
1 No’ lu Hak ediş Tutarı: 257.588,10 TL
2 No’lu Hak ediş Tutarı: 615.209,52 TL
3 No’lu Hak ediş Tutarı:789.152,14 TL
4 No’lu Hak ediş Tutarı: 514.739,60 TL
5 No’lu Hak ediş Tutarı : 339.107.81 TL olmak üzere toplam :2.515.797,17 TL hakediş olup Toplam 106.601,57 TL Şantiye Masraflarına Katılım payı, 15.662,02 TL Teminat Kesintisi yapıldığı ,
2.515.797,17-15.662,02 =2.500.135,15 TL+19.188,28 TL(Teminat KDV)= 2.519.323,43 TL hak edişlerinde hesaplandığı, 5 no’lu hak edişlerinde bir hesap hatası yapılmış KDV dahil 86.128,79 TL fazla ödeme yapıldığı tespit edildiğinden Dolayısıyla; 2.519.323,43-86.128,79 = 2.433.194,64 TL nin davalı tarafça ödenmesi gerektiği,
Davalı şirket ticari defterlerinde, davacı ile aralarındaki ticari ilişkiye ait muhasebe hareketlerinin … numaralı “alınan depozito ve teminatlar” hesabında takip edildiği, davacının davalıya keşide ettiği 5 adet 2.515.797,17 TL tutarındaki faturaların davalı kayıtlarında mevcut olduğu, davalının bu faturalara karşılık davacıya toplamda 2.219.052,68 TL ödeme yaptığı, 117.516,33 TL teminat kesintisi gerçekleştirdiği, 15.662,02 TL tutarında masraf katılım payı kesintisi yaptığı, davalı yanın kendi ticari defter kayıtlarına nazaran, 11.06.2018 dava tarihi itibarıyla davacı yana 163.566,14 TL borçlu olduğu görülmüştür.
Davacı ticari defterleri üzerinde talimat yolu ile yapılan inceleme neticesinde dava tarihi itibarıyla davacı yandan 286.350,06 alacaklı olduğu belirlenmiştir.
Taraflar arasındaki cari hesap farklılığının; Davalının yabancı para cinsinden yapılan ödemenin davacı kayıtlarında 967.491,59 TL olarak kayıt altına alınmasına rağmen, davalı kayıtlarında bu ödemenin 972.759,18 TL olarak kaydedilmiş olması, (mali mevzuata göre dikkate alınması gereken kur, döviz alış kuru olup, buna göre 329.079,56 USD tutarındaki 31.05.2016 tarihli davacı ödemesi için, 30.05.2016 tarihli döviz alış kuru 2,9560 uygulanması gerektiğinden, ödeme tutarının davalı kayıtlarındaki gibi 329.079,56 x 2,9560 = 972.759,18 TL olması gerektiği ) davalı şirket kayıtlarında yer alan 117.516,33 TL teminat kesintisinin davacı kayıtlarında yer almamasından kaynaklandığı müşahede edilmiştir.
Bu durumda, Davacı kayıtlarındaki 286.350,06 TL alacak tutarından, yanlış kurun dikkate alınmasına dayalı olarak ortaya çıkan 5.267,59 TL düşülmesi sonucu işin eksiksiz teslim edilmiş olmasına rağmen davalının davacıya 163.566,14 TL cari hesap borcu + 117.516,33 TL teminat iadesi olmak üzere toplamda 281.082,47 TL borçlu olduğu
Anılan durum karşısında; Davalı/işveren tarafından, “davacı/yüklenicinin sözleşme konusu işleri ayıplı ve/veya eksik yaptığı” yönünde bir iddiada bulunulmadığı gibi, dava dosyası içeriğindeki delillerden de davacı/yüklenicinin eser sözleşmesi ile üstlendiği işi ayıplı ve/veya eksik yaptığı hususunun ortaya konulmadığı, Bu durum nedeniyle, davalı/işverenin davacı/yükleniciye dava tarihi itibariyle, aralarındaki eser sözleşmesine dayalı akdi ilişkiden dolayı, bakiye 281.082,47 TL borcu bulunduğu kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ ile toplam 281.082-TL alacağın 50.000 TL sinin dava tarihi 11/06/2018, 231.082-TL nin ıslan tarihi olan 20/10/2020 tarihinden itibaren işleyen yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 19.200,71-TL nispi karar harcından davacı tarafından peşin yatırılan 4.800,18-TL harcın mahsubu ile bakiye 14.400,53-TL harcının davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 28.125,74-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 4.836,08-TL ilk gider, 3.650-TL bilirkişi, 132,90-TL tebligat ve müzekkere gideri olmak üzere toplam 8.618,98-TL. Yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-HMK. 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalının yokluğunda, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 24/11/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır