Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/553 E. 2018/421 K. 12.04.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/553
KARAR NO : 2018/421

DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 16/05/2016

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit ve Sözleşmenin İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA / Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;
Davacı ile davalı arasında 31/03/2016 tarihli francheise sözleşmesi imzalandığını, sözleşmenin 1.maddesinde francheise bedel ve donanımı için 400.000,00 TL+ KDV nin kararlaştırıldığını
francheise alanın, francheise sözleşmesi, francheise protokolü ve alt kira sözleşmesi kapsamında …’e vermesi gereken 250.000,00 TL’lik teminatı ve 100.000,00 TL’lik teminatı davalıya banka yolu ile ödediğini, 225.000,00 TL için senet verdiğini, bu teminat senedinin … İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyasında takibe konu edildiğini
Takibe konan teminat senedinin bedelinin davalıya ödenmesine ve senedin geri istemesine rağmen iade edelmediğini, icra takibine konu senedin teminat senedi olduğunun franchise sözleşmesinde de açık olduğunu,
icra takibine konu asıl alacağın 122.000,00 TL olduğunu, kabul anlamına gelmemek üzere müvekkilinin davalıya borcu olsa idi icra takibine konu senedin tamamının icra takibine konu edileceğini beyanla, … İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyasında müvekkilinin davalıya borcu olmadığının tespiti ile başlatılan icra takibinin iptaline, %20’den az olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
CEVAP /
Davalıya usulüne uygun dava dilekçesi tebliğ edilmiş, davalı cevap dilekçesi vermemiştir.
BİRLEŞEN
İSTANBUL … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN
… ESAS … KARAR SAYILI DOSYASI
DAVA / Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;
Davalı ile aralarında Francheise sözleşmesi akdedildiğini, sözleşme bedelinin 400.00-TL + KDV olarak kararlaştırıldığını, davalıya sözleşme bedeli kapsamında 24/03/2016 tarihinde 25.000-TL nakit 01/04/2016 tarihinde 100.000-TL, 12/04/2016 tarihinde 225.000-TL nin banka havalesi yoluyla ödeme yapıldığı ayrıca 06/06/2016 tarihli 24.000-TL , 06/07/2016 tarihli 24.000-TL , 04/08/2016 tarihli 24.000-TL , 06/09/2016 tarihli 24.000-TL, 06/10/2016 tarihli 26.000-TL bedelli, çeklerin verildiğini, ayrıca 12/04/2016 vade tarihli 225.000-TL bedelli teminat senedinin verildiğini, 225.000-TL’ lik teminat senedinin … İcra müdürlüğünün … E sayılı dosyası ile icra takibine konulduğunu, teminat senedinin ödenmesine rağmen senedin müvekkiline iade edilmediğini, bu senetten dolayı … Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin … E sayılı dosyası ile menfi tespit davası açtıklarını, davacının Franchise sözleşmenin yükümlülüklerini yerine getirmediğini, getirmeyeceğininde zaman içinde anlaşıldığını,belirterek;
sözleşmenin hükümsüzlüğünün tespitine Franchise ve teminat bedeli adı altında davalıya ödenen 350.000,00-TL nin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte müvekkiline iadesine, müvekkilinin maddi tazminat alacağı için fazlaya ilişkin haklarının saklı kalmak suretiyle şimdilik 20.000,00-TL ile manevi zararına karşılık da 50.000,00-TL nin davalıdan tazmin ve tahsiline, Franchise sözleşmesi uyarınca henüz vadesi gelmemiş olduğundan teminatların vs. alacakların müvekkilinden talep edilmemesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesini ve davalıya %20 tazminat yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP / Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;
Davacının sözleşmede belirlenen bedel borcunu yerine getirmediğini, bu nedenle sözleşme kapsamında verilen senedin icra takibine konu edildiğini, davacının bedel ödememesi sebebiyle sözleşme şartlarının yerine getirmemiş olduğunu bildirerek açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Asıl dava; … İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyasında takibe konan 225.000 TL bedelli bononun teminat senedi olması nedeniyle menfi tespit ve icra takibinin iptali istemine ilişkindir.
Birleşen dava; Taraflar arasındaki Francheise sözleşmesi gereğince davalı yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi nedeniyle sözleşmenin hükümsüzlüğünün tespiti ve Franchise ve teminat bedeli olarak davalıya ödenen bedelin ve manevi tazminatın tahsili istemine ilişkindir.
Taraf vekilleri delillerini bildirmiştir.
Davacı tarafça, 31/03/2016 tarihli “… ” logolu Franchise Protokolü , menfi tespit talebine konu edilen senet, ödeme planları fotokopisi ibraz edilmiştir.Yapılan ödemelere ilişkin banka dekontları suretleride sunulmuştur.
… İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyası getirtilip incelenmiş; mahkememiz dosyası davalısı … Tic. A.Ş. Tarafından … aleyhine 31/03/2016 düzenleme tarihli 12/04/2016 vade tarihli 225.000,00 TL bedellli bono bedelinden 122.000,00 TL asıl alacak , 721,97 TL işlemiş faiz, 366,00 TL bono komisyonu olmak üzere toplam 123.087,97 TL alacağın tahsili için icra takibi başlatıldığı, davacı borçluya ödeme emrinin 10/05/2016 tarihinde tebliğ edildiği, borçlunun borca itiraz etmediği, İİK.nun ilgili hükümlerine göre menfi tespit davasının süresinde açıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce dava dosyasında tarafların ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılabilmesi için YMM bilirkişi …’ın 15/05/2017 tarihli raporu alınmıştır; Raporda özetle; dava dışı … Tic. Ltd. Şti.’nin 2016 yılına ait ticari defterlerinin kendi lehine delil niteliği taşıdığı, davalı şirketin de 016 yılına ait ticari defterlerinin kendi lehine delil niteliği taşıdığı, dava dışı şirketin davalı şirketten dava tarihi itibariyle 350.000,00 TL alacaklı olduğu, davalı şirketin ise ticari defterlerine göre dava dışı şirketten 167.144,57 TL alacaklı olduğu, dava dışı şirket ile davalı şirket arasındaki bakiye farkının dava tarihi itibariyle 517.144,57 TL olduğu, söz konusu farkın davalı şirketin ticari defterlerinde kayıtlı olup, dava dışı şirketin defterlerinde kayıtlarında rastlanmayan faturalardan kaynaklandığı, taraflar arasındaki akdedilen sözleşmeye göre toplam proje bedelinin 400.000,00 TL + KDV =472.000,00 TL olduğu, davacının davalıya dava tarihi itibariyle de 122.000,00 TL borçlu olduğu bildirilmiştir.
Rapora itirazlar çervesinde bilirkişi heyetine franchise konusunda uzman bilirkişi … eklenerek 03/10/2017 tarihli ek rapor alınmıştır; raporda özetle ; davacının sözleşmeden kaynaklanan çek verme yükümlülüğünü ihlal ettiği, dolayısıyla davalının geri kalan taksitlerini tahsil etmek amacıyla başlatmış olduğu icra takibinde haklı olduğu, davacının faaliyetinin ana kira sözleşmesinin daha kısa olduğu gerekçesiyle engellendiğine dair herhanbi bir somut belge bulunmadığı, ana kira sözleşmesinin uzatılacağına dair davacıya gönderilmiş herhangi bir ihtarada rastlanılmadığı, ana sözleşmenin sözleşme süresinin bitim tarihine kadar uzatılması mümkün olduğu, davacının sunmuş olduğu fesih gerekçesinde haklı olmadığı bildirilmiştir.
Tüm dosya kapsamına göre;
Taraflar arasında 31/03/2016 tarihli “…” Franchise Protokolünün bağıtlandığı, Franchise proje bedelinin 400.000,00 TL + KDV =472.000,00 TL olarak kararlaştırıldığı,davacının davalıya
24/03/2016 tarihinde 25.000-TL nakit
01/04/2016 tarihinde 100.000-TL banka havalesi,
12/04/2016 tarihinde 225.000-TL banka havalesi yoluyla toplam 350.000 TL ödeme yaptığı kalan 122.000 TL nin ödenmesi için
06/06/2016 tarihli 24.000-TL ,
06/07/2016 tarihli 24.000-TL ,
04/08/2016 tarihli 24.000-TL ,
06/09/2016 tarihli 24.000-TL,
06/10/2016 tarihli 26.000-TL bedelli,çeklerin verildiği
Davacının ayrıca bakiye kısım için 225.000 TL bedelli bonoyu davalıya teminat senedi olarak verdiği tarafların beyanları ile sabittir.
Davalı taraf davacı tarafın verdiği 5 adet çek bedeli 122.000 TL nin ödenmemesi nedeniyle teminat olarak aldığı 225.000 TL bedelli bonoyu 122.000 TL asıl alacak olarak … İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyada takibe koymuştur.
Alınan bilirkişi raporları ve tarafların beyanları ile bu süreç tespit edilmiştir.
Davalının sözleşme gereğince 122.000 TL alacağı bulunduğu, ancak bu alacağına karşılık davacıdan aldığı 5 adet çek bulunduğu ve bu çekleri davacıya iade etmemiştir. Davalı çeklerle birlikte teminat olarak aldığı bonoyu takibe koyarak alacağını tahsil etme yoluna gitmiştir.Dolayısıyla davacının çek bedelleri ile birlikte teminat bono bedelini de ödemesi, yani mükerrer ödeme durumu ortaya çıkmıştır. Bu nedenle davacının iddiasında haklı olduğu sabit bulunmuş, … İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyasında takibe konulan bononun teminat senedi olması nedeniyle davanın kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Birleşen dosyada davacının sözleşmenin hükümsüzlüğünün tespiti isteminde ise; sözleşme sürecini aksatan, bedel edeme borcunu çekleri ödemeyerek yerine getirmeyen, yükümlülüklerini ifa etmeyen davacı taraftır. Davacı ana kira sözleşmesi süresinin alt kira sözleşmesinden daha kısa olması nedeniyle zarara uğrayacağı gerekçesine dayanmaktadır.Ancak bu kira sözleşmeleri ve süreleri protokolün bağıtlandığı 31/03/2016 tarihinde de açık ve belirlenebilir olup sonradan ortaya çıkan bir durum değildir.Davacının bu nedenle oluşan bir zararıda incelenen ticari defterler ile tespit edilememiştir.Dolayısıyla davacının hükümsüzlük gerekçesi yeterli ve inandırıcı bulunmamıştır.
Birleşen dava da davacının sözleşmenin hükümsüzlüğünün tespiti istemi ve buna bağlı olarak istenen maddi ve manevi tazminat talepleri kabul edilmemiştir.Davanın reddine karar verilmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
HÜKÜM /
1-Mahkememiz dosyası ile birleşen … ATM’nin … – … Sayılı dosyasında DAVANIN REDDİNE,
2-Mahkememizin … Esas sayılı dosyasında; Davacı …’in … İcra Dairesinin … Esas sayılı takip dosyasında takibe konulan bono nedeniyle istenen 123.087,97 TL’den takip tarihi olan 06/05/2016 itibariyle borçlu olmadığının TESPİTİNE,
3-A)Asıl Davada;
Harçlar kanunu hükümlerine göre alınması gereken 8.408,13 TL harçtan peşin alınan 2.102,04 TL harcın mahsup edilerek bakiye 6.306,09 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
B)Birleşen Davada;
Harçlar kanunu hükümlerine göre alınması gereken 35,90 TL harcın peşin alınan 7.172,55 TL harçtan mahsup edilerek 7.136,65 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-A)Asıl Davada;
Davacı tarafından yapılan ve aşağıda dökümü yazılan olan 4.563,49 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
B)-Birleşen davada davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
-Davalı tarafından yapılan 21,00 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-A)Asıl Davada;
Davacı vekili ile temsil edildiğinden yürürlükte olan AAÜT gereğince 12.597,04 TL nispi ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
B)Birleşen Davada;
Davalı vekil ile temsil edildiğinden yürürlükte olan AAÜT gereğince;
1-İptali istenen sözleşme ile ilgili ; 2.180,00 TL maktu ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
2-Davacının talep ettiği 350.000,00 TL’lik talebi ile ilgili; 26.950,00 TL nispi ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
3-Maddi tazminat talebi ile ilgili : 2.400,00 TL nispi ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Manevi tazminat talebi ilgili ; 2.180,00 TL maktu ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Artan avansın karar kesinleştiğinde taraflara iadesie,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi İstinaf kanun yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 12/04/2018

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …

ASIL DAVA
HARÇ BEYANI YARGILAMA GİDERİ (DAVACI)
8.408,13 TL İLAM HARCI 2.102,04 TL PEŞİN HARÇ
2.102,04 TL PEŞİN HARÇ 29,20 TL BAŞVURU HARCI
6.309,09 TL BAKİYE İLAM HARCI 2.350,00 TL BİLİRKİŞİ ÜCRETİ
82,25 TL TEB.MÜZ.GİDERİ
4.563,49 TL TOPLAM GİDERİ

BİRLEŞEN DAVA
HARÇ BEYANI YARGILAMA GİDERİ (DAVALI)
7.172,55 TL PEŞİN HARÇ 21,00 TL TEB.MÜZ.GİDERİ
35,90 TL İLAM HARCI
7.136,65 TL İADE HARÇ