Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/533 E. 2023/516 K. 24.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2018/533
KARAR NO : 2023/516
DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 07/06/2018
KARAR TARİHİ : 24/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; Dava dışı alıcı sigortalı (…) ile dava dışı satıcı firma (… … Ltd.) Arasındaki anlaşma gereğince 4 set … tezgahı cinsi emtia sigortalı … tarafından Çin’den ithal edildiğini, sigortalı emtia 31.12.2016 tarihinde Çinden tam ve eksiksiz olarak … Gemisine yüklenerek Türkiye’ye sevk edildiğini, ambarlı Limanı’na aktarma yapıldığı sırada … adlı gemi ile getirilen ve sonrasında tahliye edilen emtianın 1.02.2017 tarihinde düzenlenen … numaralı gümrük beyannamesi ile ithalat i̇şlemlerinin tamamlandığını, emtiaların 2.02.2017 tarihinde davalı … firmasına ait … (çekici)- … (yarı römork) plakalı araca yüklenen … numaralı konteynerin dava dışı sigortalı … firmasına sevk edildiğini, firmanın sahasında araç üzerinde ürünlerin kontrolünün yapılmasının ardından aracın hareket ettiğini; fabrika boşaltma sahası içerisinde manevra yapmakta olan sevk aracı üzerindeki konteyner içindeki ‘ … ’ … tezgahının konteyner içinden düşmek suretiyle hasarlandığını, Makine gövdesinin dış yüzeyinde, kontrol panelinin bulunduğu kısımda ağırlıklı olmak üzere dalgalı şekilde eğilme meydana geldiğini ve kaynak kısımlarında kırıklar oluştuğunu, makinenin sert metalden mamül gövdesinin ve ana şasesinin gönyesini kaybettiğinin, gövde yüzeyinde görülen kaynaklarda kırılmalar ve çatlaklar oluştuğunu, makine iç kısmında bulunan kızak mekanizmasının kırıldığını, hasarlı makinenin … fabrikası üretim sahasında istiflendiğini, Dava dışı sigortalının talebi üzerine davacı şirket tarafından hasarın tespiti için ekspertiz işlemi yapılarak hasar miktarının belirlendiğini ve sigorta kapsamı içerisinde olduğu tespit edilen hasar tazminatı 40.421,04 TL’nin dava dışı sigortalıya 27.02.2017 tarihinde ödendiğini, Sigortalıya ait ürünlerin hasarlanmasında %100 taşıyan firma … San. Tic. Ltd. Şti’nin sorumlu olduğunu, davalı şirkete ihtarname gönderilerek dava dışı sigortalıya ödenen tazminat 40.421,04 TL’nin Türk Ticaret Kanunu 1472. Maddesinde yer alan halef yet maddesi gereğince davacı şirkete ödenmesi aksi halde yasal yollara başvurulacak anı ihtar edildiğini, ihtar sonrasında herhangi bir ödeme yapılmadığını, davacı şirket tarafından; gerek 17.02.2017 tarihli ekspertiz raporu ile gerekse Makine ve Maddi Hasar Tespit Raporu ve 2.02.2017 tarihli tutanak ile sabit olduğu üzere davalının yaptığı taşıma sırasında fabrika boşaltma sahası içerisinde manevra yapmakta olan sevk aracı üzerindeki konteynerin i̇çinden düşen makinenin gördüğü hasar nedeniyle davalı tarafın kusurundan doğan zararın davacı şirketçe sigortalıya ödendiğini, davalı borçludan 41.285,88 TL alacaklı konumunda olduğunu, davacı şirketçe bu alacağın tahsili bakımından 17.03.2017 tarihli yazı gönderilmesine rağmen davalı borçlunun borcunu ifa etmediğini, … İcra Müdürlüğü 2017/… E. No’lu dava ile takibe girişildiğinde, ancak davalının haksız ve mesnetsiz itirazların neticesinde takibin durdurulduğunu, davalının haksız ve kötü niyetli itirazının iptaline ve … İcra Müdürlüğü 2017/… E. İcra takibinin devamına karar verilmesini, alacağın tahsilini geciktirmeye yönelik, haksız ve hukuki dayanaktan yoksun itirazların reddedilerek davalı borçlu aleyhine takip konusu alacağın %20 sinden az olmamak üzere İİK 67. Maddesi uyarınca icra inkar tazminatına hükmedilmesini, davalı borçlunun haksız ve kötü niyetli borca ve faize itirazlarının iptaline, davalı borçlu aleyhine %20 sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalı … vekilinin cevap dilekçesi özetle; Davanın taşıyıcı sorumluluk sigortasını düzenleyen “… A.