Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/612 E. 2019/1036 K. 12.11.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/612
KARAR NO: 2019/1036

DAVA : Alacak (Yayımlama Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/07/2017
KARAR TARİHİ : 12/11/2019
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Yayımlama Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

DAVA:
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı … A.Ş.’nin, 27.06.2013 tarih ve 28690 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun ve ilgili Yönetmelik kapsamında faaliyet gösterdiğini,Davalı … A.Ş. … Şubesi ve … Şubesi ile …Hizmet Noktası olarak faaliyet gösterdiğini,Rusya’daki anlaşmalı … hizmet noktalarından müvekkil … adına 09.12.2016 tarihinde… numaralı gönderi ile 4.910,00 USD; …adına 05.12.2016 tarihinde … numaralı gönderi ile 2.500,00 USD; … adına 02.12.2016 tarihinde … numaralı gönderi ile 4.850,00 USD para transferi yapıldığını, Müvekkillerin adlarına gelen parayı teslim almak için… Laleli Temsilciliğine gittiğini, temsilcilik görevlisi tarafından “Merkeze paranın geldiği ancak bu paranın merkezle aralarındaki acentelik ilişkisinden kaynaklanan sorun nedeniyle ödenmediğini” belirttiğini ve bu sebeple müvekkillere ödeme yapılmadığını, bunun üzerine müvekkiller tarafından anlaşmalı banka olan …A.Ş.’den talep edildiğini, … Bank A.Ş. tarafından ise paranın … Şubesi tarafından ödendi gözüktüğü cevabını vererek ödeme yapmadığını, bu sebeple davalılara Karşıyaka … Noterliği’nin 25.04.2017 tarih ve… yevmiye numaralı ihtarnamenin gönderildiğini ve ihtarnamelerin muhataplara tebliğ edildiğini, ancak ihtarnameye rağmen ödeme yapılmamasının nedeni hakkında bilgi verilmediğini, ödememe nedeni temsilcilikle merkez arasında bir sorundan kaynaklanıyorsa, bu durumun müvekkilleri ilgilendirmediğini; başka kişilere ödeme yapılmasından kaynaklanıyorsa, güven kurumu olarak faaliyet gösteren bankaların ve ilgili finansal kuruluşların objektif özen yükümlülüklerini yerine getirmemelerinden dolayı sorumlu olduklarını, internet üzerinden ödeme yapılmasından kaynaklanıyorsa, güvenli bir şekilde işlem yapılabilmesi için gerekli güvenlik altyapısını hazırlamak zorunda olduğunu, bu nedenlerle Davacılar… için 4.910,00 USD’nin,…için 2.500,00 USD’nin, … için 4.850,00 USD’nin, davalı …Ödeme Hizmetleri A.Ş. yönünden 28.04.2017 ihtarname tebliğ tarihinden; davalı … A.Ş. yönünden 27.04.2017 ihtarname tebliğ tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasa’nın 4/a maddesi uyarınca devlet bankalarının açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP :
Davalı … Ödeme Hizmetleri A.Ş vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkil şirketin resmi adresinin Zeytinburnu’nda olduğunu, bu sebeple yetkili mahkemenin Bakırköy Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğunu, müvekkil şirketin dava konusu iddiaya ilişkin bir kusuru bulunmadığını, davacıların, para havalesini almak üzere davalı… A.Ş.’nin temsilcisi konumundaki dava dışı …’un İstanbul Fatih’teki işyerine müracaat ettiklerini, adı geçen Temsilcinin, havale alıcısına ödeme tutarının yapıldığına ilişkin ödeme dekontunu basarak, ‘alıcıya ödeme yapıldı’ şeklinde ödeme sistemi üzerinden müvekkil şirkete bildirimde bulunarak, gerçekte alıcılara ödemediği havale tutarlarını müvekkil şirketten tahsil ederek zimmete geçirdiğini, müvekkil şirket tarafından yapılan soruşturmada, adı geçen temsilci tarafından bir çok kişiye aynı yöntemle havale tutarlarının ödenmediğinin anlaşıldığını, suiistimali yapan dava dışı Süheyla Niyazov ve birlikte çalıştığı eşi hakkında… Cumhuriyet Başsavcılığı… Sor. no.lu dosyası üzerinden soruşturmanın devam ettiğini, bu nedenlerle davanın görevsizlik ve yetkisizlik nedeniyle reddine, … Cumhuriyet Başsavcılığı … Sor. No.lu dosyanın Bekletici Mesele Yapılmasına, davanın dava dışı …’a ihbar edilmesine, davanın esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; Davanın görevsiz mahkemede açıldığını, dava konusu ödeme işlemlerine ilişkin müvekkil bankanın, davacılar ile hiçbir şekilde hukuki ve ticari bir ilişkisi bulunmadığını, müvekkil bankanın, diğer davalı … A.Ş.’nin ödeme hesaplarının bulunduğu banka olduğunu, dava konusu işlemlerle ilgili olarak davacıların müvekkil bankaya müracaatı veya müvekkil bankadan herhangi bir talebi de söz konusu olmadığını, para havalesinin ödenmesi işleminin, havale alıcısının, ödeme kuruluşunun şubelerine ve temsilciliklerine usulüne uygun müracaatı ile gerçekleştiğini, bankanın, ödeme kuruluşunun hesabındaki havale tutarlarının hangi alıcıya ait olduğunu bilebilecek durumda olmadığını, ancak Ödeme Kuruluşunun talimatı ile temsilcisinin hesabına aktarmakla yükümlü olduğunu ve havale alıcısı ile doğrudan bir hukuki ilişkisinin bulunmadığını, davacıların taleplerinin, dava dışı …tarafından yapılan dolandırıcılık faaliyeti neticesinde ortaya çıktığını ve suiistimali yapan … ve eşi hakkında…Cumhuriyet Başsavcılığı … Sor. No.lu dosyası üzerinden soruşturmanın devam ettiğini, bu nedenlerle davanın görevsizlik ve yetkisizlik nedeniyle reddine, …Cumhuriyet Başsavcılığı … Sor. No.lu dosyanın Bekletici Mesele Yapılmasına, davanın dava dışı Süheyla Niyazov’a ihbar edilmesine, davanın esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE:
Dava konusu uyuşmazlığın Davacılar adına Rusyadan davalılar vasıtasıyla para transferi yapılmış olmasına rağmen “paranın ödendi gözüktüğü” gerekçesi ile davalılar tarafından davacılara ödeme yapılmadığı iddiası ile davalıların davacılara bu ödeme kapsamında sorumlu olup olmadıkları, miktarı, mahkememizin yetkili ve görevli olup olmadığı noktasında toplandığı görüldü.
Dosyanın bilirkişilere tevdi ile tarafların iddia ve savunmaları, dosyaya sunulan deliller üzerinde inceleme yapılarak her bir davacı yönünden ayrı ayrı davalıların sorumluluğunu taşıyan alacağın bulunup bulunmadığı varsa miktarının belirlenmesinin istenmesine karar verildiği, Banka Emekli Müdürü Bilirkişi …, Banka Müfettişi Bilirkişi …ve Banka Emekli Müdürü Bilirkişi … tarafından sunulan 25/04/2019 tarihli bilirkişi raporunda; Davalı … Ödeme Hizmetleri A.Ş. aracılığıyla Rusya’dan, davacılardan…’e 02.12.2016 tarihinde 4.850,00 USD; …’e 05.12.2016 tarihinde 2.500,00 USD; …’e 09.12.2016 tarihinde 4.910,00 USD olarak gönderilen havale tutarlarının, davalı … Ödeme Hizmetleri A.Ş.’nin temsilcisi, dava dışı …tarafından zimmete geçirilerek davacılara ödenmediği anlaşılmaktadır. Sayın Mahkemenin malumları olduğu üzere, BDDK tarafından faaliyetine izin verilen finans kuruluşları, güven kuruluşları olarak müşterilerinin zarar görmemesi için gerekli olan her türlü özeni gösterme ve bu anlamda basiretli bir iş adamı gibi hareket ederek, her türlü tedbiri alma borcu (yükümlülüğü) altına girdiklerinden, özen yükümlülükleri diğer tacirlerden daha fazladır. Belirtilen sebeplerle, davalı şirketin temsilciliğinde yaşanan suiistimal neticesinde davacıların lehine gelen havale tutarlarının ödenmemesinden, davalı … Ödeme Hizmetleri A.Ş.’nin tamamen sorumlu tutulabileceği, Davalı … Ödeme Hizmetleri A.Ş. ile hem mevduat müşterisi olarak çalışan hem de hizmet noktası olarak faaliyet gösterdiği anlaşılan diğer davalı … Bankası A.Ş.’nin, dava konusu havale işlemlerinde doğrudan bir ilişkisinin bulunmadığı, bu sebeple, davacılara ödenmeyen havale işlemlerinden dolayı sorumlu tutulamayacağı, … Ödeme Hizmetleri A.Ş.’ne ilişkin görüşlerine itibar edilmesi halinde, davacılardan; … tarafından 4.850,00 USD’lık tutar için, …tarafından 2.500,00 USD’lık tutar için, … tarafından ise 4.910,00 USD’lık tutar için 28.04.2017 ihtarname tebliğ tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasa’nın 4/a maddesi gereğince, Kamu Bankaları tarafından USD cinsinden bir yıl vadeli mevduata 2016 Aralık ayında uygulanan en yüksek Mevduat Faiz oranı olan % 3,25 ve değişen oranlardaki mevduat faizi ile birlikte … Ödeme Hizmetleri A.Ş.’nden tazmin edilmesinin talep edilebileceği kanaati bildirilmiştir.
Davalı … Ödeme hizmeleri a.ş vekili cevap dilekçesi ile yetki itirazında bulunmuş ise de diğer davalının ikametgah yeri mahkememiz yetki alanında olup bu kapsamda mahkememizin yetkili olduğu görülmekle yetki itirazının reddine karar verilmiştir.
Davacılar …, … ve …’in vekili tarafından davalılar…Bankası A.Ş. ve … Ödeme Hizmetleri A.Ş.’ne, Karşıyaka … Noterliği’nin 25.04.2017 tarih ve … yevmiye no.lu ihtarnamesi keşide edilerek, Rusya’daki anlaşmalı …hizmet noktalarından müvekkil … adına 09.12.2016 tarihinde … numaralı gönderi ile 4.910,00 USD; …dına 05.12.2016 tarihinde… numaralı gönderi ile 2.500,00 USD; … adına 02.12.2016 tarihinde…numaralı gönderi ile 4.850,00 USD para transferi yapıldığı, ancak… Şubesi tarafından davacılara hiçbir ödeme yapılmadığı ve davacılar tarafından ödeme dekontlarının imzalanmadığı belirtilerek, her üç davacı adına gelen ödemelerin, ihtarnamenin tebliğ tarihinden itibaren 2 işgünü içinde ödenmesi ihtar olunduğu İhtarnamenin davalı muhatap … Ödeme Hizmetleri A.Ş.’ye 28.04.2017 tarihinde , muhatap …A.Ş.’ne ise 27.04.2017 tarihinde tebliğ edildiği bu hali ile temerrüt tarihinin 02.05..2017 olduğu görülmüştür.
