Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/787 Esas
KARAR NO : 2018/517

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/09/2017
KARAR TARİHİ : 15/05/2018

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA /Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle;
Müvekkili şirket ile davalılardan … İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.arasında, … Yolu üzeri Gözeli Yol ayrımı …, … adresinde bulunan akaryakıt satış istasyonunda müvekkili şirkete ait petrol ürünleri satışının gerçekleştirilmesi hususunda 01/05/2002 tarihli Bayilik Sözleşmesi akdedildiğini, Bayilik Sözleşmesinin bir yıllık süre için akdedildiğini, sözleşmenin birer yıllık dönemlerle uzayacağının öngörüldüğünü, müvekkili şirket ile davalılardan ırmaklar petrol arasında ayrıca 13/01/2004 tarihli Protokol akdedilerek davalının maliki bulunduğu taşınmazları üzerine müvekkili şirket lehine 8 yıl süre ile geçerli olmak üzere intifa hakkı tesis edildiğini, Davalılardan …’ın da Irmaklar petrol’ün doğacak borçlarının 50.000 ABD Dolarına kadar müşterek ve müteselsil kefil olduğunu, yine müvekkili şirket ile davalılardan … petrol arasında 28/05/2004 tarihli … Sözleşmesinin imzalandığını, müvekkili şirketin bu … Sözleşmesi kapsamında davalı şirketin müvekkili şirketin bayisi olarak faaliyette bulunması ve akaryakıt satışı yapabilmesi için gerekli gördüğü tüm alet, edavat ve malzemeyi … Petrol’e ariyeten teslim ettiğini, gerekli sabit yatırımları da davalılardan … Petrol’e ait akaryakıt satış istasyonunda gerçekleştirdiğini, müvekkili şirketin Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından 27/06/2007 tarihinde alınan 1240 sayılı kurul kararı gereğince zorunlu kılınan İstasyon Otomasyon Sistemi’ni de davalı şirket nezdinde kurduğunu, bu hususta gerekli olan tüm alt yapı, teçhizat ve teknik hizmetleri davalı şirkete sağladığını, ancak Rekabet Kurulu’nun 05/03/2009 tarih ve 09-09/187-56 ve 09-09/187-57 sayılı kararlarına istinaden 12/03/2009 tarihinde Rekabet Kurumu’nun internet sayfasında yayımlanan duyuru ile ” Akaryakıt sektöründe bayilik sözleşmeleriyle bağlantılı olarak yapılan intifa ve benzer etkiye sahip ekipman, kredi, kira gibi ayni ve şahsi hakları içeren sözleşmelerin, rekabet yasağının süresini fiilen uzatacak şekilde kullanılamayacağı, bu tür anlaşmaların varlığı halinde 5 yılı aşan süreler bakımından, 2002/2 Sayılı Tebliğde tanınan muafiyet koşullarının ortadan kalkacağı” nın bildirildiğini, Rekabet Kurulu’nun kararı doğrultusunda taraflar arasındaki Bayilik Sözleşmesi’nin 18/09/2010 tarihinde sona ereceğinin ortaya çıkması üzerine davalılardan Irmaklar Petrol ile müvekkili şirket arasında 14/09/2010 tarihinde 5 yıl süre ile geçerli olmak üzere yeni bir İstasyonlu Bayilik Sözleşmesi akdettiklerini, taraflar arasındaki sözleşmelerde yer alan ariyet hükümleri ile bağlantılı olarak, davalılardan Irmaklar petrol ile müvekkili şirket arasında akaryakıt istasyonunda bulunan otomasyon sistemine ilişkin hususları düzenlemek üzere 10/06/2010 tarihinde İstasyon Otomasyon Sistemi Servis Bakım, Automatic ve Lojistik Kart Satış Sözleşmesi’nin akdedildiğini, ancak Irmaklar petrol’ün akdedilen yeni sözleşmeye rağmen, İstasyonlu Bayilik Sözleşmesini süresinden evvel feshettiğini, davalı şirketin bu hususta müvekkili şirkete gönderdiği … 3.Noterliği’nin … tarih ve … Sayılı ihtarnamesi ile taraflar arasındaki Bayilik Sözleşmesinin 22/11/2010 tarihi itibariyle feshedildiğini ve müvekkili şirket lehine tesis edilen intifanın terkin edilmesini istediğini, müvekkili şirkete bildirdiğini, taraflar arasındaki sözleşmelere göre davalılardan Irmaklar petrol’ün taraflar arasındaki dikey ilişkinin sona ermesi üzerine müvekkili şirketçe kendisine ariyeten tahsis edilen menkul malların ve yapılan sabit yatırımların bedelini iade ve tazmin ile yükümlü olduğunu, müvekkili şirket tarafından davalı şirkete bu hususta 31/03/2011 tarih ve 99-F-6782264 fatura numaralı, (KDV dahil) 8.525,04 TL tutarındaki sabit kıymet satış faturasını düzenleyerek gönderdikleri halde bu tutardan sadece davalı şirketin 8,11 TL tutarındaki cari hesap alacağının mahsup edildiğini, bakiye 8.516,93 TL’nin bugüne kadar ödenmediğini, son olarak ise müvekkili şirketin, davalı şirkete akaryakıt satış istasyonuna kurmuş olduğu İstasyon Otomasyon Sistemini Bayilik ilişkisinin sona ermesi üzerine demonte etmek durumunda kaldığını, bu hizmetin karşılığı olarak davalı şirket adına düzenlenen 18/05/2011 tarih ve 99-F-6926080 fatura numaralı ve (KDV dahil) 708 TL tutarındaki hizmet bedeli faturası karşılığının da davalı şirket tarafından müvekkili şirkete ödenmediğini, bu nedenlerle; müvekkili şirkete iadesi gereken Sabit Kıymet Satış bedeli bakiyesi olan 8.516,93 TL ve Otomasyon sisteminin demontaj bedeli olan 708,00.TL’nin faizleriyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili için iş bu davanın açılmasının zorunlu hale geldiğini beyanla, müvekkili şirketin fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla, 9.224,93 TL tutarındaki fatura alacaklarının, bu tutarlara ilgili fatura tarihlerinden itibaren TCMB’nin değişen oranlarda avans faizinin uygulanması sonucu hesaplanacak faizleri ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile masraf ve ücreti vekaletinde karşı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP /Davalı … Gıda Turizm İmalat Pazarlama İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Adına … 27/11/2013 havale (13/11/2012 Muhabere) tarihli cevap dilekçesinde; Hakkında açılan davanın kötü niyetli olduğunu, … A.Ş ile 20 yıldan beri çalıştıklarını, istasyonlarının ara yolda olduğundan satış oranının düşük olması sebebiyle davacı şirketin iskonto oranını düşük tuttuğunu, … tankı kurulmasını istemelerine rağmen davacı şirketin bu konuda yatırım yapmadığı gibi defalarca mağdur ettiğini, diğer bayilere kâr payını yüksek vererek haksız rekabete sebebiyet verildiğini, davacı şirketin bir çok bayisine hibe adı altında yardım ettiğini, ancak kendilerine hiç yardım edilmediğini, haksız kazanç elde etmek istenildiğini, kendisine teslim edilen tüm menkul malların 20 yıl boyunca Petrol ofisi’ne hizmet ettiğini, şimdide sökülemeyen taşınır malların karşılığı iddiasıyla kullanılmamış sıfır menkul maların değerinin haksız olarak talep edildiğini, sözleşmenin feshi üzerine teslim edilen tüm menkul malların (teçhizatlar) bu güne kadar kullanıldığını, sözleşmenin feshi üzerine Petrol ofisi yetkililerinin istasyona gelerek tüm malzemeleri söküp aldıklarını, istasyonlarının başka bir firma ile anlaşma yaptıklarından dolayı davacıya ait tüm malzemelerin davacı şirketçe alındığını, bu nedenle açılan davanın haksız olduğunu, fatura içeriklerini de kabul etmediğini, davacı tarafın ticari defterlerinin de delil olamayacağını, davacı şirket sayesinde iflas etmiş durumda olduğunu, ayrıca yetkili mahkemenin de … Mahkemeleri olduğunu bu nedenlerle; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE/
Dava; Davacı şirketin davalılardan olan 9.224,93 TL tutarındaki alacağının, bu alacağı oluşturan fatura kalemlerine fatura tarihlerinden itibaren TCMB’nin değişen oranlarda avans faizinin uygulanması sonucu hesaplanacak faizleri ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili taleplidir.
Mahkememizce 11/04/2013 tarih, 2012/239-2013/56 Esas ve Karar sayılı ilamı ile davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay 19 HD 07/01/2014 tarih, 2013/16878-2014/665 Esas ve Karar sayılı bozma ilamında;
” Taraflar arasındaki 14.08.2010 tarihli “protokol” başlıklı sözleşmenin 8. maddesinde “…Bayilik sözleşmesinin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde bayi, kendisine ariyeten verilmiş malları normal kullanımdan doğan yıpranmalar dışında, sağlam ve çalışır vaziyette …’ ya iade edecektir. Şu kadar ki, bu halde … dilerse ariyet malzeme ve teçhizatın tamamını veya bir kısmını, bu malların kendisine fatura bedelinden, malların bayi tarafından kullanıldığı fiili yıpranma payını düşmek suretiyle tespit edeceği bedel üzerinden bayiye fatura etmek hakkına sahiptir, taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözümlenmesinde anılan sözleşme hükmü değerlendirilerek, varılacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken, bu yön üzerinde durulmaksızın eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş” denilmiş ve mahkememiz kararını bozmuştur.
Mahkememizce, bozma kararı üzerine önceki kararda direnilmesine karar verilmiş, hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Hukuk Genel Kurulu’nun 18/11/2015 Tarih, 2015/1762-2015/1664 Esas ve Karar sayılı ilamı ile, mahkemenin yeni gerekçeye dayanarak verdiği kararın usul hukukuna göre direnme kararı olmadığı gerekçesiyle temyiz itirazlarının incelenmesi için dosya Yargıtay 19 HD ne gönderilmiştir.
Yargıtay 19.Hukuk Dairesi 2016/8882 Esas – 2017/5352 Karar sayılı ve 21/06/2017 tarihli ilamında;”Taraflar arasındaki 14.08.2010 tarihli “protokol” başlıklı sözleşmenin 8. maddesinde “…Bayilik sözleşmesinin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde bayi, kendisine ariyeten verilmiş malları normal kullanımdan doğan yıpranmalar dışında, sağlam ve çalışır vaziyette …’yana iade edecektir. Şu kadar ki, bu halde … dilerse ariyet malzeme ve teçhizatın tamamını veya bir kısmını, bu malların kendisine fatura bedelinden, malların bayi tarafından kullanıldığı fiili yıpranma payını düşmek suretiyle tespit edeceği bedel üzerinden bayiye fatura etmek hakkına sahiptir.” hükmüne yer verilmiştir. Mahkemece, taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözümlenmesinde anılan sözleşme hükmü değerlendirilerek, varılacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken, taraflarca ileri sürülmeyen sözleşmenin geçersizliği konusunda mahkemece genel işlem şartlarının yokluğu nedeniyle sözleşme hükmünün geçersizliği kabul edilerek davanın reddine karar verilmesi doğru olmamış, mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.” demekle mahkememiz kararı bozulmuştur
Mahkememizce bozma ilamına uyulmuştur.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın giderilmesi ve Yargıtay bozma kararı yönünden; … (… yolu üzeri sanayi mah. … yol ayrımı …) adresinde davalıya ait petrol istasyonunda faaliyetin devam edip etmediği , devam ediyor ise kullanılan sabit yatırımların davacı tarafca davalı şirkete teslim edilen ve parası ödenen yatırımlar olup olmadığı eğer bu yatırımlar ise bunların dava tarihi olan 09/10/2012 itibari ile ederlerinin (amortismanlar düşüldükten sonra )davacı tarafından teslim edilen sabit yatırımlar kullanılıyor ise bunların halen davalıya ait petrol istasyonunda bulunup bulunmadığı , bulunuyor ise hali hazır yerlerinin tespiti ve fotoğraflarının çekilerek ederlerinin belirlenmesine bakımından keşif yapılarak ;bilirkişi incelemesi yaptırılmış, bilirkişi makine mühendisi … ın 26/03/2018 tarihli raporu alınmıştır.
Alınan ra…rlarda özetle ;Davalı … Petrol Istasyonu’nun halen Euroil şirketi adına faaliyetine devam ettiği , … Petrol tarafından kullanılan akaryakıt pompalarının … marka olduğu, davacı tarafından davalı tarafa (parası ödenip) teslim edilen yatırımlar olmadığı, Bu yatırımların, petrol istasyonunun sağ arka tarafında demontajı yapılmış ve üzeri örtülmüş vaziyette tutulduğu, ancak talep dilekçesinde belirtilen armatürlerin görülemediği, beyanlardan bu armatürlerin mahallinde olmadığının anlaşıldığı, mevcut armatürlerin yeni armatürler olduğu, 6 adet dalgıç pompa 1 adet havasaati/su reeli nin toplam bedelinin dava tarihi itibariyle 8.400 TL olacağı “bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamına göre:
Davacı … ile davalı … Gıda Turizm İmalat Pazarlama İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.arasında 01/05/2002 tarihli Bayilik Sözleşmesi, 13/01/2004 tarihli Protokol ve 28/05/2004 tarihli Ariyet Sözleşmesinin imzalandığı, davalı … ın sözleşmeleri kefil olarak imzaladığı,
Ariyet Sözleşmesi kapsamında davacının davalı şirkete 28/05/2004 tarihli teslim tutanağında açıklanan 4 adet meksan marka 2 tabancalı dalgıçlı akaryakıt …mpası ile 6 adet dalgıç …mpa 1 adet havasaati/su reeli ni ariyeten teslim ettiği
EPDK nun 27/06/2007 tarih ve 1240 sayılı kurul kararı gereğince İstasyon Otomasyon Sistemi’nin de davalı şirket nezdinde davacı … tarafından kurulduğu ve demontaj bedeli olarak 708,00.TL ödeme yapıldığı
Rekabet Kurulu’nun 05/03/2009 tarih ve 09-09/187-56 ve 09-09/187-57 sayılı kararı gereğince taraflar arasındaki Bayilik Sözleşmesi’nin 18/09/2010 tarihinde sona erdiği davalı … Gıda Turizm İmalat Pazarlama İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. ile davacı arasında 14/09/2010 tarihinde 5 yıl süre ile geçerli yeni bir İstasyonlu Bayilik Sözleşmesi bağıtlandığı, ancak davalı … Turizm İmalat Pazarlama İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. İn … 3.Noterliği’nin … tarih ve … Sayılı ihtarnamesi ile taraflar arasındaki Bayilik Sözleşmesini 22/11/2010 tarihi itibariyle feshettiği
Bu nedenle davalı … Gıda Turizm İmalat Pazarlama İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. İn davacıdan ariyeten teslim aldığı menkul malları ve yapılan sabit yatırım bedellerini
“protokol” başlıklı sözleşmenin 8. Maddesindeki “Bayilik sözleşmesinin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde bayi, kendisine ariyeten verilmiş malları normal kullanımdan doğan yıpranmalar dışında, sağlam ve çalışır vaziyette …’yana iade edecektir. Şu kadar ki, bu halde … dilerse ariyet malzeme ve teçhizatın tamamını veya bir kısmını, bu malların kendisine fatura bedelinden, malların bayi tarafından kullanıldığı fiili yıpranma payını düşmek suretiyle tespit edeceği bedel üzerinden bayiye fatura etmek hakkına sahiptir.”
Hükmü gereğince iade ve tazmin yükümlülüğünün doğduğu sabittir.
Talimat keşfi sonucu alınan bilirkişi raporunda; davacının teslim ettiği malların mevcut olmadığı , farklı akaryakıt ve dalgıç …mpaarın kullanıldığı,bu nedenle aynen tesliminin mümkün olmadığı, ancak davacının teslim ettiği 4 adet meksan marka 2 tabancalı dalgıçlı akaryakıt pompası ile 6 adet dalgıç …mpa 1 adet havasaati/su reeli nin toplam bedelinin dava tarihi itibariyle 8.400 TL edeceği bildirilmiştir.
Davalı tarafça teslim edilen malların aynen iadesinin mümkün olmadığı tespit edildiğinden, davalıya tebliğ edilen 31/03/2011 tarih ve … numaralı faturadan ödenmeyen bakiye 8.516,93 TLsabit kıymet satış fatura bedeli ile otomasyon sisteminin demontaj bedeli olan 708,00.TL (toplam 9.224,93 TL) nin faizleriyle birlikte davalı … Pazarlama İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. İle sözleşme kefili … tan müştereken ve müteselsilen tahsili gerektiği sabit bulunmuştur.
Aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
H Ü K Ü M /
1-Davanın kabulü ile 8.516,93 TL sabit yatırım bedelinin fatura tarihi olan 31/03/2011 den itibaren 708 TL demontaj bedelinin 18/05/2011 den itibaren TCMB nın uygulayacağı değişen oranlarda avans faizi ile davalılardan alınıp davacıya verilmesine
2-Davacı tarafından yatırılan 137,00 TL peşin harcın mahsubuna eksik 493,70 TL karar harcının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesap olunan 2.180,00 TL maktu vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan toplam 1.542,80 TL (başvurma harcı, peşin harç, vekalet harcı,davetiye ve müzekkere gideri, talimat gideri ,bilirkişi ücreti) nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
5-HMK nun 333. Maddesi gereğince davacı tarafça yatırılan gider avansından artan kısmın hüküm kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde Yargıtay da temyiz yolu açık olmak üzere, verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 15/05/2018

Katip …

Hakim …