Ş” ve dava dışı ve kazanın oluşumuna sebep veren … Ve Tic. Ltd. Şti’ne i̇hbar edilmesini ve şirketlerin davaya dahil edilmesini talep ettiklerini, Davaya konu olayın tamamen dava dışı “… Ltd. Şti” yetkililerinin kusurlu davranışları ile taşıma ve teslim işlemi davalı şirketçe tamamlandıktan sonra meydana geldiğini, bu nedenle davalıya izafe edilebilecek bir kusuru bulunmadığından davalı şirketin davacı ya herhangi bir borcunun da bulunmadığını, Davacının dava dilekçesinde anlatmış olduğu olay ile maddi gerçek arasında farklılıklar bulunduğunu, konteynırın davalı şirketçe mühürlü olarak alındığını ve davalı şirkete ait araca yüklenerek taşıma işleminin başladığını, dava dışı “… Ltd. Şti”ne ait konteynırın mühürlü olarak alındığından ve kesinlikle davalı şirketin ne konteynıra ne de konteynırın içine müdahale etme veya tedbir alma ihtimalinin bulunmadığını, bu nedenle konteynır içinde güvenlik önlemi alınıp alınmadığının davalı şirketçe bilinmesinin mümkün olmadığını, Davalı nakliye firmasının Gümrüklerden konteynırları güvenlik mührü ile kapalı olarak aldığını ve kesinlikle güvenlik mühürünü açmaya yetkisi bulunmadığını, bu doğrultuda yükleme sırasındaki ve konteynırın içindeki güvenlik önlemlerinin alınmaması nedeniyle diğer firmaların ihmallerinden davalı şirkete kusuru veya ihmal izafe edilmesinin mümkün olmadığını, Davacı firma tarafından dava dışı “… Tic. Ltd. Şti”ne ait kamera görüntülerinin incelendiği ancak bu görüntülerin hiçbir şekilde davalı tarafa gösterilmediğini, dosyada ibraz edilmediğini, kamera görüntülerinin … Tic. Ltd. Şti’nden veya davacı sigorta şirketinden kaydı halinden davalı şirketin ve şoförünün tamamen kusursuz olduğunun anlaşılacağını, Kamera görüntülerinden; şoförün firma yetkilileri tarafından kesinlikle araçtan indirilmediği, inmemesi yönünde talimat verildiği, mühürün …San. Ve Tic. Ltd. Şti yetkilileri tarafından açıldığı ve kapakların firma yetkilileri tarafından kapatıldığı, kapakları aç ve buraya yanaş şeklinde talimatın firma yetkilileri tarafından verildiği, şoförün hiçbir şekilde müdahale edemediği ve ettirilmediği, kendisinin kapakları kapattınız mı yönündeki ısrarlı sorularına firma yetkilileri tarafından kapattık aracı şuraya çek şeklinde verilen talimat gereğince şoför tarafından aracın hareket ettirildiği, … San. Ve Tic. Ltd. Şti yetkililerinin tam kusurlu davranış ve ihmalleri neticesinde anılan kazanın gerçekleştiğinin görüleceğini, Davacı sigorta şirketinin eksper raporunda ki kusuru oranının, eksper raporundaki fotoğrafları kabul etmediklerini ve itiraz ettiklerini, davacı şirket tarafından çekilen fotoğraflar ile davalı şirket tarafından çekilen fotoğraflarda farklılıklar tespit edildiğini, yabancı tarafından çekilen fotoğrafların açılarının davalı şirketi kusurlu göstermek için o pozların seçildiğinin düşünüldüğünü, Eksper raporunu, fotoğraflara, davacı yanca düzenlenen rücu beyanına, talep edilen rakamı, kusuru oranına, ekli mailimizi, ferilerini ve tamamına itiraz ettiklerini ve kabul etmediklerini, … Sigorta AŞ’ye ile yapılan görüşmelerde kazanın taşıma esnasında olmadığı, zira ürünün alıcı firma olan … yetkililerinin gösterdiği alanın akdinin tamamlandığı, firma yetkililerinin boşu kırarak ürüne onay vermesinden sonra nakliye işleminin sona erdiği, firma yetkililerinin onay verdikten sonra ürünün başka bir yere naklini istemeleri nedeniyle gerçekleşen zarardan davalı şirkete veya kendi firmalarına yönetilebilecek bir kusuru veya ihmalin bulunamayacağını bildirdiklerini, Davacı firma tarafından belirlenen kusur oranı, zarar ziyan bedeli ve sorumlu olunup olunmadığı hususları yargılamayı gerektirdiğinden davacının icra inkar tazminatı talebinin reddinin gerektiğini, Haksız hukuksuz davanın reddine ve davalı şirketin borçlu olmadığının tespitine, zararın, kusurun ve alacağın var olup olmadığı ve / veya var ise ne kadar olduğu hususlarının tespitinin yargılamayı gerektirdiğinden alacağın likit olmaması nedeniyle davacının icra inkar tazminatı talebinin reddine, vekalet ücretinin karşı yana üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Müdahil … Ltd. Şti cevap dilekçesi özetle; Davaya konu edilen tazminat kaleminin ve hasarın oluşumu, tamamıyla davalı şirket çalışanının kusuru neticesinde olduğunu, bu nedenle Türk Ticaret Kanunu hükümleri gereği nakliye firması taşıma sırasında malın kaybı veya hasara uğramasından doğan zararı tazmin etmekle yükümlü olduğunu, Olayın meydana geldiği 2.02.2017 tarihinde düzenlenen tutanak içeriğinde dava konusu maddi olgu “tır şoförünün fabrika önünde yapmış olduğu manevra esnasında konteynır içerisindeki bir adet … torna makinesi fabrika dışında yola düşmüştür” şeklinde açıklığa kavuşturulduğunu, bu tutanak altına nakliye firması yetkilisi ile tır şoförünün birlikte imza atarak olayın oluş şeklini onayladıklarını, davalı firma şayet olayın kendi kusurlarından kaynaklanmadığını düşünmekte ise bu hususun tutanağa şerh düşmek suretiyle i̇fade etmesi gerektiğini, bu nedenle tutanağa herhangi bir itiraz yapılmadığı gibi olayın şoförün yanlış manevrası ve kontrolsüz eylemi neticesinde meydana geldiğinin kabul edildiğini, Sürücünün hiçbir şekilde aracın içerisinden inmeyerek el kol hareketleri ile iletişim kurmaya çalıştığını ve ne şekilde dikkat ve özen yükümlülüğüne uygun davrandığının açıkça görüldüğünü, video kayıtlarından da anlaşılacağı üzere tır şoförünün kimseden talimat almaksızın aracını kontrol etmeden aracın arka kapağı açık bir halde bayır yukarı manevra yapmaya çalışarak makinenin zayi olmasına neden olduğunu, kaldıki olayın meydana geldiği mahalin teslim yeri (fabrika sahası) olmayıp söz konusu hasarın fabrika sahasının dışında gerçekleştiğini, bu halde zararın … tarafından karşılanmasını beklemenin hakkaniyetle bağdaşmayan bir talep olduğunu, Dilekçe ekinde sunulan makine ve maddi hasar tespit raporu başlıklı makine mühendisi tarafından hazırlanan raporda hasarın büyüklüğü ve zararın miktarının açıklandığını, bu zararı ek olarak ise makinenin faaliyete geçmemesi halinde yaşanacak gecikmelerin telafisi mümkün olmayan maddi hasarlara sebebiyet vereceğini, bu zararın ise ancak yeni makine teslimi veya satın alması ile giderilebileceği hususunun izah edildiğini, davalı yana gönderilen … Noterliğinin 20.02.2017 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile zarar bedelinin talep edildiğini, ancak zararın telafi edilmediğini, davalı şirkete gönderilen ihtarnamede yazılı hususlar ile makinede meydana gelen hasarlar haricinde müvekkil şirketin, işin işleyişinde ve üretiminde meydana gelen gecikmeden doğan zararlarından bahsedilmiş olduğundan, bu hususa ilişkin yasal yollara başvurma haklarını saklı tuttuklarını, Tüm bu açıklanan hususlar neticesinde davalı taşıyıcı firmanın %100 kusurlu olduğunun tespit edilmiş olduğundan, sigorta şirketi tarafından oluşan zararın bedeli müvekkil firmaya ödenmiştir. Hasarın meydana gelmesinde kusurlu taraf açıkça ortada olduğundan sigorta şirketinin ödediği bedeli rücu etme hakkının da olduğunu, bu nedenle ödenen bedelin davalıdan tahsilini talep ettiğini, dolayısıyla davacının talebinin haklı ve hukuka uygun olduğu kanaatinde olduğumuzdan davacı sigorta şirketi yanında feri müdahil olarak davaya katılma talebimizi sayın Mahkemenize sunduğumuzu, feri müdahale talebimizin kabulü ile davalı firmanın kusurlu olduğu tespit edilerek davacının haklı taleplerinin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
01/11/2021 tarihli bilirkişi raporu özetle; İlgili dosyada TTK Hükümlerinin uygulanması gerektiği, Dosyaya konu olan olayda taşıyıcı dışındaki tarafların talimatları söz konusu olsa da taşıyıcının aracında bulunan yüklerinin güvenliğini sağlama sorumluluğu bulunduğunu, Taşıyıcının sorumluluk sınırının sınırlı sorumluluk maddesi gereği ve yukarıda detaylı bir şekilde hesaplaması yapıldığı üzere 2.270,5 USD olarak belirlendiği görüş ve kanaatinin bildirildiği görülmüştür.
28/06/2022 tarihli bilirkişi raporu özetle; Dava dosyasında yapılan incelemede CD üzerinde kamera kayıtları, ekspertiz raporu ve olay sonrası tutulan tutanağın Yüce mahkemece kesin delil kabul edilmesi durumunda TTK Madde 879 (1) Taşıyıcı; a) Kendi adamlarının, b) Taşımanın yerine getirilmesi için yararlandığı kişilerin, görevlerini yerine getirmeleri sırasındaki fiil ve ihmallerinden, kendi fiil ve ihmali gibi sorumludur. Ile TTK Madde 886 (1) Zarara, kasten veya pervasızca bir davranışla ve böyle bir zararın meydana gelmesi ihtimalinin bilinciyle işlenmiş bir fiilinin veya ihmalinin sebebiyet verdiği ispat edilen taşıyıcı veya 879 uncu maddede belirtilen kişiler, bu Kısımda öngörülen sorumluluktan kurtulma hâllerinden ve sorumluluk sınırlamalarından yararlanamaz. Hükümleri gereği davalının hasarın tamamından sorumlu olduğu, Yüce mahkeme davalının TTK 882 (1) Gönderinin tamamının zıyaı veya hasarı hâlinde, 880 ve 881 inci maddeler uyarınca ödenecek tazminat, gönderinin net olmayan ağırlığının her bir kilogramı için 8,33 Özel Çekme Hakkını karşılayan tutar ile sınırlıdır. Hükmünce sorumlu olduğuna karar verirse davalı firmanın 2000 Kg x 8,33 SDR/Kg = 16.660 SDR x 1,36284 USD/SDR (02 Şubat 2017 tarihi itibariyle) = 22.704,9144 USD sorumluluğu bulunduğu kanaatinin bildirildiği görülmüştür.
06/04/2023 tarihli bilirkişi raporu özetle; Davanın sigorta şirketinin kanuni halef sıfatına binaen açılmış olduğu, dosya içeriğinde sigorta poliçesi örneği ve ödeme makbuzunun yer aldığı, eşyanın zarar görmesine yol açan sebeplere ilişkin teknik değerlendirmelerde, davalı … San Tic Ltd Şti.adına tescilli … plakalı çekici sürücüsü …’ın olayda %50 oranında kusurlu olduğu, ihbar olunan … Tic Ltd Şti. firmasının olay mahallinde bulunan çalışan/çalışanları %50 oranında kusurlu olduğu kanaatinin bildirildiği görülmüştür.
GEREKÇE:
Dava; yurtiçinde karayoluyla taşınan yükün zarar görmesi nedeniyle tazminat ödeyen
sigortacının taşıyıcıya karşı halefiyete dayanan rücuen tazminat istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, taşıyıcının sorumlu
olup olmadığı, sorumlu ise miktarı ve sınırlı sorumluluğa ilişkindir.
Dava konusu yük davacının sigortalısı … firması tarafından Çin’den satın alınıp bir konteyner içinde önce gemiyle … Limanı’na taşınmış, ardından davalı tarafından bir
kamyonla firmanın yine İstanbul’daki iş yerine taşınmıştır. Davalı yalnız karayolu ayağında
taşıma yapmıştır.
Dosya kapsamına göre; fabrika önünde … yetkililerince konteyner mühürleri
sökülerek malın kontrol edildiği, ardından sürücüye boşaltma için yer gösterildiği, kapaklar
kapatılmadan boşaltma rampasına girince malın eğimden dolayı geriye kayarak yere düştüğü,
maddi vakıa olarak sabittir. Davalı konteyner mühürleri açılmakla taşımanın sona erdiğini, dolayısıyla sorumlu olmadığını savunmuş ise de; taşıma boşaltmanın yapılması ile sona erer.
Dolayısıyla “Taşıyıcı … eşyanın taşınmak üzere teslim alınmasından teslim edilmesine kadar
geçecek süre içinde … sorumludur” ibaresinden anlaşılması gereken budur (TTK.875/1).
Bununla beraber, sözleşme, durumun gerekleri veya ticari teamülden aksi anlaşılmadıkça,
boşaltma yük ilgilisi üzerindedir (TTK.863/1). Olayda bu kuralın aksine sözleşme olmadığı,
boşaltmanın …’a ait araç gereç ve görevlilerce yapıldığı anlaşılmaktadır. Bu ihtimalde ayrıca, taşıyıcıya “işletme güvenliğine uygunluğu sağlama” borcu yüklenmiştir (TTK.863/1).
Konteyner içi yükleme, istif ve sabitleme Çin’deki satıcı tarafından yapılmıştır, bunun
taşıyıcı ile bir ilgisi yoktur. Taşıyıcının (varsa) mühürlü konteyner içerisindeki istif, sabitleme
hatasını bilmesine imkan da yoktur.
Boşaltma öncesinde yapılan kontrolde yükü konteyner içine sabitleyen bir önlem
bulunmadığı, dolayısıyla boşaltma rampasını tırmanırken kayabileceği … görevlileri ve
sürücü tarafından görülmüş olmalıdır. Sürücünün araçtan indirilmediği yönündeki savunma
kanıtlanmadığı gibi, taşıyıcı TTK.863/1 ve 868/5 uyarınca (varsa) böyle bir talimata uymak
zorunda da değildir. Fakat zararın gerçekleştiği aşama göz ardı edilerek sorumluğun tamamen
taşıyıcıya yüklenmesi de doğru değildir. TTK.863/1’den çıkan sorumluluk nezarete ilişkindir.
Yükün kontrolü direkt olarak boşaltma alanında yapılabilir ya da somut olaydaki gibi fabrika
önünde yapılacaksa kapaklar kapatılabilirdi. Dolayısıyla yükün konteyner içindeki durumunu her iki taraf da gördüğü ve buna rağmen
aracın kapaklar açık manevra yapmasına her iki taraf da karşı çıkmadığı için %50-50 oranında
kusurludurlar. Halefiyet hakkı sigortacının yaptığı ödeme ile sınırlı olup, davalı yapılan ödemeden kusuru oranında sorumlu olduğundan, davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile, Davalının … İcra Dairesinin 2017/… Esas sayılı dosyasına yaptığı itirazın kısmen İPTALİNE, takibin 20.211,52-TL asıl alacak 432,42-TL faiz üzerinden DEVAMINA,
İcra inkar tazminat talebinin REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu Genel Tebliği gereğince hesap olunan 1.410,19-TL karar ve ilam harcının davacı tarafından peşin yatırılan 498,63-TL harçtan mahsubu ile eksik kalan 911,56-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 9.200,00-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Red edilen kısım yönünden avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca 9.200,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 534,53-TL ilk gider, 522,20-TL tebligat ve müzekkere gideri, 6.900,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 7.956,73-TL yargılama giderinin red ve kabul durumu nazara alınarak takdiren 4.245,81-TL sinin davalıdan tahsili davacıya verilmesine,
6-HMK. 333. md. uyarınca davacı ve davalı tarafından yatırılan gider avansından bakiyesinin kararın kesinleşmesi sonrası taraflara iadesine,
Mahkememizin bu kararına karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde, Mahkememize ve Mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine dilekçe verilmek suretiyle … BAM ilgili Hukuk Dairesince incelenmek üzere istinaf yoluna başvuru hakkı bulunduğuna dair verilen karar, hazır olan taraf vekillerinin yüzlerine karşı karar verildi. 24/05/2023

Katip …
¸

Hakim …
¸

*Bu evrak 5070 Sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.*