Dosya kapsamı ile uyumlu bulunarak hükme esas alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde;

Davalı …A.Ş. …Caddesi Şubesi ve … Şubesi ile … Hizmet Noktası olarak faaliyet gösterdiği, Rusya’daki anlaşmalı … hizmet noktalarından davacı … adına 09.12.2016 tarihinde …numaralı gönderi ile 4.910,00 USD; … adına 05.12.2016 tarihinde… numaralı gönderi ile 2.500,00 USD; …adına 02.12.2016 tarihinde … numaralı gönderi ile 4.850,00 USD para transferi yapıldığı, Söz konusu para transfer işlemlerinin aynı referans numaraları ile davalı … Ödeme Hizmetleri A.Ş.’nin kayıtlarında mevcut olup işlem durumlarının “Para alıcıya ödendi” olarak gözüktüğü , gönderilen havale tutarlarının, davalı …Ödeme Hizmetleri A.Ş.’nin temsilcisi, dava dışı …tarafından zimmete geçirilerek davacılara ödenmediği ,
Davalı… Ödeme Hizmetleri A.Ş. İç Kontrol Bölümü tarafından düzenlenen 17.01.2017 tarih ve… sayılı Soruşturma Raporu ile … – …. adlı … temsilcisinde tespit edilen suiistimale ilişkin tespit ve değerlendirmelere yer verildiği, bir kısım işlem alıcılarının adı geçen temsilciden ödemelerini alamadıklarına yönelik şikayetle ortaya çıktığını, aralarında davacılara ait işlemlerin de bulunduğu 53 adet işleme ilişkin dekontların imzasız olduğunun tespit edildiği ve yine Temsilcilerin yaptığı ödeme işlemlerinin müşteriler tarafından alınıp alınmadığına ilişkin müşterileri bilgilendirmeye ve farkındalık yaratmaya yönelik bir süreç tesis edilmediği belirlendiği bu hali ile davalı …Ödeme Hizmetleri A.Ş. aracılığıyla davacılar lehine gelen dava konusu havale tutarları, davalı şirketin temsilciliğinde zimmete geçirildiğinden, söz konusu tutarlardan davalı … Ödeme Hizmetleri A.Ş.’nin sorumlu tutulabileceği ,
Davalı… Ödeme Hizmetleri A.Ş. ile hem mevduat müşterisi olarak çalışan hem de hizmet noktası olarak faaliyet gösteren davalı … A.Ş.’nin, dava konusu havale işlemlerinde doğrudan bir ilişkisinin bulunmadığı, bu sebeple, davacılara ödenmeyen havale işlemlerinden dolayı davalı … Bankası A.Ş.’nin sorumlu tutulamayacağı,
BDDK tarafından faaliyetine izin verilen finans kuruluşları, güven kuruluşları olarak müşterilerinin zarar görmemesi için gerekli olan her türlü özeni gösterme ve bu anlamda basiretli bir iş adamı gibi hareket ederek, her türlü tedbiri alma borcu altına girdiklerinden, özen yükümlülükleri diğer tacirlerden daha fazla olup davalı şirketin temsilciliğinde yaşanan suiistimal neticesinde davacıların lehine gelen havale tutarlarının ödenmemesinden, davalı …Ödeme Hizmetleri A.Ş.’nin tamamen sorumlu olduğu anlaşılmıştır. Anılan durum karşısında …tarafından 4.850,00 USD’lık tutar için, …tarafından 2.500,00 USD’lık tutar için, … tarafından ise 4.910,00 USD’lık tutar için 02.05..2017 temerrüt tarihinden itibaren devlet bankalarının USD ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı ile birlikte…Ödeme Hizmetleri A.Ş.’nden tahsiline karar vermek gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı …AŞ yönünden pasif husumet yokluğu nedeni ile davanın REDDİNE,
2-Davanın davalı …Ödeme Hizm. A.Ş yönünden KABULÜ ile davac… yönünden 4.910-USD, davacı … yönünden 2.500-USD, Davacı … yönünden 4.850-USD’nin temerrüt tarihi olan 02/05/2017 tarihinden itibaren 3095 sayılı kanunun 4a maddesi uyarınca devlet bankalarının USD ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı ile davalıdan alınarak ayrı ayrı davacılara verilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince hesap olunan 2.964,65-TL nispi karar harcından davacı tarafından peşin yatırılan 741,17-TL harcın mahsubu ile bakiye 2.223,48-TL harcının davalı … Ödeme Hizm. A.Ş’den alınarak hazineye gelir kaydına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 5.124-TL nispi vekalet ücretinin davalı… Ödeme Hizm. A.Ş’den alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı… A.Ş vekili lehine karar tarihindeki avukatlık asgari ücret tarifesi üzerinden hesap olunan 2.725-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı… A.Ş’ye verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 772,57-TL ilk gider, 2.250-TL bilirkişi, 301,90-TL tebligat ve müzekkere gideri ve 400-TL ihtarname gideri olmak üzere toplam 3.724,47-TL yargılama giderinin davalı …Ödeme Hizm. A.Ş’den alınarak davacıya verilmesine,
7-HMK. 333. md. uyarınca davacı tarafından yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi sonrası talebi halinde davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
12/11/2019

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır