Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/1059 Esas
KARAR NO : 2022/342
DAVA : Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti
DAVA TARİHİ : 09/11/2018

BİRLEŞEN … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ 2018/… ESAS
2019/… KARAR SAYILI DOSYASI
ESAS NO : 2018/… Esas
DAVA : Banka Teminat Mektubunun İadesi Ve Depo Edilmesi (Tahsil İstemli)
DAVA TARİHİ : 12/11/2018
KARAR TARİHİ : 20/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti, Banka Teminat Mektubunun İadesi ve Depo Edilmesi (Tahsil İstemli) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesi özetle; Müvekkili şirketin 04.11.2014 tarihinde akdetmiş olduğu Üst Yapı Mekanik Tesisat Sözleşmesi-Alt İşveren Sözleşmesi madde 1-2’ye göre Üstyapı Mekanik Tesisat, Doğalgaz Tesisatı, Bodrum Kat Sığınak, Havalandırma Tesisatı işlerini Anahtar Teslim Götürü Bedel ile yapmayı kabul ve taahhüt ettiğini, sözleşmenin garantisi için … Bankası’na ait 73.125,00 TL bedelli teminat mektubunu davalıya verdiği, müvekkili şirketin sözleşmenin hükümlerine uygun olarak edimlerini yerine getirdiğini, davalı tarafa herhangi bir borcu olmadığını, sözleşmenin hükmüne uygun olarak teminat mektubunun taraflarına iadesi gerektiğini, 04.07.2017 – 05.07.2017 tarihleri arasında yapılan inceleme sonucunda kesin kabul komisyonu tarafından tespit edilen eksik ve kusurlu işlerin tamamlandığı tespit edilmiş olmasına rağmen davalı şirketin teminat mektuplarının iadesini gerçekleştirmediğini, … Noterliği’nce çekilen ihbarnamenin davalıya 12.07.2018 tarihinde tebliğ edildiğini ancak mektubun iadesinin yapılmadığını, davalı şirketin teminat mektubunun nakde çevrilmesi için ilgili bankaya talepte bulunduğunu, bu talebin uygulanması halinde yapılacak ödeme ile müvekkili şirketin hem maddi olarak zarara uğrayacak hem de müvekkili şirketin teminat mektubunun haksız şekilde bozulması sebebiyle ticari itibarının telafisi imkansız şekilde zarar göreceğini belirtilmiş olduğunu, teminat mektubunun nakde çevrilmesinin önlenmesi amacıyla müvekkilinin teminat mektubunun ödenmesinin teminatlı veya teminatsız olarak ihtiyati tedbir ile durdurulmasına, … Şubesi’ne ait 73.125,00 TL bedelli teminat mektubunun müvekkiline iadesine, iade mümkün olmazsa hükümsüzlüğünün tespitine, kesin kabul tarihinden yargılama sonuna kadar ödenmiş olan komisyon ücretlerinin tespiti ile davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin cevap dilekçesi özetle; Adi ortaklığın hükmü şahsiyeti bulunmadığından aktif veya pasif taraf ehliyeti olmadığını, dolayısıyla davanın reddi gerektiğini, …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/… E, sayılı Teminat Mektubunun Tahsili istemli dava dosyasının işbu dava dosyasına bekletici mesele yapılması gerektiğini, sözleşme kapsamındaki işin kesin kabulü her ne kadar 08.03.2017 tarihinde yapılmış olsa dahi idare tarafından umulmayan şekilde yapılacak iş miktarında azalmaya gidilmesine karar verildiğini, azalan işlerin bedelinin tespiti için mukayeseli keşif gerçekleştirildiğini, müvekkili firmaca azalan – alt işveren tarafından hiçbir zaman yapılmayan fakat ödemesi yapılmış olan işlerin bedeli olan 52.195,74 TL + KDV’sinin alt işverene fatura edildiğini, alt işverenin azalan işler bedeline ilişkin fatura kabul etmeyeceği ve ilgili ödemenin yapılmayacağının anlaşılması üzerine 61.590,97 TL alacağa istinaden mektubun çözdürülmesi için ilgili bankaya talimat verildiğini ancak kesin kabul dilekçesinin ibraz olunduğu gerekçesi ile banka tarafından yerine getirilemediği, teminat mektubunda ‘kesin kabul yapıldığı takdirde ödeme yapılmayacaktır” ibaresinin bulunmadığını, taraflar arasında akdedilen sözleşme hükümlerinin kısmen yerine getirilmediğini mukayeseli keşif raporu ile de ispat olunduğunu, yapılmayan işler için alt işveren firmaya ödenen bedelin tazminini talep etmenin müvekkili firmanın en doğal hakkı olduğunu, müvekkili firma aleyhine komisyon ücreti bedeli ödenmesinin hakkaniyetsiz olacağı belirtilmiş olduğunu, teminat mektubunun ihtiyati tedbiri ile durdurulması isteminin reddine, hukuki dayanaktan yoksun iş bu davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesi talep etmiştir.
BİRLEŞEN …. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’NİN 2018/… ESAS 2019/… KARAR SAYILI DOSYASINDA:
BİRLEŞEN DAVADA:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili … Ortak Girişimi’nin yüklenicisi olduğu “… Mah. … Adet Konut, Bağlantı Yolu ile Altyapı ve Çevre Düzenlemesi İnşaatı İşi” kapsamında … Sanayi Ticaret Ltd. Şti tarafından “Üstyapı Mekanik Tesisat Sözleşmesi” ile bu işlerin yapımının taahhüt edildiğini, taraflar arasında 04/11/2014 yılında imza edilen sözleşme ve şartname hükümlerine istinaden müvekkili firmaya, lehtarı … Ltd. Şti olan … T.A.Ş. Akçaabat Şubesi, 18/04/2016 tarih, … seri numaralı ve … sayılı, tutarı 73.125,00 TL olan kesin teminat mektubunun teminat olarak verildiğini, müvekkili tarafından 19/10/2018 tarihinde, yukarıda bilgileri yazılı teminat mektubunun aslının … T.A.Ş. … Şubesine ibraz edilmek sureti ile müvekkili firma tarafından ”Alt İşveren firmanın taraflar arasındaki sözleşme ve şartname hükümlerini kısmen yerine getirmediği gerekçesi ile Alt İşveren firmadan 61.590,97 TL bedelindeki alacağına istinaden mektubun çözdürülmesi” hakkında yazılı talimat verildiğini, Fakat, … T.AŞ. … Şubesi’nin 24/10/2018 tarihli cevabi yazısı ile ‘lehtarın kesin kabul tutanağı ve mektup konusu sözleşmeyi ibraz ettiği’ gerekçesi ile tazmin talebinin yerine getirilmeyeceği hususunun bildirilmiş olduğunu müvekkili firma tarafından verilen talimatın banka tarafından yerine getirilmediğini, mahkemece yapılacak inceleme neticesinde bankanın teminat mektubunun bozdurulması ile ibraz tarihinden itibaren, ödeme tarihine kadar işleyecek yasal faizi ile birlikte iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava konusu teminat mektubunun tazminine ilişkin davacı yan arasında 19/10/2018, 24/10/2018, 26/10/2018 ve 02/11/2018 tarihlerinde yazışmalar olduğunu, teminat mektubu konusu işin tamamlandığının kesin kabul tutanağı ile tespit edildiğini, yapılan sözleşme ve eklerine uygun olduğunu teminat mektubu ile garanti edilen riskler gerçekleşmeden yapılan tazmin talibinin hakkın kötüye kullanımı niteliğini taşıdığını, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce bilirkişi olarak görevlendirilen …, tarafından sunulan 11/02/2020 tarihli bilirkişi raporunda özetle;
“Davacının Alt yüklenicilik sözleşmesi kapsamında davalıya vermiş olduğu 18.04.2016 tarih ve 2016041800143 Sayılı Kesin Teminat mektubunun davacıya iadesinin şartlarının gerçekleşmiş olduğu” görüş ve kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Mahkememizce bilirkişi olarak görevlendirilen S.M.Mali Müşavir Emekli Banka Müdürü … tarafından sunulan 21/05/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle;
BİRLEŞEN DOSYA
“1.) Teminat Mektubunun, Kesin kabul tarihi 08.03.2017 sonrası garantiyi kapsamadığının, sayın Mahkemenizce benimsenmesi durumunda, davalı banka ödeme sorumluğunun oluşmayacağı,
Kesin kabulden sonra Dava tarihi kadar tahakkuk eden toplam 3.067,86 TL Teminat Mektubu Komisyon tutarı 62.53- TL faiz olmak üzere toplam 3.130,39 TL tahsiline kadar yasal faizi ile birlikte ödenmesi gerektiği ( … ORTAK GİRİŞİMİ’nin sorumlu olacağı)
2.) Teminat Mektubunun, Kesin kabul tarihi 08.03.2017 sonrası garantiyi kapsadığı görüşünün Sayın Mahkemenizce benimsenmesi durumunda, Teminat Mektubunun tazmine ilişkin yazılı talep tarihi 19.10.2018 itibaren, ödeme tarihine kadar işleyecek yasal faizi ile birlikte davacı mektup muhatabına ödenmesi gerektiği”, belirtilmiştir.
04/06/2021 tarihli Esas Dava Yönünden ek rapor, Birleşen dava yönünden bilirkişi raporu özetle;
Ek rapor yönünden
Davacının alt yüklenicilik sözleşmesi kapsamında davalıya vermiş olduğu 18.04.2016 tarih ve … sayılı kesin teminat mektubunun davacıya iadesinin şartlarının gerçekleşmiş olduğu,
Kesin kabulden sonra Dava tarihine kadar tahakkuk eden toplam 3.067,86,-TL Teminat Mektubu komisyon tutarı 62.53-TL faiz olmak üzere toplam 3.130,39-TL tahsiline kadar yasal faizi ile birlikte ödenmesi gerektiği,
BİRLEŞEN DOSYA
Kök raporda da arz edildiği üzere, Garanti sözleşmesi niteliği taşıyan teminat mektubundaki temel unsur belli bir riskin garanti edilmesidir ve dava konusu Teminat mektubunun davacının fazla yapılan ödemelere ilişkin borcunu kapsamayacağı bunun öngörülen risk dışında bir husus olduğu sonucuna varıldığı, belirtilmiştir.
GEREKÇE:
Asıl dava, … şubesine ait 73.125 TL bedelli 18/04/2016 tarihli … sayılı kesin teminat mektubunun davacıya iadesi ile teminat mektubu nedeniyle ödenen komisyon ücretinin davalıdan tahsili istemine, birleşen dava ise teminat mektubunun tazmini istemine ilişkindir.
Dava konusu teminat mektubu; davacı ve davalı arasında imzalanan 04.11.2014 tarihli alt yüklenicilik sözleşmesinin teminatı olarak verilmiştir. Teminat mektupları bir garanti mukavelesi olup; bu mektuplarla belli bir risk garanti edilmektedir. Banka teminat mektuplarının nakde çevrilmesi için mektup metninde düzenlenen riskin gerçekleşmesi gerekmektedir. Alt yüklenici davacının, davalıya verdiği 18.04.2016 tarih ve U2016041800143 Sayılı Kesin Teminat mektubunda “adı geçenin taahhüdünü sözleşme ve şartname hükümlerine göre kısmen veya tamamen yerine getirmediğini bildiren ilk yazı talebi üzerine mektup tutarının ödeneceği “belirtilmiştir. Teminat mektupları sadece belli bir riski garanti eder birden fazla ve muğlak riskler bu garanti kapsamında kabul edilemez. Davacının kesin teminat mektubunun garanti ettiği risk, davacının alt yüklenici sözleşmesi ile yerine getirmeyi taahhüt ettiği yükümlülüğünün yerine getirilmemesi halini kapsamaktadır. Davalının yüklenici ve davacının alt yüklenici olduğu inşaat işinin, 08.03.2017 tarihli kesin kabul tutanağının, 02.06.2017 tarihinde TC Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından onaylanarak kesin kabulünün yapılmasından sonra teminat mektubunun garanti ettiği risk ortadan kalkmıştır. Bu nedenle teminat mektubunun garantisinin, işin kabulünden sonra dava dışı iş sahibi (TOKİ) tarafından mukayeseli icmal hesapları ile iş azalışına gitmesi nedeniyle ortaya çıkan borcu kapsamayacağı açıktır. Taraflar da, sözleşmenin 23. maddesi ile işin idarece kabulünden sonra teminat mektubunun iadesini kararlaştırmış olmakla, kabulden sonra ortaya çıkacak hususların bu teminatın garantisi dışında olacağını kabul ettikleri sonucuna varıldığından, teminat mektubunun davacıya iadesi şartlarının oluştuğu anlaşıldığından asıl davanın kabulü ile 3.130,39 TL komisyon tutarının davalıdan alınarak davacıya verilmesine; birleşen dava yönünden ise dava konusu teminat mektubunun davacının fazla yapılan ödemelere ilişkin borcunu kapsamayacağı, bunun öngörülen risk dışında bir husus olduğu anlaşıldığından, reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Asıl dava yönünden,
Davanın KABULÜ ile, … şubesine ait, 73.125 TL bedelli 18/04/2016 tarihli … sayılı kesin teminat mektubunun davacıya iadesine,
3.130,39 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Birleşen dava yönünden,
Davanın REDDİNE,
ASIL DAVA YÖNÜNDEN
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 4.995,17-TL karar ve ilam harcının davacı tarafından peşin yatırılan 1.302,25-TL harçtan (peşin harç + ıslah harcı) mahsubu ile eksik kalan 3.692,92-TL harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 10.306,25-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 1.338,15-TL ilk gider, 2.800,00-TL bilirkişi, 193,20,-TL tebligat ve müzekkere gideri olmak üzere toplam 4.331,35-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-HMK. 333. md. uyarınca yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası yatırana iadesine,
BİRLEŞEN DAVA YÖNÜNDEN
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince davacıdan alınması gereken 80,70-TL karar harcının davacıdan peşin alınan 1.248,80-TL harçtan mahsubu ile 1.168,10-TL fazla harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iade edilmesine,
8-Davalı vekili lehine karar tarihindeki avukatlık asgari ücret tarifesi üzerinden hesap olunan 10.306,25-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
9-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
10-HMK. 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansından bakiyesinin kararın kesinleşmesinden sonrası davacıya iadesine,
Mahkememizin bu kararına karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde, Mahkememize veya mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine dilekçe verilmek suretiyle … Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesince incelenmek üzere tarafların istinaf yasa yoluna başvuru hakkı bulunduğuna dair, Davacı, birleşen dosya davalı vekili, davalı birleşen dosya davalı vekilinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 21/04/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır