Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/429 E. 2020/93 K. 04.02.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/429 Esas
KARAR NO : 2020/93
DAVA : Alacak (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/05/2018
KARAR TARİHİ : 04/02/2020

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; Müvekkili ile davalı sigorta şirketi arasında 26.10.2016 tarihinde acentelik sözleşmesi imzalandığını, müvekkilinin sözleşme gereği üzerine düşen tüm sorumlulukları yerine tam ve eksiksiz olarak getirmesine rağmen davalı sigorta şirketi tarafından acentelik sözleşmesi tek taraflı olarak 02.01.2018 tarihinde 3 ay sonra geçerli olacak şekilde feshedildiğini, müvekkilinin davalı ile imzaladıkları acentelik sözleşmesi uyarınca, davalı ile bir çok müşterisi arasında sigorta sözleşmesi imzalanmasına aracılık ettiğini, müvekkilinin yaptığı sözleşmeler dolayısıyla hak kazanacağı komisyonların bir kısmını, primlerini taksitli olarak yatırılması sebebiyle tahsil edemediğini, ayrıca fesih tarihinden sonra müşteriler tarafından zeyilname ile uzatılacak bir çok sigorta sözleşmesi bulunduğunu, ancak müvekkilinin zeyilname ile uzatılacak sigorta sözleşmelerinden doğacak komisyon alacaklarına, davalı sigorta şirketinin acentelik sözleşmesini feshi sebebiyle kavuşamadığını ve tüm bu nedenlerle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 500,00 TL denkleştirme tazminatı ve 500,00 TL komisyon alacağı olmak üzere toplam 1.000,00 TL nin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davalı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesi özetle; Davacının denkleştirme tazminatına hak kazanmadığını, talep edebilmesi için sözleşmenin sigorta şirketi tarafından haksız yere feshedilmesi gerektiğini ve söz konusu fesihin haksız olmadığını, müvekkilinin şirket uygulaması gereği almış olduğu karar neticesinde davacı yanın acentelik sözleşmesini 3 ay sonra etkisini doğurmak üzere feshettiğini ve belirsiz süreli sözleşmelerin ihbar süresine uyularak tek taraflı feshedilebileceğini, davacının acente ağırlıklı olarak ZMMS branşından poliçe üretimi yaptığını, ZMMS zorunlu sigorta olduğundan bu anlamda müvekkile üretim ve müşteri portföyü kazandırmadığını, bu sebeple müvekkilinin menfaat elde etmediğini, davacının müvekkili dışında başka sigorta şirketleriyle de çalıştığını, sözleşmenin haklı nedenle feshedilmesi nedeni ile davacı acentenin komisyon ve portföy tazminatı alacağı talebinin bir dayanağı bulunmadığını, davacının halen tüm sigortacılık faaliyetlerine devam ettiğini, davacının 30/06/2018 tarihi itibari ile komisyon hesaplarında borç bakiyesi bulunduğunu, prim hesabında alacağı bulunmakta olup bu alacak acentenin değil iptal edilen poliçelerden kaynaklanan iade edilmesi gereken sigortalıların alacağı olduğunu ve tüm bu nedenlerle davanın reddine, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davacı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, davacının acentelik sözleşmesinin haksız feshi uyarınca denkleştirme tazminatı ve komisyon alacağının davalıdan tahsili istemine ilişkindir.
Taraflarca delil olarak; acentelik sözleşmesi, fesih ihbarnamesi, ticari defterler, bilgi ve belgeler ile bilirkişi incelemesine dayanılmış olup, gösterilen deliller toplanarak dosya arasına konulmuştur.
Mahkememizce tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda toplanan deliller ve dava dosyası kapsamında tarafların ticari defter ve kayıtları üzerinde incelemede yapılarak bilirkişi heyet raporu alınmasına karar verilmiş olup, bilirkişi Mali Müşavir …, bilirkişi Sigorta Uzmanı … ve bilirkişi Ticari Sözleşmeler-Borçlar-Sorumluluk Uzmanı Hukukçu Prof.Dr. … tarafından sunulan 09/10/2019 tarihli raporu özetle; ”Acentelik sözleşmesinin TTK.ve Acentelik hükümleri çerçevesinde haklı fesih edildiği, davacının portföy tazminatı talep edemeyeceği, davacının komisyon talep hakkının doğmayacağı mütalaa edildiği,
Sözleşme uzmanlığı ile ilgili değerlendirme; taraflar arasında 25/10/2016 tarihinde akdedilen acentelik sözleşmesinin belirsiz süreli olarak akdedildiğini, davalının 02/01/2018 tarihli noter ihtarnamesiyle sözleşmeyi 02/01/2018 tarihi itibariyle 3 ay sonra etkisini doğuracak şekilde sözleşmenin alan 22.1 nolu maddesi hükmü ile TTK.121/1.maddesi hükmüne istinaden haklı olarak feshettiği, davacının TTK.122.maddesine istinaden denkleştirme bedeli alacağının tahsilini ve sözleşmenin 30.maddesine istinaden sözleşmenin feshinden kaynaklanan komisyon alacaklarının tahsilini talep ettiği, davacının davalıdan denkleştirme bedeli alacağına hak kazanması için gerekli olan yasal şartlar TTK.122/1 hükmünde sayılmış olup, bu şartların gerçekleşmesi halinde talebe hak kazanılacak olan denkleştirme bedeli alacağının tutarının nasıl hesaplanacağı hususu ise TTK.122/2 hükmünde belirtildiği,
Sigorta uzmanlığı ile ilgili değerlendirme; dava dosyası içeriğindeki belgelerden davacının denkleştirme bedeli alacağına hak kazanması için gerçekleşmesi gerekli olan yasal şartların gerçekleştiği hususu anlaşılamadığı, dolayısıyla davacının söz konusu şartların gerçekleştiğini ispat edemediği, davacının davalıdan sözleşmenin feshinden dolayı komisyon alacaklarına hak kazanması için gerekli olan sözleşmesel şartlar sözleşmenin 30 nolu maddesi hükmünde belirtildiği, dava dosyası içeriğindeki belgelerden davacının sözleşmenin 30 nolu maddesi hükmüne istinaden komisyon alacaklarına hak kazanması için gerçekleşmesi gerekli olan sözleşmesel şartların gerçekleştiği hususu anlaşılamadığı, davacının komisyon alacaklarına hak kazandığını ispata elverişli belgeler sunmadığı,
Davacının davalıdan dava tarihi itibariyle iddia ve talep ettiği gibi alacakları olduğunu ispat edemediği” kanaatiyle rapor tanzim etmişlerdir.
GEREKÇE :
Yapılan yargılama, tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda, toplanan deliller ile dosya kapsamındaki tüm belge bilgiler ve bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğine göre; dava, acentelik sözleşmesinin feshi nedeniyle denkleştirme tazminatı ve komisyon alacağı istemlerine ilişkin olup, davacı tarafın yaklaşık 16 ay davalının acenteliğini yaptığı, Acentelik Sözleşmesi’nin 22/1 maddesine uygun şekilde sözleşmenin davalı tarafça feshedildiği, davacının başka sigorta şirketlerininde acenteliğini yaptığı, davalı sigorta şirketinin davacının getirmiş olduğu yeni müşteriler sayesinde önemli bir menfaat elde ettiğine dair tespit yapılamadığı, bundan başka davacı tarafından davalı sigorta şirketine kazandırmış olduğu müşteriler ve sonrasında kısa sürede yapılacak olan işlerle ilgili şayet sözleşme devam etmiş olsaydı bir gelir elde edeceğine dair de tespit yapılamadığından davacının denkleştirme tazminatı hak etmesi için gerekli koşulun oluşmadığı, diğer talep yönünden bilirkişi raporuna göre davacının komisyon alacağı değil borcu olduğu tespit edildiğinden davanın reddine karar verilmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 54,40-TL karar ve ilam harcının davacı tarafından peşin yatırılan 35,90-TL harçtan mahsubu ile eksik kalan 18,50-TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 1.00,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-HMK. 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiyesinin kararın kesinleşmesinden sonra talebi halinde davacıya iadesine,
Dair, hazır olan tarafların yüzüne karşı gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre içinde İstinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.04/02/2020

Katip …
☪e~imzalıdır.☪

Hakim …
☪e~imzalıdır.☪